Katalog

Y E Ş İ L S A Y F A Alternatif enerji Güneş ışınlarıyla evler aydınlatılıyor eşiflerinin üzerinden henüz birkaç yıl geçmesine rağmen, yenı güneş enerjisi teknolojileri laboratuvarlardan çıkarak hemen kullanıma giriyorlar. Firmalar her geçen gün maliyeti düşürüp, fotovoltaik panellerin üretimini arttıracak yeni yollar buluyorlar. Austin firması, 300 kilovatlık, 3 milyon dolar (yaklaşık 2,3 milyar TL.) tutarındaki fotovoltaik güneş enerjisi istasyonunu ilk olarak kendi yerleşim sitesine kurdu. İstasyon, en çok elektrik kullanılan saatlerde, 100200 evin gereksinimini fazlasıyla karşılıyor. Ancak ürettiği elektriğin vatı 9 dolar (7.000 TL) tutuyor. Bu, kömür, petrol ve nükleer santrallarda elde edilen enerjinin fiyatının iki katı. Şehir yöneticileri, güneş enerjisi sisteminin, birkaç yıl sonra bütün şehirde yaygınlaşacağı için, bu teknolojiye alışmaları gerektiğine inanıyorlar. Austin Firması Alternatif Enerji Bölümü Başkanı John E. Hoffner, fotovoltaik güneş enerjisinin vatının 23 dolara Elektrik tasarnıfu Işık enerjlslnl elektrik akımına çevlren fotovoltalk sistemln mallyetlnl düşürmek içln yoğun çalışmalar var. Elektrfkll matkapların, testerelerin ve diğer gereçlerin akülerlnln doldurulmasında da güneş enerjlsl kullanılabilecek. Derleyen: Murat Arın K (15002300 TL.) düşürülme olasılığının çok fazla olduğunu belirtiyor. Fotovoltaik sistemlere ilgi, elektrik gereksiniminin sürekli arttığı, ancak elde bulunan elektrik şebekelerinin genişletilme olanağı olmadığı kırsal bölgelerde hızla artıyor. Halen ücra bölgeferde, iletişim sistemlerınde ve su pompalama jeneratörlerinde güneş enerjisinden yararlanılıyor. ARCO Firması Genel Müdürü Charles F. Gay, küçük çapta enerji üretimi için fotovoltaik sistemlerin uygulanmasında gelecek yıl büyük artışlar olacağını belirtiyor. Elektrikli matkapların, testerelerin ve diğer gereçlerin akülerinin doldurulmasında güneş enerjisi kullanılabilecek. Fotovoltaik gözeler, ışık enerjisini elektrik akımına dönüştüren yan iletken gereçler. Sıradan bir gözenin iki yarı iletken katmanı var. Güneş ışığı bir katmandan geçerek iki katmanın arasında ileri geri yansıyor. Bu şekilde elektronları yerinden oynatarak elektrik akımı yaratıyor. Paneller halindeki fotovoltaik gözeler uzay istasyonlarında ve uydularda uzun süredir kullanılıyorlar. Ancak dünyada kullanmak için çok pahalı (başlangıçta 1000 dolar/vat) oldukları için bugüne değin gündeme giremiyorlar. Maliyeti azaltmanın bir yoju, panelleri ince yapmak. Böylece hammadde ve işçilik azalıyor. Aslında güneş enerjisi teknolojısındeki en ilgınç gelışmeler, ince zarlar alanında yapılıyorlar. Bu zarlar, güneş ışığının eskiye göre 100 kere daha. az emilmesinı sağlıyorlar. İnce zar teknolojisinde, özellikle üç alandaki gelışmeler göze çarpıyor: Şekilsiz silikon, bakır indiyum diselenit ve kadmiyum tellürit. Gözeler bu maddelerin yarı iletken olarak kullanılmasıyla yapılıyorlar ve °/o 10'luk bir verimlilik sağlıyorlar. Yani, aldıkları güneş enerjisinin % 10'unu elektrik enerjisine dönüştürüyorlar. Bugün için en verimli gözeler, şu anda laboratuvarlarda deneme aşamasındalar ve % 21 oranında elektrik enerjisi uretıyorlar. ABD, Japonya ve Avrupa'daki araştırmacılar, şekilsiz silikon gözelerin üretiminde maliyeti düşürmeyi ve verimi arttırmayı başardılar. Güneş enerjisiyle çalışan gereçlerin birçoğunda küçük şekilsiz silikon gözeleri kullanılıyor. Güneş enerjisinden elektrik üretiminde en yüksek verimlilik kristal silikon alanında sağlanıyor. Kristal silikon, şekilsiz silıkondan daha verimli, ancak daha pahalı. yın ilk haftası hem sevindirir hem de üzer. Bir yandan geçen ayın sonunu zorla getirdlkten sonra, nihayet maaşımzı almışsınızdır; öte yandan eve yağan faturalarla banknotlar elinizden su gibi kayar, gider. Bu sayfada işlediğimiz konuların başında, enerji ve enerjiden tasarruf geliyor. Ve ülkemizde "enerji" dendiğinde ilk akla gelen, elektrik kuşkusuz. Elektrik israfı, yalnız Türkiye Elektrik Kurumu'na has bir alan değil; başta sözünü ettiğimiz ay başı harcamalarını kabartan önemli bir faktör de TEK'ln imzasını taşıyan elektrik faturalan. Evimizde traş makinesi, elektrikli süpürge, dikiş makinesi, pikap, radyo gibi aletler aslında oldukça az elektrik sarfeder. Öte yandan elektriğin en çok "yutulduğu" aletler elektrikli fırın, buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makineleri gibi temizlik ve mutfak cihazlarıdır. örneğin dört kişilik bir hanede elektrikli fırın, yılda yaklaşık 800 kilovatsaat harcar. 1 Şubat 1987'de gelen son zamlardan sonra bu, yılda 56 bin TL anlamına geliyor. öte yandan yine aynı hanenin yıllık buzdolabı elektrik tüketimi yaklaşık 550 kilovatsaat, yani 38 bin 500 TL kadar bir masraf. • Buzdolabımn durduğu yerl gözden geçlrinl Mutfakta en serin yerde bulunması gereken buzdolabınızı, kati suretle fırının ya da kaloriferin yanına koymayınt Eğer koyabileceğiniz başka bir yer yoksa, aletin kalorifere yakın olan kısmını yalıtmanın yollarını arayınl • Buzdolabımn arkasındaki havalandırma ızgarasının kapalı olmamasına dlkkat edln ve duvarla arasına belli bir mesafe bırakınl Çünkü aletin dışarı verdiği sıcak havanın kolaylıkla açığa çıkabilmesi şarttırt • Buzdolabınızın kapağını açık bırakmayınl lceri glren sıcak hava, aletin enerji sarfiyatını arttıracağı gibi uzun vadede bozulmasına yol açabiiir. • llık, hatta sıcak yem«klerl buzdolabına koymadan önce soğumaya bırakınl Sulu yiyecekleri mutlaka kapaklı tencere veya kaplarda muhafaza edin. • Termostatı en yüksek derecede tutmayınl D A Alternatif yemek Yaz salatası : 1 baş marul, 4 domates, 1 salatalık, 1 demet turp, iki kırmızı dolmalık biber, 1 soğan, 4 rafadan yumurta, 1 diş sarmısak, zeytinyağ, sirke, 2 kaşık beyaz şarap, tuz, bir demet maydanoz. lın dilimler halinde doğrayın. Domatesleri, salatalığı ve turpları doğrayın. Dolmalık biberlerin çekirdeklerini çıkardıktan sonra ince uzun dilimleyin. Soğanı kıyın. Yumurtaları soyup dörde bolün. Salata kabınızın iç kısmına bir diş sarımsağı sürün. Hazırladığınız salatayı koyduktan sonra, yumurta dilimlerini üzerine dağıtın. Elinizdeki diğer malzemeyle (zeytinyağ, sirke, tuz, beyaz şarap, maydanoz) bir sos hazırlayın ve salatanın üzerinde gezdirin. HazirlaniŞC Marulu yıkayın ve ka