Katalog

DUNYA Bağdat’tan Erbil’e bütçe kesintisi Irak meclisi dün 88.5 milyarlık, 2018 bütçe tasarısını kabul et ti. Oylamaya ise Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) yönelik kesintileri protesto etme amacıyla Kürt vekillerden boykot geldi. Gelişmenin, IKBY’nin geçen yıl tek taraflı referan dum adımı, buna Bağdat’tan kırmızı ışıkla birlikte taraflar arasında süren gerilimi artıracağı yorumları yapılıyor. Kürt vekiller petrol gelirleri hesaba alınarak çıkarılan bütçede Erbil’in bir önceki yıl yüzde 17 olan payının, yüzde 12.6’ya indirildiğine işaret ederek tepki gösterdi. Pazar 4 Mart 2018 [email protected] EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET Çizme’nin seçimi: 13 Avrupa ya da ‘kaos’ [email protected] ROMA Bugün 46 milyon seçmen İtalya’da sandığa gidiyor. Seçmenlerin üçte birinin son dakikaya kadar kararsız olduğu seçimde, “oy kullanmayanlar” ve “boş pusula” atanların, en büyük parti olmasından korkuluyor. Beş yıl önce katıldığı ilk seçimde oyların dörtte birini alan “fenomen” “5 Yıldız Hareketi(5*)”nin bu kez, üçte bir civarında oy oranıyla parlamentoya en geniş grubu sokması bekleniyor. Sistem karşıtı öfke ve protesto oyları üzerinde yükselen ve tamamen internette örgütlenen 5* Hareketi’nin oyları, ne ki tek başına hükümet kurmaya yetmeyecek. Sandığın yanıtlayacağı en belli başlı soru, “müesses nizam”a karşı ezber bozan bir “anti politika” gücü olarak gelişen 5*’ın bundan böyle alacağı biçim olacak. 5 Yıldız evcilleşir mi? 5* Hareketi, kurulu düzeni tehdit eden “devrim partisi profilini” terk edip hükümet kurma arayışında bir “reform partisi” olabilecek mi? Süreçte muhalefetteki hırçınlığını üzerinden atıp evcilleşecek mi?     5*’ın evcilleşme sürecine girdiğine dair şimdiden işaretler var.   Partinin gurusu komedyen Beppe Grillo örneğin, seçmenlerin öfke patlamalarıyla özdeşleşen “Vaffanculo/….tir Git” çıkışlarının bundan böyle artık tarih olduğunu söylüyor. Ayrıca oluşum, başka hiçbir [email protected] Irkçı cepheyi de kapsayan sağ blokun öncülüğünü yapan Berlusconi, geçen perşembe günü parti liderlerinden Meloni ve Salvini ile basının önündeydi. GrilloDi Maio partinin pratikte karşılığı olmadığı için düşünmediği sürpriz bir hamleyle, seçim arifesinde kabine listesini açıkladı. Çoğunluğu üniversite profesörlerinden oluşan “sanal hükümet listesinde”, devrimci ateş yakacak isimler dikkat çekmiyor.  Grillo ilaveten, güdümündeki partinin liderliğine “ılımlı maske” kontenjanından, annelerin ancak yakışıklı damat adayı gözüyle bakabilecekleri 31 yaşındaki genç Luigi Di Maio’yu son dönem içinde göreve getirdi.    cBarünkasvealr’i korkutan Bunların hiçbirisi ne ki, 5*’ın Renzi bundan böyle, düzen partileri içinde yer aldığına dair bir teminat sayılmıyor. Dün “Foglio” gazetesinde yayımlanan bir başyazı örneğin, “4 Mart’ta sakınılması gereken canavar” başlığını taşıyordu. Yazı; Di Maio liderliğinde 5*’ın, sağ ittifak içinde giderek en güçlü parti olmaya namzet gösterilen “Birlik/Lega” partisi ile beraber koalisyona gidebileceğini söylüyor ve bu durumda İtalya’nın başına gelebilecek badireleri sıralıyordu. Sadece İtalya’daki düzen aktörlerinin değil, Brüksel’in de çok derin kâbusu olan bu olasılığın gerçekleşmesi halinde, belirebilecek senaryolar arasında taş taş üzerinde bırakmayacak bir “Avro referandumu”ndan söz ediliyor.   “Foglio”ya göre sandıkta bu itibarla iki ana tercih var: “Avrupa’ya, Avro’ya, küreselleşmeye açık olmak ve Trumpçılık,  korumacılığa karşı çıkmakla; Avrupa’ya, Avro’ya, küreselleşmeye sırt çevirmek, korumacılığa yönelmek arasındaki bir seçim bu.” İtalyan usulü koalisyon  Sandıkta seçmenin önüne fiilen aslında üç tercih konuyor: “Le Pen’in İtalya şubesi olan ırkçı, antiAvrupacı Salvini, Berlusconi”nin başı çektiği sağ ittifak ki, bu ittifakın, sağın küçük partileriyle birlikte ilk güç olması bekleniyor. Yıldızı sönen Matteo Renzi liderliğinde 2. ya da 3. olması beklenen “merkez sol ittifak”… Bir de başta bahsettiğim, parti olarak tek başına en güçlü olan 5* Hareketi....  Basit çoğunluk ve nispi temsil karması bir cebir formülü denli karmaşık yeni bir sistemle yapılan seçimlerde sayım çok uzun sürecek. Bu nedenle sonuçlar ancak yarın belli olacak. Yarınki tablo için de beri taraftan, “Salvini5* kâbusu” dışında olası 3 senaryo gündeme geliyor: 1. Oyların üç siyasi blok arasında, hiçbirine üstünlük sağlamayacak şekilde dağılması. Bu durumda ufukta yeni seçim görünüyor. 2. SalviniBerlusconi ve aşırı sağdaki parti “Fratelli d’Italia/ İtalya’nın Biraderleri”nin oluşturduğu bir sağ kesim zaferi... 3. Cumhurbaşkanı Mattarella’nın “derin tercihi” diye söz edilen olası “Renzi (PDPartito Democratico) ve Berlusconi (Forza Italia) ittifakı”. “İtalyan usulü geniş koalisyon”  olarak da adlandırılan bu formül, “istikrar”ın garantisi sayılıyor. Saakaşvili çadırına baskın Ukrayna Parlamentosu önünde çadır kuran, eski Gürcistan Cumhurbaşkanı, Odessa Valisi Mihail Saakaşvili taraftarlarına polis operasyon düzenledi. Güvenlik güçleriyle Saakaşvili destekçileri arasında arbede yaşanırken 101 kişinin gözaltına alındığı açıklandı. Operasyon sonrası belediye görevlileri çadırları söktü. Yetkililer olayda güvenlik güçlerinden yaralananların olduğunu duyurdu. Çadırlarda el bombası benzeri patlayıcılar, molotofkokteylleri, demir sopalar ve bıçakların bulunduğu savunuldu. Saakaşvili, Ukrayna’nın eski Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç yandaşlarının desteğiyle bir darbe planlayarak Poroşenko hükümetini devirmeye çalışmakla suçlanmıştı. Gözaltına alınıp ardından serbest bırakılan Saakaşvili, Ukrayna vatandaşlığından çıkarılmış ve iltica başvurusu reddedilip geçen ay düzenlenen bir operasyonla sınır dışı edilerek Polonya’ya gönderilmişti. Ocak ayında ise Gürcistan’da bir mahkeme, eski başbakanı görevde olduğu dönemde af yetkilerini kötüye kullanmak suçlaması ile üç yıl hapis cezasına çarptırmıştı. 19 yıl sonra özgür Özbekistan’da muhalif gazeteci Yusuf Ruzimuradov (53), 19 yıl hapis cezasının ardından önceki gün serbest bırakıldı. Ülkedeki insan hakları örgütlerine göre, Ruzimuradov dünyada en uzun süre demir parmaklıklar arkasında kalan gazeteci. Destekçileri Ruzimuradov’un evinde ve sağlık durumunun iyi olduğunu duyurdu. Ruzimuradov, 1999’da “hükümeti devirmeye teşebbüs” suçundan hapis cezasına çarptırılmıştı. 2014’te serbest kalması beklenirken cezası cezaevi disiplinini çiğnediği suçlamasıyla uzatılmıştı. Muhalif kanat, hapis cezasının siyasi gerekçelerle olduğu yönünde sık sık yönetime eleştiriler yükseltmişti. Geçen yıl da yine Ruzimuradov gibi dönemin Özbek yönetimce yasaklanan, muhalif gazete Erk’te çalışan gazeteci Muhammed Bekjanov, 18 yıllık hapsin ardından serbest bırakılmıştı. Putin kampanyada Rusya’da 18 Mart’taki başkanlık seçimlerine bağımsız aday olarak katılan Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Moskova’nın Lujniki Stadyumu’nda düzenlenen seçim mitinginde adeta gövde gösterisi yaptı. Putin, “Güçlü Rusya İçin!” sloganlı mitingde kürsüye 2018 Kış Olimpiyat Oyunları’na katılan sporcularla çıkarak Rusya Ulusal Marşı’nı söyledi. Yaklaşık 100 bin kişinin katıldığı öne sürülen etkinlikte, seçim kampanyası konuşmasını yapan Putin, “Hepimizin net, açık, asil hedefleri var, ülkemizi parlak, ileriye ve gelece ğe odaklı geliştirmek istiyoruz. Çünkü burada atalarımız yaşadı, biz yaşıyoruz, çocuklarımız yaşıyor ve çocuklarımızla torunlarımız yaşayacak. Onların mutlu olması için her şey yapacağız” dedi. ? SSCB vurgusu Putin destekçilerine birlik çağrısı yaparken “Ancak biz bunu yaparsak önümüzdeki onlarca yıl, tüm 21. yüzyıl parlak zaferlerimizin işareti altında geçecek” ifadesini kullandı. Eski bir KGB ajanı olan Putin, Kaliningrad’daki seçim çalışmalarında Rusya tarihinde hangi olayı değiştirmek istediği sorulduğunda “SSCB’nin yıkılışı” yanıtını verdi. ‘Cinayeti aydınlatın’ Slovakya’nın pek çok kentinde önceki gün gazeteci ve nişanlısının katline, soruşturmada yol alınamamasına yönelik protestolar vardı. Uluslararası Şeffaflık Derneği’nin verilerine göre, Slovakya en yozlaşmış Avrupa Birliği ülkeleri arasında 7. sırada. Slovakya’da 27 yaşındaki araştırmacı gazeteci Jan Kuciak ve nişanlısı Martina Kusnirova’nın katledilmesine ilişkin soruşturmada hâlâ net bir sonuca varılamasına tepkiler sürüyor. Cinayet sonrası geçen perşembe günü gözaltına alınan yedi kişinin dün serbest bırakıldığı haberleri yerel basına yansıdı. Polis, 48 saat süren yasal gözaltı süresinde cinayetle bağlantılarına ilişkin kanıt aradıklarını, süre bitince de şüphelilerin bırakıldığını açıkladı. Gözaltına alınanlar arasında Başbakan Ro bert Fico’nun yakın çevresinden iki yetkili ile iş yaptığı iddia edilen, Ndrangheta adlı mafya organizasyonu ile bağlantıları olduğu savunulan İtalyan Antonino Vadala’nın olduğu belirtilmişti. Kuciak’ın yarım kalan araştırması “Slovakya’da İtalyan mafyası. Üyeleri siyasete uzanıyor” başlığını taşıyordu. Önceki gün de başkent Bratislava ve birçok diğer şehirde düzenlenen yürüyüşlere binlerce kişi katıldı. Cinayetin aydınlatılması çağrıları yapıldı. Kuciak, Slovakya tarihinde öldürülen ilk ve tek gazeteci. Guta adeta yerle bir olmuş durumda. Doğu Guta kâbusu... Suriye’nin başkenti Şam yakınlarındaki ordu kuşatması altında, cihatçıların kontrolündeki Doğu Guta’ya yönelik BM Güvenlik Konseyi’nde geçen hafta alınan ateşkes ve insani yardımlarla sivil, yaralı tahliyelerine ilişkin kararın tam anlamıyla hayata geçirilememesi bölgedeki tansiyonu her geçen gün daha da yükseltiyor. ABD, Almanya, Fransa’dan Suriye yönetimine operasyonların durması, yardım örgütlerine Doğu Guta’ya giriş için izin verilmesi yönünde çağrılar sürüyor. Moskova’ya da yakın müttefiki Şam’a bu konuda baskı yapması yönünde talepler yükseliyor. ‘11 kişi öldü’ Öte yandan muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, önceki gün Doğu Guta’ya yönelik ordu bombardımanında en az 11 kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Rusya’nın geçen hafta açıkladığı 30 gün boyunca sürecek 09.0014.00 arasında ateşkes kararına işaretle, bombardımanların bu saatlerin öncesi ve sonrasında gerçekleştiği kaydedildi. BM İnsan Hakları Konseyi’nde önceki gün Doğu Guta’da yaşananların kınanmasını içeren Britanya’nın sunduğu tasarıya ilişkin üye ülkelerce uzlaşı sağlanamaması, Rusya’nın çekinceleri üzerine ise konuyla ilgili oturum iptal edildi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el Hüseyin, Doğu Guta’ya ‘abd, teröre göz yumuyor’ Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin, “ABD’nin Suriye’de kontrol altında tuttuğu bölgeyi teröristleri koruma amacıyla kullandığını” savundu. Sputnik’in aktardığı habere göre, Rossiya 24 televizyonuna konuşan Fomin, “El Tanf yerleşimi çevresinde oluşturulan 55 kilometre çapında güvenlik bölgesinin bizde kaygı yaratmaması mümkün değil. Suriye’nin batısında, Irak ile sınırda aslında teröristler için koruma alanı oluşturuldu. Teröristler burada yeniden silahlanıyor, hazırlıklar yapıyor, bu alandan saldırılar düzenliyor. Tüm bunlar, ABD özel birliklerinin yönetimi altında yapılıyor” dedi. Fomin, ABD’nin ayrıca El Tanf yakınlarındaki Rukban sığınma kampına insani konvoyların girişine engel olduğunu, bu yüzden buradaki insani durumun felaket seviyesinde olduğunu kaydetti. yönelik ordu ateşinin sürmesinin savaş suçu kapsamına alınma olasılığına işaret etti. Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Hüsamettin Ala ise hükümetin sivilleri korumak için her türlü önlemi aldığını savundu. “Bazı devletlerin Doğu Guta’da Nusra ve başka teröristlerin bulundukları bölgelerde masum sivil insanları rehine alıp canlı kalkan olarak kullanmalarının yanı sıra Şam ve kırsalını her gün füze yağmuruna tutmalarını görmezden gelmeye ısrar ettiklerini” söyledi. Laik yazara bıçaklı saldırı Bangladeş’in tanınmış yazar ve laik aktivistlerinden Zafer İkbal’in dün uğradığı saldırıda yaralandığı belirtildi. Sylhet kentinde üniversitede de dersler veren İkbal’in dün bir seminere katıldığı, bu sırada bıçaklı saldırıya uğradığı, başından yara aldığı, hastanede tedavisinin sürdüğü kaydedildi. Yanındaki korumalarının saldırganı yakala dığı da duyuruldu. Bilim kurgu türü kitaplarıyla tanınan İkbal’e yönelik saldırının ardından gözler ülkede daha önce de laik, ateist görüşlü yazar, blogcuları hedef alan köktendincilere çevrildi. Son dört yıldır ülkede yaklaşık on yazar, blogcu, çoğu Kaide bağlantılı olduğu sanılan radikal İslamcı saldırılarda yaşamını yitirdi. İran’a suçlama Bahreyn’de “İran Devrim Muhafızları’yla bağlantılı bir terör hücresinde ilişkili oldukları” suçlamasıyla 116 kişinin gözaltına alındığı açıklandı. Bahreyn resmi ajansı BNA, gizli servisin saldırı planları yapan bir gruba operasyon yaptığını, büyük çapta silah ve patlayıcının ele geçirildiğini duyurdu. Körfez’in Sünni lideri Riyad’la müttefik Bahreyn’den daha önce de Şii İran’a yönelik sert suçlamalar yükselmişti. Bahreynli bazı yetkililerin, Tahran’ı ülkede darbe yapma amacında olmakla da suçladığı haberleri basında yer almıştı. Tahran suçlamaları reddediyor. Acılı bekleyişin dördüncü yılı Havacılık tarihinin en gizemli olaylarından biri olarak kabul edilen, 8 Mart 2014 tarihinde Kuala Lumpur’dan Pekin’e hareket ettikten sonra kaybolan Malezya Havayolları’nın 370 sefer sayılı uçağındaki 239 kişi için anma töreni düzenlendi. Uçuş görevlisi Muhammed Hazrin Hasnan’ın eşi Intan, 9 yaşındaki kızı ve 4 yaşındaki oğlu ile törene katılanlar arasındaydı. Avustralya, Çin ve Malezya hükümetleri arama çalışmalarından sonuç alamamıştı. Arama çalışmaları özel bir şirket tarafından sürdürülüyor. C MY B