Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 4 Mart 2018 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, özellikle Fred Astaire ile birlikte oynadığı müzikal filmlerle tanınmış ABD’li oyuncu ve dansçı... Yerli bir armut cinsi. 2 Osmanlı donanmasının en küçük ama en hızlı gemisi... Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla... İpliklerin boyanmak istenmeyen bölümlerinin sarılarak boyaya batırılması yoluyla uygulanan bir tür boyama tekniği. 3 Rus köylü topluluğuna verilen ad... Çoktanrılı inanca sahip olan kimse ya da toplum... Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesine özgü bir tür köfte. 4 Marangozlukta lamba açmakta kullanılan rende... Ok, kargı gibi şeylerin ucundaki sivri demir... Eski dilde yol. 5 Karışık renkli... Bir içimlik afyon... Rutenyum elementinin simgesi... Hizip... Mürdüm eriğinin kurutulmuşuna verilen ad. 6 Bir yasanın ya da bir kararın yürürlüğe girmesine karşı çıkma hakkı... 19171979 yılları arasında yaşayan ve Türk heykel sanatında soyut anlayışın ilk temsilcilerinden biri olan heykelcimiz... “ var bütün kelimelerin altında” (Cemal Süreya). 7 Makedonya’nın plaka imi... Yol kontrol ve bakımı için demiryollarında kullanılan küçük araba... Alım satım etkinliği... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 8 Hatay ilinde bir ırmak... Japonya’da 1100’lerde ortaya çıkan tüccar ya da zanaatçı loncalarına verilen ad... Halat ucu... Bursa yöresine özgü bir peynir cinsi. 9 İspanya’da soylulara verilen ad... Aydın’ın bir ilçesi... Nazi partisinin hücum kıtasını simgeleyen harfler... Dörtte bir çeyrek. 10 Akdeniz Bölgesi’ndeki Aladağlar’ın batı yüzünde ormanlık bir vadi... Kuran’da bir sure... Tereyağlı ve tuzlu çayın kavrulmuş buğday ve arpa unuyla yoğrulması sonucunda elde edilen Tibet yemeği ... Meslek. 11 Yarı memnunluk anlatan bir Bu haftaki bulmaca ödülü Durgun Don Mihail Şolohov Yordam Kitap 18 ŞUBAT 2018 1664 KAZANANLAR: Bülent Çelikbilek, KAYSERİ, Sema Elçi, Ömer Ceyhun Uyanık, İlker Özoğul, Mustafa Aygün, Levent Veral, İZMİR, Melike Koç, Yener Toprak, Şükrü Daban, Alım Irmak, Necmiye Çalışkan, Esma Bahar Mete, Arslan Eser, ANKARA, Tayfun Er, Şahin Özkök, Ergun Bener, Azmi Cinsoy, İSTANBUL, Tarık İnam, İZMİT, Leyla İzci, Hasan Lağap, Nadide Arslan, ADANA, Salih Kırhan, TEKİRDAĞ, Taner Dağkıran, ERZURUM, Cihat Kasapoğlu, GİRESUN, Süleyman Koçak, KÜTAHYA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle [email protected]. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 18.02.2018 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Yıldız Silier’in Kökler, Çarklar ve Bulutlar (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1UR S UL A L E GU İ N BAB İ L İ K 2 F E NN E K KAZNAKOV İ OMO 3 UZO KUR E NA KAÇAMAK N 4KEPKEP İ OK S İ İ L AN AD 5 E N ANUB İ S KL İ K RAS TA 6 S EKS NAB İ GA S AK BARK 7 İ R İ S K İ S İ L İ K A S ADO 8NEOL İ T İ K RABE LA İ S PO 9 TM HUĞ S İ İ L İ ME TİK 10 H A L E R H A D İ S E A N T E N 11 E M E R İ RA P AN NA AR Ş A 12 R İ K E T S İ Y A Ç İ SU ÜRAT 13 A N N İ AGARA V İ TR İ F İ YE 14 K İ L L A N İ B İ R U 15 L İ P E M İ ZAD İ G R 16 E Ş R E S TO AR Sİ 17 İ K A Y E R M A R O K A 18 T E L İ S OPUS PES 19 O F İ D İ Z M R E V A N 20 S E H E R A B D A L HEZ ünlem... Bir yarışın varış çizgisi... Palamut balığının irisi... Bir İngiliz uzunluk ölçüsü birimi. 12 Bir elektrik devresindeki akımı başka bir devreden geçen akımdaki değişiklikler aracılığıyla denetleyen aygıt... Seçkin... Dönence... Enfeksiyon kökenli ve yumru biçiminde deri kabartısı. 13 Denizcilik dilinde “temiz, düzgün, derli toplu” anlamında kullanılan sözcük... Asya’nın güneyinde yaşayan, yeşilimsi ve sarı tüyleri olan ötücü bir kuş... Eskiden kökboya bitkisinden, bugün ise bireşim yoluyla elde edilen kırmızı boyarmadde. 14 İnce belli bardakta içilen Türk kahvesi... Evlerin üzerindeki karı atmakta kullanılan büyük tahta kürek. 15 Yarar, fayda... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Kazaklarda “dombra” adlı çalgı eşliğinde söylenen türküye verilen ad... Bunaltma, tedirgin etme. 16 Tereyağında bulunan bir gliserinin esterine verilen ad... “Çok yaşayıp mihnet ile ölmeden / yaşayıp devran sürmek yeğ imiş” (Karacaoğlan)... Karakter. 17 Yurdumuzun Göller Yöresi’nde bir dağ... Sıva ya da boyadan önce vurulan kat. 18 “ deryasın boylayalım / Ummana dalmağa geldim” (Pir Sultan Abdal)... Su bulunmayan yerde su niyetiyle toprak, kum gibi şeylerle aptes alma. 19 Havale edilen borcu, havale edilen kişinin ödememesi durumu... Merhametli, yufka yürekli... Kadastro haritalarında parseller topluluğu. 20 “Köy”, “Arsenyev’in Aşkı” gibi romanlarıyla tanınan ve 1933 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Rus yazar ve şair... Kendi alanında en önde gelen kimse ya da şey. YUKARIDAN AŞAGIYA 1 XX. yüzyıl bestecilik tekniklerinin öncülerinden olup senfonileri ve şarkılarıyla tanınmış Avusturyalı besteci... I. Mahmut’un şiirlerinde kullandığı mahlas. 2 Dolma yapmak için hazırlanan karışım... Görmede hiçbir bozukluk olmadığı halde okuma yetisinin yok olması... Gaziantep yöresinde yetişen mor renkli bir üzüm cinsi... Eğimli, meyilli. 3 Avustralya’da yaşayan ve “keseli karıncayiyen” de denilen bir hayvan... Düşünce... Ahşap gemilerde biriken suların dışarıya atılması için 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... açılan deliklerin her biri... Günahtan sakınma. 4 Izgara... “Araya firkat düşürüp / eyleme yurdumuzu” (Karacaoğlan)... Merkezi sinir sistemini uyararak zihni ve bedeni canlı tutan bir ilaç... Tarla sınırı. 5 Biri “Erzurumlu”, diğeri “Ercişli” olarak anılan iki halk ozanımızın ortak adı... Bir tür otomobil yarışı... Ağrı Dağı’na verilen bir başka ad. 6 Radyum elementinin simgesi... Titreyiş, titreme... Afrika’da bir ülke... Babillilerin sıvıları ölçmekte kullandıkları, “eşek yükü” anlamına gelen hacim ölçüsü birimi. 7 Bir çeşit İtalyan el kuklası... Asya’da bir ırmak... Şaşırmış, şaşkın. 8 Donuk, mat renkler için kullanılan bir sözcük... Saydam bir yüzey üzerine alınmış pozitif görüntü... Tevfik Fikret’in, şimdi müze olarak kullanılan evinin adı... Fethiye ilçesinde bir yayla. 9 Uzaya çıkan ilk insan olan Rus kozmonot... Kazi partisinin askeri polis örgütü... Yoğurtlu bulgur çorbası... Eski Mısır’da erkeklik ve üreme tanrısı. 10 “Göl sanırdık ne zaman dalsak gözlerine” (F.N. Çamlıbel)... Sınır boyu... Beyaz mermerde rastlanan çok sert bölüm... Arjantin’in plaka imi... Yapıştırıcı bir madde. 11 Bir mal ya da paranın, emek verilmeden sağladığı gelir... Süt ve yoğurt çalkalamaya ya rayan küçük yayık... Mısır’a özgü, fıstık ve kuru üzümlü bir hamur tatlısı... Asker. 12 Slovakya’nın plaka imi... Eğimleri ölçmeye yarayan aygıt... Kedi, köpek gibi evcil hayvanları evden atmak. 13 Osmanlılar döneminde Tuna Irmağı’nda kullanılan bir tür yük gemisi... İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen ve benzerlerinin en büyüğü olan lahdin bulunduğu antik kent... Bir nota. 14 “Geyikotu” da denilen, kekik benzeri bir baharat... Mercimek ve hamurla yapılan bir yemek. 15 İç kale... “Sakağı” da denilen ölümcül bir hayvan hastalığı... Endonezya’nın plaka imi. 16 Küçük mağara... Mercan resifleri üzerinde oluşan, kumlu ve küçük düz ada... Atasözlerine dayanan didaktik Çin şiiri. 17 Bir savaş uçağı tipi... Satrancın ilk adı ve kökeni olan Hintçe sözcük. 18 Konya’nın bir ilçesi... Bir gösterme sıfatı... Altay Şamanlığında hastalık yapan kötü ruh ya da cin. 19 Fayda... Mora dönük canlı kırmızı renk... Bir nota. 20 Dalaşı vardır... Hiroşima ve Nagasaki’ye atılan atom bombalarından sağ kurtulanlara verilen ad. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Bir Yıldız, Bir El: Bülent ASLAN Yaklaşık 20 senedir briç oynayan Aslan 1973 Sivas doğumlu. Kuleli Askeri Lisesi’nin ardından İTÜ Tekstil Mühendisliği’ni bitirmiş. Halen özel bir cam fabrikasında üst düzey yönetici olarak çalışıyor. Eşi de briç oynayan Aslan’ın 8 yaşındaki oğlu da briçe meraklı. İzmir Büyükşehir Belediyesi Briç takımıyla üst üste müthiş dereceler aldılar. Bülent Aslan o günlere dair “Harika bir takımdık, iyi oyunculara ve en önemlisi yüreği tertemiz Salvo’muza sahiptik” diyor ve ekliyor “Bu başarılarda Salvador Assael’in payını asla unutmadık!” 10 kez Türkiye Şampiyonu olan Aslan, 2003 yılında aynı sezonda 4 Türkiye şampiyonluğu kazanarak bir rekor kırdı. (Kış Dörtlü, Açık Yaz Dörtlü, Kulüpler ve Türkiye İkili Şampiyonlukları.) Ulusal turnuvalarda ve bölge şampiyonalarında sayısız dereceleri var. Yurt dışında da şu dereceleri elde etmiş: Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’nda dördüncülük, Bonn Uluslar Kupası’nda ikincilik ve üçüncülük, German Tropy’de ikincilik ve Balkan kupasında şampiyonluk. Bir eldeki güzel oyununu aktaralım şimdi de. ¦ KD95 ¦ K104 ¦ AK2 ¦ 1074 ¦ A7 ¦ A9873 ¦ V8 ¦ D852 Rakiplerin katılmadığı bir artırmada 4Köre bağlanıyor oyun ve Batı pik 3’lü çıkıyor. Önce siz planlayın oyunu, sonra da Bülent Aslan’ın düşüncelerine ve oyununa bakalım. “Ya trefl Damın uçmasına oynayacaktım ya da DV körün ikiliden gelmesine. Ben Batıda 4’lü pike oynadım! Pik atağını Asla alıp AR karoyu çekip üçüncü karoya çaktım, pik RD’ı da tahsil edip elden bir trefl attım ve son piki çevirdim. Doğu karo atınca çaktım ve şu durumda trefle elden çıktım.” ¦ ¦ K104 ¦ ¦ 1074 ¦ ¦ D6 ¦6 ¦ RV3 ¦ ¦ V52 ¦ ¦ A96 ¦ ¦ A98 ¦ ¦ D85 “Defans üç trefli aldı ve el Batıda kaldı. Batının karo dönüşüne yerden küçük çaktım, Doğu 5’li ile büyütünce ben de 8’li ile çakıp elimi açtım. Doğu Vale ile çaksa Asla çakıp Batının Damına, üçüncü trefl Doğuda kalıp küçük koz oynasa onun Valesine empas atacaktım.” Dört el şöyleydi: ¦ KD95 ¦ K104 ¦ AK2 ¦ 1074 ¦ 10632 ¦ D6 ¦ 7654 ¦ RV3 ¦ V84 ¦ V52 ¦ D1093 ¦ A96 ¦ A7 ¦ A9873 ¦ V8 ¦ D852 Bu oyun ender rastlanan Şeytan Darbesi’nin bir versiyonu. Normalde kaçınılmaz gibi görünen bir koz kaybından kurtuluyorsunuz bu manevra sayesinde. 68, 50’den büyüktür! İmp Herkes zonda ¦ 53 ¦ 83 ¦ A7642 ¦ D982 ¦ 742 ¦ ARDV102 ¦ RV3 ¦A Batı Pas Pas Kuzey Doğu Güney Pas 1Kör 1SA Pas 3Karo 4Karo Pas 4Kör Herkes Pas Batı pik Damını çıkar, Doğu Ruayla ezer ve koz döner. Oyunu planlayın. Analiz ve Çözüm: Üç pik ve bir karo kaybımız var. Doğu hemen durumu fark edip koz oynadığından pik kaybımızı yere çaktırma olanağı bulamayacağız. Bir seçenek kozları toplayıp karo empası yapmak. Bunun şansı yüzde 50. Fakat daha iyi bir seçenek var. Rakiplerin pikleri tahsil etmesine engel olan koz yerde dururken, yani hemen üçüncü lövede bir karo bağışlamak! Bu oyun 32 karo dağılımına başarılı olur. Bunun başarı şansı yüzde 68’dir. İşte diğer eller: Haftanın Problemi İmp Zonsuz ¦ 643 ¦ 10754 ¦ R5 ¦ AD84 ¦ ARD ¦ AV3 ¦ AD932 ¦ RV Batı Pas Pas Pas Herkes Pas Kuzey Doğu 2Karo Pas 3Trefl Pas 4SA Pas Batı pik Vale çıkar, oyunu planlayın. İyi bir hafta sonu diliyoruz. Güney 2Trefl 2SA 3SA 6SA SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Aeroflot 2018 Rusya’nın başkenti Moskova her sene başında en önemli açık turnuvalardan Aeroflot Open’a sahne olur. Bir ara Rusya satranç federasyonu içindeki politik kavga yüzünden sekteye uğrasa da, başka bir devirde rapid olarak oynanmış olsa da Aeroflot Open neticede olması gereken haline döndü. Bu yılki turnuvayı Belarus GM Vladislav Kovalyov’un 9 oyunda 7 puanla tek başına birinci ve ev sahibi Moskova’dan Dmitri Gordiyevski’nin 6. 5 puanla Hintli Sethuraman’la birlikte eş puanla ikinci bitirmesi sürpriz olarak görüldü. Unutmayalım ki satranç ve zirveyi zorlayacak isimler hızla değişmekte: GM Vladislav Kovalyov (2641)IM Mohammad Amin Tabatabey (2577), Moskova 2018, Fransız Savunması 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Fd3!? (Çelyabinskli Büyükusta Pankratov’un keşfi olan varyant hızla popülarite kazanmakta. Lasker’in oyuna önce Atlar sonra Fillerin sokulması prensibine aykırı gelişim hamlesinin amacı 3.ed5 ed5 4.Fd3 devamyoluna kıyasla ortaya çıkacak bazı ufak tefek değişikliklerden yararlanmak. Bana göre yine de ortak devamyolu 3.Fd3!? c5 4.ed5 cd5 5.Af3 c4 6.Fe2 en kritik varyantların başında gelmeli.) de4 4.Fe4 Af6 5.Ff3 c5 (5...Ac6 6.Ae2 e5 gelişim prensipleri dahilinde ilk akla gelen er fedası olsa da 7.Fc6 bc6 8.00 Beyaza avantaj tanıyabilir.) 6.Ae2 Ac6 7.Fe3 Ad5? (Açılışa hâkim olmayan genç İranlı oyuncu hemen hata yapıyor. Dikkatli 7... cd4 8.Ad4 Ae5 9.00 Fe7 devamyolu dengeli bir oyun sağlardı.) Satrançta şansın yeri var mı? Bu sorunun cevabı bu örnekte olduğu gibi ortaya çıkan konumlarda saklı. Turnuvanın 8. turunda lider Kovalyov ummadığı kadar hızlı bir şekilde kazanç duruma geçiyor: 8.Fd5! Vd5 9.Abc3! Vg2 10.Kg1 Vf3 11.Ab5 Kb8 12.dc5 f6 13.Ad6 Fd6 14.Vd6 g6 (14... Şf7? 15.Vc7) 15.Kd1 Kf8 16.Ad4 Vd5 17.Vd5 ed5 18.Ff4 Ad4 19.Kd4 Ka8 20.Kd5 (Gerisi teknik.) Fe6 21.Kd6 Şf7 22.Şd2 g5 23.Fe3 Kfd8 24.Kd8 Kd8 25.Şc3 Kd7 26.a4 h5 27.b4 a6 28.b5 ab5 29.ab5 Ff5 30.Ka1 Fe4 31.Ka4 Ff3 32.Ka8 Kd1 33.Kc8! (33.c6 bc6 34.b6 c5!) Şe6 34.Fd4 (Tehdit 35.Kd8d6 veya 35.Kf8.) Kc1 35.Şb2 Kh1 36.Kf8 f5 37.Kf6 Şd5 38.c6! bc6 39.b6 Siyah terk eder çünkü b erinin terfii engellenemez. 10 Turnuvanın ikincisinin belirlenmesinde bu kez de son tur partisini kaybeden İranlı oyuncu yine etkin oldu: IM Mohammad Amin Tabatabey (2577)GM Dmitri Gordiyevski (2630), Moskova 2018, Kabul Edilmeyen Vezir Gambiti, Karlsbad Yapısı 1.d4 Af6 2.Af3 d5 3.c4 c6 4.Ac3 e6 5.Fg5 Abd7 6.cd5 (Tabatabey 6.e3 Va5 ile Cambridge Springs Varyantı’na karşı oynamak istemiyor.) ed5 7.e3 Fe7 8.Fd3 00 9.Vc2 Ke8 10.h3!? Af8 11.Ff4!? (Reşevski’nin gençliğinde bulduğu manevranın püf noktası 11...Ag6 12.Fh2 Fd6 13.Fd6 Vd6 14.000 sonrası Siyah Atların ileri sürülecek Şah Kanadı erlerinin yolu üzerinde kalmasının Beyazların atağını hızlandıracak oluşu.) a6!? 12.Fe5!? Fd6 13.Fd6 Vd6 14.00 Fe6 15.Kac1?! Kad8 16.a3 Fc8 17.b4 Ve7 (Siyah Ae4 hazırlıklarını bitirdi.) 18.Aa4 (18.Ad2 Ae6g5) Ae4 19.Fe4 de4 20.Ad2? (Azınlık hücumunu layıkıyla gerçekleştiremeyen Beyaz Şah Kanadını korumak zorunda.20.Ae5 Vg5 (20...f6 21.Ac4! b5 22.Aa5) 21.Ac5! Fh3 (21...f6 22.Va2) 22.f4 ef3 23.Kf3 bunu sağlayacak fikirdi.) Vh4 21.Ac5 Fh3 22.gh3 Kd6?! (22...Vh3! beraberinde getirdiği Ag6h4 fikriyle daha tehlikeli olabilirdi.) 23.Ade4 Kg6 24.Şh2 Kh6 25.Ag5 Vg5 26.Kg1 Ve7 27.Kg3 Kd6 28.Kcg1 g6 29.Ad3 Ad7 30.f4!? Ve4 31.Vd2 b6 32.Af2 Ve6 İlginç gelişmelerden sonra varılan konum 33.e4 f5 34.e5 Kd5 35.Kd3 ile dengeli durmakta. Lakin genç İranlı oyuncu gaf yapıyor.) 33.Ag4? f5 34.Af2 (34.Ae5 Ae5 35.fe5 Ve5! geç görülünce Beyaz neticeyi etkileyen bir tempo kaybı yaşıyor.) c5 35.bc5 bc5 36.d5 Kd5 37.Va2 Af6 38.h4 Ke5! 39.Vc2 Ke3 40.Vc5 Ke2 41.K1g2 Ah5 42.Kf3 Ke3 43.Ke3 Ve3 44.Vc4 Şg7 45.Ah3 Ke7 46.Vb4 Kc7 47.Vd2 Va3 48.Ag5 Şh6 49.Vd4 Ve7 50.Af3 Ve4 51.Ve4 fe4 52.Ag5 e3 53.Ke2 Ke7 54.Ah3 Ke4 55.Şg2 Af4 56.Af4 Kf4 57.Ke3 Kh4 58.Ka3 Kc4 59.Ka6 (Bilinmesi gereken temel oyun sonlarından biri.) Şg5 60.Ka3 h5 61.Şh3 Kc5 62.Kg3 Şh6 63.Ka3 Kc6 64.Kb3 g5 65.Kb8 Kc3 66.Şh2 h4! (Şaha yer açacak şekilde hep h eri önce sürülmeli.) 67.Kh8 Şg6 68.Kb8 Şh5 69.Kh8 Şg4 70.Kc8?? ve Beyaz terk eder. Kazanç yöntemi 70.Ka8 Kc2 71.Şh1 h3 72.Ka4 Şg3 73.Ka3 Şh4 74.Ka4 g4 75.Kb4 Ke2 76.Ka4 Şg3 77.Ka3 Şf4 78.Ka4 Ke4 79.Ka1 g3 80.Kb1 Şg4 81.Ka1 h2! 82.Şg2 Ke2 83.Şh1 Şh3. 01 C MY B