Katalog

Perşembe 4 Haziran 2015 EDİTÖR: PINAR YILDIZ TASARIM: SERPİL ÜNAY Enflasyon hız kesmiyor TÜİK’in mayıs raporuna göre enflasyon 0.56 artarken yıllık enflasyon da yüzde 7.91’den yüzde 8.09’a yükseldi. Zam şampiyonu ise fiyatı bir ayda yüzde 28 artan limon oldu. ekonomi 9 Şimşek: 5.3’ü geçti, Fark ödenecek TV televizyonunda katıldığı canlı yayında gündemdeki konulara ilişkin soruları yanıtlayan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, beş aylık enflasyonun 5.3 çıkmasıyla memura ek zam yapılması ihtiyacının doğduğunu, verdikleri söz gereği aradaki farkı telafi edeceklerini söyledi. Şimşek, memur maaşlarına yapılacak zamda, her bir puanın bütçeye maliyetinin yaklaşık 1.5 milyar lira olduğunu kaydederek, “Ciddi bir rakam ama bizim memurumuza, emeklimize, çalışan kesimlere, dar gelirlilere taahhüdümüz var. Bu sene de enflasyondaki gelişmelere bağlı olarak o farkları çalışanlarımıza ödeyeceğiz” diye konuştu. Mayıs ayı enflasyon rakamlarını da değerlendiren Şimşek, çekirdek enflasyondaki gidişatın iyi olduğunu belirterek, önümüzdeki aylarda bir iyileşme görülebileceğini dile getirdi. Geçen yıl, Türkiye’nin son 14 yılın en kurak yılını yaşaması nedeniyle gıda fiyatlarında önemli artışlar yaşandığını anımsatan Şimşek, Rusya ve Ortadoğu’daki gelişmeler ile gıda talebinin enflasyon üzerinde olumsuz etki yaptığını belirtti. 2015’in yağış açısından çok iyi bir yıl olacağına işaret eden Şimşek, “Gıda fiyatlarında, önümüzdeki aylarda, bu seneki hasat alındıkça muhtemelen bir iyileşme olacak” değerlendirmesinde bulundu. ürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 5.30 ve bir önceki yılın aynı ayına göre de yüzde 8.09 yükseldi. On iki aylık ortalamalara göre enflasyon da yüzde 8.45 olarak gerçekleşti. Mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıklayan TÜİK verilerine göre yurt içi üretici fiyat endeksinde (YİÜFE), ilk beş aylık artış yüzde 5.22 ve yıllık artış da yüzde 6.52 oldu. Yurt içi üretici fiyatlarında on iki aylık ortalamalara göre yıllık artış da yüzde 6.98 oldu. Tüketici fiyatları bazında mayıs ayında en yüksek fiyat artışı, yüzde 28.38 ile limonda gerçekleşti. TÜİK verilerine göre, fiyat artışında limonu yüzde 20.66 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 10.89 ile kivi izledi. Fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 10.61 ile elma, yüzde 10.22 ile kadın tişörtü, yüzde 8.54 ile yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 7.89 ile erkek takım elbisesi, yüzde 7.68 ile kadın gömleği, yüzde 7.67 ile erkek tişörtü, yüzde 6.25 ile fırınlı ocaklar, yüzde 5.43 ile erkek ayakkabısı yer aldı. Aylık en yüksek artış yüzde 10.06 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Uzmanlara göre 2015 başından beri yükseliş eğiliminde olan enflasyonun mayıs ayında da yükselişine devam etmesi ve yüzde 8 üzerine çıkması Merkez Bankası’nın para politikasını ve faiz düşüncelerini etkileyebilir. Nisanın ara ay olması ve ta T N ‘Silahlar IŞİD’e gidiyor...’ ünkü BirGün gazetesinde arkadaşımız Erk Acarer’in manşeten yayımlanan röportajında, AKP’nin desteğinde kurulan Özgür Suriye Ordusu’nun militanı Muhammed Salih ile yapılan röportajdan çarpıcı itiraflar vardı. “Türkiye muhaliflere silah yardımı yaptı. Muhaliflerin bir kısmı silahları sattı, bir kısmı kaçarken bıraktı. Türkiye’den sağlanan silahlar IŞİD’in eline geçti...” BM’den MİT TIR’larına ilişkin resmi açıklamada sözcünün gelişmeleri özetlemesi daha da suçlayıcı içerikte... Dujarrik, Türk yetkililerin BM’ye bilgi vermediğinin altını çizdikten sonra “Hangi taraf olursa olsun, hiçbir şekilde Suriye’de savaşan gruplara silah yollanmasına karşıyız” dedi. Uluslararası koalisyonun Paris’teki toplantısında ise MİT TIR’ları ile ilgili görüntülerin gündeme geldiği, Türkiye’yi toplantıda temsil eden Bakan Mevlüt Çavuşoğlu’ndan açıklama istendiği bildirildi. Bu ciddi konuda Türk yetkililerle görüşüldüğü resmi vurgulamasının yanında, “eğitdonat” projesinin rafa kaldırıldığı da duyuruldu. Suriye’de savaşan taraflardan Esad’ı devirmenin değil, İŞİD’le savaşın esas olduğu sözünün istendiği, Suriye’de direnen örgütlerin taraflarından istenen güvence alınamayınca da Türk Hükümeti’nin çok ısrarcı olduğu bilinen projenin rafa kalktığı bilgileri sızdırıldı... ABD resmi sözcü açıklamalarında Türkiye’den giden silahlara ilişkin açık bir suçlama söz konusu değilken, ABD medyasında yer alan haberler içinde, AB medyası ile paralel, sınırlardan denetimsiz İŞİD’e militan ve silah gittiği suçlamalarını içeren haberlerde çarpıcı artışlar görüldü... ABD’nin IŞİD’le savaşta doğrudan kendi kaynaklarından, Irak yönetimi silahlı güçlerine, IŞİD’le doğrudan çatışan örgütlere, Suriye’deki operasyonların desteklenmesine yapılan silah yardımı ve donanımlardan önemli bir bölümünün IŞİD’in eline geçtiği saptamaları cabası... ABD yönetimi hava bombardımanları desteğinin yanında, kara savaşları için yapılan ciddi desteklerin, çatışan güçlerin yenilmesi, savaştan kaçmaları bağlantılı IŞİD silahlanmasına kaynak oluşturmalarının öfkesini, Irak yönetimini başarısızlıkla suçlayarak dünya kamuoyuna yansıtıyor... HHH Çok kritik seçimin son haftasında, iç siyaset, seçim kampanyalarında, İktidarlarının CumhurbaşkanıHükümet ikilisi olarak, YSK’nin seyirci kalması ile de bağlantılı, hukuk devleti, yürürlükteki anayasal, yasal düzenin sayısız hükmünü çiğneyerek işlenen suçlara, baskılara karşı önlem almaya odaklanmışızız. Tek başına Cumhuriyet’i hedef alan Cumhurbaşkanı’nın önderliğinde, Can Dündar için 1’i ağırlaştırılmış 2 müebbet hapis istemli “Hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs suçlaması”, rejimi demokrasi sayılabilen ülkeler için söz konusu bile edilemeyecekken.. Basın özgürlüğüne karşı ülkeyi, dünyayı ayağa kaldırması gereken vahim bir suçlama, yargılama konusunu oluşturmuşken.. Siyasi partiler, seçmenler bu noktadan sonra olabildiğince sağlıklı bir seçim sonucuna ulaşabilmeye odaklanmışken.. Sınırlarımızı çok daha yakından kuşatan, yeni IŞİD türevi terör örgütlerinin tırmanan operasyonlarının sonuçları üzerinde düşünmeyi seçim sonrasına ertelemiş oluyoruz... Oysa İktidarlarının doğrudan, siyaseten sorumlu oldukları bu yaşamsal tehdidin, ülkemize dönük yeni tırmanışları çok çok daha can yakıcı... ABD, Irak işgali ile başlayan siyasal suçlarının ürünü Ortadoğu, İslam dünyası içinde yaratılmış bu büyük bataklık, ırkİslam dünyası mezhepler ayrımcılığının, çağlar öncesinde kaldığı sanılan kanlı savaşlarından en az zararla kaçmakta kararlı. Vietnam sendromunu aşan bir kaygı, zorunluluk da söz konusu... Elleriyle yarattıkları günümüzde IŞİD, El Kaide türevleri terör örgütlerinin temizlenmesi belki de artık boylarını aşıyor. Bölge ülkelerine, her türden direnebilecek güçlere, hiçbir evrensel insan hakkı kriteri de olmaksızın “Sizin sorununuz, siz savaşacaksınız” deniliyor... Doğrusu ortalıkta bu profesyonelleşmiş, giderek güçlenmiş, vahşette sınır tanımayan terör örgütlerinin önüne engel oluşturabilecek bölgesel silahlı güç de bulunamıyor... Türkiye Cumhuriyeti’nin rejimi, değerleri ile yarattığı dış politika güvencelerini korumak şöyle dursun.. İslam dünyasından ganimet koparma hevesine kapılmış İktidarlarının bu kirli savaşlara bulaşıklığı ile katlanmış tehditler.. Seçimin hemen ardında, bizi bekliyor... D Hissedilen daha yüksek rım sektöründe üretimin düşmesi, bu ayın gıda enflasyonunda zıplama etkisi yarattı, mayısta ise normalizasyon süreciyle beraber beklenen gerileme görüldü. 2014’e göre yüzde 13.25 yükselen gıda enflasyonu enflasyondaki en belirgin sorun görülüyor. Gıda enf lasyonunda 2014 Mayıs’ına göre yüzde 13.25 yükseliş görülmesi, hissedilen enflasyonun yüzde 8’in üzerinde olduğunu gösteriyor. OECD, büyüme tahminini düşürdÜ konomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), 20152016 küresel büyüme beklentisini düşürürken, Türkiye için büyüme tahminini 0.1 puan indirdi. OECD, Türkiye’nin 2015 gayrı safi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme tahminini yüzde 3.2’den yüzde 3.1’e, 2016 büyüme tahminini ise yüzde 4’ten yüzde 3.9’a düşürdü. Raporda, bu yılın başlarında ekonomik büyümenin yavaşladığı hatırlatılarak, “genel seçimlerin yarattığı belirsizlik ve jeopolitik gerginliğin, yatırımları ve tüketim harcamalarını gerilettiği” belirtildi. İş dünyasında “bekle gör” atmosferinin hakim olduğu, ekonomik büyümenin 2015 sonu ve 2016’da aşamalı artış beklendiği kaydedilen raporda, büyüme oranının potansiyelin altında kalacağı vurgulandı. OECD geçen kasım ayında yaptığı yüzde 3.7 küresel ölçekte büyüme tahminini de yüzde 3.1’e indirdi. OECD, zayıf yatırım bir endişe kaynağı olarak devam ederken, düşük petrol fiyatlarının küresel toparlanmaya yardımcı olmasını beklediğini duyurdu. Türkiye’de yaşam kalitesiz OECD’nin ‘Daha İyi Yaşam Endeksi’nde Türkiye en altlarda ürkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi ülkeler ve Brezilya ile Rusya arasında yapılan “Daha İyi Yaşam Endeksi”nde “sivil katılım ve kamu yönetişimi” dışında tüm alanlarda geride kaldı. Güncellenen endeksle birlikte yayımlanan OECD’nin “Hayat Nasıl Gidiyor?” raporunda, gelir ve servet, işler ve kazançlar, barınma, sağlık statüsü, işyaşam dengesi, eğitim ve beceri, sosyal bağlantılar, sivil katılım ve yönetişim, çevresel kalite ve kişisel güvenlik dahil 11 alanda hayat kalitesi ve fiziki koşullar değerlendirildi. Yine OECD’nin yayımladığı “Türkiye’de 2015’te Hayat Nasıl Gidiyor?” broşüründe, “Diğer OECD ve partner ülkeler Brezilya ve Rusya Federasyonu ile kıyaslanan Türkiye, yukarıda anılan OECD’nin iyi bir yaşam için temel saydığı 11 E T Sağlık, Türklerin yaşam kalitesi açısından en çok önem verdiği konular arasında ilk sırada. boyutun çok azında iyi performans gösteriyor. Türkiye sivil katılım ve kişisel güvenlik boyutunda 36 ülke ortalamasının üzerinde sıralanıyor, fakat sosyal bağlantılar, sağlık statüsü, subjektif esenlik, eğitim ve beceri, işler ve kazançlar, çevresel kalite, gelir ve servet, işyaşam den gesi ve barınmada ortalamanın aşağısında bulunuyor” denildi. Türkiye 36 ülke arasında, barınmada 36’ncı, işyaşam dengesinde 36’ncı, gelir ve servette 35’inci, çevresel kalitede 35’inci, işler ve kazançlarda 34’üncü, eğitim ve beceride 34’üncü, subjektif esenlikte 32’nci, sağ lık statüsünde 30’uncu, sosyal bağlantılarda 30’uncu, kişisel güvenlikte 28’inci, sivil katılım ve yönetişimde ise 9’uncu oldu. OECD’nin “Daha İyi Yaşam Endeksi”ni inceleyen Türk kullanıcılar için sağlık, eğitim ve hayattan tatmin, en önemli üç konu oldu. l Ekonomi Servisi Tuncay Özilhan, Rusya ve Ukrayna pazarında yaşanan gelişmeler nedeniyle Anadolu Efes’in bu yıl kâr edemeyeceğini söyledi. nadolu Efes Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, temel yurtdışı pazarları konumundaki Rusya ekonomisinde yılın ikinci yarısından itibaren toparlanma beklediklerini ancak iyileşmenin tüketici davranışlarına gecikmeli yansıması ve Ukrayna pazarında devam eden sıkıntılar nedeniyle şirketin bu yıl kâra dönmesinin zor olduğunu söyledi. Özilhan, Anadolu Efes’in ancak önümüzdeki yıl tekrar kârlı bir yapıya kavuşabileceğini belirtti. DEİK TürkRus İş Konseyi tarafından düzenlenen “Rus Özilhan: Bu yıl kâr zor A unsurlar yılın ikinci yarısınya Federasyonu Leningrad dan itibaren bir toparlanma Bölgesi’nde İş ve Yatırım getirecek” diOlanakları Toplantısı”nın ardından bölgedeki gelişme ye konuşlerle ilgili Reuters’a değertu. lendirmede bulunan Özilhan, “Rusya’da son aylarda ekonomik önlemlere bağlı gelişmeler oluyor. Büyük volatiliteler sona eriyor. Ruble/dolar paritesinde iyileşme görülüyor. Merkez Bankası faizleri yüzde 17’den 12’lere çekti. Petrolün 60 doların üzerine çıkması da iyileşmeye destek veriyor. Rus ekonomisi istikrar dönemine giriyor. Bütün bu Tuncay Özilhan Borsada sert yükseliş Seçim sonrası oluşacak siyasi tabloya ilişkin belirsizlikle sert dalgalanmalarını sürdüren hisse senetleri piyasası Yunanistan’ın mali yardım anlaşmasına yaklaştığına yönelik haberlerin yurtdışı borsaları desteklemesinin de etkisiyle teknik seviyelerden gelen alımlarla bugün yüzde 2.42 yükseldi. BIST100 yüzde 2.42 yükselişle 83,393.57 puandan günü tamamlarken, bankacılık endeksi yüzde 2.55 yükseldi. l Ekonomi Servisi C M Y B