Katalog

•4T B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N K I S A K I S A S ALI N CA K züyle de sağ görüntüsünü görüyor. Fark sinyalı küçük bir şeritgenişliğini kaplıyor. Eğer istenirse bu fark sinyali tam görüntünün üzerine getirilebiliyor ve tek bir görüntü elde edilebiliyor. n (New Scientist) Taşlardan gelen yaşam Güneş eneıjisiyle çalışan posta kutusu ederal Alman kimyager Frledemann Freund, bilim adamlarının yaşamın başlangıcında rol oynamış olabilecek önemli bir unsuru unuttuklarını düşünüyor: Taşlar. "Güneş sisteminin gezegenleri hidrpjen, karbon ve nitrojen yönünden zengiridirler. Bu gazların dünyanın derinlıklerınde olduğunu blliyoruz. Araştırmacılar uzun zaman, bu moleküllerin çeşitli minerallerin kristal yapılarına gırmeleri olasılığını göz ardı ettiler." Freund'a göre, milyonlarca yıl önce dünyayı bombalayan göktaşları, taşları toza dönüştürdüler ve yaşamın başlamasında rol oynayan karmaşık organik moleküllerin serbest kalmasım sağladılar. Freund, vakum odasında olivin adlı taş türünü açarak incelemeler yaptı. Su, karbondioksit ve metan gibi basit moleküllerin yanı sıra altı karbon atomu içeren karmaşık rnoleküller de buldu. Freund, dünyadaki yaşamın başlaması için gerekli ofan organik moleküllerin oluşmasında bunların rol oynamış olabileceğini belirtiyor. "Madenleri çıkartırsak geriye kalanın o/o9O'ı olivinden (organik unsurlar için büyük bir mineral kaynak) oluşuyor. Göktaşları düştükleri zaman, büyük miktaıiarda taşı toza dönüştürdüler Deneylerimde bulduğum moleküllerin bu tozdan geldiğine inanıyorum." Çocuklar için model takımlar Yılmaz Idil ir kutu gelıyor sıze. Açıyorsunuz. Içinde birkâç plan, birkaç kangal değışik kalınlıkta tol, bir plastık torba dolusu çimento, bir başka torbada kum. Ve bir mıktar, özel hazırlanmış, minyatür kiriş, kolon ve plak kalıpları ıçın paneller ve bunları bağlamak için özel kelepçecikler. 1/20 Ölçeklı bir betonarme bınanın kaba inşaatını yapmaya hazırsınız. Bir de plastikten yapılmış, mınık bir elektrik motoru ıle dönen betonyer var. Bir kontrplak levtıa (suya karşı cila ile yalıtılmış) üstüne binanızı kuracaksınız. Önce sömel eksenlerini çizıyorsunuz (Büyük binada bunu kazık çakıp ip gererek yaparsınız.) Sonra sömel kalıplarını plana bakarak kuruyor, kelepçelerle bağlıyorsunuz. Sonra tellerle, plana göre hazırladığınız teçhizatı kalıpların içine yerleştiriyorsunuz. Kolon filızlerıni de bağladıktan sonra, kutudan çıkan ölçeklere doldurduğunuz kum ve çimentoyu betonyere koyup, gereği kadar su katarak karıştırıyorsunuz, minik motoru çalıştırıp. Ve harcı sömellere ve bağlantı hatıllarına döküyorsunuz. Bir süre priz alıp donunca, kolon teçhizatını ve kalıplarını, plana göre yerleştiriyor, şakuluna bakıyor, ve onların da harcını döküyorsunuz. Sonra sıra kiriş ve üst kat döşome kalıplarına geliyor. Bunları da döşeyıp, içine teçhizatını koyuyorsunuz. Betonunu döküyorsunuz. Böyle devam ederek, iki ya da üç katlı bir binanın betonarme ıskeletinı, katlarının döşemelerini ve merdivenlerini tamamlıyorsunuz. Böyle bir "ölçeklı modol bına takımı" ile, ilkokul çocuklarına bina yâpımının bütün ayrıntılan öğretilebilir. Ve bu tür birkaç bina mo F B G üneş enerjisi gözelerinin maliyeti, ilerleyen teknolojiye koşut olarak düşüyor. Bu durum, güneş enerjisinin kullanım alanının genişlemesine yol açıyor. ArcoSolar firması, güneş enerjisinden yararlanan bir posta kutusu geliştirdi. Gün boyunca, kutunun üstündeki toplayıcı, güneş ışınlarını alıyor. Toplanan enerji bir dizi pili dolduruyor. Gece, bu piller ışıklı bir göstergeyi çalıştırıyorlar. Yoldan geçenler, kutunun üstünde parlayan yeşil harflerle yazılmış isim ve adresi rahatça okuyabiliyorlar. Ancak posta kutusunun yeteneklerl bununla sınırlı kalmıyor. Posta gelince alarm sistemi çahşmaya başlıyor. Ayrıca, istenirse evinize yönelen arabaları duyarlı bir alıcıyla izleyip haber veren bir alarm sistemi takılabiliyor. deli yapan bir çocuk, lierde bu işin büyüğünü vaparken hiç sıkıntı çekmez Bir emekli ve deneyimli teknisyen olarak, iş yasantımdakı başarılarımı ve becerilerimi, çocukluğumdaki model uçak tutkusuna borçlu olduğumu söyleyebılirim. Modelcilik, asla hafife alınmayacak, son derece önemli bir teknik eğıtim aracıdır. Kendi başına karar verme ve uygulama yeteneklerinı geliştirmede üstüne yoktur Üstellk, büyük sonuçlar elde eden bir deneysel eğitim olarak, pek de ucuzdur. Böyle bir model eğitim sistemi, kanımca, mühendıs ve mimar odalarının güdümünde ve yönetiminde oluşturulmalı. Her konuda mınıklorı teknolojiye alıştıracak modeller, takımlar halındo hazırlanmalı. Çok iyi bir proJe çalışması şart! Böylece, "proje ile çalışma" alışkanlığı ile beraber, projeleme normlannı da öğretebılirsiniz. Doğallıkla, karşınızdakilerin "çocuk" olduğunu asla unutmamak gerekir. Modeller, basıtten karmaşığa, bir "eğitim serisi" biçiminde hazırlanmalı. Öyle ki, serlyl tamamlayan, o konuda belll bilgllerl bir düzeye dek öğrenmlş olmalı. Daha ötesi? öyle sanıyorum ki, bunu artık öğrencinin kendisi yaratacaktır. Proje ile çahşmaya alışması, onu proje yapmaya ve uygulamaya yöneltirse, istenilen en iyi sonuç elde edilmiş demektir. Önce yeni modeller tasartar, ve giderek, "gerçek boyda" olan şeyler yapmaya heveslenır Tekrar ediyorum: Bu sistemler "mutlaka" mühendis odaları güdümünde gerçekleştirilmelidir. Odalara iyi gelir de sağlar. n 3 boyutlu goruntu ıçın yeni umutlar •• •• • «• • • P atent ofisleri üç boyutlu görüntü sistemleriyle ilgili birçok projeyle karşılaşırlar. Ancak hepsinde aynı sorun ortaya çıkar: Sağ ve sol gözlerin algıladıkları görüntüler birbirlerinden ayrı olmalıdır. Bu da, şeritgenişliğini iki katına çıkarır ki, bildiğimiz televizyon ve video slstemleri bu genişliğe erişemezler. Japon Radyo ve Televizyon Kurumu Nippon Hoso Kyokai (NHK) bu duruma bir çözüm buldu ve Avrupa Patent Bürosu'ndan 222918 no'lu patenti aldı. NHK sisteminde görüntü ekrana iki TV kamerasıyla veriliyor. Sağ ve sol gözlere gelen görüntülerin video sinyalleri elektro.ıik olarak birbirlerinden ayrılıyorlar. Aradaki fark bir başka video sinyalini oluşturuyor. Bir tam görüntü (örneğin sol göz için) ve fark sinyali aktarılıyor ve algılanıyor. Bir 3 boyut alıcısı tam görüntüyü ve fark görüntüsünü karşılaştırıp eksik olan görüntüyü (bu durumda sağ göz için) buluyor. Daha sonra alıcı iki görüntüyü ekrana vaktarıyor. Böylece izleyici, sol gözüyle sol göz görüntüsünü, sağ gözüyle de sağ görüntüsünü, sağ gö