Katalog

Cuma 22 Mayıs 2015 EDİTÖR: ZEKİ TEZER TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 9 200 milyar dolarlık projeyle 2.2 milyon kişiye istihdam sağlanacak CHP Anadolu’da mega kent kuracak umhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 20 yılda toplam 200 milyar dolarlık yatırım ile Türkiye’yi küresel bir lojistik merkezi haline getirmeyi hedefleyen yeni projelerini açıkladı. “Merkez Türkiye” adı verilen projenin açıklandığı basın toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, Türkiye’nin coğrafi konum ve genç nüfus avantajından yeterince yararlanamadığını vurgulayarak, “Türkiye, 4.5 saat Olcay uçuş mesafesinde 58 ülkeye, 1.5 milBüyüktaş yar nüfusa ve 21.6 trilyon dolarlık bir pazara erişim imkanına sahip... Merkez Türkiye, sadece bir ekonomik büyüme projesi değil, barışın da projesidir” dedi. Türkiye’yi sözde değil özde merkez yapmak konomiye hep insan, emek eksenli, düzenin eleştirilerine, yamukluklarına odaklanmış, sol pencereden yaklaşmış gazeteci dost Mustafa Sönmez yanıma otururken “Merkez Türkiye ne demek?” sorusuyla söze girdi. Kulis bilgisi almamıştım, sözcüklerin anlamı, duvarlara asılmış sloganlar üzerinden attım.. “ Galiba Türkiye’nin ağızdan düşürülmeyen stratejik konumunu işlevsel kılacak bir projeden söz edecekler” dedim.. Dünden bugüne “Türkiye’nin kaderini değiştirecek yüzyılın mega projesi..” iddialı sloganı ile, gerek Kılıçdaroğlu’nun yaptığı sunum, dağıtılan broşürde özetlenen tezlere ilişkin bilgileri haberlerden aldığınızı gözeterek yineleyecek değilim.. Çıkışta çok sayıda siyasette kurmay sayılabilecek CHP’linin ikimize birden yönelttikleri sorulardan, onların da ilk duyumları ile bağlantılı sorgulamalarından yola çıkarak, ilk izlenimlerimizi, algılarımızı paylaşmakla yetineceğim.. Kısa görsel sunumda Türkiye’nin 4.5 saat uçuş mesafesi ile 58 ülkeye, 1.5 milyar nüfusa, 21.6 trilyon dolarlık bir pazara erişim olanağı ile söze girilirken haritada kurulacak merkez için konulmuş noktayı görünce, Sönmez “Galiba Malatya civarı” dedi. Ben “Aslında Erdoğan da başında benzer bir proje ile yola çıkmıştı, ama İstanbul’u merkez seçmekle kilitlendi. Burada hem bütün ulaşım ağlarını birden kullanma, hem de ülkenin tüm var olan merkez dinamiklerinden yararlanma, en önemlisi tüm Anadolu’ya dengeli yayılma, nefes aldırma var galiba” yanıtını verdim. Sönmez, “3. havaalanı projesindeki çevre katliamının benzerleri yaşanmayabilir’i..” yapıştırdı. Görüntüler, Kılıçdaroğlu’nun broşürde de yer alan ana çerçevelerdeki söylemlerine dayanarak, satır arası notlarımı Sönmez’le paylaşıyorum.. “Çevreci kaygılarının altının çizilmesi anlamlı. En çok da halen genç nüfusu yüksek ülkede kalkınma için en büyük engel eğitim kalitesi, işsizlik gerçeklerinin altı çizilmiş. Kısa dönem için 15 bin öğrenciye yurtdışında doktora yapmalarını sağlayacak burslarla kaliteyi yükseltmekten, mega kent, Merkez Türkiye’nin özel yasasının çıkarılması ile uygulamaya geçilecek.. Proje için hedef seçilmiş bu seçim için uzak 2023’ten söz ederken, kazma vurulması ile gündeme girecek yeni yatırım olanaklarının da altı çizilmiş.. Türkiye genelinde toplam 317 milyar dolarlık bir yatırımdan, uygulanabilirliğinin güvencesi de verilerek kapı açılmış..” HHH Sönmez, aslında küresel pazarlar oluşturulması gelişmelerinin bütünü içinde, dünyada gerçekleştirilmesi tamamlanmak üzere olan üç projenin 4.’üncüsü olarak gündeme getirilecek projenin Dünya Bankası başta evrensel sermaye, pazarlarının da desteği ayağının olacağı yargısını eklemliyor.. Özal’ın da genel söylem olarak gündeme getirdiğini ancak somut uygulamaya dönüştüremediğini anımsatıyor. Ben de aslında Erdoğan’ın da dünya ile bütünleşme çerçevesinde İktidarlarının ilk yıllarında benzer yaklaşımları olduğunu, ancak İslam dünyası liderliği, mezhep siyasetini de bulaştırmış olarak, ilk yıllardaki sıcak para akışını, yatırımlara, üretime aktaramadan rant, vurgun, yağma düzeni içinde sonrasında yüzüne gözüne bulaştırmış olarak kilitlendiğini, günümüzde götürüsü getirisinin çok üstünde bir kaosa sürüklendiğini.. gözlemlemelerimi ekliyorum.. Sönmez, “Doğrudan üretim, insan odaklı olacak denilemese de, ben bu projeyi sevdim..” sözleri ile noktayı koyuyor HHH Besbelli iz bırakması, kafa karışıklığı olmamasına yönelik kısa tutulan proje sunumunun ardından gazeteye döner dönmez, televizyon kanallarından ekonomist gazeteciler ağırlıklı alınan yorumları dinlerken de, “Uygulanabilir doğru..”, “Değerler zincirine eklemlenebilir..”, “Geleceğe dönük söyleyeceklerinin olması, Türkiye’nin var olan konumu, kaynaklarının kullanılmasının hedeflenmesi önemli..” benzeri izlenimler dikkatimi çekiyor.. Bana göre en anlamlı izlenim ise çıkışta CHP’lilerin bize yönelttikleri sorular, sorgulamalarda.. İktidarları, diğer partilerde söz konusu olamayacak özgünlükte, rahatlıkta, üretime, ülke insanımıza yansıtılabilirliği, piyasalar düzeninin projelerinin bir benzerine dönüşmemesi yolunda kaygılarını öne çıkaran, sosyal demokrat parti kimliği güvenceli, patentli olması arayışları üzerinden olmasında... C E Hedef göçün durdurulması Dev kamu yatırımı Yatırım tutarının 40 milyar dolarını 20 yılda doğrudan kamunun yapacağını anlatar Kılıçdaroğlu, geri kalan yatrımın özel sektörün yapacağı bilgisini verdi. Kamu yatırımlarının yüzde 70’i 2023’e kadar tamamlanacağını ile getiren Kılıçdaroğlu, projenin inşası için yapılacak yatırımların, geri bağlantılarla tüm ekonomide 117 milyar dolarlık bir yatırımı daha tetikleyeceğini söyledi. Selin Sayek Böke, projenin konularında uzman, ulusal ve uluslararası merkezlerde çalışmış bir ekip tarafından hazırlandığını söyledi. Kılıçdaroğlu’nun açıkladığı proje için Avrupa Yatırım Bankası ve Kalkınma Bankası, Asya Kalkınma Bankası gibi büyüme ve kalkınma amaçlı uluslararası fon kaynaklarından faydalanılacak. (Fotoğraf: VEDAT ARIK) Türkiye denizi olmayan ülkelerin limanı olacak ürkiye’nin sadece orta gelir tuzağından değil, orta teknoloji tuzağından da çıkması gerekiyor” diyen Kılıçdaroğlu, proje ile bölgesel dengesizlikleri giderip denize erişimi olmayan ülkeler için Türkiye’yi “liman” haline dönüştüreceğini belirtti. Türkiye’de 2035 yılı itibariyle çalışamayacak durumdaki nüfusun çalışma çağındaki nüfustan daha fazla hale geleceğini söyleyen Kılıçdaroğlu, “Kurulacak yeni merkez 2035’te en az 65 milyar dolarlık ihracat yapacak” dedi. Kılıçdaroğlu, konuşmasında merkezin nereye yapılacağına dair bilgi vermedi. Ancak CHP yetkilileri, konumun ilgili sivil toplum kuruluşları ile yapılacak tartışmalar ve fizibilitelerin yapılmasının ardından kararlaştırılacağını söylediler. ‘T 2.2 milyon istihdam Projenin özel yasa ile yapılacağını ve yönetileceğini söyleyen Kılıçdaroğlu, “Projenin hayata geçmesi Türkiye için çok önemli. Mega kent için özel bir yasa çıkaracağız. Megakent aynı zamanda sanat ve fuar merkezi olacak. Proje 2.2 milyon kişiye istihdam sağlayacak” diye konuştu. HP’nin seçim bildirgesinin omurgasını, Genel Başkan Kılıçdaroğlu seçim kampanyası başladığından itibaren adım adım açıkladı. İlk ayak “birinci sınıf demokrasi” olarak tanımlanmıştı. İkincisi “katma değeri yüksek bir üretim için bilim üreten bir Türkiye” olarak tanımlanmıştı. Üçüncüsü ülkede yaratılan değerin hakça paylaşımını yani “güçlü sosyal devlet”i öngörüyordu Sonuncu ve Türkiye’yi geleceğe hazırlamak için en önemli adım olarak gördükleri “ekonomik yükseliş projesi”ni de dün anlattı. İstanbul’da bir otelin toplantı salonunda CHP’nin tepe yönetimi, bazı milletvekilleri, ağır top aday adayları ve bir grup gazeteci önünde Kılıçdaroğlu en azından sunumu çok iyi çalışılıp hazırlanmış, “Türkiye’nin kaderini değiştirecek, yüzyılın mega projesi” olarak tanımlayıp kısaca “Merkez Türkiye” adını verdikleri projeyi açıkladı. İtiraf ediyorum, evden çıkıp otelin yolunu tuttuğumda önyargılı idim. “Ekonomik yükseliş projesi” diye nitelenen, bir gecede Türkiyenin kaderini değiştirecek pro CHP seçim bildirgesinde asgari ücreti 1.500 TL’ye çıkaracaklarını, çiftçiye mazotu 1.5 TL’den sağlayacaklarını, tüketici kredisi ve kredi kartı borçlularının borç faizinin yüzde 80’ini sileceklerini açıklamıştı. 4 Projeyle 2035’te milli gelir 30 bin dolar olacak. Proje ile 4.5 saatlik uçuş mesafesiyle 58 ülkeye, 1,5 milyar nüfusa, 21.6 trilyon dolarlık pazara ulaşılacak. 4 Dünyada bugün bu çerçevede yürütülen üç büyük proje var: İlki Latin Amerika’da devam eden, “Güney Amerika Bölgesel Altyapıları Birleştirme Girişimi”. İkincisi Güneydoğu Asya yarımadasında tüm tren yollarını birleştirmeyi amaçlayan “KunmingSingapur Demiryolu Projesi”. Üçüncüsü de 2 yıl önce Çin’in ilan ettiği, “İpek Yolu Ekonomik Kuşak Girişimi ve 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu Projesi.” Merkez Türkiye, dünyanın bu alandaki dördüncü büyük projesi. 4 Bugün Şanghay’dan Baku’ya 55 günde ulaşan ürünler, Merkez Türkiye’den sadece 15 saatte aynı adrese teslim edilecek. Taşıma maliyeti yüzde 20 azalacak. 4 2017’de başlayacak proje 2020’de katkı verecek. 3 milyon nüfusa ulaşması beklenen kent özel statü ve yasayla yönetilecek. 4 Merkez Türkiye’nin ülkenin diğer bölgelerinde yol açacağı yatırım miktarı 117 milyar doları bulacak. Sonuçta 317 milyar dolarlık bir yatırımla, 20 yılda toplam 1.5 trilyon dolarlık gelir yaratılacak. 4 2035 yılına gelindiğinde Merkez Türkiye 147 milyar dolarlık milli gelir yaratacak. Türkiye’de kazanılan her 100 liranın 5.5 lirası Merkez Türkiye kaynaklı olacak. 2035’te Merkez Türkiye’nin ihracatı 65 milyar dolar olacak, toplam 2.2 milyon kişiye iş verecek. C Köykent’ten megakent’e jelere oldum bittim önyargılı yaklaşırım. Dahası bu meslekte 1970’li yılları, adını Ecevit’in koyduğu; ne olduğunu, nasıl olacağını, olunca ne olacağını Ecevit’in bile bilmediğine tanık olduğum “Köykent” masalları ile geçirdim. Şapkadan tavşan çıkarır gibi, bir gecede Türkiye’nin kaderini değiştiriverecek projelere karnım tok, önyargım çok... Kılıçdaroğlu’nun saklayamadığı coşkusu ve övüncü ile uzun uzun anlattığı projeyi dinledik. İtiraf ediyorum: Önyargım haksızdı. Şapkadan tavşan çıkarmaya dönüşmüş bir laf salatası ile karşı karşıya da değiliz. CHP iyi düşünülmüş, ayrıntılandırılmış, hesabı kitabı titizce yapılmış bir proje ile çıktı karşımıza. Kanımca vahşi kapitalizmin insafsızlığına teslim olmayan, kalkınmayı sadece inşaat yapmaktan ibaret sanmayan, Türkiye’nin jeostratejik konumunu o kabak tadı vermiş “askeri önem”le tanımlamayan, modern, rekabetçi ve yüksek katma değerli üretimi hedefleyen bir kapitalist model benimsenmiş. Dilerseniz kestirmeden gidip “çağdaş sosyal demokrasi”nin modeli diyebilirsiniz. Bir not daha: Tamamen kişisel bir algı: Projede derin bir Kemal Derviş izi var. Yanıldığımı sanmıyorum. Neyse.. HHH Hepsi iyi hoş da cevapsız kalan çok kilit bir soru var. Sunumun ardından Kılıçdaroğlu soru sorulmasına olanak tanımadan kürsüden ayrıldı. Yoksa mutlaka sorardım. Proje 2015’te başlayıp 2035’te tamam lanacak bir ekonomik atılım öngörüyor. İddia ettikleri gibi Türkiye’nin kaderini değiştirecek, işsizliği yok edecek, Türkiye’yi bölgenin sahiden de merkezi haline getirecek bir proje de olabilir. Ancak 2015’te CHP’nin iktidar olacağını varsayan bir proje bu. Seçimi kazanıp iktidara gelemezse ne olacağının cevabı yok. Dört yıllığına buzdolabına konup, bir sonraki seçim mi beklenecek? Dört yıl sonra olacağına göre hedeflenen 2035, 2039’a mı ertelenecek. Bu sorunun cevabı yok. Genel Başkan’ın bile önüne “Yüzde 35’lik bir oy hedefi” koyduğunu düşünürsek... Ecevit’in romantik Köykent projesini eleştirdiğimde kıdemli bir CHP’li “Ama Engin Bey bırakmadılar ki uygulayalım. Bir uygulayabilseldik...” diye başlayan cümleler kurmuştu. Acaba 7 Haziran sonrasında yine “Engin Bey bırakmadılar ki uygulansın. Bir uygulansaydı...” türküsünü mü dinleyeceğiz? Neyse, şunun şurasında 7 Haziran’a da zaten bir şey kalmadı... 31.12.2014 TARİHLİ KARŞILAŞTIRMALI ÖZET BİLANÇOSU (BİN TL) AKTİF I DÖNEN VARLIKLAR HAZIR DEĞERLER MENKUL KIYMETLER DİĞER ALACAKLAR DİĞER DÖNEN VARLIKLAR II DURAN VARLIKLAR MALİ DURAN VARLIKLAR MADDİ DURAN VARLIKLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VAR. 31.12.2013 367.451 396.317 1 352.038 101.293 98 453.428 763.769 31.12.2014 429.369 406.149 1 374 357.236 117.497 187 PASİF 31.12.2013 159 891 815 1.215.331 126.751 1.086.411 2.169 1.217.197 4.178 1.221.374 1.866 31.12.2014 47 1.011 1.168 1.308.587 131.387 1.176.328 871 1.310.814 4.705 1.315.519 2.227 835.893 I KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TİCARİ BORÇLAR DİĞER MALİ BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER 474.921 II. ÖZKAYNAKLAR RESMİ SENEDE GÖRE KURULAN FONLAR SONRADAN KURULAN FON. DÖNEM NET GELİR FAZLASI AKTİF TOPLAMI NAZIM HESAPLAR AKTİF GENEL TOPLAMI 1.217.197 4.178 1.221.374 1.310.814 PASİF TOPLAMI 4.705 NAZIM HESAPLAR 2014 YILI KARŞILAŞTIRMALI GELİR TABLOSU (BİN TL) 2013 A) GEÇMİŞ YILDAN DEVREDEN GELİR BAKİYELERİ B) GELİRLER FAİZ VE MENKUL KIYMET GELİRLERİ TEMETTÜ GELİRLERİ DİĞER GELİRLER C) FONLARDAN AKTARILANLAR D) BAĞIŞ ŞARTLARI GEREĞİNCE FONLARA NAKİLLER () E) TOPLAM GELİRLER F) FAALİYET GİDERLERİ () GENEL YÖNETİM GİDERLERİ AMACA YÖNELİK GİDERLER E) RESMİ SENET GEREĞİ FONLARINA EKLENEN MALVARLIĞINI ARTTIRICI YATIRIMLAR () YEDEK AKÇE KOÇ AİLESİ FONU GAYRİMENKUL ALIMI H) DÖNEM NET GELİR FAZLASI 6.198 331 26.700 2.169 33.229 4.885 267 871 5.152 4.590 165.907 25.062 205.896 170.497 4.972 163.008 19.161 174.002 167.979 51.023 34.959 9.202 134.876 898 95.184 48.295 28.858 9.488 104.352 2014 2.169 86.642 Davutoğlu: Akademik hırsızlık yapıyor Başbakan Ahmet Davutoğlu, Kılıçdaroğlu’nun açıkladığı mega projede “merkez ülke” başta olmak üzere kullandığı kavramların kendisine ait olduğunu, bunları “Stratejik Derinlik” kitabında 15 yıl önce kullandığını ileri sürdü. Davutoğlu, “Kendisini izlerken acı bir şekilde tebessüm ettim çünkü çok geriden geliyor. Bu açık bir intihaldir. İntihali de bilmez o, yani hırsızlıktır, hırsızlık. Akademik hırsızlık” dedi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise benzer projeyi AKP’nin yıllar önce yapacağını buna CHP’nin engel olduğunu iddia etti. MHP lideri Devlet Bahçeli de “Anadolu’da mega kentler kurma hayaliyle bir şey yapıyor imajı vermenin arayışına girdiler” diye konuştu. 1.315.519 PASİF GENEL TOPLAMI C M Y B