Katalog

DUNYA Pazar 9 Eylül 2018 İbadi’nin FİLİSTİN’DE BİTMEYEN ACI... Abluka altındaki Gazze’de önceki gün Toprak Günü kapsamında düzenlenen Büyük Dönüş Yürüyüşü eylemlerinde İsrail askerlerinin ateşi sonucu iki Filistinli hayatını kaybetti. Gazze Sağlık Bakanlığı, 17 yaşındaki Bilal Mustafa Hafaca ile 16 yaşındaki Ahmed Misbah Ebu Tuyur’un Gazze’nin güneyindeki Refah kentinde düzenlenen gösterilerde yaşamı nı yitirdiğini, en az 45 Filistinlinin ise yaralandığını duyurdu. İsrail ordusundan yapılan açıklamada ise eylemcilerin askerlere molotofkokteyli ve el bombası attıkları savunuldu. Bilal Hafaca’nın dün düzenlenen cenazesinde ise yürek yakan görüntüler objektiflere yansıdı. Mart ayında başlayan eylemlerde bugüne kadar İsrail askerlerinin ateş açması sonucu en az 170 Filistinli yaşamını yitirdi. [email protected] EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET Basra sınavı 7 IŞİD sonrası dönemde yeniden istikrar çabasındaki Irak, petrol ve liman kenti Basra’da yaklaşık iki aydır süren protestolarla sarsılıyor. ABDİsrail cephesinin Riyad liderliğindeki Körfez’in Sünni cephesiyle birlikte İran’a karşı baskısının artığı dönemde, Şiilerin etkin olduğu Basra’da hükümet karşıtı protestoların çıkış noktası elektriksu başta olmak üzere altyapı hizmetlerindeki eksiklikler, yolsuzluk ve işsizlik. Yaklaşık bir haftadır yeniden alevlenen eylemlerde hükümet binalarının, limanın şiddet olaylarının hedefi olmasının ardından İran konsolosluğu da ateşe verildi. Önceki geceki protestolara polisin müdahale ettiği, üç kişinin yaşamını yitirdiği, 50 kişinin yaralandığı belirtildi. Kimi kaynak güvenlik güçlerinin eylemcilere ateş açtığını duyurdu. Kentte belirli saatlerde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. ABD’ye suçlama Petrol tesislerinde önceki gün eylemcilerin baskınında rehin alınanların serbest bırakıldığı açıklandı. Dün ise ABD konsolosluğunun da yakınında olduğu Basra’daki havaalanı yerleşkesine 4 adet Katyuşa füzesi atıldığı haberi dikkat çekti. Yetkililer uçuşların sürdüğünü belirtti. Basra’daki ateşin dinmemesi Tahran’da yankı bulurken önceki gün İran, Irak’la sınır kapısı Şelamçe’nin kapatılması kararı aldı. Ardından da Irak’ın Tahran Büyükelçisi Dışişleri Irak’ta altyapı hizmetlerindeki eksiklik, yolsuzluklara yönelik protestolar dinmezken Bağdat, TahranWashington çekişmesi arasında sıkışıyor Bakanlığı’na çağrıldı. İran’ın Irak Büyükelçisi ise olayların arkasında BağdatTahran ilişkilerini bozmaya çalışan ABD, İsrail ve bazı Arap ülkeleri ajanlarının olduğunu söyledi. ABD’den de Bağdat’a uyarı yükseldi. Dışişleri protestocuların barışçıl protesto hakkı olduğunu vurgularken güvenlik güçlerini de diplomatik misyonları korumaya çağırdı. İbadi’ye istifa çağrısı 12 Mayıs’taki seçimlerden sonra hükümet kurma pazarlıklarının sürdüğü Bağdat’ta ise dün meclis Basra Yolsuzluk, işsizlik protestoları Basra’nın yanı sıra Bağdat’ta da yer yer sürüyor. gündemiyle olağanüstü toplandı. Tepkilerin merkezinde Başbakan Haydar İbadi vardı. Seçimlerde Sairun ittifakı ile birinci çıkan Şii dini lider Mukteda Sadr yanlısı cephenin de aralarında olduğu iki grup İbadi’ye istifa çağrısı yaptı. Krize yönelik hükümetin etkisiz kaldığı eleştirileri yükseldi. İbadi ise meclisteki konuşmasında yaşananları “siyasi sabotaj” olarak değerlendirdi. Basra’da halkın taleplerinin meşru olduğunu söylerken şiddeten kaçınılması çağrısı yaptı, “Siyaseti, güvenlikhizmet alanından ayırmalıyız. Anlaşmazlıklar silahlı çatış maya dönüşebilir” dedi. İktidar için İbadi ile daha önce ittifaka giden Sadr ise derhal gerilimin sonlanması için adım atılması, çözüm getiremeyen siyasilerin koltuğunu bırakması talebinde bulundu. Öte yandan olaylar nedeniyle Basra Operasyonlar Komutanlığı ve Polis Teşkilatı başkanları görevden alındı. BağdatTahran arasındaki ilişkiler de son dönemde ABD’nin “İran yaptırımlarına uyun” baskısının etkisi de görülüyor. İbadi yönetimi ABD’nin kararlarına gönülsüz uyacakları mesajı vermişti. Ekonomik krizdeki Irak’a yönelik İran’ın geçmişte borçlarından ötürü elektriği kesmesi de tepkilerin odağındaydı. Sadr ile ittifaka giden İbadi, ABD ile ilişkilerin sürmesinden yana, Sadr ise ABD işgaline ve İran’ın ülkede etkisini artırmasına da karşı. Basra’daki gösteriler sırasında daha önce de devlet televizyonu ile Şii parti ve milis güçlerine ait binalar da ateşe verilmişti. Temmuzdan bu yana süren protestolarda en az 25 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi yaralandı. Öte yandan İran tarafından terör grubu olarak kabul edilen Kürdistan Demokrat Partisi’nin Erbil yakınlarındaki merkezine füze saldırısında bulunulduğu, 11 örgüt üyesinin öldürüldüğü duyuruldu. Erbil’den tepki gelirken saldırıdan İran sorumlu tutuldu. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ünal Çeviköz ‘Suriye sınırları içinde kalsınlar’ CHP Genel Başkan Yardımcısı Ünal Çeviköz, önceki gün Tahran’da dü zenlenen 3’lü Suriye Zirvesi’nin ardından, “Bölge halkının ve terörle bağlantısı olma yan grupların Suriye sınırları içinde kala cak şekilde İdlib’ten tahliyesi için Birleş miş Milletler başta olmak üzere tüm il gili kuruluşlara ve ülkelere çağrıda bu lunulmalı” dedi. Çeviköz, Tahran zirvesi nin Türkiye’nin İdlib’deki gelişmeler ile il gili haklı endişelerini gidermek bakımın dan yetersiz kaldığını belirtti. Açıklama sında şu görüşlerini dile getirdi: “Bildiri de İdlib’de çatışmasızlığın sürdürülmesi ni garanti edecek bir güvencenin görül memesi dikkati çekmektedir. Bu durum İdlib’de bir insani trajedi yaşanması ihti malinin de ortadan kalkmadı ğını göstermektedir. Böyle bir gelişme Türkiye’ye yöne lik yeni ve büyük bir göç dal gasına da zemin oluşturacak tır.” Suriye ordusunun, ola sı harekâtının sadece bölgede yaşayan si vil halkın güvenliğini Çeviköz tehdit etmekle kalmayacağını, aynı za manda TSK’nin bölgede kurulan gözlem misyonlarındaki varlığına karşı da cid di bir tehdit oluşturacağını değerlendiren Çeviköz, “Böyle bir tehdidi bertaraf etme nin yolu aktif bir diplomasi faaliyetinden geçmektedir” uyarısında bulundu. ‘Şam ile temas zamanı’ Çeviköz, Türkiye’nin İdlib’de bulunan bütün muhalif gruplardan silahlarını bırakmalarını istemesi ve bunun sağlanması için yoğun çaba göstermesi gerektiğini de söyledi. İdlib konusunun Türkiye için ulusal güvenlik sorunu olduğunu belirten Çeviköz, “Moskova ve Tahran ile yapılan görüşmelerde bu anlayışımızın kuvvetle vurgulanmasının yanı sıra, Suriye yönetimi ile de temasa geçilmesinin ve 1998 Adana Mutabakatı ruhunun iki komşu ülke arasında yeniden canlandırılması için çalışılmasının zamanı gelmiştir. Suriye konusunda ABD ile yapılan görüşmeler sadece Membiç ve PYD/YPG bağlantılı sorunlarla sınırlanmamalı, ABD ile Astana ve Soçi süreçleriyle ve son Tahran toplantısıyla ilgili de bilgi paylaşımında bulunularak görüşmeler daha geniş bir çerçeveye oturtulmalıdır” dedi. l ANKARA / Cumhuriyet SELANİK’TE GERİLİM Yunanistan’ın Selanik kentinde Uluslararası Ticaret Fuarı’nın dünkü açılışı olaylı geçti. İki ülke arasındaki 27 yıldır süren isim krizi ile ilgili AtinaÜsküp hattında varılan Makedonya’nın isminin Kuzey Makedonya olarak değiştirilmesi uzlaşı adımını protesto eden eylemciler güvenlik güçleri ile çatıştı. ÇADIRDA YAŞAM MÜCADELESİ Suriye sınırına TSK’nin asker sevkıyatı devam ederken İdlib’den kaçan çoğu kadın ve çocuk yaklaşık 2 bin kişi, Türkiye sınırına 200 metre mesafede kurulan çadırlara yerleştirildi. boİdmslibüb’reaüryadoğımrırdan uRyumsyaazdAannkagreal’dyıi Suriye’de ellerin tetikte olduğu İdlib’e yönelik Ankara’nın ateşkes önerisi ön Rus jetleri İdlib’in güney bölgelerini vurdu. ye yönelik Suriye ordusunun operasyonunda sivillerin durumuna işaret ederek yoğun ceki gün Astana süreci ortakla göçün yaşanabileceği kaygısı rı MoskovaTahran cephesinden nı dile getiriyor.Dışişleri Ba olumlu yanıt bulmazken dün kanı Mevlüt Çavuşoğlu da dün Rusya’dan bölgeye ağır bombar yaptığı açıklamada “Amacı dıman adımı geldi. mız İdlib’deki saldırıları dur Tahran’daki liderler zirve durmak. Saldırıların olabilece sinde Şam’ın yakın müttefikle ğini öngörüyorduk. Burası ça ri Rusyaİran ile Türkiye arasın tışmasızlık bölgesidir. 3.5 mil daki İdlib’e yönelik farklı pozis yon insan var. Bu haliyle ko yonlar bir kez daha ortaya çık runması gerekiyor. Aksi halde mıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip çok ciddi insani dramlar olu Erdoğan’ın Rusya Devlet Başka nan “Hayat Nabzı” adlı hastaneye va şur” dedi. nı Vladimir Putin ve İranlı mevkidaşı Hasan Ruhani’ye sivillere dikkat çekerek acil ateşkese varılması talebi ril bombalı saldırı düzenlendiği ileri sürüldü. AA muhabirinin yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre, saldırıda ‘Kamışlı’da YPG ile ordu çatıştı’ ortak bildiriye girmemişti. ölen ya da yaralanan olmadı. Bu arada, Şam ile Ankara’nın terör ‘Siviller yaşamını yitirdi’ Astana süreci çerçevesinde “çatışmasızlık bölgeleri” uzlaşısı kapsa örgütü gördüğü ABD destekli PYD/ YPG arasında görüşmelerin sürdü Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Rusya’nın yakla mında Türkiye sınırı yakınındaki İd ğü haberleri son dönemde dikkat çelib vilayetinde TSK’nin de 12 gözlem kerken dün ise Kamışlı’da Suriye as şık bir ay sonra bu hafta yeniden başlattığı İdlib’e yönelik saldırılarının en yoğununu dün gerçekleştirdiği noktası bulunuyor. Ankara, BM gibi Suriye ordusunun Nusra bağlantılı cihatçılarla, kimi TSK destekli silah kerleriyle Kürt güçlerin çatıştığı iddia edildi. YPG, “kendi kontrollerindeki bölgeye giren askerlerin gözaltı ni duyurdu. Rus bombardımanlarında İdlib’in güney ve güneybatısında lı muhaliflerin de etkin olduğu bölge yapmaları üzerine çatışma çıktığını” duyurdu. Çatışma yaklaşık 60 hedefin vurulduğu savunuldu. Saldırılarda en az dört sivilin ‘SALDIRIYI GÖZE ALAMAZLAR’ da 11 asker ile yedi YPG’linin öl yİHdaalSşisubak’mriiönyıynegüıüynynödineteiyerbitdniumidlğueiinkkiinayddeedildlia.yamceakyl,eebcdueeCkd,u“aomİdlEuhlsipbue’rhdebearymeşöjkniCmaeneilnlinıkğienhıvSaerheörhlzahackenüsmgsıziüdbbİebiirrrAszaaahslftidmeaırnriıKaoöaslllaüıüncmr’aeınkçvtDleeırary”iilınyykdoıSmeraukdbmiaatnuhü’bmdaaiyksşkaikyzaaadtsbıçğiierçı kşamtebiay.akKlgaaarelııtnbir,aTltüarkiydeü, ğüvusndauul. Rusya ve İran’ın İdlib’de askeri gözlem noktaları kurduğunu hatırlatarak şu ifadeleri kullandı: “Türk askerlerinin varlığı, muhtemel bir saldırıyı önlemenin tek garantisi. Zira Rus savaş uçakları ve rejim kara kuvvetleri, Türk askerleri oradayken bir saldırı gerçekleştirmeyi göze alamaz (sivilleri ve meşru, ılımlı mu halif güçleri umursamadıklarını biliyoruz). ” Kalın, ABD’nin kuzeydoğu Suriye’deki varlıklarını meşrulaştırmak için IŞİD’i kullandığını belirtti. ABD’nin, Türkiye ile stratejik ortaklığını ihlal etme pahasına Suriye’deki PKK ile iliş kilerini meşrulaştırmanın yollarını aradığını söyleyerek “Rejim ve destekçileri İran ve Rusya da Levant’ta yeni bir harita çizme gayelerini haklı çıkarmak için DEAŞ canavarını kullanıyor. Tüm bu unsurların Suriye’deki ılımlı muhalif Kalın grupları siyasi ve askeri olarak yok ettiğine veya zayıflattığına şahit olduk” ifadelerini kullandı. Mahkemede sanıklar cam ve tel örgülü kafesler ardında tutuldu. Kahire’den 75 idam cezası kararı Mısır’da mahkeme 2013 yılında Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi deviren askeri darbeye karşı protesto gösterilerine katılan, aralarında Müslüman Kardeşler yöneticilerinin de bulunduğu 75 kişi hakkında cinayet, yasadışı örgüte üye olmak, izinsiz gösteriye katılmak, yasaları çiğnemeye teşvik suçlamalarıyla idam cezası verdi. Başkent Kahire’deki Rabiatul Adeviyye Meydanı’ndaki Müslüman Kardeşler kökenli Mursi destekçilerine güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu çıkan olaylarda yüzlerce kişi hayatını kaybetmişti. Biltaci’ye de ölüm cezası AA’nın haberine göre, 739 kişinin yargılandığı davada Müslüman Kardeşler’in önemli isimlerinden eski milletvekili Muhammed Biltaci de hakkında idam kararı verilenler arasında. Biltaci Gazze’ye insani yardım taşırken İsrail askerlerinin saldırısına uğrayan Mavi Marmara gemisinde bulunan isimlerdendi. Müslüman Kardeşler Teşkilatı Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii de müebbet hapis cezası alırken Mursi’nin oğlu Usame 10 yıl ağırlaştırılmış hapis cezasına çarptırıldı. Karara Uluslararası Af Örgütü başta olmak üzere insan hakları kuruluşlarından tepki yükseldi. Kahire yönetimine özgürlükleri kısıtlamaya, muhaliflere baskılara son verme çağrısı yapıldı. Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı ise Mısır’a 1.2 milyar dolarlık askeri yardımın serbest bırakıldığını açıkladı. İsveç’te aşırı sağ endişesi Avrupa genelinde aşırı sağ, popülist akımlara desteğin artması kaygı yaratırken İsveç bugün genel ve yerel seçimler için sandık başına gidiyor. Sığınmacı sorunu ve azınlıkların topluma uyumu konusunda yaşanan sıkıntılar Avrupa ve ABD’de sistem ve göçmen karşıtı aşırı sağcı partilerin güçlenmesine yol açtı. Benzer bir sonucun İsveç’te de yaşanabileceği yorumları yapılıyor. 2010’daki seçimlerde İsveç’te parlamentoya giren ilk aşırı sağcı parti olan ve kökeni Neonazilere dayanan İsveç Demokratları Partisi’nin (SD), 2014 yılındaki seçimlerde oy oranı yüzde 13’tü. Son kamuoyu yoklamalarına göre, SD’nin yüzde 20 oranında oy alması bekleniyor. Bu oranla Jimmie Akesson liderliğindeki SD’nin Başbakan Stefan Lofven’in Sosyal Demokrat Partisi’nin ardından İsveç’in ikinci büyük partisi olabileceği belirtiliyor. Aşırı sağcı parti İsveç İçin Alternatif Partisi ise hafta içinde Halmstad kentinde düzenlediği mitinginde seçimi kazandıkları takdirde en az 500 bin göçmeni ülkelerine göndermeyi vaat etmişti. k4ö0k’ıeanşlikaındTaüyrkiye İsveç’i dört yıldır Sosyal Demokrat Parti ile Yeşiller ve Çevre Partisi, azınlık sol hükümeti ile yönetiyor. Bu koalisyonun desteği ise yoklamalara göre yüzde 39.5. İsveç’te, 40’ın üstünde Türkiye kökenli siyasetçi, milletvekili olmak için İsveç’in pek çok kentinde ırkyarışacak. çılık karşıtı eylemler sürüyor. Yemen’de müzakere umudu başka bahara İç savaşın üç yılı aşkın süredir devam ettiği Yemen’de BM arabuluculuğunda Cenevre kentindeki barış müzakereleri daha başlamadan çöktü. Görüşmelerin Husi cephesinin katılmaması nedeniyle gerçekleşmediğini belirten BM Temsilcisi, “Buraya gelmek istediler. Biz onları getirebilmek için gerekli koşulları yeterince sağlamadık” dedi. Husiler katılımlarının Riyad liderliğindeki koalisyonca engellendiğini savundu. C MY B