Katalog

BULMACA 12 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 10 Eylül 2017 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, dilimize de çevrilen “Bülbülü Öldürmek”, “Tespih Ağacının Gölgesinde” gibi romanlarıyla tanınmış ABD’li yazar... Bir armut cinsi. 2 Tek sıra elmastan ya da inciden gerdanlık... Kargabüken ağacından elde edilen etkili bir zehir... Mardin ilinde, Babil ve Pers döneminden kalma bir ören yeri. 3 Üç ayaklı iskemle... Kore’ye özgü, pirinçten elde edilen bir cins bira... Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Genelge. 4 14 ve 15. yüzyıllarda İspanya’da inşa edilmiş müstahkem yapılara verilen ad... Yemeği yapılan, ıspanağa benzer bir yaban otu... İyi bir bükülmezlik sağlamak için, otomobil tekerleğine verilen konik biçim. 5 Yurdumuzda kurulmuş yirmi bir Köy Enstitüsünden biri... “Karahanlılar” da denilen, Batı ve Doğu Türkistan’da ilk Türkİslam dev letini kuran hanedan... “Siz toprak altında yatan köklerimizsiniz / Yatarsınız al kanlar içinde” (Nâzım Hikmet). 6 Boru sesi... Ege Bölgesi’nde bir dağın, ovanın ve akarsuyun ortak adı... Dürüst, iyi ahlaklı... Rus imparatorlarına verilen san... Ardahan ilinde bir ılıca ve madensuyu. 7 Zehir... Okaliptüs yapraklarından sızan ve “Avustralya çişi” de denilen kudret helvası... Yüzeni içeriye çeken deniz akıntısı... Kovulmuş, kovuntu. 8 İspanya’da üretilen ünlü Jerez şarabının bir türü... Delikli ve köpüklü lav akıntısı... Köydeki, işlerin elbirliğiyle bitirilmesi... Mikroskop camı. 9 Sergen... Japon kökenli bir tür zincirli topuz... Madagaskar’ın para birimi. 10 Şarapların incelenmesini konu edinen bilim... Mezar... İlgi eki... “Elinde gâh asa oldu gâh kalem” (Fuzuli). Bu haftaki bulmaca ödülü AKP’li Yıllarda Emeğin Durumu Bağımsız Sosyal Bilimciler Yordam Kitap 27 AĞUSTOS 2017 1639 KAZANANLAR: Mehmet Koç, Hüseyin Tarakçıoğlu, AYDIN, Osman Nevres Yılmazlar, Ali Dilekli, KONYA, İslam Bayraktar, Sibel Fadıllıoğlu, Mehmet Kuşçu, Ayşe Hürbaş, İSTANBUL, İlkan Sesler, TEKİRDAĞ, Musa Kaya, DENİZLİ, Aslı Saran, BURSA, Oktay Pekdemir, Ayhan Kopan, Sema Elçi, İZMİR, Sıtkı Arslan, Ayşe Çığ, Gürol İlhan, Tuncay Atman, ANKARA, Hasan Lağap, ADANA, Sabit Günel, BURSA, Halil Tartan, KARAMAN, Berkay Akdağ, Bahri Akayol, BALIKESİR, Masal Celep, ÇANAKKALE, Mercan Özkaya, KIRKLARELİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 27.08.2017 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Bağımsız Sosyal Bilimciler’in Türkiye’de ve Dünyada Ekonomik Bunalım, 20082009 (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 Y E Ş İ MU S T AOĞ L U Z AMB I R 2 U L AMA TÖL T A R V ANA RO 3 S EM S T AND Y BAM İ BA S 4 UMA R E R G E N E HA TUN İ KA 5F İTİL KÜB İ K NUR İ Y E L 6Ş AN F İ LATE L İ A L ANGU 7AP TE İN RE UZ İ ASA X 8 HA R S İ GMA S İ MHA A L M E 9 İ T İ KAL AND I Z S LAV EM 10 N A K U S OM AR İ YA GURAB 11 K A M O S E T R NENE LULU 12 H Ü B R İ S YADA M İ ZA S ER 13 A T UV E D KA L K Y A R DANG 14 C E M A L A M A N A T E 15 E N İ NOVA İ LKE 16 N D D O A R İ Z A R A 17 D E J A V U İ VME K K 18 A B İ R Çİ SE DAH İ 19 D İ L E K BODUR PA S 20 O L E AF İ L İ İ AŞ E 11 Daire biçiminde bir metal plaktan oluşan vurmalı çalgı... Savaşta ölen yeniçerilerin erkek çocuklarına verilen ad... Ege Bölgesi’ndeki Beşparmak Dağı’nın antik dönemlerdeki adı... Aktinyum elementinin simgesi. 12 Adale... Rütbesiz asker... Kars ilinde bir mağara... Soyundan gelinen kimse. 13 İspanya tarihinde, inançlarını gizleyerek vaftiz edilmeye razı olan, ama İslam ibadetini sürdüren Endülüs Müslümanlarına verilen ad... Amasya ilinde bir ova. 14 Fenike mitolojisinde en büyük tanrı... Bakraç, kova... Afrika’da salgınlara neden olan öldürücü bir virüs. 15 Güney Amerika’da yetişen, tohumu gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan, baklagillerden bir bitki... Geminin rüzgâr alan yanı... Kabadayı. 16 Kazak başkanlarına verilen ad... Nişasta ve pekmezle yapılan bir tür tatlı. 17 Van Gölü’nün kuzeybatı kıyısında Urartular döneminden kalma bir kale... Kafkasya’da konuşulan bir dil... Türkiye’nin en yüksekten dökülen şelalesi. 18 Nazi partisinin askeri polis örgütü... “Avcıüzümü, likapa” gibi adlar da verilen bir tür yaban mersini... Türkmenistan’ın plaka imi. 19 Al renkli kısrak... Gripten ileri gelen ve sürekli uyuklama şeklinde beliren hastalık. 20 Süt veren hayvan... Nijerya’da yaşayan Müslüman bir halk. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 1955’te doğan ve çeşitli gazetelerde yayımlanan çizgi bantlarıyla tanınan karikatür sanatçımız... Yunanistan’a özgü bir tür konyak. 2 Işık kaynağının 1 saniyede çevresine yaydığı ışık enerjisi... Kamboçya’nın para birimi... Yüzlerce buluşuyla elektrik üretimi ve kullanımına büyük katkılarda bulunan Sırp asıllı mucit. 3 Rusya kökenli bir pirinç cinsi... Filipinler’de yaşayan Müslüman bir halk... Saç tarağı... Şebeke. 4 Bademli kek... Akciğerleri dinlerken hekimin duyduğu patolojik ses... “Gökten nazire indi ı Kaza’sına / Nefi diliyle uğradı Hakk’ın belasına”... Anton Çehov’un bir tiyatro oyunu... 5 Notada durak işareti... İki değnekle vurularak çalınan bir çalgı... Tavlada “üç” sayısı... Altının simgesini aldığı Latince adı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 6 Asya’nın güneyinde yaşayan bir cins geyik... Silindir biçimli başlık... “Martin Eden”, “Vahşetin Çağrısı”, “Beyaz Diş” gibi romanlarıyla tanınmış ABD’li yazar. 7 İsrail yapımı bir tür tabanca... Efendisiz samuraylara verilen ad... Aşıboyası... İnkaların atası olduğuna inanılan güneş tanrısı. 8 İnce et ya da balık dilimi... Ramazan ayında iftardan sonra çocukların ev ev dolaşıp maniler söyleyerek ve bahşiş toplayarak yaptıkları tören. 9 Mısır’ın plaka imi... Evcil bir geyik cinsi... Y.K. Karaosmanoğlu’nun, Cumhuriyetin ilk yıllarını konu alan romanı... Kazakistan’ın başkenti. 10 Eski Mısır’da güneş tanrısı... Daha çok Türkmen oymakları arasında rastlanan bir tür kukla oyunu... Bir nota... Jüpiter gezegeninin bir uydusu... “O” gösterme sıfatının eski biçimi. 11 Kıbrıs’a özgü, ıspanaklı ve üzümlü bir börek... Utanma, hayâ... Süreyya Duru’nun bir filmi. 12 Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... İskambildeki maça rengine verilen bir başka ad... İstanbul Rum Patrikhanesi’nin rahip olmayan bir sivil memuru... “İçimde renkler uçuşur / yanar, yeşil tutuşur” (B.R. Eyüboğlu). 13 Kalay elementinin simgesi... Bir İngiliz uzunluk ölçüsü birimi... Şeyhin gözetiminde dervişlerin bir araya gelerek toplu zikir yapmaları... Telli bir çalgı. 14 Kimliği ve kendine özgü kişisel nitelikleri yerine sadece benzerleriyle ortak olan özellikleri canlandırılmış roman ya da öykü kişisi... Metal parlaklığı verilmiş deri... Yükselme, yücelme... Anadolu’da neolotik çağda ekilmiş, iki ilkel buğday türünden biri. 15 Hayvanlara vurulan damga... Gümüşhane’nin Torul ilçesinde, sarkıt ve dikitleriyle tanınmış bir mağara... MÖ 5. yüzyılda Yunanlılar ile Persler arasındaki savaşlara verilen ad. 16 Asya’da yaşayan yabanıl bir keçi... Karadeniz yöresine özgü, pekmezden yapılan aşureye benzer bir tatlı. 17 “Bulutlar öldürmesin” (Nâzım Hikmet)... Mezopotamya’da kurulmuş en büyük sitelerden biri... Matem. 18 Kenya’da yaşayan bir halk... Gümüş elementinin simgesi. 19 Yahudi inancında kötü ruhlu meleklere verilen ad... Azerbaycan ve Kars yöresinde yaygın telli bir çalgı... Tanrıtanımaz. 20 Tarsus yakınlarında ünlü bir yayla... 31 Ağustos’ta meydana gelen bir fırtına. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Mersin Briç Festivali Şanal En köklü festivalimizin bu yıl otuz üçüncüsü yapılıyor. 6 Eylül’de başlayan festivalde üç tek seanslık ikiliden sonra iki oturum 14 turluk patton formatında takım maçı turnuvası yapıldı. Sonuçlar: MBSK İkili NS1. Samet EnginOrhan Topal %62.12 EW1. Şükriye Merzeİlkay Özge %66.96 Reel Granit İkili: NS1. Tevfik GürkanEray Öcal %63.73 EW1.O.Yaşar BalHabib Güneş %63.54 Serpil Kolukırıkoğlu İkili: NS1. Süleyman KolataTaner Karaçaylı % 60.66 EW1. Hüseyin AyırtmanMevlüt Yiğit %67.31 Patton: 1. Gürkan: (Tevfik Gürkan, Tuğbars Bozkurt, Berk Başaran, Nusret Kaplan) 129 VP 2. Veysel Dede: (Yusuf İşitemiz, Aydın Altuntaş, Cahit Yiğit Baştuğ, Cem Yiğit Aga) 129 VP Dün iki seans oynanan ikilinin finali ise bugün oynanıyor. Emniyetli Oyun İmp ZG zonda D: Kuzey ¦ 852 ¦ AR2 ¦9 ¦ ARD632 K BD G ¦ 74 ¦ DV543 ¦ AV542 ¦V Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ 1¦ 2¦ 2¦ 4¦ Pas 4¦ Herkes Pas Atak: ¦3’lü. Doğu Rua ile alır, Ası da çeker ve ¦6’lı döner. Nasıl oynarsınız? Analiz ve Çözüm: Koz 32 ise sorun yok, ancak kozun 41 olduğu durumda dikkatli oynamak gerek. ¦6’lıya büyük kozla çakalım, (Her şey Batıda damdan üçlü koz olduğunu gösteriyor ama nasılsa bir fazlanın önemi yok. İkili oynasak kesinlikle küçük çakmamız gerekirdi.) elden diğer koz onörünü, ardından ¦V’yi çekelim ve kozla yere geçelim. Eğer iki taraf da uyduysa son kozu da çekip el açarız. Taraflardan biri uymadıysa kozu bırakıp trefleri çekmeye başlarız ve elden karo kayıplarımızı atarız. Savunma çakarsa yerdeki koz onörü trefleri kullanmak için antredir. İşte diğer eller: ¦ D103 ¦7 ¦ R10763 ¦ 10974 K BD G ¦ ARV96 ¦ 10986 ¦ D8 ¦ 95 Renge Devam mı Başka Renk mi? Batı 4SA Pas Kuzey Pas Pas Doğu Pas 5¦ Kontr Güney 3¦ Pas Herkes Pas İmp Zonda D: Doğu ¦ ¦ 98 ¦ RD10764 ¦ RD1075 K ¦ A83 B D ¦ RV62 ¦ V5 G ¦ A632 Atak: ¦Vale. Deklaran yerden kör verdi, siz Asla aldınız. (Deklarandan ¦6’lı) Ne yapacaksınız? (Pik mi döneceksiniz yoksa kör mü?) Haftanın Problemi İmp Zonsuz D: Güney ¦2 ¦ R65432 ¦ AD5 ¦ R76 K BD G ¦ A743 ¦ ADV8 ¦ 96 ¦ A43 Batı Kuzey Pas 2¦ Pas 3¦(1) Pas 4SA(3) Pas 5¦(5) Herkes Pas Doğu Pas Pas Pas Pas (1): 6’lı kör, pikte kısalık. (2): Kontrol (3): KC sorusu (4): 03 KC (5): Koz Dam sorusu (6): Koz Dam yok Güney 1SA 2¦ 4¦(2) 5¦(4) 6¦(6) Atak: ¦R. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. Cumhuriyet’te tekrar yazmaya başlayalı kesintisiz tam 10 yıl oldu. Bazen hem turnuvalarda mücadele edip hem de makale yazmak insanı zorluyor. Lakin köşede ele alabileceğiniz çok güncel konu var: Şike mi? İkinci Çubuk Mütarekesi’yle konu kapanmış durumda. Hayatında 2450 reytinge ulaşmamış, “Arkadaşlar size kendimi tanıtayım” ile başlayan yazıları kitap gibi materyal kabul edilen yandaşın en üst kademeden antrenör yapılışı mı? Eski Dünya Bayanlar Şampiyonu Uşenina’nın ismini sitede yazıldığı yanlış halinde Usnenina diye alıp, partisini bir hamle bile analiz edemeden gazeteye basanın komisyon başkanı olduğu yerde neden olmasın? Hayır, bu hafta bu konulara dokunmayacağım. Ayrıca hiçbir ciddi konuda ses çıkarmazken lisans vizesine zamma itiraz tarzı saçma serzenişler görmek isteyenlerse hiç umutlanmasınlar! Ruma’da devam eden Sırbistan Ligi’nde üst üste oynanan iki oyun haftanın konusu: GM Aleksandır Morozeviç (2676)GM Vahap Şanal (2542), Ruma 2017, KaçNovi Sad Maçı, NimzoHint Savunması, Capablanca Varyantı 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Ac3 Fb4 4.Vc2 d5 5.a3 Fc3 6.Vc3 00 (Bogolyubov’un fikri Capablanca Varyantında bugünlerde çok popüler.) 7.Fg5 (7.Af3 dc4 8.Vc4 b6 9.h4 hatırlayacaksınız, Kasparov’un Saint Louis’deki oyunlarında çok sık başvurduğu bir varyanttı. Oyunları gördüğümde bende bıraktığı intiba Gari Kimoviç’in söz konusu turnuvaya Morozeviç’le hazırlandığıydı. Lakin adeta beni tenzih edercesine Kasparov fikrin Paris’te yaşayan GM Vayser’le ortak çalışmaları neticesinde çıktığını açıkladı.) dc4 8.Vc4 b6 9.Af3 Fb7 (9...Fa6!?)10.Kd1!? (10.Kc1 c5! 11.dc5 h6! daha sık rastlanan devamyolu.) h6?!Yenilik (10...Abd7 11.Ae5! Siyahı bunaltmış görünüyor. Fakat 10...Fd5 11.Va4 Vd7 12.Vc2 Vc6! doğru reaksiyon ola bilir.) 11.Ff6 gf6 12.h4 (12.d5!? ed5 13.Vf4) f5 13.Kh3? (Sonuç ne olursa olsun, Saint Louis’de herkes Kasparov’u seyretti. Ne var ki 13.Kg1!,14.g4 fikriyle daha etkili olurdu.) Ad7 14.d5? (14.Vc1 Şh7 15.Ae5 Fd5 16.Ad7 Vd7 17.Kc3 c6, KasparovAnand, Saint Louis (Yıldırım) 2017 oyununa forse olmasa da inanılmaz şekilde dönüşürdü.) Fd5 15.Vf4 Vf6 16.g4 Ff3! (16...fg4?! 17.Vg4 Şh8 18.Kd5 ed5 19.Vd7 Vb2 20.Vc6 Morozeviç’in fikri ama 20...Va1 21.Şd2 Vb2 22.Vc2 Vc2 23.Şc2 oyunsonunda Beyazın iyi olduğu aşikâr değil. Fakat Siyahın hamlesi er fedasını refüte ediyor.) 17.Kd7? (17.Kf3 Ae5 18.Kg3! Kfd8 19.gf5 Şf8! Siyaha daha fazla şans tanımasına rağmen zorunluydu.) Fg4! 18.Kg3 (İki er eksik Beyazların umudu Fili düşürmek. Fakat...18... h5! 19.Kc7 (19.f3 e5 20.Vd2 Vh4 Kaleyi düşürür.) e5 20.Vg5 Vg5 21.hg5 f4 22.Kgc3 Kfc8 23.Fg2 Kc7 24.Kc7 Kc8! 25.Ke7 (Fil finali umutsuz olduğu gibi 25.Ka7 Kc2 de pek farklı değildir.) Fe6 26.Fe4 h4 27.g6 Şf8 28.Ka7 h3 29.gf7 Kc4! 30.Fb7 (30.Fg6 h2 31.Ka8 Fc8 32.Fe4 Şf7 33.Fd5 Şg7 kazanır.) e4 31.Ka8 Şf7 32.Kh8 e3 33.fe3 fe3 34.Şd1 Kc5 35.Kh7 ve Beyaz terk eder çünkü 35...Şg8 sonrası 36...Fb3 37.Şe1 Kc1 ile 2 hamlede mata çare kalmaz. 01 GM Vahap Şanal (2542)GM Suat Atalık (2537), Ruma 2017, Novi SadParaçin Maçı, Anderssen Açılışı 1.a3!? (Adını 1858’de Paris’te yapılan AnderssenMorphy maçının 6,8 ve 10. partilerinden alan açılış.) g6!? 2.Af3 Fg7 3.e4 d6 4.d4 Af6 5.Fd3 00 6.00 Ve8!?Yenilik (Beyazın Siyah olmaya razı olduğu konumda birçok plan mümkün.) 7.b4 e5 8.de5 Ag4 9.Fb2 Ac6 10.Ac3 Ace5 11.h3 Af3 12.Vf3 Ae5 13.Ve2 Fe6 14.f4 Ad3 15.cd3 f5! (Beyaz 16.f5! Ff5 17.Ad5! tehdit ediyordu.) 16.Kae1 Vf7 17.Ab5! Fb2 18.Vb2 fe4 19.Ad4?! (19.f5! gf5 (19...Ff5? 20.e4 Vd7 21.ef5 Vb5 22.Ke7 kazanır.) 20.Ke3 Vf6 21.Vf6 Kf6 22.Ac7 Kc8 23.Ae6 Ke6 24.Kf5 Kc1! 25.Kf1 Kc3=) Vg7! 20.Kf2 Kae8 21.de4 Fd5! Tehlike altındaki merkez erleriyle Beyaz zor durumda. Çare Kale Finalinde. 22.Kfe2! Kf4 (22... Fc4 23.Kf2 c5 24.Af3! Vb2 25.Kb2 Kf4 26.bc5 dc5 27.Kb7 Kfe4 28.Ke4 Ke4 29.Ka7 ve 7. yataydaki Kaleyle tehlikeli olabilir.) 23.ed5 Ke2 24.Ke2 Vd4 (24...Kd4?! 25.Ke8 Şf7 26.Ke1 veya 26.Ve2 Vf6 27.Ke3 sonrası risk ihtiva eder.) 25.Vd4 Kd4 26.Kc2!= (Eri geri alan diğer varyant 26.Ke8? Şf7 27.Kb8 b6 28.Kb7 Kc4 29.Ka7 Şf6e5 yüzünden yanlış olurdu.) Kd1!? 27.Şh2 Kd5 28.Kc7 Kb5 29.Kd7 d5 30.Şg3 a5 31.ba5 Ka5 32.Kb7 Ka3 33.Şf4 Ka2 34.g4 Kf2 35.Şe5 h5 36.Şd5 hg4 37.hg4 Kf4 38.g5 Kf5 39.Şe6 Kg5 40.Şf6 Kg1 41.Kg7 Şf8 42.Kg6 Kg6 43.Şg6 Beraberlik 0,50,5 C MY B