Katalog

ı Türkiytfde? luk belirtilerinin (huzursuzluk, kalb atımlarında yavaşlama, iştahta artma, öfkelilik ve aşırı duyarlılık gıbi) ortaya çıkmasına yol açıyor. Bunun dısında, psikolojik olarak oluşturduğu bagımlılık çok güçlü. Tıpla ilişkisi, vücutta bulunması gerekmeyen bir maddenin kaynağı olan tütün olmadan yapamama durumu. Tabii, doğurduğu hasarlarla zaten tıp ugraşıyor. • Pakl, psikolojik bagımlılık naaıl oluauyor? SARIBEYOĞLU Bu konuda pek çok görüş var. Hepsi de doğruluk payı taşıyor. Analitik yaklaşım gösteren psikiyatristler, sigaranın oral bagımlılık olduğunu öne sürüyorlar. insapın gelişiminde ilk hareketi emme Ağızla kurulan bir ılişki. Bu ılişkının yeterli doyuruculuğu sağlamamış olması ilerde oral bagımlılık nedeni oluyor. Oral bağımlı kişi de doyum ararken sigarayı buluyor. • Klşller algarayı bırakınca ylyaceğe düşkünlüklerl artıyor. Sürekll bir aeyler atıştırıyoriar. Şeker, fındıkfıatık, va. Bu da oral bagımlılığın başka blçlmda bir kendlnl göstarlşI mi? SARIBEYOĞLU Sigara ağızda bir boşluk bırakıyor terk edildığinde. Bu boşluk kuruyemişle, şekeıie dolduruluyor. Şişmanlama doyurulmanın bir ölçüsü olarak ortaya çıkar. • Sigaranın aoayal anlamda bir rol oynadığı, toplum Içinde bir blrllktellk duyguau yarattığı bellrtlllyor. Sigara Içenlar âraaında adata bir duygudaalık oluauyor. Hepsi de banzer harekatlarle algaralarını yakıp tüttürüyor•lar. Bu akjara Içtmlnde naaıl •tklll oluyor acaba? SARIBEYOĞLU Sigara içenler arasındaki sosyal hava önemli. Ayrıca, sigaranın tek tek kışıler için hareketlerinın bir parçası, günlük aktivitenin bir parçası olması da etkılı. Sigara vücut hareketlerini tamamlayan çok güzel bir jest. Sigara içenler, sigarayı bıraktıklarında ellerinı koyacak yer bulamadıklarını ifade ederler. Adeta tam ortaya çıkmayan bir iç sıkıntısının yansımasıdır bu elinı koyacak yer bulamama. Bir diğer unsur da görme. Sigaranın keyfini veren şeylerin önde gelenlerinden biri dunanı seyretme. Üfleme, halkalar yapma vs. Körler arasında sigara içme oranının normal nüfusa göre düşük olması da bu görüşü destekliyor. • Tıbbi olarak, sigara içenlere ne glbl bir yardımda bulunabllîyorsunuz? SARIBEYOĞLU ABDde sigara bıraktırma klinikleri var. Buradakı ekipler, genellikle kandi kandine telkin yöntemini uyguluyorlar. Sigarayı bırakmak ısteyen kışiye bu yöntem oğretılıyor. Çeşili yardımcı araçlar (plak, kaset gibi) da kullanılıyor. Örneğin kişi sürekli olarak "Vücuduma ihtiyacım var Buna bunca yıl çok şey vermiş olan vücudumu seviyorum. Sigara içerek ona zarar veremem. Vermemeliyim" gibi ifadeleri tekrarlıyor. Çeşitli biçimlerde desteklenen bu yöntem oldukça geçerli. sı, kişilerde yaptıkları işin yanlışlığı icini doğurmakta ve sigarayı bırakya niyetlenenlerin işini kolaylaştırktadır. BD'de çeşitli kuruluşların ışbırlığı ıle )0 yılında dumansız bir toplumu heleyen bir kampanya başlatıldı. Asıl jef olarak da ortaöğrenim gençliği ;ildi. Sigara konusundaki değer ve ikanlıkların degiştirilmesı amaçlandı. gün ABD gençliği için sigara hava acak bir olay degil, dudak bükülen davranış olmuştur. • Slz doktor olduğunuz İçin mi sira içmlyorsunuz? Doktortar araaınsigara tçme oranı oldukça yüksek. ınun toplumsal bir etkial yok mu? ÇELİKEL Ben, babam sigara içine bağlı bir hastalıktan genç yaşta ölğü için sigaranın zararlılığına yakınn tanık oldum ve bir iki deneme hesiyle sınırlı kaldım. Doktorların sigarayı bırakması topluı örnek olma bakımından çok önemSöylediğiniz yüksek oranın, ülkemizde giderek düştüğünu ifade edebilii. Çünkü sadece sigara içenin sağlıtehdit altında değil. D igaraya bagımlılık jhsal bozukluk ayılıyor lgara bağımlılığı Amerlkan Palklyatrl Blrllğlnln ruhaal bo^ukhıklar amrftandırmaaında r kategorl olarak yer alıyor. Madde ığımlılıklan, araaında aayılıyor. Bir tlkiyatriat olarak, algara içmakle Mğımlılık" araaındakl lllşktyl anlamısınız? Sigara icmanln tıpla lllasl nedlr? SARIBEYOĞLU Sigara (genel adındırmayla nikotin ve tütün) hem fizyoıjik hem de psıkolojik bagımlılık yapan ir madde. Fizyolojik olarak yaptığı baımlılık, içilmedigi zaman çeşitli yoksun r. Safa Sarıbeyoğlu Î • ABD'de, New York eyaletl slgarayla llglll bir yaaa çıkarttı, aon olarak. Toplu olarak bulunulan yarlerde (İki klşInin olduğu yar bu kategoriye dahll aayılıyor) algara Içiml yaaaklandı. Bu yaaagı naaıl degârlendlrlyoraunuz? Banzari yaaaklar Türklye'd» gündeme geleblllr ml, akjara zararlanndan korunmada yasaklar na ölçüde etklll olablllr kl? SARIBEYOĞLU ABD'deki durum şu; orada sigara aleyhinde bir kamuoyu oluşturuldu önce. Eğıtım ve bılınçlendirme kampanyası. Ardından halkın talebine paralel olarak böyle bir yasa çıktı. Yine de bıraz aşırı gibi gözüküyor. Tabii, her eyalette aym durum yok. Türkiye'de böyle bir yasak pek etkili olmaz. Oncelıkle eğitim ve sigaranın içene ve dumanından etkilenene zararlarını somut olarak göstermek. içmeDavamı arka aayfada '•