Katalog

A R K E O L O J İ V E D İ L B Genetik, dilbilim ve arkeoloji dallarında yapılan çalışmaların birleştirilmesiyle, Afrika kıtasında doğan ilk insanların beş kıtaya yayılışı zaman içinde tespit edilebildi. Boylece tarih öncesl ile tarih arasındaki uçurumun meçhul boşluklarından biridoldurulmuş oldu. Çeviri: Fusun Yasar İnsanın yeryüzünde ü ö goç seruvenı lk atalarımızın Afrika da dunyaya gcl dığı XX yuzyılın ortalarına dogru ke sınlık kazandı Ancak galaksıdo tek olan bu bıyolojık ağacın once ıkıye sonra da beş ana dala bolunduğunu bılım adaınları kosın olarak çok yakın bır larıhte acıklayabıldıler Bu bes ana dal gıderek 16 33 ve sonunda 42 ye bolunerek gunumuz beç> mılyarlık dunya nufusunun yerlı halkla rını oluşturdu Boylece şımdı herkes aıt ol duğu ddldan genlprp doqru Afrika dakı ko kenıne kadar ınerek dığer ınsan grupları ıle akrabdlık derecesını bulabılır Bu sayfada verdığımız soyağacı şeması ınsdnların bıyolojık ve dılbılım farklılıkları go? onune alınarak cızılmış pn eksıksız tablodur Bu tablo Kalıfornıya'dakı Stanford Unıversıtesı qorpvlılprındon genetik uzmanı Prof Luıgi Luca CavallıSforza ve arkadaşlannın bır urunudur Tablonun son seklıyle ortaya cıkması dunyanın her bolgesınde yaşayan 42 yerlı halkırı genetik dogısımlerının ınce lenmesı sonurunda mumkun olabıldı Soz konusu değışımler belırlı bır halk ıçındo ay nı gonlprın çesıtlı sekıllerdp var olması ola yına dayanıyor ve uzmanlarımız bu duruma polymorphısmos (bol sekıllılık) dıyorlar Prof Cavallı Sforza nın çalışması bugune dek kdrsılastıtmalı tablosu hazırlanabılmıs 120 polymorphısme kapsıyor Bu tur bır çdlı^nid radyoaktıvıtcnın kayaların yasları nı belırlempyp yaradıqı ornegınde olduğu gıbı bıyolojık olayları bır tarih sırasına koymak ıcm bır evrımsel saat hazırlanmaçını mumkun kılıyor Inceleme konusu ınsan olduğunda rad yoaktıvıtenın yerıne annebabadan çocuklara ıntıkal cden ve bu aşamada rastlantıla rın da goz ardı edılemeyeceğı genler ınce lenır Her cocuk hem anne hem de baba bindan kendı genotık kalıtını olusturacak kromozomlardan her bır çıftını meydana getıren genler taşır Her urerrıede gonler vo varyant ları kurala tabı olmayan değışıklıkler goste rır Boylece gıderek bazı genler guçlemr ba zıları ıso kaybolur Bu sapmaların etkılerı zaman ıçınde sabıt değıldır Ancak bunları et kıleyen ceşıtlı faktorlere dayanarak, ıstatıstık hesaplarında bu sapmaları değerlendır mek mumkundur Istatıstık kanunlarına gore nufus yoğunlugu azaldığı oranda gene tık sapmaların etkılerı de belırgınleşır Prof Cavallı Sforza, çalışmalarını beş bın kadar güncel dilin "dilbilim famılyaları n,ı gore duzenlemesı kuralına dayandırıyor Dıl lerle ılgılı olarak bugune dek yapılan çesıtlı sınıflandırmalar arasından Prof Cavallı Sforza 17 buyuk dıl famılyası olduğunu ka bul eden bır tanesını değerlendırmeye aldı Dıller genlerden daha hızlı gelışır Aske rı ve sıyası yonden lyı orgutlenmış bır azın lık toplumu zafer kazandığı halk uzerınde kendı dılını kabul ettırebılır Bu tur olaylar an cak yakın tarih ıcm soz konusudur Oysa cok eskı yıllardd ınsan toplulukları bu denlı yo gun olmadıqı qıbı sosyo polıtık orgutlenmpsı de daha az benzeşıktı Dolayısıyla dılbılını (d mılydları arasındakı ılıskılor ve qenetık grup lar daha ıstıkrarlı bır gorunum sergılıyordu Prof Cavdllı Sforza ıle okıbının arastırma ları son bes yuzyıldan berı devam eden Av rupalı ve Afrıkalıların Yenı Ounya ya goc et melorı gıbı yenı tarih olaylarını kapsarrn yor Araştırmalar sadece Alrıkd da 7 Ame rıka da b Okyanusya da 5 Avrupa da 6 ve Asya da 19 olmak uzere toplam 42 yerlı hal kın bıyolo|ik dogışımlerı uzerınde yoğunla şıyor Butun gruplar ıkışer ıkışer karşıldştı rıldı ve venlerın tumu ıstatıstık yontemlerıne gore analız edıldı Prof CavallıSforza yd gore ıncelememn en çarpıcı sonuclarından bırı insanın dıl ejrımı ıle genetik evrımı drdsındakı hatırı sayı lır paralollık tı Bırkac ıstısnadışında her dıl bılım famılyası soyağacının en onemlı altı ko lundan sadece bırıne uygun dusuyordu Atalarımızın yeryüzünde Yeryuzunun ınsanlar tarafından ıstıla harel da yaşayan 42 temel halk topluluklarındakı k karılmıştır Tablomuzda 38 grup belırtılmel oluşmaktadır Bu araştırmanın dayandığı ke Bu tek kaynaktan hareket eden "Homo sa larak göç ettıler ve dunyanın ıkl mı elverışlı fı tarih ıçınde genlere gıderek ilk kokenlennı fc Ûrneğın, AmerıkalıKızılderılıler, Amerıka k İ Kuzey Avrupa Asya kolu kuzey yoresı halkları ıle AmerıkalıKızılderılılerı de ıçıne alan Kafkasyalılar, bugunku Avrupalılar ve Kuzeydoğu Asyalılar kollarına ayrıldılar Guneydoğu Asydlılar kolu ıso Avustralya Pa sıfık Adaları Yenı Gıne ve Asya kıtası halklarının bır bolumunu oluşturdu Kuzeydoğu Asya kolu ıkı buyuk gruba ayrılır Moğollar, Tıbetlıler Korelıler Japonlar ve Eskımolar aynı gruptan sayılırken dığer buyuk grubu oluşturan AmerıkalıKızılderılıler tahmınen 40 bın yıl kadar once bır buzlaşma çağı sırasında Berıng Boğazı'm yuruye rek aşmış ve bugunku Sıbırya halklarını mey dana getırmıştır Amerıkalılar o tarıhlerden sonra dort ana gruba ayrıldılar Orta Guney ve Kuzey Amerıkalılar AmerıkanKızılderılı dıl gruplarını kullanırken Kuzey Batı Amerıkalılar Sıbırya kokpnlı farklı bır dıl gelıstırdıler Guneydoğu Asya kolu kendı arasında bır çok kucuk gruba ayrıldı Guney Çınlıler Kmerler Taylandlılar Endonezyalılar Malez yalılar Fılıpınlıler austron sıonne' adı ve rılen aynı dıl famılyasına dahıl oluyorlar Bu modelp bakıldığında halkların zaman ıcınde gruplard bolunduğunu ve kuçuk grup ların bırbırlprınden bağımsız gelışmeler gosterdığını goruyoruz Farklı kuçuk gruplar ye nıden bır araya gelebıldıklerı gıbı değışık evrımler gosteren başka bır dıl grubuna da ka rışabılıyorlar Orneğın Botsvvana'nın San halkı kalabalık bır Afrıkalı grup ıle azınlık bır Kafkasyalı grubun uzun bır Hınt Avrupa se ruvenınden sonra Afrıka'ya gerı dönmesı sonucunda oluşmuştur Laponlar ISP daha ya kın bır tarıhte coğunluk Kafkasyalı ve azınlık bır Kuzey Asya grubunun karışmasından dogmuslardır Tum bu uzun ve derın ırkdıl araştırmala rı sırasında antropolojıye meraklı bır dıplo mat ve fılozof olan Gobıneau tarafından geçen yuzyıl ortalannda ortaya atılan 'an ırk tan hıc soz edılmomosı ılgınçtır1 Gobıneau bu ırkın çağımızdan ıkı bın yıl kadar once Ku zey Hındıstan da yasadığını ve Cın Hındu Akdenız ve Avrupa uygarlıklarını etkıledığını t.oyluyordu Almanlar bu ırktan en ' saf ' olarak gelen tek toplumdular ve bır halkın değerı taşıdığı an kanın nııktarı ıle doğrudan ılıntıhydı Sonuçta tum dunyd halkldrının genetik yonden bırbırlerıne az cok yakın oldukları ortaya çıkıyor Ikı halkın genetik uzakhgını bul mak ıçın çesıtlı hesaplar yapıldı ve goruldu kı aynı halk ıçınden ıkı ınsan ıkı farklı halk arasındakı ortalama genetik uzaklıktan daha fazla bır genetik uzaklığa sahıp olabılırler Bu da gosterıyor kı genetik uzaklıklarını kesın kurallar ıçınde ıncelemek ımkânsızdır Çunku insanın evrımı bır ağaç govdesının once ırı sonra daha kuçuk dallara ayrılması gıbı basıt bır şema ızlememıştır Ancak uzmanlar bırımı kesın olarak belırlenmemış olsa bıle bır genetik uzakhğın var olduğunu ve bunun da Afnka'da ilk insanın İLK G Göçün başlangıcı Her şpy bundan 125 130 bın yıl once Tanzanya'da Laetolı'de ve Etıyopya da Omo da modprn insanın en eskısı kabul edılen "Homo sapiens sapıens 'ın kemıklennm bulunmasıyla başladı 25 30 bın yıl sonra ISP o zamana kadar tek ınsan topluluğu olan Afrıkahlararasında Avrupa ya ve Ortadoğu ya goçler başladı Israıl dekı Kafzeh te bu lunan bır kafatası ınsanldrın bu bolgeye 9095 bın yıl once vardığını gösterıyordu Batı Afrika nın yerlı halkı olan Pıgmelot Bantular ve Nıl Sahralılar dunyanın gerı ka lan nufusundan genetik fdrklılık gosteren apayrı bır grup oluşturur Yeryuzunun çoğunluk nufusunun atalarının meydana getır dığı dığer buyuk kol ıse Kuzey AvrupaAsyalılar ve Guneydoğu Asyalılar adları al tında ıkı super gruba ayrılıyorlar İLK I1 SAPİENS oluşumundan bu yana olayları zaman ıçım yerleştırmeye yardımcı olduğunu behıiıyor lar Bu hesaplar genetik uzmanı M Neı'nır gelıştırdığı bır yönteme gore yapıldı ve eldt edılen rakamların zaman uzaklığıyla hemer hemen orantılı olduğu goruldu Konuyla ılgılenen uzmanlar, yapılan he saplarda bazı yanlışlıklar ya da belırsızlıkle