Katalog

D Ü Ş Ü N BU L S O R U N C E V A P V E R E L İ M OLMAI! Yankı Yazgan'dan bir bilmece Tek kutuplu mıknatıs var mıdır? Istanbul'dan Tarzan Demir soruyor Yeryuzünde tek kutuplu mıknatıs var mıdır? Eğer varsa ozellıklerı nelerdir? Teknıkte ne amaçla ve nasıl kullanılıyor? Sorunuzu Boğazıçı Unıversıtesı FenEdebıyat Fakultesı Fızık Bolumu oğretım uyesı Doç. Cihan Saçlıoğlu yanıtlıyor nun en tabıi açıklaması şu Bu^uk palamanın hemen başlarında, 10 sn'de evrenın anıden korkunç bir hızla şışme geçırdığı kabul edılıyor Buna Enflasyo nal Kâınat Model denıyor Bu model fı zıkçıler arasında genellıkle kabul goru yor Eğer Enflasyonal Kâınat Modelı sözkonusuysa, yanı evren buyuk patla manın hemen başında, normal patla madan çok daha hızlı bir şekılde geiış lemışse, bu monopollerı daha ışın başında kaybetmış olmak mumkun Mo nopollerın olmamasından, aslında bu yuk patlama hakkında gayet onemlı bir netıceye varılabılıyor Eğer tek kutuplu mıknatıs bulunabılırse, bunların bolluğu evrenın geçmışı hakkında onemlı bulgular verecek ( Mitolojlk kahramanlardan Akhilleus pek çok özelllği yanında koşuculuğuyla da nam salmış. Bunu duyan kaplumbağa, "bir de benle yarıssana ' dlye haber yollamış. Akhilleus, "tamam" diye gülmüs. "Senden 10 kat hızlı koşuyorum. Bari sana 100 matre de avans vereylm." • •• Hakemler, seyircller ve tabll kl fllozoflarla tanrılar gelmiş. Yarış başlamış. BU YARIŞI KİM KAZANIR? Soru aptalca gözükeblllr, ama Elealı fllozof Zenon'un çok kullandığı bir örnek olması bir mazeret olabillr ml? Sağlam göze simetrik protez takılabilirmi? Bir okuyucumuz soruyor Daha önce amelıyat geçırıp sabıt göz protezı takan kışı, hareketlı (dığer gozle simetrik) protez takmak ıçın ayrıca bir amelıyat olması gereklı mıdır? Gereklı ıse malıyetı ne olur? Ayrıca neredesatılır, bir adres verebılır mısınız? Sorunuzu Çapa Tıp Fakultesı Göz Pollkllnlğl'nden bir uzman cevaplıyor Gözprotezlerı, porselenden bırmalzeme Dışarıdaısmarlamayaptırıyoruz Aldığımız gözun boşluğuna uygun olan protezı takıyoruz Bazı hastalarda kasların tamamını kesmeyıp, konjonktuvaya bağlıyoruzkı.gozhareketlerındekaslar konjonktuvayı çekıyor, ustune oturan protezı de bıraz hareket ettırıyor Ama soruyu soran hastada kaslar kesıldı mı, kesılmedı mı bılmıyorum Dolayısıyla şımdıkı protezı hareket etmıyorsa kesılmıştır Buyuk bir hastanede nuayene olması gerekır Muayene etmeden aydınlatamayız Protezın kendısı hareketlı değıldır Amelıyat şeklıne gore hareketlı olabilır ya da olmayabılır Dahaayrıntılı bılgı ıçın bir klınıkte muayene olması gerekıyor Pıyasadan bu protezlerı bugunku fıyatlarla 13 bın lıraya alabılırsınız Ancak, bu parçalar Almanya'dan ıthal edıldığı ıçın, bu fıyat değışebılır Adres şoyle ZIYA AKSU Hamıdıye Caddesı No 40 Sırkecı / Istanbul Bir Atasözü, İki Bilmece Aşağıdakı bılmecede bir atasozunun harflerı tutarlı bir bıçımde başka harflerle değıştırılmış Unlu harfler unlulerle unsuzler de başka unsuzlerle değıştırılmış Örneğın a yerıne e (ve e yerıne a), t yerıne r (ve r yerine t) kullanılmış olabıiır TIRMI TILIPO ÇUMAK VILIPİO Not Uğraşıp da bu atasozunu çözemeyenler ıçın, ıkıncı ve daha basıt bir bılmecemız (yıne aynı atasozuyle) var KLASA MNIAAS LIEGR MZNIAA lerden bırı yada uçu çapraz bağlandıklarında9 Sekizgenden Yıldız Nasıl Elde Ecfilir Aşağıdakı, ortası delık sekızgenı eşıt sekız parçaya bolup sekız uçlu ve ortasında sekızgen bir delık bulunan yıldıza dönuşturebılır mısınız9 Kayışlı problem Aşağıdakı şekılde görulduğu gıbı, bırbırlerıne kayışlarla bağlı dort tekerlek ten A saat yonunde dondurulurse, dığer tekerleklerde döner mı? Hangı yönde donerler? Dort tekerleğın de kayışları çapraz takılırsa (AB ve B C arasında olduğu gıbı, tekerlekler dönebılır mı? Ya tekerlek o gerı kalan 40 vagonuyla bırleşır B, ma nevra hattını terk ederek sola gıder (c) A, 120 vagonla manevra hattının soluna geçer, kendı 80 vagonunu solda bırakır, B'nın 40 vagonunu ıse manevra hattına çeker (d) A, B'nın 40 vagonunu manevra hattında bırakır, kendı vagonlarına bağlanıp sağda yoluna devam der B ıse 40 vagonuna manevra hattındakılerı de ekleyerek sola hareket eder Geçen haftanın çözümleri Karşılaşan trenleri bulun? (a) fb) 80* A B+U B* y / iu *A *tıO / (t) tB*İO Beş rakamlı bir sayı s/ / RO+A (d) , â**0 (a) B lokomotıfı 40 vagonunu manevra hattına alır (arkadakı 40 vagonunu ıse sağda bırakır) (b) A, 80 vagonuyla sağa geçıp, B'nın A, arkasında 1 varken 10A+1'dır önune 1 konduğunda ıse 100000+A olur Dolayısıyla, 10A+1=3 (100000+A), yanı 42857 bulunur Oidupus ve Sf enks ınsan Maxwell'ın, elektromanyetızmı açıklayan 4 denklemınden bırısıne göre, tek kutuplu mıknatıs yoktur. Şımdıye kadar da bu yargıyı yanlış çıkartacak bir gözlem yapılamamıştır Son yıllarda yapılan bazı deneylerın sonucu, fızıkçılerı oldukça heyecanlan dırdı Çunku laboratuvarda deneysel olarak tek kutuplu mıknatısa benzer ozellıkler gösteren şeyler bulundu Ama daha sonra bu deneyler ıncelendığınde elde edılen sonuçların hatalı olduğu anlaşıldı Şu anda elımızde tek kutuplu mıknatıs olduğuna daır bir ız yok Fakat bu durum, fızık açısından çok derın ve enteresan bir soru olma ozellığını koruyor Elektrık yuku, tek kutuplu olabılıyor Bızım aradığımız da onun manyetık kutbu Yanı elektrık yukunun analogunu arıyoruz Elektrık yukunu, atomları meydana getıren elektron proton gıbı par çacıklar taşıyor Bunlar oldukça nafıf parçacıklar Pek çok genel teorının ıddıasına gore, eğer böyle manyetık tek kutuplar varsa, onların kutlelerı bıldığımız gundelık parçacıklardan çok daha ağır olmalı En hafıfı bıle tahmınlere gore proton ağırlığının 10 bın mıslı olacak Bu durumda, sozkonusu parçacıkları tabıatta uretebılmek ıçın ılk once çok buyuk kınetık enerjılı şeylerı çarpıştırma nız gerekıyor Eğer monopoller, yanı tek kutuplar varsa bıle uretmek ıçın ehmızde o derece kuvvetlı hızlandırıcılarımız yok Bu nedenle, 'Teknıkte nasıl kullanılabılır?' sorusu, çok erken sorulmuş bir soru Şımdılık bunlara olan ılgı son derece teorık ve tatbıkattan uzak bir alanda Aslında monopollerın yokluğundan, evrenın kendısı hakkında çok onemlı netıceler çıkartılabılır Eğer evrenın gelışmesındekı 'Buyuk Patlama' teorısı, şu anda fızıkte yerleşmış başka bırtakım teorılerle bırlıkte alınırsa, çevrede çok buyuk sayılarda, yanı çok harcıâlem bir şekılde muazzam ağır monopoller gör memız lazım Fakat gormuyoruz Gormememızın bir sebebı olması lazım Bu Hayvanlarda da "kızlık zarı" var mı? soruyor "Belki bu sorum garfpsenebilir Ancak merak ettiğlmden dolayı sormak istiyorum insanın dişısmde kızlıkbekâret denen bir bıyolojik olgu var. Acaba doğadaki diğer canlılarda buna benzer bir olgu var mı? Sorunuzu Istanbul Unıversıtesı Veterinerlik Fakultesi'nden uzmanlar yanıtlıyor "Dığer memelılerde ınsandakı anlamıyla bir bekâret zarı yoktur Tam ınsandakıne benzemese de ötekı memelılere gore en gelışmış olarak kısrak ve domuz yavrularında bu turden oluşumlara rastlıyoruz Ama kısrak ve domuz yavrularındakı de kesınlıkle ınsandakı manada değıldır Çepeçevre bir halka şeklındedır Fakat bu, ne çıftleşmeye engeldır ne de doğuma Ayrıca çıftleşme ya da doğumla bozulmaz l J 15 Istanbul'dan Husrev Karagoz