Katalog

EKONOMİ 8 Şirketlerin döviz açığı 20082014 arasında iki kattan fazla arttı. Barclays’in raporuna göre döviz riski yatırımlarla büyüme üzerinde baskı oluşturuyor. eel sektörde faaliyet gösteren şirketlerin açık döviz pozisyonları, 20082014 yılları arasında iki kattan daha fazla artarken Barclays, döviz açığının büyüme ve yatırımlar üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı. İngiliz finans kuruluşu tarafından yayımlanan rapora göre, açık döviz pozisyonları 2008’de brüt ihracatın yüzde 53’üne denk gelirken bu oran 2014 sonunda yüzde 115’ine ulaştı. Döviz açığı 2008’de gayrisafi yurtiçi milli hasılanın yüzde 20’siyken 2014 sonunda yüzde 23’üne ulaştı. Raporda, inşaat sektörü gibi yüksek döviz borcu olan bazı büyük sektörlerin ihracat gelirleri bakımından doğal bir hedge sahibi olmadığına dikkat çekildi. Rapora göre, geçen yıl sonu itibarıyla şirketlerin döviz borcunun yüzde 66’sı dolar cinsinden olup bu durum da bilançoları doların gücü karşısında kı DOLAR AVRO FAİZ BORSA ALTIN CUMHURIYET ALTIN 24 AYAR 2.6830 0.4 kuruş TASARIM: EBRU ADALI 3.0150 0.17 kuruş 0.69 puan 9.22 85.363 610 puan 683.86 1.98 lira 102.55 30 kuruş EDİTÖR: PELİN ÜNKER Çarşamba 13 Mayıs 2015 Döviz açığı yatırım ve büyümeye engel olacak R rılganlığını çok daha fazla artırıyor. Şirket döviz borcu oranları 2008’de yüzde 35’ken 2014’te yüzde 70’e ulaştı. Şubat 2015 itibarıyla 178 milyar dolar seviyesinde olan açık döviz pozisyonunun sadece 20 milyar doları kısa vadeli. Yine de TL’deki zayıflığın şirket bilançolarına etkisi güçlü olabilir. Artan finansman maliyetleri ve kur farkından kaynaklanan kayıplar özel sektör yatırımlarında düşüşe sebep olacak. Yerel bankaların döviz cinsinden takipteki alacaklarındaki artış bankacılık sektörünün varlık kalitesi üzerinde baskı oluşturacak. Bu bilanço riskleri Türkiye’nin büyüme görünümü üzerinde kalıcı baskı oluşturabilir. Yani özel sektörün döviz borcu ani bir kriz riski olmasa da yavaş yavaş büyüyerek ülke ekonomisi için sorun yaratabilir. l Ekonomi Servisi 66 ilahiyat fakültesi dekanına çağrı iyanet İşleri Başkanlığı (DİB), toplumun dini konularda güven duyduğu en üst kurummuş. DİB’in “magazinel” bir dille yıpratılmasının, hatta kapatılması vaadiyle politik malzeme yapılması, toplum nezdinde kaygı ve endişelere yol açıyormuş. Bu nedenle toplumun söz sahibi bütün kesimleri, sorumlu davranmaya ve söylemlerinde daha dikkatli olmaya davet ediliyormuş. Kim diyor bunları? Türkiye’deki 66 ilahiyat fakültesinin dekanı. Evet, YÖK kuruldu kurulalı, neredeyse benzerine rastlamadığımız bir dayanışma örneği gösteren 66 dekan, birkaç gün önce ortak açıklama yaptı... Ve kimse de kalkıp onlara “darbeci” filan demedi. Satır aralarından anlaşıldığı kadarıyla, Diyanet İşleri Başkanı’nın lüks makam aracının haberleşmesi, “magazinel dille yıpratma”ya giriyordu. Ki bu yaklaşım bize yabancı değil: Daha önce de Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, kurum bütçesiyle ilgili tartışmaları “haddini aşmak” diye yorumlamıştı. HHH 66 ilahiyat fakültesi dekanı, toplumu sorumlu davranmaya davet ederken unutmuş olabilir; hatırlatalım: Bütçesi halktan toplanan vergilerden ödenen DİB’in sadece bu niteliği dahi, kurumu dokunulur ve tartışılır kılar. DİB hesaplarının, harcamalarının sorgulanmasının dindar olup olmamakla değil, hukuk devleti yurttaşı olmakla bir ilgisi var. Eğer böyle olmasa, en az onun kadar anayasal olan, Sayıştay isimli kurum, DİB’in hesaplarını denetlemezdi. Mesela, DİB’in “2013 yılına ilişkin Hac ve Umre Hesapları”na dair denetim sonuçları, aylardır Sayıştay’ın internet sitesinde duruyor. Meraklısı, o rapordaki, “doğru ve güvenilir bilgi içermediği kanaati”ni görebilir. Sayıştay o raporda, Türkiye Diyanet Vakfı’nın (TDV) yürüttüğü Hac ve Umre Hesabı’nda, geçmiş yıl zararları, satışların maliyetine ilişkin kalemlerin hatalı olduğunu belirtiyor. Geçmiş yıl zararlarının “eksi”de görünmesi gerektiği halde artı’da göründüğünü kayda geçiriyor. Yasaya göre, hac ve umre hizmet bedellerini belirleme yetkisi Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu ile Hac ve Umre Komisyonu’nda olmasına rağmen; yurtdışından hac ve umreye gideceklerin ücretleri din hizmetleri ataşelikleri tarafından belirlendiği tespitine yer veriyor. HHH Kaldı ki bu veriler, sadece raporda 86.5 milyon TL olarak geçen; hac ve umre hesaplarına ilişkin. Buzdağının görünen yüzü. O yüzden 66 ilahiyat fakültesi dekanına buradan bir çağrı: DİB’in gerçekten toplumun en üst düzeyde güven duyduğu kurum olduğunu düşünüyorsanız, gelin bir de savunduğunuz kuruma çağrıda bulunun: DİB, Sayıştay’ın “asıl” raporunu sitesinde yayımlasın. İktidarın gölgesine sığınmadan “kul hakkı” için Meclis denetimine açsın. TDV hesaplarını açıklasın. Cami altı dükkânlar, otopark, baz istasyonu gelirlerini listelesin. Emin olabilirsiniz: Eğer bu hiç magazinel sayılmayacak sorular için de bir ortak açıklama yaparsanız... Türkiye’de sayısı artık üç haneli rakamlarla anılan hukuk fakültelerinin dekanları, bunca hukuksuzluğa karşın bir kez bile ortak açıklama yapmazken sizin bu çağrınız çok anlamlı olacaktır. D Yatırımlar düşecek İnşaatta risk yüksek Türkiye’ye bir uyarı da Moody’s’ten Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in “Küresel Makro Görünüm” raporunda da Türkiye’nin dolar ve sermaye akışındaki değişimlere karşı daha hassas olduğu belirtildi. Rapora göre ABD’deki güçlü büyüme ve dengelenen finansman koşulları küresel ekonominin gelecek yıl daha güçlü büyüme kaydetmesini sağlayabilecek. Ancak gelişmekte olan ekonomiler arasındaki ayrışma artacak. Raporda “Ülkeler arasındaki büyüme ve enflasyon farkları sermaye akışlarını ve para birimi değerlerini de etkileyecek. Türkiye, Güney Afrika gibi ülkeler güçlü dolar ve sermaye akışındaki değişimlere karşı daha hassas. Avro’daki zayıflık ve düşük petrol fiyatları Avro bölgesinin büyümesini destekleyecek. 20152016 yıllarında Avro bölgesi yüzde 1.5 büyüme kaydedebilir” denildi. Android One Türkiye’de Google, akıllı telefon markası Android One ile ilk kez Türkiye pazarında yer almaya hazırlanıyor. Özellikle bir akıllı telefon için yüksek meblağlar ödemek istemeyen kullanıcılar için tasarlanan Android One ailesi en güncel Android sürümünü 699 liradan satışa sunacak. General Mobile ile işbirliğine giden Google, dün Android One ailesinin yeni üyesi General Mobile 4G’yi duyurdu. Avrupa’da ilk kez Türkiye’de satışa çıkacak General Mobile 4G 15 Mayıs’ta raflarda yerini alacak. General Mobile 4G’nin en önemli özelliği sürekli güncel bir işletim sistemine sahip olacak olması. 5 inç büyüklüğünde HD IPS ekran, Corning Gorilla Glass 4 cam, 13 Megapiksel ana kamera, 5 Megapiksel ön kamera ve 4G / LTE desteği gibi gelişmiş özelliklere sahip. ari açık martta dış ticaret açığındaki artışın da etkisiyle 4.96 milyar dolar ile 4.3 milyar dolar olan tahminlerin üzerine çıkarak yılın zirvesini gördü. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde cari açık 10.91 milyar dolar olurken, 12 aylık cari işlemler açığı ise şubat ayındaki 43.5 milyar dolardan martta 45.5 milyar dolara yükseldi. TCMB açıklamasında, “Bu artışta, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 1.5 milyar dolar artarak 4.86 Cari açık zirveye çıktı C milyar dolara yükselmesi, net hizmet gelirlerinin 47 milyon azalarak 1.08 milyar dolara gerilemesi etkili olmuştur” denildi. Gizemli parada yeni rekor Diğer yandan şubatta kaynağı belirsiz döviz girişini gösteren net hata noksan kalemi 4.3 milyar dolar ile Eylül 1998’den bu yana en yüksek düzeye çıkmıştı. yar dolarlık azalma ise dikkat çekiyor. Net hata noksan kaleminden martta sadece 91 milyon dolarlık bir giriş görülüyor” dedi. Bloomberg stratejisti Mark Cudmore ise cari Mart verilerinde ise şubat ayı verisi 4.3’ten 4.6 milyar dolara revize edildi. Böylece şubat ayındaki kaynağı belirsiz döviz girişi tarihi rekora çıktı. açıktaki kötüleşmenin, yükselen ABD faizleri ve yaklaşan seçimlerden dolayı zaten kırılgan olan TL’nin bu durumuna katkıda bulunacağını söyledi. l Ekonomi Servisi Rezervler azaldı İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, “Cari açığın finansmanında şubatta kısa vadeli sermaye akımlarında görülen kuvvetli çıkışın ivme kaybettiği ancak halen devam ettiği görülüyor. Uzun vadeli sermaye akımlarında da bir güç kaybı söz konusu. Resmi rezervlerdeki 6.6 mil Tekstil devi Seven Hill iflas etti ürkiye’de 84 mağazası, 400 satış noktası ve 1400’den fazla çalışanı bulunan hazır giyim markası Seven Hill hakkında mahkeme iflas kararı verdi. Firmanın 80 milyon lirayı aşkın borçla battığı ifade ediliyor. 2013’te mali yapısı bozulan Seven Hill’in bağlı olduğu Beş Yıldız Tekstil ile Özbek Tekstil Konfeksiyon için iflas erteleme başvurusu yapılmıştı. 1,5 yılı aşkın bir süre kayyum denetiminde faaliyetini sürdüren şirket iflas kararı ile tasfiye sürecine alındı. Hürriyet’in haberine göre Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi geçen 22 Nisan günü Beş Yıldız Tekstil ve Özbek Tekstil hakkında if T Bu vergiyle büyüme olmaz Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak, Türkiye’deki mevcut vergilerin ve yönetmeliklerin rekabeti öldürücü olduğuna dikkat çekti. Arıak, “Cironuzun yüzde 15’ini vergi olarak ödeseydiniz bir büyüme hedefleyebilir miydiniz? Yerel telekomünikasyon sağlayıcılarının bir kısmı tam olarak bu senaryoyu yaşıyor. Uydu servisleri gibi çeşitli sektörler de büyümüyor” dedi. TELKODER’in ‘2014 Yılı Sektör Düzenlemelerine Yönelik Değerlendirmeler’ raporuna göre Türkiye’de telekomünikasyon sektörünün 2014’teki büyüklüğü 16.21 milyar dolar oldu. Sektör 2008’den beri 1617 milyar dolar aralığında bulunuyor. lasına karar verdi. Beş Yıldız Tekstil ve Özbek Tekstil Konfeksiyon’un ortaklarından 68 yaşındaki baba Bektaş Özbek, bir şirketin yaptığı icra takibi sonrası banka hesaplarının bloke edilmesi nedeni ile intihar girişiminde bulunmuştu. Adana’da eşek sırtında seyyar satıcılık yaparak işe başlayan Bektaş Özbek, 1979’da İstanbul’da kurduğu tekstil firması ile kumaş ticaretine başladı. Baba Özbek 1997 yılına gelindiğinde ise iki çocuğu ile Seven Hill markasının bünyesinde olduğu 42 milyon TL sermayeli Beş Yıldız Tekstil’i kurdu. Özbek Ailesi 2003 yılında ise Özbek Tekstil Konfeksiyon’u kurdu. Seyyar satıcılıkla başladı Adana’da seyyar satıcılık yaparak işe başlayan Bektaş Özbek, 1979’da İstanbul’da kumaş ticaretine başladı. Özbek 1997’de iki çocuğu ile Seven Hill markasının bünyesinde olduğu Beş Yıldız Tekstil’i kurdu. Sabancı’dan 648 milyon TL kâr abancı Holding’in konsolide net kârı yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54 artarak 648 milyon TL’ye çıktı. Konsolide gelirleri ise 6 milyar 725 milyon TL olarak gerçekleşti. Holdingin toplam varlıkları 31 Mart 2015 itibari ile 245 milyar 610 milyon TL’ye, toplam konsolide sermayesi ise 19.5 milyar TL’ye yükseldi. Sabancı Holding Üst Yöneticisi (CEO) Zafer Kurtul, “30 Nisan 2015 tarihi itibarıyla, Sasa hisse S Zafer Kurtul lerinin satışını tamamlamış bulunuyoruz. Sürdürülebilir kârlı büyüme hedefi doğrultusunda portföyümüzü yapılandırmaya devam ediyoruz” dedi. Kurtul’un verdiği bilgiye göre, hidroelektrik santralların yüksek üretimi sebebiyle gerçekleşen elektrik fiyatlarındaki düşüş, Enerjisa’yı olumsuz etkilemedi. Brisa orijinal ekipman satışlarını yüzde 23 artırdı. Afyon’da bulunan çimento fabrikasına 165 milyon ABD doları yatırım yapılacak. l Ekonomi Servisi İsrailli, Bank Pozitif’i satıyor İsrail’in en büyük bankası Bank Hapoalim, adını belirtmediği bir yatırımcının Türkiye’deki iştiraki Bank Pozitif’i almak için teklif verdiğini açıkladı. Hapoalim açıklamayı Tel Aviv borsasına yaptı. Hapoalim’in Bank Pozitif’te yüzde 70, C Faktoring’in yüzde 30 payı bulunuyor. Hapoalim, faaliyetlerinde ABD ve İsviçre’ye odaklanacağını belirtti. Kırmızı ete zam sinyali Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Fikret Yavuz, yem fiyatlarındaki artışın besicinin belini büktüğünü belirterek, yaklaşan ramazan ayı öncesi et fiyatlarının zamlanabileceğini söyledi. Yavuz, hayvan sayısının yeterli olmasına karşılık temel sorunun yem fiyatlarındaki artış olduğunu vurguladı. Yavuz, “Başta yem fiyatları olmakla birlikte üretim giderleri noktasında besicinin desteklenmesi gerekir. Afyon’da dana karkas kesim fiyatı 24 lira. İnek kesimi ise 20 ile 21 lira civarında fiyatla yapılıyor. Bu rakamlar kimseyi kurtarmıyor. Fiyatlar daha da yükselebilir. Ramazan ayı da yaklaşıyor. Devletin yem fiyatlarına acil el atması gerektiğini düşünüyoruz” dedi. C M Y B