Katalog

18 BULMACA BULMACA SEDAT YAŞAYAN komisyoncusuna verilen ad. 8 Kırık kemikleri bir arada tutmaya yarar nesne... Katranla kıldan yapılan ve kalafat işlerinde kullanılan bir tür macun... Yan yana konmuş iki küçük davuldan oluşan ritim çalgısı... Lütfi Akad’ın bir filmi. 9 Lityum elementinin simgesi... Oğlak burcundaki yıldızlar kümesi... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim... Taşkömürü... Yarı saydam bir süs taşı. 10 Mirasçılar, kalıtçılar... İngiltere’de çok sevilen bir cins bira... Asya’da bir ülke... Altın elementinin simgesi. 11 Devletin ekonomik faaliyete sistemli bir şekilde müdahalesi... Herkesin gözü önünde yapılan... Eti lezzetli bir balık. 12 Hitit... Alanya ilçesinde, Kilik ya Ermeni Krallığı döneminden kalma bir kale... Yemek... Eski bir Türk sazı... Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde bir mağara. 13 Bıçak bilemeye yarayan çubuk biçiminde çelik araç... “Kasırganın Gözü”, “Susmak Nasıl da Yoruyor İnsanı”, “Korkağın Türküsü” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız. TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 12 Temmuz 2015 SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz tiyatro ve sinema oyuncumuz... “Boyundan Utan Darağacı”, “Sevgim Servetimdir”, “Halk Çağı” gibi kitaplarıyla tanınan ve geçenlerde 87 yaşındayken ölen şairimiz. 2 Artvin yöresine özgü, taze asma yaprağı ve etle yapılan bir yemek... Kozmolojisinin yanı sıra Ay ve Güneş tutulmalarının gerçek nedenini bulmasıyla da tanınmış eski Yunanlı doğa filozofu. 3 Hindistan’da halkın ayrılmış olduğu birbirine karşı kapalı sınıflar adı... İlaç... Adana ve Mersin yöresine özgü, nişasta ve gülsuyuyla yapılan bir çeşit muhallebi... “Atma bu taşları ben yaralıyım/ al giymiş ben karalıyım” (Türkü). 4 İsrail’in plaka imi... Güzel sesli bir kuş... Akdeniz Bölgesi’nde yetişen bir incir türü... Sofralık bir üzüm cinsi. 5 Yaprakların düz ve parlak bölümü... Bir cins guguk kuşu... Yeşile çalan açık sarı renk. 6 Siirt yöresinde keşkek yemeğine verilen ad... Parlak altın sarısı renginde ve büyük taneli bir üzüm cinsi... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası. 7 Püskürtü... Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde bir ören yeri... Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Muğla yöresinde balık Bu haftaki bulmaca ödülü Gerçekçilik, Yeniden! Yılmaz Onay Yordam Kitap 28.06.2015 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Funda Başaran’ın “İşçi Filmleri, Öteki ‘Sinemalar’” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1527 KAZANANLAR: 1 2 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Rukiye Telli, ADANA, Savaş Sönmez, Şenol Yağız, Serpil Seydioğulları, ANKARA, Yiğit Efe İren, M. Okyay Ülgen, ANTALYA, Mehmet Koç, Sebahattin Kılıç, Füsun Aksaycık, AYDIN, Şaban Özbek, BALIKESİR, Özcan Gürsel, BODRUM, Naci Dereli, ELAZIĞ, Şükran Taşdemir, GAZİANTEP, Abdullah Fidanboy, HATAY, Osman Erdemli, Murat Şentürk, Hüsnü Duyum, İSTANBUL, Turgut Süllüoğlu, Müzeyyen Gönüllü, İZMİR, Mehmet İnci, KAYSERİ, Erhan Kuzhan, KÜTAHYA, Osman Nevres Yılmazlar, KONYA, Ayşe Hançer, MERSİN, Erdinç Şölenkol, SAMSUN, Aydın Süne, SİVAS Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. S A L T R U İ Z M A S İ E Z O T E R İ K M O A İ 3 V E N D E T T A L A L L İ D A K İ 4 H A A R A U S İ N A A A R A D A S E Y 5 E B A T L A İ K L O B N O R E R S İ K L A M E N G S O T D E N A Y A Y M E T A T E E M 8 D U R U A K M A N P O 9 K U M A L A K A Ş U R İ T İ E K Ü L T 10 I R A K B E K R A K S 11 Y Ç U L A R A A R N İ K A O R 7 İ Z S 12 I S L A R İ 13 K U N A S M E 14 I R A M U S A 15 Ş A R A V A R A 16 L A Ğ A R D K İ N C 6 R O T I Z A K L A R O S 1 G Ü N T E R G R A S K A N E F O R A İ L İ S A M O K O K Ş A K D A E A N D A Ç E N Ç A H R 17 A H L A T L I B E L İ 18 C U D R O K E T C 19 I L I C A I R A M A K 20 K A M İ K A Z E E Ğ İ 14 Duman lekesi... Kaz Dağı’nın antik dönemlerdeki adı... Samsun’un Vezirköprü ilçesinde ortaya çıkarılan, Hititlerin kutsal kenti. 15 Atın en yavaş ve doğal yürüyüşü... Konya ilinde bir baraj... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 16 Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla... MuğlaAntalya il sınırında bir çay. 17 Deniz taşıtları yapımında ve mobilyacılıkta kullanılan yeşil abanoza verilen bir başka ad... Dar ve boğaz biçimindeki vadi... Gösteriş, caka. 18 Japon lirik dramı... Verdi’nin tanınmış bir operası... Otlayan hayvan sürüsü. 19 Yunanistan’ın, Euro’ya geçmeden önceki para birimi... Atıf Yılmaz’ın yönettiği ve Tarık Akan’ın başrolünü oynadığı bir film... Harekât merkezi. 20 Bir eyleme geçmek için duyulan çok güçlü istek... “Emeller aldatıp avutmuş beni”, “Gece sahilden açıp sandalı enginlere biz”, “Derdimi ummana döktüm asumana inledim” gibi şarkılarıyla tanınmış bestecimiz. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Canavarın Uykusu”, “Mahlukk” gibi çizgi romanlarıyla tanınan, eski Yugoslavya asıllı Fransız çizer... Sıcak iklimlerde yetişen ve meyvesi şerbet yapımında kullanılan bir ağaç. 2 Brezilya’nın para birimi... İsa’nın doğuşu ve Noel yortusu... Avın ya da kendisine gösterilen bir şeyin üzerine atılıp getirmesi için köpeğe verilen buyruk. 3 Roma mitolojisinde ekim ve biçim tanrıçası... İyi cins bir hurma... Yunan mitolojisinde nifak tanrıçası... Endonezya’nın Sumatra Adası’nda bir bölge... “ memeler domur domur terlemiş/Rahmetin güllere yağdığı gibi” (Karacaoğlan). 4 Yaylı çalgıların yapım ve onarımıyla uğraşan kimse... Gürcistan’ın para birimi... Fas kökenli bir köpek ırkı... Fütüvvet şeyhi. 5 Yunanistan’ın plaka imi... Oluşturan, meydana getiren... 19231995 yılları arasında yaşayan ve soyut dışavurumcu anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan ressamımız. 6 Vaşak denilen hayvanın ufak bir türü... Ahmak, aptal, budala... Soyundan gelinen kimse... “Dayan iş ile/Tırnak ile, ile/Umut ile, sevda ile, düş ile/ Dayan rüsva etme beni” (Ahmed Arif). 7 Tuz... Bir nota... Namaz çağrısı... “ gibi tutarsa da âfâkı namımız/ Zevki kederde mihneti rahatta görmüşüz” (Şeyh Galip). 8 Tarla sınırı... Gümüşhane yöresine 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... özgü, süt kaymağına un katılarak yapılan bir yiyecek... Kars’ın Digor ilçesinde, 7. yüzyıldan kalma bir Ermeni kilisesi... Aldatma işi, hile... Güzel sanat. 9 Kalıcılık, ölmezlik... Kadastro haritalarında parseller topluluğu... Türk müziğinde bir makam. 10 Davet eden, çağıran... Ispanak ve benzeri sebzelerle yapılan börek ya da pide... Bir nota... Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... İstenç zayıflığı. 11 Turşusu yapılan bir tür yaban soğanı... Osmanlı mutfağına özgü çamsakızlı su muhallebisi... “Ölümdür yaşanan tek başına/Aşk kişiliktir” (Ataol Behramoğlu). 12 Kuran’da adı geçen sekiz cennetten dördüncüsünün adı... Eski vezir konaklarındaki bir kısım müstahdeme verilen ad... Telli çalgılarda telleri yüksekçe tutan tahta köprücük... Doğu Karadeniz’e özgü ipek başörtüsü. 13 “Tahtalı” da denilen iri bir güvercin... Şiir kitapları rast gele açılarak bakılan eski bir falcılık. 14 Renksiz, sarmısak kokulu, güçlü ve beyaz bir ışık vererek yanan hidrokarbonlu gaz... Hastalık derecesinde yalan söyleme eğilimi... Bir nota. 15 Dili tutulmuş, konuşamaz hale gelmiş... Bir soru eki... “Yine yükünün kervanı geldi/ Çekemem bu derdi bölek seninle” (Feryadi)... İskambilde bir kâğıt. 16 Amazon havzasında bataklık orman... Niğde ilinde bir kaplıca. 17 Çaykovski’nin son yapıtı olan opera... Kayınbirader. 18 Ürenin kanda birikmesi sonucu ortaya çıkan hastalık... Tibet sığırı... Güreşte bir oyun. 19 “Bursa’da bir eski avlusu/Mermer şadırvanda sakırdayan su” (A.H. Tanpınar)... Eski Anadolu halklarının ay tanrısı... Endonezya’da bir adalar grubu. 20 Notada durak işareti... Amiral Nelson komutasındaki İngilizlerin Fransa ve İspanya donanmasına karşı 1805’te kazandığı deniz savaşı. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com SATRANÇ Genel zeka ve oyun zekası iki ayrı konudur.Sportif konularda oyun zekası herşeyin üstüne çıkar.Satranççılar zeki insanlardan mı çıkar, satranç insanı zeki mi yapar sorularını şimdilik bir kenara bırakalım, oyun öncesi ve esnasında kıvrak zeka gösterme mecburiyeti ortada. Tal bildiğimiz en taktik oyuncu. Onun bile zaman zaman doğru stratejiyi bulmak da zorlandığına bir örnek: IM Raşid NejmetdinovGM Mihail Tal, SSCB Şampiyonası 1961, Sicilya Savunması 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 e6 6.Fe2 a6 7.00 Vc7 8.f4 Abd7?! (Normalden şaşmamak gerek.Klasik Şeveningen’de 8...Ac6 9.Fe3 Fe7 sonrası rok doğru strateji.) 9.g4 (9.Ff3 alternatif.) b5 10.a3 (10. g5 b4!) Fb7 11.Ff3 Ac5 12.Ve2 e5 (Tal 12...Fe7?! 13.g5 Afd7 14.b4 Aa4 15.Aa4 ba4 varyantını haklı olarak beğenmediği için geri dönüş yok.) 13.Af5 g6 14.fe5 (14.Ag3?! Ae6 Raşid Gibyatoviç’in izin vereceği tarzda bir oyun değil.) de5 15.Ah6 Ae6 16.Fg2 GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Makas Darbesi Takım maçı, herkes zonda Kuzey ¦ T4 ¦ J762 ¦ K983 ¦ AT7 Kuzey ¦ T4 ¦ J762 ¦ K983 ¦ AT7 Batı ¦ K82 ¦A ¦ AJ764 ¦ Q543 Güney ¦ AQJ9653 ¦ K0T5 ¦ ¦ 82 Doğu ¦7 ¦ 9843 ¦ QT52 ¦ KJ96 Oyun Zekâsı Oyunlarda oynananlar kadar oynanmamış hamlelerin de etkisi büyüktür.16...Af4 17.Ff4 ef4 18.e5 Ad5 (18...Ad7? 19.e6) 19.Ad5 Fd5 20.Fd5 Vc5 21.Vf2 Vd5 22.Kad1 Vc6 23.Af7 Şf7! (23... Fc5? 24.Ad6 Şe7 25.Kd4! Riskli.) 24.Vf4 Şg7 sonrası 25.Kd6! Fd6 26.Vf7 Şh6 27.Vh4 ile beraberlikten fazlasının çıkmayacağını görmek kötü gününde Tal’in bile harcı değil! 16... Fg7?! 17.Kf6!! (17.g5? Fh6 18.gh6 Ad4 olasılığı f7 karesine olan baskıyı azaltır.) Ff6 18.Ad5 Vd8?! (18... Fd5 19.ed5 Ad4 20.Vf2 Vd6 21.Fe3! (21.g5?! Fe7 22.Vf7 Şd7’nin devamı belli değil.) Beyaza avantaj verse de partideki hamle kayba sürüklenen ilk adım.) 19.Vf2 Af4!? (Takdim tehir!19... Fd5 20.ed5 Af4 21.Ff4 ef4 22.Vf4 Vb6 23.Şh1 000 24.Af7 Fb2 25.Kf1 Khf8 26.d6! ve a8h1 diyagonali oyunun kaderini belirler.) 20.Ff4 ef4 21.e5!? (21.Vf4 üstteki varyanta dönüşürdü.) Fe5? (21...Fd5? 22.ef6! mata gider ama 21...Fh4! ara hamlesi tarafların gözünden kaçmışa benziyor.) 22.Ke1 f6 23.Af6! Vf6 24.Vd4 (Siyah burada terk edebilirdi.) Şf8 25.Ke5 Vd8 (25...Kd8 26.Ke8! Şg7 27.Ke7) 26.Kf5! gf5 27.Vh8 Şe7 28.Vg7 Şe6 29.gf5 terk çünkü 29...Şd6 30.Af7 beynel hemen kazandırır.10 Taktik motiflere yönelik keskin göz oyun zekasında aranan özelliklerden biri: GM Mihail TalGM Viktor Kupreyçik, SSCB Şampiyonası 1969, ŞahHint Savunması 1.Af3 g6 2.c4 Fg7 3.Ac3 e5 4.d4 d6 5.g3 Ad7 6.Fg2 Agf6 7.00 00 8.Vc2 (Beyazın da Şah kanadında fiyanketo yaptığı bu varyantta 8.e4 en normal hamle.) Ke8 (Ac3 varken Vc2 Siyahlara 8... ed4 9.Ad4 Ab6! imkanı sağlar.) 9.Kd1 c6 10.b3 Ve7 (Genç Kupreyçik 10... e4!? 11.Ag5 e3 varyantını deneyebilirdi.) 11.e3 Af8!? 12.de5 de5 13.a4 e4 (13... Ff5!? 14.e4 Fg4) 14.Fa3 c5 15.Ad2 Fg4 16.Ace4!? Ae4 17.Fe4 (Her iki Beyaz Kale birden en prise.Tal’in yarattığı durum göze hoş gelse de oluşan Kaliteye karşı er konumlarında sadece Siyah galibiyete oynayabilir.) Kad8 18.Fd5 Fd1 19.Kd1 b6 (19...Ae6 20.Ae4 b6 21.Fb2 Ac7 22.Ac3 dengeli ve ilginç bir oyun verir.) 20.Fc6 Ad7 21.Ae4 Kf8 22.Fb2 Fb2 (22...Af6 23.Af6 Ff6 24.Fd5 Siyah Kaleler açık hatlar bulamadığından Kupreyçik tarafından reddediliyor.) 23.Kd7 Kd7 24.Fd7 Kd8 25.Fc6 Fg7 26.Fd5 Ve5 Dikkati diğer kanada çekme zeki bir deneme! 27.a5!? Va1?! 28.Şg2 Va5?? (Merkezden uzaklaşmanın çok acı bir örneği. Vezir Şah Kanadına yakın olarak merkezde kalmalıydı.) 29.Ag5 Ff6 (29... Kf8 30.Ve4 Vc3 31.Af7 Vf6 kötülerin iyisiydi.) 30.Ah7! Şh7 31.Ff7 Kg8 32.Fg8 Şg8 33.Vg6 Fg7 34.h4 (Tek kanatta karşısında hiç bir er olmayan dörtlü bir falanks oyunun sonu demek.) Vc3 35.h5 Vf6?! (35...Şf8 36.h6 Fh8 37.g4 Ve5 38.g5 kazanç olsa da Vezirleri kesmek oyunu hemen bitiriyor.) 36.Vf6 Ff6 37.Şf3 Şf7 (37...a5 38.Şe4 ve biraz dikkat oyunu kazanır.38.Şg4?? b5 39.cb5 c4 40.bc4 a4 kazanır!) 38.Şe4 Şe6 39.f4 a5 40.g4 b5 41.cb5 terk çünkü 41...c4 42.b6 Şd7 43.b7 Şc7 44.g5 cb3 45.Şd3 Fa1 46.h6 a4 47.g6 a3 48.b8V Şb8 49.g7 ajurnede her iki tarafa da malum olmuş olmalı. 10 Son oyunumuz en önemli tehlikelerden birini öne çıkarıyor: materyale bağımlılık! Başka bir deyişle ne zaman alıp ne zaman durmasını bilmek gerek! GM Suat Atalık(2595)GM Hoang Tan Trang (2350), Budapeşte 1998, Hollanda Savunması 1.d4 f5 2.Af3 Af6 3.Fg5!? Ae4?! 4.Ff4 d6 5.Abd2 Ad2 6.Vd2 e6 7.e4 fe4 8.Ag5 d5 9.f3 ef3? 10.Fd3 fg2 11.Vg2 Ac6 12.00 Ae7? 13.Af7! Siyah terk eder. 10 Güney ¦ AQJ9653 ¦ KQT3 ¦ ¦ 82 Artırma: Batı 1 ¦ Herkes Kuzey Doğu Güney pas 1¦ 4¦ pas Bu manevraya, savunmacıların iletişimini kestiğinden “makas darbesi” (scissors coup) denir. Haftanın Problemi Takım maçı, DB zonda Kuzey ¦ KQJ3 ¦ 754 ¦ K54 ¦ KQT Batı ¦A çeker ve Doğunun3’lü ile trefli apeli vermesi üzerine ¦4’lü döner. Oyunu planlayın. Analiz: Artırmadan biliyorsunuz ki ¦A tek ve Batı ortağına el tutturup çaka almak için trefli dönüyor. As koyup düşünmeye başlıyorsunuz. Pik empası tutuyorsa rahatça kontratı yapıyorsunuz fakat empas tutmazsa Batı kazanır ve trefle ortağına geçip kör çakasını alır diye As kozu çekip bir koz daha oynuyorsunuz. Bu oyunla Batıda koz ikili ise empas tutsa da tutmasa da kontratı yaparsınız, ancak üçlü ise ¦Ruayı alıp, trefle ortağına geçip bir kör çakası alarak kontratı batırır. Bunu nasıl engelleyebiliriz? Çözüm: Batı ile Doğu arasındaki tek geçiş, tek bağlantı treflidir. O halde Batının trefli çakasını önlemek için bu bağlantıyı kesmelisiniz. Bunun için trefl dönüşünü Asla aldıktan hemen sonra ¦Rua oynar ve Doğu örtmezse elden trefl atarsınız. Artırmaya göre Asın Batıda olma olasılığı yüksektir. Batı kazanır fakat kör çakası için artık ortağına el tutturamaz. Siz de trefl dönüşüne çakar ve As koz Dam koz oynar, Batının olası trefli dönüşüne çakar, dışardaki son kozu alarak elinizi açarsınız.¦As Doğuda çıkarsa çakıp kozları temizlemeye çalışırsınız İşte dört el: Artırma: Güney ¦ T75 ¦ AJT ¦ QJ63 ¦ AJ7 Batı Kuzey 1¦ 1¦ pas 3Nt Doğu pas herkes Güney 2Nt pas Açış değerleri ve üç onörlü renkle Kuzeyin araya girişi normal. Güney cuebid yaparak destek ve 11+ puanını gösterebilirdi fakat dengeli eliyle 2Nt demeyi yeğledi araya giren ortağa 1Nt 811, 2Nt 1214 puan gösterirAtak, ¦6’lı, Doğu Damı koyar. Oyunu planlayın. C M Y B