Katalog

SAYFA CUMHURİYET 18 ARALIK 2014 PERŞEMBE 10 EKONOMİ [email protected] Yurttaşın borç batağı büyüyor. Bankalara olan bireysel kredi ve kart borcu 5 yılda zirve yaptı Artık borç ödeyemiyoruz u Bankalara bireysel kredi ve kredi kartı borçlarını ödeyemediği için 5 yılda takibe alınan kişi sayısı 3.7 milyona çıktı. Ekim sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stoku, 2013 sonuna göre yüzde 2.8 artışla 134.2 milyar dolara çıktı. Ekonomi Servisi Bankalara bireysel kredi ve kredi kartı borçlarını ödeyemediği için, 2009’dan bu yana bireylere yapıyan yasal takip sayısı 3.7 milyona ulaştı. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin, ‘Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı İstatistikleri’ raporuna göre, 20092014 döneminde, 1.8 milyon kişisi bireysel kredi borcundan ve 1.9 milyon kişisi de bireysel kredi kartı borcundan yasal takip yapıldı. Bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe girip hâlâ yasal takipte olan kişi sayısı, ekimde bir ay önceye göre yüzde 4.0 artarak 1.8 milyon kişiye ulaşırken bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe girip hâlâ yasal takipte olan kişi sayısı yüzde 1.0 azalarak 1.9 milyon kişiye geriledi. Rapora göre, bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe alınan kişi sayısı yılın ilk on ayında, geçen yılın aynı dönemine göre 10 bin kişi artarak 714 bine yükseldi. Kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe alınan kişi sayısı ise aynı dönemler itibarıyla 118 bin kişi artarak 1.1 milyon kişiye yükseldi. Aynı yıl içinde birden fazla kaydı bulunan kişilerin bir kez sayılmasıyla elde edilen veriler dikkate alındığında ise; bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe alınmış kişi sayısı geçen yılın ilk on ayına göre yüzde 5.0 artarak 569 bin kişiye, bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe alınmış kişi sayısı da yüzde 8 artarak 884 bin kişiye çıktı. Böylece, bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe girmiş toplam kişi sayısı geçen yılın ilk on ayında 1.5 milyonken 2014 yılının ilk on ayında 1.6 milyona yükseldi. Ingibjorg Gisladottir Turgay Durak HP İzmir C Milletvekili Aytun Çıray TBMM’ye, kredi kartı borcundan dolayı icralık olan kişilerin borçlarının taksitlendirilmesini öngören bir yasa teklifi verdi. Taksitlendirme başladığında icra işlemlerinin de durmasını öngören teklif ile taksitlendirmede Merkez Bankası faiz oranlarının esas alınması öneriliyor. Koç, kadınlar için BM ile çalışacak Ekonomi Servisi Koç Holding, Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi (BM Kadın BirimiUN Women) ile Türkiye’de kadınların toplumsal ve ekonomik hayatta güçlenmesine katkıda bulunmak üzere bir işbirliği anlaşması imzaladı. Koç Holding Üst Yöneticisi (CEO) Turgay Durak, “Kadının ekonomik ve toplumsal hayatta güçlenmesinden toplumun tüm kesimleri kazançlı çıkacak” dedi. İş’te Eşitlik Bildirgesi’ni 2013’te imzaladıklarını hatırlatan Durak, “Ekonomik hayatta kadınların güçlenmesi için başlattığımız çalışmaları yeni bir işbirliği ile destekleyecek olmaktan ötürü de ayrıca mutluluk duyuyoruz. Bu işbirliğini yakın zamanda başlatacağımız önemli projeler ile destekleyeceğiz” diye konuştu. UN Women Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü ve Türkiye Temsilcisi Ingibjorg Gisladottir da ekonominin gelişmesi ve yaşamın her alanında ilerlemenin kaydedilmesi için kadının güçlenmesi gerektiğini vurgulayarak “Koç Holding ile başlattığımız bu işbirliğine büyük değer veriyoruz” açıklamasını yaptı. Ekim sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku 2013 yıl sonuna göre yüzde 2.8 oranında artışla 134.2 milyar ABD Doları olarak gerçekleşti. Merkez Bankası ekim ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri verilerini açıkladı. Ekim sonu itibarıyla kamu sektörünün kısa vadeli borcu 19.4 milyar dolar ve özel sektörün kısa vadeli dış borcu 114.4 milyar dolar oldu. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 5.7 artarak 97.5 milyar dolar ve diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2.9 azalarak 36.3 milyar dolara geriledi. Bu dönem 134 milyar dolar kısa dönemde ödenmeli de, kamu kesiminin dış borçlarındaki artış hızı, özel sektörün borçlanmalarındaki artıştan daha hızlı oldu. Bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2013 sonuna göre yüzde 10.8 artışla 49.1 milyar dolara yükseldi. Yurtdışı yerleşiklerin, bankalardaki döviz tevdiat hesapları da yüzde 11 artışla 12.8 milyar dolar olarak düzeyine çıktı. Banka mevduatı, 2013 sonuna göre yüzde 6.5 azalışla 23.7 milyar dolar ve yurtdışı yerleşiklerin lira cinsinden mevduatları 2013 sonuna göre yüzde 7.7 artarak 11.9 milyar dolar oldu. Karşılıksız çek yüzde 7.5 arttı Ekonomi Servisi Karşılıksız çeklerin değeri, ocakkasım döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.5 artışla 17.3 milyar liraya çıktı. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin, ‘bankalara ibraz edilen ve karşılıksız işlemi yapılan çek adedi ve tutarı’ raporuna göre OcakKasım 2014 döneminde bankalara ibraz edilen 20.2 milyon adet çekin parasal tutarı 526 milyar lira oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre bankalara ibraz edilen çek adedi yüzde 5, çek tutarı ise yüzde 21 arttı. Ocak kasım döneminde karşılıksız işlemi yapılan çeklerden, 3.7 milyar lira tutarındaki 156 bin adedi daha sonra ödendi. Kasım 2014 itibarıyla karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı, adet ve tutar olarak yüzde 3.0 oldu. İki santral 521 milyon dolara gitti u Orhaneli ve Tunçbilek termik santrallerının özelleştirme ihalesinde en yüksek teklifi 521 milyon dolar ile Çelikler Taahhüt şirketi verdi. Ekonomi Servisi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın ihale yöntemiyle satışa çıkardığı Orhaneli ve Tunçbilek santrallerine en yüksek teklifi 521 milyon dolar ile Çelikler Taahhüt verdi. Orhaneli ve Tunçbilek termik santralları ile Bursa Linyitleri işletmesi tarafından kullanılan taşınmazların özelleştirme ihalesinde, en yüksek teklifi 521 milyon dolarla Çelikler Taahhüt İnşaat ve Sanayi AŞ verdi. Portföy; Orhaneli ve Tunçbilek termik santrallarının, Soma EÜAŞ’a (SEAŞ) ait Bursa Linyitleri İşletmesi (BLİ) tarafından kullanılan taşınırların ve Orhaneli ve Tunçbilek Termik Santralları ile BLİ tarafından kullanılan taşınmazların varlık satışı yöntemi ile, ilgili maden sahalarındaki ruhsatların ise işletme hakkı verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesini kapsıyordu. Tek üniteli Orhaneli’nin 210 MW kurulu gücü bulunurken; santralda yakıt olarak BLİ’den temin edilen linyit kullanılıyor. Üç üniteli Tunçbilek’in ise 365 MW kurulu gücü bulunuyor. Özelleştirme İdaresi’nde, ilk olarak kapalı elemesiz teklifler alındı. Elemesiz turda verilen en yüksek teklif 160 milyon dolar olurken, daha sonra iki elemeli tur gerçekleştirildi. Bereket Enerji Üretim AŞ, elemeli turların ilkinde en düşük teklifi vererek ihaleden elenirken, ikinci turda elenen firma ise Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret AŞ oldu. Açık artırmada başlangıç tutarı 463 milyon 800 bin dolar, artırım aralığı ise 100 bin dolar olarak belirlendi. Açık arttırma, Konya Şeker Sanayi ve Ticaret AŞ ve Çelikler Taahhüt İnşaat ve Sanayi AŞ arasında devam etti. Konya Şeker Sanayi ve Ticaret AŞ, birkaç tur sonra ihaleden çekildi. Böylece yaklaşık 30 dakika süren ihalede, en yüksek teklifi 521 milyon dolarla Çelikler Taahhüt İnşaat ve Sanayi AŞ vermiş oldu. Çelikler Taahhüt 2012 sonunda düzenlenen Seyitömer Termik Santral ihalesini de 2.2 milyar dolar teklifi ile kazanmıştı. Dehşan Ertürk Avea’nın yeni akıllısı 619 TL olacak Ekonomi Servisi Avea, kendi markası altındaki yeni akıllı telefonu Avea inTouch 4’ü ve akıllı bilekliği Avea Smartband’i piyasaya sundu. Avea inTouch 4’te Qualcomm’un 1.2 Ghz hızındaki 4 çekirdekli işlemcisi Snapdragon 410 bulunuyor. Avea’nın yeni akıllı telefonu 619 TL ile tüketici ile buluşuyor. Avea Smartband, Bluetooth 4.0 versiyonuna sahip Android 4.3 ve IOS 7 üzeri işletim sistemine sahip tüm akıllı telefonlarla uyumlu olarak çalışıyor. Avea Üst Yöneticisi (CEO) Erkan Akdemir ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Dehşan Ertürk’ün katılımıyla yapılan tanıtımda verilen bilgilere göre Avea Smartband’ın fiyatı 139 TL olacak. Avea inTouch 4 bu özelliği sayesinde kullanıcısına deklanşöre ya da ekrana dokunmadan, sadece el hareketiyle ‘selfie’ çekme, fotoğraf görüntüleme ve internette dolaşma olanağı sağlıyor. Akasya Acıbadem dokuz milyon ziyaretçiye ulaştı Ekonomi Servisi Akkök Şirketler Grubu, Sinpaş GYO, Yıldız Holding ve Doğu Batı Grubu’nun ortaklığıyla kurulan ve Saf GYO tarafından Anadolu Yakası’nda hayata geçirilen Akasya Acıbadem açılışını izleyen ilk 9 ayda 9 milyonun üzerinde ziyaretçi çekti. Saf GYO Genel Müdürü Zeynep Akdilli Oral 2014’ü yılbaşı alışverişlerinin yaratacağı canlılık ile 10 milyonun üzerinde bir ziyaretçi sayısıyla kapatacağını söyledi. Oral, Akasya Acıbadem’in konut bloklarıyla birlikte toplam 600 milyon dolarlık bir yatırımla gerçekleştiğini, AVM maliyetinin ise 250 milyon dolar olduğu çevre ve yol düzenlemelerinin bu bütçede 50 milyon dolarlık bir pay aldığını kaydetti. Oral, Akasya’da marka karmasına çok önem verdiklerini ifade ederek, ulaşılabilir lüks kavramı içinde bölgenin sosyoekonomik özelliklerine uygun mağazaların yanı sıra daha geniş tüketici gruplarına seslenen mağazaların da yer aldığını söyledi. Oral “İstanbul’un en yeni alışveriş merkezi Akasya Acıbadem, yalnızca şehirde fark yaratmakla kalmadı, pek çok büyük ve sevilen uluslararası markanın da ilk tercihi oldu” diye konuştu. 1 milyon varile yükseltecek Ekonomi Servisi Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Petrol Bakanı Ashti Hawrami, 2015’in ilk çeyreği sonunda bölgeden petrol ihracatının günde 500 bin varil düzeyine yükseleceğini ve Irak devletinin Ceyhan limanına yapacağı ihracatın gelecek yıl günde 800 bin varil düzeyine yükselebileceğini söyledi. Hawrami Londra’da katıldığı konferansta özerk Kürt yönetiminin kendi topraklarında çıkardığı petrolü bağımsız olarak ihraç etmek konusunda Bağdat yönetimi ile arasındaki anlaşmazlığın henüz çözülmediğini ancak sorunun çözülebileceği konusunda ‘ilk defa umutlu’ olduğunu ifade etti. Kürtler petrolü KISA... KISA... KISA... 4 Moody’s, İngiltere merkezli bankalara yapılan stres testinin sonuçlarının bankaların olası risklerden kaynaklanabilecek kayıplara karşı dirençli olduğunu açıkladı. 4 Türk Hava Yolları ile Lufthansa’nın ortak şirketi SunExpress, 2015 yaz sezonunda İzmir ve Antalya’dan dış hatlarda 16 yeni noktaya daha uçmaya başlayacak. 4 İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği ve Deri Tanıtım Grubu’nun genç deri tasarımcılarına yönelik düzenlediği “2014 DETAY Deri Ürünleri Tasarım Yarışması” sonuçlandı. Yarışmada bu yıl “Deri Konfeksiyon Kategorisi” nde Selviye Durmuş, “Ayakkabı Kategorisi” nde Sedat Özer, “Saraciye Kategorisi” nde Yiğit İldeş birinci oldular. 4 Trafiğe kayıtlı araç sayısı ekim ayı sonu itibarıyla 18 milyon 693 bin 972 oldu. ‘3. havalimanı daha küçük olabilirdi’ Ekonomi Servisi Akfen Holding ve TAV Havalimanları Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, ‘3.Havalimanı ihalesi öncesinde bir hikâyesi var mıdır?’ şeklindeki soruya “3. pist için uğraştık, proje ve maket çalışmaları yaptık ve kapasiteyi yılda 100120 milyon yolcuya çıkartmak için bir hayli emek sarf ettik. Ama olmadı. Tabi ki Atatürk Havalimanı’nın kapasitesi bir gün dolacaktı ve 3. Havalimanı mutlaka olacaktı. Ben olsaydım, yapılacak havalimanını bu kadar büyük tutmazdım, daha yapılabilir tutardım” dedi. Uludağ Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında ‘Bursa markalaşma yolunda bir adım daha İş hayatında yeni projeler üretmek inovasyon’ konferansında konuşan Akın, 3. Havalimanı ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: l Daha yapılabilir tutardım. Daha basit, Atatürk Havalimanı’nda oluşacak köpüğü buraya alırdım. Kapasite fazlasını. Ondan sonra yavaş yavaş büyütürdük. Bir kerede değil. Terminal binası yapardım. Bir pist yapardım, terminal binası büyütülebilirdi. 1, 2, 3, 4 terminal olurdu. Sonra pistler ilave ederdim. Arsayı büyük tutmakta mahsur yok. Yapılabilir ulaşabilir bir hedef olurdu. l 10 milyar Avro’luk olunca, ihaleye giren az oluyor. Rekabeti kısıtlıyorsunuz. İki üç firmada kalıyor. Bunlar eleştiri değil, olup bittiği için anlatıyorum. Bu kadar büyük parayı bulmak çok zor. Buna özkaynak da lazım. Bunun her halükârda yüzde 20’si özkaynak olması lazım. 2 milyar Avro özkaynak olmak zorunda. 2 milyar Avro cebinizden para koymanız lazım ki bankalar size 8 milyar avro kredi verebilsin. O 2 milyar Avro kimsede olmadığı için 5 kişi bir araya gelmek zorunda kalıyor. 5 kişi bir araya gelmek zorunda kalınca yönetimde kaos da olabilir. l Doğru yapılan ortaya çıkmıyor. Onun için çok büyük tutmak yerine daha ufak yapılıp zaman içinde büyüseydi. Çünkü bir laf vardır havacılık alanında ‘Dünyada bitmiş havalimanı yoktur’. Dünyada siz bunu yapsanız bittiği zaman bitmemiş olacak yine bir tarafından bir eksik olacak. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 2.3653 1.9304 2.9474 3.7101 2.4488 2.0277 8.0600 18 ARALIK 2014 EFEKTİF ALIŞ 2.3636 1.9215 2.9453 3.7075 2.4451 2.0202 7.9391 SATIŞ 2.3732 1.9547 0.39834 2.9571 3.7350 2.4682 0.31196 2.0445 8.2879 0.31750 0.63600 2.0347 SATIŞ 2.3696 1.9430 2.9527 3.7294 2.4645 2.0368 8.1654 0.39549 0.39743 0.39521 0.30805 0.31124 0.30783 Hamdi Akın 0.31466 0.31677 0.31444 0.63013 0.63127 0.62540 2.0137 2.0270 2.0062 C M Y B