Katalog

Perşembe 4 HAZİRAN 2015 Cumhuriyet İzmir 2. Bölge’de AKP eriyor, CHP açık ara önde, sürpriz: MHP ve HDP HİKMET ÇETİNKAYA 35 YAZARIYLA MEYDANLARDA TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ 17 İlginç bir seçim süreci yaşanacak Türkiye’de, HDP deniz kıyılarında yüklü oy alırsa hiç şaşmayalım... zmir 2. bölgede siyasetin nabzı nasıl atıyor? Bölgeyi yakından ve uzaktan tanıyanlar, İzmir’de CHP’nin her seçimde olduğu gibi 7 Haziran’da da sandıktan birinci parti olarak çıkacağını bilirler... İzmir iki bölge... Benim yolum ikinci bölgeye çıktı... 2011 seçimlerinde CHP yedi milletvekili kazanmıştı... Acaba bu seçimlerde kaç milletvekili çıkarır İzmir 2. Bölge’den? Yedi milletvekili! İzmir’den önseçim yapılması, CHP örgütlerini hareketlendirmiş. Bir de CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun İzmir’den önseçime girmesi. Mustafa Balbay, önseçimde Kılıçdaroğlu’nun ardından ikinci sırada yer almış, ardından gazeteci Atilla Sertel gelmişti. Birinci sıraya kontenjan kadın adayı hem Karşıyakalı hem de Bergamalı olan Zeynep Altıok Akatlı’nın, üçüncü sıraya eski Maliye Bakanlarından Zekeriya Temizel’in, beşinci sıraya Aytun Çıray’ın konmasıyla gazeteci Atilla Sertel altıncı sıraya yerleşmişti. Sertel’i kendi partisinden bir aday İzmir İl Seçim Kurul’na şikâyet etti, buradan ‘ret’ kararı çıkınca Yüksek Seçim Kurulu’na gitti. Şikâyetçi CHP’linin gerekçesi, Sertel’in, Basın İlan Kurumu genel kurul üyeliğinden istifa etmediği yolundaydı. Sertel, memur değil gazeteciydi, yani basın işçisi. Gazeteciler Cemiyeti Baş İ çelerinde, kıyı kasabalarında bu havayı soluyor insan... Ne güzel bir şey özgürleşmek, hayata özgürlüğün masmavi aydınlığından bakmak! Gençler cıvıl cıvıl... Yaşam doludizgin... Saat sabahın üçü Kordonboyu, Bostanlı ayakta hâlâ! Böyle bir akışkanlık içinde HDP’nin ikinci bölge birinci sıra milletvekili adayı Müslüm Doğan ve il yöneticeleriyle sohbet ediyorum... Türkiye genelinde HDP yüzde 10 engelini aşarsa (benim görüşüm aşma olasılığı çok yüksek) İkinci Bölge’den bir milletvekili çıkarabilir mi? 2. bölgede HDP zor Birinci Bölge’de Ertuğrul Kürkçü mutlaka çıkar ama ikinci bölge için Müslüm Doğan biraz zor bana kalırsa... Şöyle diyelim: Sahil kesiminde, kimi yörelerde AKP’ye verilen Kürtlerin oyları HDP’ye gelirse; Aleviler kıyı kesiminden HDP’ye akarsa... Belki! HHH İzmir İkinci Bölge’de 2011 seçim sonuçları şöyle olmuştu: CHP yedi, AKP beş, MHP bir milletvekili... 7 Haziran seçimlerinde CHP sekiz milletvekili çıkarabilir ya da yedide kalır. MHP bir milletvekilini iki yapar. Haydi yüzde 50 hesabı yapıp, HDP’ye bir milletvekili versin seçmen... İlginç bir seçim süreci yaşanacak Türkiye’de. HDP deniz kıyılarında yüklü oy alırsa hiç şaşırmayalım... İzmir denilince akla Aliağa Şakran Cezaevi geliyor. Cumhuriyet yazarı ve CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay, Şakran’a gitti, zindanda yatan 15 yaşındaki çocuklarla konuştu... Bu çocukları aileleri bile arayıp sormuyor... Balbay diyor ki: “AKP sadece cezaevi yapar. 15 yaşındaki Ferhat adlı bir çocukla konuştum. Yazdığı şiir içimi acıttı... ‘Sol omuzum çok ağrıyor anne/Şeytan konuşuyor ben dinliyorum/Ölüm karanlık sokaklarda bekliyor anne’...” İzmir demokrasinin ve özgürlüklerin kalesi! Bölgede CHP birinci parti... AKP’nin kırsal alandaki seçmeninin bir bölümü, MHP ve HDP’ye kayıyor... Kumsallarda ise CHP ağır basıyor... Yazarımız Hikmet Çetinkaya, HDP’nin ikinci bölge birinci sıra milletvekili adayı Müslüm Doğan ve il yöneticileriyle sohbet etti. Fotoğraf: EMRE DÖKER kanı olduğu için kurula girmişti. Neymiş efendim! Basın İlan Kurumu genel kuruluna katılmak, onun devlet memurluğu statüsünde olduğunu gösterirmiş, falan filan! Yıllarca basın özgürlüğü konusunda mücadele eden sayılı gazetecilerimizden olan Sertel’in milletvekilliği açıkça elinden alındı. Çünkü altıncı sıradaydı ve milletvekili seçilecekti. Sertel, AYM’ye başvurdu... Önseçimlerde bileğinin hakkıyla 13 bin oy alarak Mustafa Balbay’ın arkasından üçe girmişti o... Sertel’e karşı bir hak gaspı savı vardır. Bunun için Sertel’in başvurusunu AYM kabul etmiştir. Ancak bugüne dek toplanıp karar vermemiştir. YSK kararları anayasaya göre nihai karar olmasına karşın, AYM dosyaya niçin bakma kararı aldığı halde toplanmamıştır? yecek İzmir’de seçmen. Hem kentlerde hem de kırsal alanda CHP çok iyi. Ben üçdört saat uyuyorum geceleri.” Zekeriya Temizel’le İstanbul’da gazeteyi ziyaretinde konuşmuştum... Tarımda sorun çok Temizel de bölgenin büyük bir tarım potansiyeli olduğuna, ancak iktidarın aymazlığından bunun değerlendirilemediğine değindi. Temizel şöyle dedi: “İzmir’de tarım gelişse Türkiye’nin ekonomisi gelişir. Çok sorun var. Ancak sahip olunan potansiyelin yeterince değerlendirilmesi lazım. Yapısal sorunlar bilerek çözümlenmiyor yıllardır. Özellikle gıda sektöründe...” Benim gözlemim insanların söyledikleri. Yerel yönetimlerin CHP’de oluşu, Aziz Kocaoğlu’nun ve öteki belediye başkanlarının çalışkanlığı, Karşıyaka, Bornova, Gaziemir, Bayraklı, Seferihisar ve Konak’ın değişim süreci, sosyal, kültürel yaşam... İzmirliler özgür yaşamayı seviyor! İzmir solun güçlü olduğu kent değil, özgürlüğün var olduğu, hayat biçimi olduğu bir kent... Denilen şu: “Ben özgürüm arkadaş, özgürce yaşarım!” Karşıyaka Bostanlı’da, Bornova’da, il YSK’nin tutumu YSK’nin, insanların siyasete katılma hakkını, yolunu böylesine daraltması, kısıtlayıcı bir yol izlemesi doğru mudur? Çünkü Sertel, Türkiye Gazeteciler Federasyonu’ndan istifa edip, milletvekili aday adayı olmuştur... HHH Sıcak bir gün... Birinci sıradan kadın kontenjanından Zeynep Altıok Akatlı’yla konuşuyoruz... Sivas katliamında yitirdiğimiz şair Metin Altıok’un kızı... Işıklar içinde yatsın. Annesi ise edebiyatçı ve eski Cumhuriyet yazarı Füsun Akatlı... Zeynep, CHP PM üyesi aynı zamanda... Yoğun bir seçim çalışması içinde... Gözlemlerini şöyle aktarıyor: “Bu seçimlerde AKP’ye geçit verme Gele gele artık koalisyona bile razı olan AKP’yi DSP’nin 2002 yılındaki seçimde yaşadığı hezimet mi bekliyor? zmir’de bu kadar enerjisi düşük, motivasyondan yoksun bir seçim süreci yaşanmadı sanırım. Olsa olsa AKP’nin oy r a d patlamasıyla sürpriz r Se yaptığı 2002 seçimle ık Kız rinin arifesine benzer bir durum yansıyor. Düşük yoğunluklu seçim. Partilerin seçim çalışmaları ve mitingler dışında farklı bir dinginlik, suskunluk, ilgisizlik, belirsizlik... Özellikle AKP tabanında “kuzuların sessizliği”... Bunlar bir kararsızlığın ifadesi mi yoksa kesinleşmiş bir tercihin rehaveti mi bilinmez. Dolayısıyla da bazı sorular ortaya çıkıyor: 1. bölgede AKP’nin işi daha da zor İ Aslı İnanmışık, HKP’li Semra Dalıcı ve DSP’den Onur İste gibileri de yazalım ki en azından adları geçsin. Farklı sıralarda renkli isimler arasında CHP’den Tuncay Özkan, Musa Çam, Roman aday Özcan Purcu ve Tacettin Bayır, AKP’den Nükhet Hotar, MHP’den 3. sırada Senem Kılıç, AKP’den istifa eden cemaat adayı bağımsız İlhan İşbilen var. HHH Partilere gelince... AKP’nin erime sürecini belirtmiştik. İzmir’e yaklaşımı her dönem sorunlu oldu. “İktidar İzmir’i cezalandırıyor” tespiti muhalefetin ilk sıradaki söylemleri arasında yer alıyor. Erdoğan’ın başbakan olduğu dönemdeki “Gâvur İzmir” vurgusu, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez’in “İzmir’in farklı bir dindarlığı var, irfan geleneğine ihtiyacı var” açıklaması, Hüseyin Çelik’in “Sümüklü İzmir” söyleminin sonuçları önceki seçimlerde görülse de bu kez AKP’den yeni bir çıkış daha geldi. AKP Diyarbakır Milletvekili Cuma İçten’in kentin gündemine oturan “İzmir’in gençleri ayyaş. Açık saçık giyinip sabaha kadar eğlenmeyi özgürlük sanıyorlar... İzmir haşhaşilerin başkenti” yorumları, partiyi sıkıştırdı. AKP’nin geçen seçimlerdeki 6 milletvekilinden hiçbiri bu kez listelerde yok. 1. sıradaki Orman ve Su işleri Bakanı Veysel Eroğlu da kentte sıkıntılı bir isim. Sıralamada Nükhet Hotar ve Cemil Şeboy dışında örgütten gelen etkili isim yok. Ozan Ceyhun, Hüseyin Kocabıyık ithal adaylar. Bu durum parti için ayrı bir sıkıntı. AKP lehine sahaya inen Cumhurbaşkanı RTE’nin İzmir açılışı fiyasko oldu. Erdoğan örgüte esti gürledi. Başbakan’ın Gündoğdu’daki mitingi de partinin beklentilerini karşılamaktan uzaktı. Bazı AKP’lilerin de (isim vermeden) en iyi beklentisi, 4 milletvekili çıkarmak, 3’e de düşebilirler. CHP’de yerel rüzgâr Fotoğraf: EMRE DÖKER AKP’nin 1. sıra adayı Veysel Eroğlu kentte sıkıntılı bir isim, çünkü Eroğlu, yerel yönetimin Çamlı Barajı’nı yapmasını, ÇED raporu vermeyerek körfezin temizlenmesini engelleyen, Efemçukuru’ndaki altın işletmesine yol veren isim. lukların mahcubiyeti olabilir mi acaba? Belli ki AKP’den MHP, HDP ve Milli Görüş cephesine bir kayış var. Siz buna “emekliye iki maaş, mazot fiyatlarına indirim” sözüyle, bu kez ekonomik söylemiyle dikkat çeken ve kabul gören CHP’ye gidecek oyları da ekleyin, iktidarın işi zor. Öyle ya AKP’nin geçen seçimlerde İzmirlilere verdiği “35 Proje” sözünden üçü dışında eser yok. Üstelik İzmir, ödediği vergi sıralamasında Türkiye’de üçüncü olmasına karşın kamu yatırımlarından aldığı payda 72. sırada. CHP’li büyükşehir belediyesinin yatırımları, iktidarı kat kat aşıyor. Dolayısıyla bu veriler, muhalefette söylem birliği olarak ortaya çıkan “AKP İzmir’i cezalandırıyor” yargısını doğruluyor. “Yaşam biçimime karışma” diyen İzmir seçmeninin tavrını da hesaba katmalı... Sürpriz mi olacak? Gele gele artık koalisyona bile razı olan AKP’yi DSP’nin 2002’deki hezimeti mi bekliyor? Muhalefet partileri, çoğunluğu iktidar güdümündeki anketlere karşın gösterilen yüzdelerden çok fazla mı oy alacak? Şunun şurasında dört gün kalmış, bu ve benzer sorular havalarda uçuşuyor. Yine de bazı noktalar çok belirgin. AKP eriyor. Aktif partilileri söylemiyorum; sokakta seçimler üstüne konuştuğum insanlar arasında şöyle göğsünü gere gere “AKP’ye oy vereceğim’ diyene rastlamadım ya da bana denk gelmedi. İktidar partisinin geçen seçimlerdeki kapı kapı çalışma temposundan da eser yok. İktidarda ayyuka çıkan olumsuz Renkli adaylar... Seçim süreci tempolu olmasa da partiler kamuoyunun tanıdığı adaylarla kampanyayı sürüklemeye çalışıyor. AKP’den Orman Bakanı Veysel Eroğlu, CHP’den Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, MHP’den Oktay Vural, HDP’den Ertuğrul Kürkçü, Vatan Partisi’nden Ümit Zileli ilk sıradalar. Liste başı olan ancak medyada isimleri yer alamayan KP’li üniversite öğrencisi CHP’nin önseçimle erken sahaya inmesi bir yanıyla seçim çalışmalarına örgütü de kattı. Sıralamaya itiraz yok. Başlangıçtaki, tabandan HDP, MHP ve Vatan Partisi’ne oy gidecek kaygısı giderek azaldı. Geçen seçimlerde 7. milletvekilliği 450 oyla yitirilmişti. Bu kez, 8 zorlanıyor. Merkez sağdaki kentli seçmenin CHP’ye desteği konusunda bir sıkıntı gözlenmiyor. Yerel yönetim hizmetleri ve çalışmaları CHP’nin en önemli kozlarından. Aziz Kocaoğlu’nun iktidarı katlayan yatırımları, kırsal bölgelerdeki tarımsal desteği ve üretici kooperatiflerine el vermesi, köylere kadar uzanan hizmetler partinin son ekonomik çıkışıyla birlikte rüzgâr yaratıyor. Son 5 yılda İzmir’e toplam 2.9 milyar lira kamu yatırımı var. Büyükşehir belediyesinin ise 4.5 milyar... Kocaoğlu’nun sahadaki çalışmaları durumu etkileyecek. MHP’ye gelince... AKP’deki milliyetçi oyların akacağı bir odak. Parti ağırlıklı olarak buna çalışıyor. Milletvekilliği sayısını bölgede 2’ye, hatta 3’e çıkarabilirler. Bu kez medya desteği de alan HDP yükselişte. YARIN: Ankara 1. Bölge IŞIK KANSU Ankara 2. Bölge AYŞE SAYIN C M Y B