Katalog

DUNYA Fener taslak hazırlığında İstanbul’daki Fener Rum Patrikhanesi, Ukrayna’da bağımsız bir Ortodoks kilisesi için taslak bir kuruluş sözleşmesi hazırladığını açıklarken Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ülkesinin kendisine ait bağımsız bir kiliseye kavuşmasının yakın olduğunu söyledi. Ukrayna Parlamentosu’nda, nisan ayında Rusya’dan bağımsız Ukrayna kilisesinin kurulması hususunda Fener Rum Patrikhanesi’ne başvuru yapılmasıyla ilgili bir karar kabul edilmişti. Ardından Patrikhane, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin, Rus Ortodoks Kilisesi’nden bağımsızlık talebinin kabul edildiğini açıklamıştı. Kiev kapıyı kapatıyor10 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Cumartesi 1 Aralık 2018 RusyaUkrayna geriliminde Kiev cephesinden yeni hamleler geldi. Kerç Boğazı krizinin ardından sıkıyönetim ilan eden Ukrayna, denetimindeki bölgelerden Kırım Yarımadası’na girişçıkışları yabancı uyruklulara tamamen kapatırken dün 1660 yaş Rus erkeklerinin ülkeye girişine de kısıtlama getirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, “Kararın Rusya’nın ülkede özel ordusunu engelleme amacıyla alındığını” bildirdi. Ukrayna’nın kararına ilişkin Moskova’dan gelen ilk değerlendirmede ise Ukrayna’ya benzer bir kısıtlama getirmeyi planlamadıkları görüşü dile getirildi. G7’den tepki Öte yandan son gelişmenin ardından gözler, Arjantin’de düzenlenen G20 zirvesinin de zorlu başlıklarından birini oluşturan gerilime ilişkin Kiev’in Moskova’ya karşı tutum al Moskova’ya karşı sıkıyönetim hamlesine girişen Ukrayna, 1660 yaş aralığındaki Rus erkeklerin ülkeye girişine kısıtlama getirdi Moskova’ya ek yaptırım çağrısında bulunmuştu. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, dün G20 zirvesi sı rasında yaptığı açıklamada Birlik’in Rusya’ya haliha zırda uyguladığı yaptırım ları yıl sonunda uzatacağı na “emin olduğunu” söyler ken Kiev’in ek yaptırım ta lebine değinmedi. Kiev’de güvenlik güçleri devriyede. G20 zirvesi Arjantin’de sürerken, ABD, Almanya, ması yönünde baskıda bulunduğu İngiltere, Kanada, Fransa, Batı cephesine çevrildi. Japonya ve İtalya’dan oluşan G7 Ukrayna, Karadeniz’de Kerç Bo ülkeleri Kerç Boğazı kriziyle ilgi ğazı yakınlarında Rus savaş ge li Rusya’yı hedef alan bir açıkla milerinin Ukrayna’ya ait üç savaş ma yayımladı. “Rusya’nın Ukray gemisine silahlı müdahalede bu na gemileri ve denizcilerine karşı lunması, 24 askeri gözaltına al askeri güç kullanmasının izahının ması nedeniyle Avrupa Birliği’ne olmadığı” belirtilen açıklamada Moskova’dan gözaltındakileri serbest bırakması istendi. Bölgedeki tansiyonun yükselmesinden endişe edildiği vurgulandı. Kiev’e mali destek Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlara BerlinParis cephesinin mesafeli olduğu yorumları yapılıyor. Bu arada AB Komisyonu’nun dün Ukrayna ile yapılan makrofinansal destek programı kapsamında 500 milyon Avro’luk kredi dilimini serbest bırakması ise dikkat çekti. Rusya ile süren askeri gerilim nedeniyle NATO’ya “bölgeye savaş gemileri gönderin” çağrısı yapan Kiev yönetiminin Türkiye’den de İstanbul Boğazı’nı Rus gemilerine kapatmasını istediği gündeme yansımıştı. Oriç hakkında beraat kararı Bosna Hersek Temyiz Mah kemesi, 19921995 yılları arasında Bosna’daki savaşta Sırp esirlere yönelik savaş suçu işlediği iddiasıyla yargılanan eski Boşnak komutan Naser Oriç hakkında beraat kararı verdi. Mahkemeden yapılan açıklamada, savaş sırasında Bratunac ve Srebrenica’da Sırp sivilleri öldürdüğü iddiasıyla hâkim karşısına çıkarılan Oriç ile aynı davada yargılanan Sabahudin Muhiç’in de suçsuz bulunduğu ifade edildi. Boşnaklar arasında “efsane komutan” olarak da anılan Oriç, daha önce Sırpların benzer suçla maları nedeniyle Hollanda’nın Lahey şehrindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde de (ICTY) yargılanmış ve suçsuz bulunmuştu. Bosna Hersek Oriç Mahkemesi Tem yiz Konseyi ise Oriç hakkında 9 Ekim 2017’de verilen beraat kararına savcılığın yaptığı itirazı haklı bularak 8 Haziran’da kararı bozmuş ve yeniden yargılamaya hükmetmişti. Bu arada, Saraybosna’daki mahkeme binasının önünde toplanan yüzlerce Boşnak, Oriç hakkındaki kararın açıklanmasını bekledi. Ellerinde, “Suçlu değil kahraman” yazılı dövizler taşıyan kalabalık, Oriç’e destek gösterisinde bulundu. Mueller’in 1 numarası! ABD’de 2016 Başkanlık se çimlerine Rusya’nın müdahalesi soruşturmasının dosyasında Başkan Donald Trump’ın kod adının “Şahıs 1” olduğu bildirildi. Washington Post’un haberine göre, Özel Yetkili Savcı Robert Mueller’in başında olduğu soruşturmada iki farklı kaynaktan elde edilen bilgilere göre, seçimleri manipüle etmek üzere Ruslar ve WikiLeaks ile Trump’ın bilgisi dahilinde temas kuruldu. Trump’ın eski avukatı Michael Cohen, Trump’ın Rusya’daki emlak projesine ilişkin yalan ifade verdiğini açıklamıştı. Trump’tan ise “Zayıf biri, yalan söylüyor” çıkışı yükselmişti. Cohen, ağustos ayında New York’ta federal savcılarla anlaşma yoluna gitmişti. Vergi kaçırma, banka dolandırıcılığı ve seçim kampanyası finansmanında usulsüzlük yapma suçlamalarını kabul etmişti. G20 çerçevesinde küresel eşitsizliğe, ekonomik krize karşı eylemler düzenlendi Selman dışlanmadı Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te dünya liderlerini bir araya getiren, küresel krizlerin gölgesindeki G20 zirvesi dün başladı. Dünyanın en büyük ekonomisine sahip 19 ülkenin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) temsilcilerini de buluşturan zirvenin dün yapılan açılış törenine, uçağı elektrik arızası yaşadığı için geç kalktığı bildirilen Almanya Başbakanı Angela Merkel katılamadı. Merkel’in uçağındaki arızada sabotaj ihtimalinin de incelendiği belirtildi. Bu yıl “Adil ve Sürdürülebilir Gelişim için Konsensus Oluşturma” temasıyla düzenlenen zirve ve ikili görüşmelerde ise uzlaşı noktalarından ziyade Batı ile Rusya arasındaki son Karadeniz kriziyle artan gerilim, ticaret savaşları, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti, yaptırımlar gibi sorun başlıkları öne çıkıyor. Veliahtın ajandası dolu Kaşıkçı cinayeti nedeniyle eleştirilerin hedefindeki Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Buenos Aires’te gözlerin en çok üzerinde olduğu isim. Arjantin’de federal savcının Yemen’deki insan hakları ihlalleri, Kaşıkçı cinayeti nedeniyle hakkında inceleme başlattığı Selman’ın zirve çerçevesinde ikili görüşme takvimi ise dolmuş durumda. Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile bir araya gelen Selman’ın, iki ülke arasındaki güvenlik, enerji ve yatırımlarla ilgili görüştüğü bildirildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ise Prens Selman’a yönelik samimi tavırları dikkat çekti. MoskovaRiyad’ın ham petrol piyasasındaki işbirliği biliniyor. Yemen’de ağır insani kriz, Kaşıkçı cinayeti nedeniyle uluslararası tepkilerin merkezindeki Prens Selman’ın G20’de Rusya Devlet Başkanı Putin’le samimi diyaloğu dikkat çekti. ABD Başkanı Donald Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanu el Macron da ayrı ayrı Selman ile ayaküstü sohbet etti. Macron’un Selman’dan, Kaşıkçı cinayetinin ay dınlatılmasını ve uluslararası so ruşturmacıla rın da inceleme ye katılmasını istediği kayde dildi. Görüşme ye ilişkin sosyal medyaya bir cep telefonu kaydı MacronSelman yansıdı. Görün tülere ilişkin haberlerde Selman’ın Macron’a “Endişelenme” dediği, Macron’un da “Endişeliyim” yanıtı nı verdiği ileri sürüldü. Macron, “Be ni hiç dinlemedin” diye devam eder ken, Selman “Tabii ki dinleyeceğim” ifadesini kullanıyor. Macron’un son olarak “Ben sözümün arkasında du ran bir adamım” dediği belirtildi. İn giltere Başbakanı Theresa May de Suudi Arabistan’ın müdahil oldu Aile fotoğrafı sırasında Erdoğan’ın, Selman’ın önünden geçtiği anlar objektiflere yansıdı. ğu Yemen savaşı ve Kaşıkçı cinayetine ilişkin Selman’la görüşeceğini duyurdu. Öte yandan İnsan Hakları İzleme Örgütü, Selman’ın, Arjantinli savcıların Kaşıkçı cinayetiyle ilgili soruşturma açması üzerine, kaldığı lüks otelden ayrılarak S. Arabistan Büyülelçiliği’ne taşındığını iddia etti. RusyaUkrayna gerilimi nedeniyle ABDRusya liderlerinin görüşmesinin iptal olmasıyla ilgili ise Moskova’dan açıklama geldi. Rusya Dışişleri Sözcüsü, Trump’ın iptal kararının gerçek sebebinin ABD’deki iç politik durum olduğunu savundu. Kremlin Sözcüsü ise ikilinin ayaküstü görüşeceklerini duyurdu. Putin, zirve kapsamında düzenlenen BRICS toplantısında kendilerine yaptırım uygulayan Batılı ülkelerin “kirli bir faaliyet” içinde olduğunu söyledi. “Yasadışı, tek taraflı yaptırımlar BM Sözleşmesi’ne, Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı” ifadelerini kullandı. Ayaküstü görüşme Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, zirve kapsamında “Adil ve Sürdürülebilir Gelecek” temalı özel oturuma katıldı. Oturum başlamadan önce Trump ile ayaküstü sohbet etti. Trump, NAFTA’da istediğini aldı Sarı yelek eylemi Belçika’ya sıçradı Fransa’da hükümetin akaryakıt fiyatlarına getirdiği ek vergilere karşı iki haftadır devam eden gösterilerin simgesi olan “sarı yelekler” artık Belçika sokaklarında da boy gösteriyor. Başkent Brüksel’de yolları kapatarak eylem yapan yüzlerce kişi Belçika’da da gündemde olan akaryakıt zamlarını protesto etti, Başbakan Charles Michel’i istifaya davet etti. Paris’te yoğun güvenlik Fransa’daki protestolar bu yıl mazot fiyatına toplam yüzde 23, benzin fiyatına yüzde 15 zam yapılmasıyla birlikte tetiklenmişti. Gösterilere, ulaşım sektöründe çalışanların giydiği sarı yelekler damga vuruyor. Bu arada, Fransa’nın en ünlü caddesi ChampsElysees’nin gösteriler nedeniyle bugün kapatılacağı bildirildi. Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, France 3 radyosuna yaptığı açıklamada, caddede yoğun güvenlik önlemlerinin alınacağını da sözlerine ekledi. Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu Bakanı Annick Girardin ise SaintPaul bölgesindeki eyleme katılan göstericilerin taleplerini dinledi. ‘İsrail jetleri yine Suriye’yi vurdu’ İsrail’in, geçen eylül ayında Lazkiye’de düzenlediği, Rusya ile gerilime neden olan operasyonlarının ardından ilk kez Suriye’de hava saldırıları düzenlediği iddia edildi. Şam’ın güney kırsalı Kisve köyü çevresinde düzenlendiği öne sürülen saldırıların ardından Suriye’nin bir İsrail jetini düşürdüğü iddia edilse de, bu iddia daha sonra yalanlandı. Hizbullah hedef Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Kisve çevresinin yaklaşık bir saat bombardımana tutulduğunu bildirdi. Vurulan bölgede İran destekli Hizbullah güçlerinin bir silah deposunun bulunduğu savunuldu. Suriye medyası, saldırılara karşı hava savunma sisteminin devreye girdiğini, bazı hedeflerin etkisiz hale getirildiğini duyurdu. İsrail ordusu ise hava operasyonlarını yalanlamadığı açıklamada bir uçaklarının Suriye hava savunma sistemi tarafından vurulduğu yönündeki haberlerin yanlış olduğunu duyurdu. Açıklamada Suriye tarafından işgal altındaki Golan Tepeleri yönüne uçaksavar füze gönderildiği belirtildi. Rusya’ya ait İl20 askeri uçağının 17 Eylül’de, Suriye ordusuna ait S200 hava savunma sistemi tarafından düşürülmesinden Moskova yönetimi İsrail’i sorumlu tutmuştu. Rus yetkililer, Lazkiye kentinde hava saldırısı düzenleyen İsrail’e ait F16 savaş uçaklarının 15 Rus askerinin içinde bulunduğu İl20’yi kalkan olarak kullandığı için bu uçağın füzelere hedef olduğunu öne sürmüş, olay İsrail’in Suriye saldırılarını sekteye uğratmıştı. Helmand’da siviller hedef oldu Şiddet sarmalındaki Afganistan’da Taliban ile barış için görüşmeler ağır aksak sürerken Birleşmiş Milletler (BM), ABD’nin geçen salı Afganistan’ın güneyindeki Helmand eyaletinde düzenlediği hava saldırısında 23 Afgan sivilin yaşamını yitirdiğini açıkladı. Bu kişilerin büyük çoğunluğunun kadın ve çocuklar olduğu belirtildi. Buna göre, saldırıda sekiz kadın ile 10 çocuk hayatını kaybetti, biri sekiz yaşında olmak üzere üç çocuk yaralandı. ABD ordusu ise Afgan güçleri ile düzenlenen ortak operasyona dair soruşturma başlatıldığını açıkladı. BM’nin rakamlarına göre 2018’in dokuz ayında Afganistan’da 649 sivil hayatını kaybetti. Bunun, 2009 yılından beri en yüksek sayı olduğu belirtiliyor. Öte yandan başkent Kâbil’de çarşamba günü bir İngiliz güvenlik şirketini hedef alan bombalı araçlı saldırıda en az 10 kişi yaşamını yitirdi, 35 kişi yaralandı. Saldırıyı Taliban üstlendi. zBoarrlıuş süreci İngiliz diplomatların güvenliğini sağladığı kaydedilen G4S isimli şirketten yapılan açıklamada, saldırıda biri İngiltere vatandaşı olmak üzere beş çalışanlarının öldüğü açıklandı. Saldırı, İsviçre’de gerçekleşen Afganistan’da Kâbil yönetimi ile Taliban arasındaki barış müzakerelerine yönelik çalışmaların ele alındığı, Gani yönetiminin bu görüşmeler için 12 kişilik heyet kurduklarını duyurduğu uluslararası toplantının ardından geldi. Aenynleemledrede Buenos Aires’teki gösterilere, Arjantin’de cunta döneminde yakınları gözaltındayken ‘kaybolan’ Plaza de Mayo anneleri de destek verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da kurbanlar için anma törenlerine katıldı. “Önce ABD” sloganıyla uluslararası alanda birçok ticari ortaklığı ve anlaşmayı bozan Trump yönetiminin “ülkesini zarara uğrattığı” gerekçesiyle çekildiği Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nın (NAFTA) geleceğine ilişkin belirsizlik, G20 zirvesinde son buldu. G20 zirvesi için Buenos Aires’te bulunan ABD Başkanı Donald Trump, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Meksika Dev NietoTrumpTrudeau let Başkanı Pena Nieto, NAFTA’nın alternatifi olarak ilan edilen ve daha önce üzerinde anlaştıkları ABDMeksikaKanada Anlaşması’nı (USMCA) imzaladı. Anlaşmanın imzalanması, sorunun çözümünde büyük bir adım olsa da, resmileşmesi için ABD Kongresi’nde de onaylanması gerekiyor. ABD’deki otomotiv, süt ürünleri, fikri mülkiyet hakları gibi alanlarda üretim süreçlerinin yeniden ülke içerisine çekilmesi sonucunu doğurması beklenen anlaşmanın imzalanması, Trump’ın “siyasi zaferi” olarak değerlendiriliyor. Kâbil’de geçen çarşamba günü gerçekleşen bombalı saldırının olduğu yerde dev bir çukur oluştu. C MY B