Katalog

2 KASIM 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 11 Giyimde fiyatlar yükseldi Ekonomi Servisi İstanbul’da 2014 Ekim ayında perakende fiyatlar yüzde 2.58, toptan fiyatlar ise yüzde 1,29 oranında arttı. Perakende giyimde artış yüzde 16.46 yükseldi. İstanbul Tica ret Odası’nın 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi 2014 Ekim ayı itibarıylayıllık ortalama yüzde 8.43, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yıllık ortalama yüzde 11.69 artış gösterdi. Perakende fiyatlar 2014 Ekim’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.97, toptan fiyatlar ise yüzde 14.19 arttı. Ekim ayları itibarıyla 2014 Ekim ayında, 2013 Ekim ayına göre İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi yüzde 9.97 oldu. için beklemeye geçti u Son dönemlerde yaşanan eylemler, askerlerin şehit olması, Kobani’deki gelişmeler nedeniyle Doğu ve Güneydoğu ekonomisi de zor günler yaşıyor. Bölgede yapılması planlanan birçok etkinlik güvenlik endişesiyle iptal edildi. TÜSİAD 6 Kasım’da 60 iş insanıyla Van’a yapacağı ziyareti erteledi. DTK de Demokratik Ekonomi Konferansı’nı yapmama kararı almıştı. İş dünyasının çözüm sürecine olan inancı sekteye uğruyor. Gerek hükümet tarafından gerekse Kürtler tarafından son dönemlerde yapılan açıklamalar, düzenlenen eylemler, Kars’ta PKK’lilerin öldürülmesi, Hakkâri ve Diyarbakır’da askerlerin şehit olması, Kobani’den kaynaklı sınırda yaşanan gelişmeler, çözüm süreci bitiyor mu ihtimalini akıllara getiriyor. Barış sürecinin baştan beri ekonomik ayağına tam destek vereceğini açıklayan Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) bu amaçla Cizre ve Batman’da iş dünyasının geniş katılımıyla toplantılar düzenledi. TÜSİAD 6 Kasım’da yine çözüm sürecine katkı sunmak İş dünyası Doğu amacıyla 60 iş insanıyla TÜSİAD’ın çatı örgütü Van’a çıkarma yapmayı Türk Girişim ve İş Dünplanlıyordu ki son geyası Konfederasyonu lişmeler nedeniyle bu (TÜRKONFED) Başgeziyi erteleme karakanı Süleyman Onatrı aldı. Bölgede erteleça, “Son dönemlerde nen tek program aslınbarış ile ilgili her iki tada TÜSİAD’ın ziyareti rafın açıklamaları, zıtlaşde değil. Demokratik Top Süleyman maları istediğimiz söylemler lum Kongresi (DTK) ile Di Onatça değil. Bu söylemler ortadayyarbakır, Van, Mardin Büken biz ille de ekonomi için yükşehir belediyeleri ve Diyarbakır gidip bir şey yapalım demek güTicaret ve Sanayi Odası (DTSO) ta dük kalacaktı. Zaman ve konjonkrafından 2728 Eylül’de Van’da ya tür bu gezimizi yapmaya engel olpılması planlanan Demokratik Eko du. Ortalık biraz yatıştıktan sonra nomi Konferansı, Kobani’de yaşa Van’a ziyaretimizi yine gündeminan gelişmelerden dolayı ertelendi. mize alacağız. Yeni bir program 4. Van Tarım, Hayvancılık ve Gıda yapacağız. Buna TÜSİAD yöneFuarı, 21. Van Asya İpekyolu Sa timiyle birlikte karar vereceğiz. nayi ve Ticaret Tedarikçileri Fuarı Biz barış sürecinin iktisadi ayaile 2. Van Kitap Fuarı’nın da bu yıl ğında her zaman olduk, bundan yapılmaması kararı alındı. sonraki süreçte de bu kararlılı Ortadoğu Çıkmazı Bölgede yaşanan olayları “şark meselesi”nin günümüze uzantısı, kalıntısı olarak yorumlamak gerçekçi yaklaşımdır. “Şark meselesi”nin kökeni, dağılmakta olan Osmanlı İmparatorluğu toprakları üzerinde emperyal güçlerin pay alma çekişmesinin ifadesi olarak XIX’uncu yüzyıl başlarına, 1815 Viyana Kongresi’ne kadar uzamaktadır. Pay alma, bölüşme senaryosunun sahneye konulmasında başrolleri Rusya, İngiltere ve Fransa üstlenmiştir. Pay alma çekişmesine yalnız Avrupa, Balkanlar’daki topraklar değil, Ortadoğu bölgesi de dahildir. Nitekim Birinci Cihan Savaşı sonlarına doğru İngiltere, Fransa, Rusya arasında imzalanan üçlü anlaşma, görüşmelere İngiltere adına Mark Sykes, Fransa adına da Georges Picot katıldığından, adlarına izafeten “SykesPicot Anlaşması” olarak anılmaktadır. Rusya’ya bu anlaşma kapsamında Doğu Anadolu’da pay ayrılmış; Ortadoğu ise İngiltereFransa arasında bölüşülmüş, bu iki devletin güdümünde, mandası altında yapay devletler oluşturulması kararlaştırılmıştır. Almanya’ya pay vermek doğal olarak söz konusu olmamıştır. Almanya, bölgede açıkça pay ayrılmasa da Osmanlı İmparatorluğu ittifakı yoluyla bölgeye nüfuz etme stratejisi izlemiştir. Geçmişte Bağdat Demiryolu projesi, günümüzde peşmergeye silah desteği bu stratejinin göstergeleridir. Ortadoğu, sadece jeopolitik coğrafi konumu, pazar büyüklüğü açısından değil, bilinen doğalgaz ve petrol yataklarının zenginliği yönünden, emperyal güçlerin ilgi ve çekişme alanı olmuştur. Emperyal güç olarak İkinci Dünya Savaşı sonuna değin bölgede etkili olan İngiltere, savaş sonrası sahneden görüntü olarak çekilmiş, perde arkasında güçlü yönetici (kamerilla) rolü üstlenerek, bölgede etkinliği ABD’ye devretmiştir. ABD’nin BOP ya da GOP olarak adlandırılan projesi, aslında şark meselesinin Ortadoğu faslıdır. Ortadoğu’da emperyal güç olarak ABD başat ve etkili olmakla beraber, Rusya’nın, Fransa’nın, kamerilla rolü üstlense de İngiltere’nin, açıkça olmasa da Almanya’nın, ekonomik güç olma yanı sıra siyasi güç olmaya da yönelmiş Çin’in de bölgeyle ilgileri pay alma, en azından nüfuz bölgeleri oluşturma niyetleri, çabaları vardır. Ortadoğu’da ulus olma bilincinin gelişmemesi, vatan duygusunun yeşermemesi, mezhepsel etnik köken bölünmüşlüğü, bireylerde, yöneticilerde kişisel çıkar kaygılarıyla hareket ediş, kişilik, karakter zaafları, emperyal güçlerin emellerini, projelerini gerçekleştirmeleri için elverişli ortam yaratmaktadır. Emperyal güçlerin en etkili silahı, bölgede kendilerine hizmet edecek kişileri, grupları, toplulukları, aşiretleri bulmaları ve onları yönlendirmeleridir. Kürt meselesi olarak insani kılıfa büründürülmeye çalışılan çözüm süreci olarak kamuoyuna sunulan senaryo da aslında şark meselesinin Ortadoğu faslına dahildir. Emperyal güçler, kendilerine hizmet edecek, kişiliği gelişmemiş, karakter zaafı olan kişileri, yöneticileri, politikacıları bulmakta, onları güdümlemekte son derece başarılıdırlar. Ülkemizde aymazlık, çıkarcılık, ürkeklik, bilgi noksanlığı, irdeleme tembelliği ne yazık ki emperyal güçlere, kurumlarımıza nüfuz etme, söz geçirme, dokularımıza işleme olanağını vermiştir. Türkiye’nin düşürülmüş olduğu derekeye tepki duyanlar, yakınanlar, uyarmaya çalışanlar, emperyal güç karşıtları ülkede dışlanmakta, şark meselesinin Ortadoğu bölümüne Anadolu babı da eklenerek uygulama aşamasına, “hayırlara vesile olması dileğiyle” geçilmektedir. u TÜSİAD’ın çatı örgütü TÜRKONFED Başkanı Süleyman Onatça’ya göre hem hükümetin hem Kürt tarafının barış söylemi değişti: “Olayların arttığı böyle bir ortamda Van’a gitmeyi doğru bulmadık. Bizim amacımız oraya gidip şov yapmak değil, oradaki iş insanlarıyla bir şeyler yapmak. Sürece göre ziyareti tekrar gündemimize alacağız.” ğımız devam edecek” dedi. Van’a şov yapmak amacıyla gitmediklerini, oradaki iş insanlarıyla bir şeyler yapmak için gittiklerini vurgulayan Onatça, “Açık ve net söylüyorum, sermaye ürkektir. İş dünyası gittiği yerin güvenliğinin iyi olmasını ister. Teşvik yasasında birçok şey verilmesine rağmen Doğu ve Güneydoğu’yu kapsayan 6. bölgeye neden az yatırım gidiyor? Bunun tek nedeni var, güvenlik” açıklamasını yaptı. Van Dinamik ve Sanayici İşadamları Derneği (VADSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Suat Çiftçi de TÜSİAD ziyaretinin ertelenmesinin Van ekonomisinin imajı açısından kötü olduğunu kaydederek, bu ziyaretin gerçekleşmesi için yakın zamanda yine girişimlerde bulunacaklarını ifade etti. AKP’nin güvenlik politikaları tedirgin etti Van Ticaret ve Sanayi Odası (VANTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, TÜSİAD’ın Van gezisinin iptal olmasının kendileri için sürpriz olduğunu söyledi. Takva, TÜSİAD’ın barış sürecinin ekonomik ayağına olan inancını önemsediklerini kaydederek şu açıklamaları yaptı: l Hükümetin yeni güvenlik politikaları ve bölgede yaşanan gelişmeler iş dünyasını tedirgin etti. Ama böyle dönemlerde iş dünyası daha cesur davranmak zorunda. Biz bu bölgede yıllardır iş insanları olarak faaliyet gösteriyoruz. l Türkiye’nin her yerinde eylemler oluyor. Biz artık bunlara alıştık. Ekonomiyi bir tarafa bırakarak barış sürecini sağlıklı yürütemeyiz. Biz bunları hem hükümete hem HDP yetkililerine iletiyoruz. l Yönetenlerin burada daha sorumlu davranması gerekiyor. Hem benden aldığın vergilerle maaşını alacaksın hem de gelip beni döveceksin. Bu bölgeye karşı daha hassas olunması gerekiyor. l Biz TÜSİAD’ın ziyareti için tüm hazırlıklarımızı yapmıştık. Geçen hafta TÜSİAD Yönetim Kurulu üyesi Tarkan Kadoğlu geldi, ,burada hazırlıkları birlikte yaptık. Ama ertelemeyi anlayışla karşılıyoruz. Sürece bağlı olarak bu ziyaretin bir ay içinde yapılmasını isteyeceğiz. Türkiye’deki 365 odanın 20 tanesi bu etkinliğe katılacağını söylemişti. Mağdur sayısı artıyor Ekonomi Servisi Bursa Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Sıtkı Yılmaz, “Hediyeli tatil vaadi ve kapıdan satış yöntemiyle aldatıcı, yanıltıcı beyan ve psikolojik baskıyla 1030 bin liralık devre tatil sözleşmesi imzalatılan mağdurların sayısı her geçen gün artıyor” dedi. Yılmaz, tüketici mağduriyetinin, ana caddelerde yapılan anketlerle başladığını, bu sırada iletişim bilgileri alınan tüketiciye 35 gün sonra dönüldüğünü söyledi. Yılmaz, “Her şeyden önce tüketiciye, devre tatil konusunda imzaladığı sözleşmeden 14 gün içinde hiçbir gerekçe ileri sürmeksizin ve cezai bir şart ödemeksizin ‘cayma hakkı’ olduğunu hatırlatmak istiyoruz” dedi. Necdet Takva Irak’ta kayıp 800 milyon dolar u Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Türkiye’nin Irak ihracatında 10 ayda 800 milyon dolar kayıp yaşandığını açıkladı. Kaybın 470 milyon doları çelik sektöründen kaynaklanıyor. Ekonomi Servisi Ekim ayında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.7 artışla 12 milyar 598 milyon dolara yükseldi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), ekim ayı ihracat verilerini Kırklareli’nde açıkladı. Verilere göre ilk 10 ayda ihracat yüzde 5.6 artışla 131 milyar 140 milyon dolar olurken Türkiye’nin son 12 aylık ihracatı ise yüzde 5.3 artışla 158 milyar 516 milyon dolara yükseldi. Otomotiv endüstrisi, ekim ayında 1.7 milyar dolarla en fazla ihracat yapan sektör oldu. Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü 1 milyar 508 milyon 600 bin dolarlık ihracat ile ikinci sırada yer alırken bunu 1 milyar 503 milyon 680 bin dolarlık ihracatla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü takip etti. En fazla ihracat yapılan 10 ülke arasında en yüksek ihracat artışı ise yüzde 78.8 ile Mısır’da gerçekleşti. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Irak’a ihracat düşüşü ile ilgili “800 milyon dolar kaybımız var, bu kaybın 470 milyon doları çelik sektöründen kaynaklanıyor, 104 milyon doları kimyevi maddeler sektöründen, 98 milyon doları da ağaç ve orman ürünleri sektöründen kaynaklanıyor. Bunu da alternatif yolları kullanarak yöneteceğimizi düşünüyoruz” dedi. Büyükekşi, dünya ekonomilerinden yavaşlama sinyallerinin de geldiğini sözlerine ekledi. Paris kumaş fuarı İstanbul’a geldi Ekonomi Servisi 1973’ten bu yana Paris’te düzenlenen ‘Premiere Vision’ isimli kumaş fuarı artık yılda iki defa da İstanbul’da yapılacak. İstanbul’da düzenlenen ilk Premiere Vision Kumaş Fuarı, 153 şirketin katılımıyla gerçekleşti. Katılımcıların yüzde 55’i seçilmiş Türk firmaları, yüzde 45’i de yabancı firmalardan oluştu. Yabancı Premiere Vision fuarlarının Sao Paulo, New York ve Shangai’den sonra Paris dışındaki dördüncü durağı CNR Holding ile ortaklık anlaşmasıyla İstanbul oldu. Premiere Vision Uluslararası Fuarlar Direktörü Guglielmo Olearo, “İstanbul’un sahip olduğu tarihi kültürel yapı konumu, ulaşım kolaylığı otel sayısı yani misafir ağırlama kapasitesi bizim için çok önemli etkenler de tercih sebeplerimiz arasında oldu” dedi. Hadije sınırları aşacak Ekonomi Servisi İş ka dı nı, gi ri şim ci Ha ti ce Ay de niz, oluş tur du ğu Ha di je mar ka sı ile Türk mo da ve ta sa rım la rın dan olu şan ka dın gi yim ko lek si yon la rıy la dün ya pa za rın da yer al ma yı he def li yor. Ay de niz, Tür ki ye ’nin ya kın coğ raf ya lar da “yük sek mo da ve ta sa rım ül ke si ” al gı sı oluş tur ma sı na kat kı da bu lun mak is te di ği ni kay det ti. Mar ka nın ilk iki ma ğa za sı nın 2015’te Ba kü ve Ri ya d’ da açı la ca ğı nı açık la yan Ay de niz, “Mağazalarımıza 10 milyon dolara yakın yatırım yapıyoruz. Önü müz de ki beş yıl da ise beş ül ke de bi rer ma ğa za aça ca ğız” dedi. TOBB’den Maltepe’ye destek Ekonomi Servisi Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç, Maltepe’de yapmayı planladığı Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’ni bir an önce gerçekleştirmek için ulusal ve uluslararası alanda girişimlerini sürdürüyor. Kılıç, Almanya’da Münih Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi yöneticilerinin desteğini aldıktan sonra yurtiçinde de sivil toplum kuruluşları ve iş adamları ile görüşmelerine devam ediyor. Maltepe Belediye Başkanı Kılıç, Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi ile ilgili Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı (TOBB) Rifat Hisarcıklıoğlu ile görüştü. TOBB Maltepe’de yapılacak Kongre ve Fuar Merkezi’ne tam destek verecek. Kılıç, proje KISA... KISA... KISA 4 Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye’nin Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması’nın içinde yer almaması halinde Gümrük Birliği anlaşmasının sürdürülemez hale geleceğini belirterek “Farklı birkaç formül üzerinde çalışıyoruz” dedi. 4 Türkiye’de faaliyet göstermeye hazırlanan ve böylece Türk hisselerinin de işlem görmeye başlayacağı BATS ChiX Europe, takas izinlerindeki gecikme nedeniyle faaliyet tarihini erteledi. 4 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ Mensupları Yardımlaşma Sandığı Vakfı, Maliye Bakanlığı yetkilileriyle yapılan görüşmeler sonucu 129 milyon liradan 37.5 milyon liraya indirilen para cezasının 17 Kasım’da ödeneceğini açıkladı. 4 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Turkish Finansal Kiralama AŞ’nin faaliyet iznini iptal etti. Hatice Ay de niz TEB’den 506 milyon lira kâr Ekonomi Servisi Türk Ekonomi Bankası (TEB), yılın 9 ayında 506 milyon lira net kâr elde etti. TEB’in aktif toplamı 30 Eylül 2014 itibarıyla yılın başından beri yüzde 15 artarak 61.5 milyar liraya ulaştı. Aynı dönemde toplam mevduat ise yüzde 13 arttı ve sektör ortalamasının üzerindeki bu artış oranıyla 38.7 milyar liraya çıktı. Yılın dokuz ayında öz kaynakları yüzde 9 yükselerek 5.8 milyar liraya ulaşan TEB’in sermaye yeterlilik rasyosu ise yüzde 13.94 olarak gerçekleşti. Kredilerin toplam aktifler içerisindeki payı yüzde 71’ler seviyesinde gerçekleşti. TEB, 550 şubeye ulaştı. Ali Kılıç Rifat Hisarcıklıoğlu tamamlandığında ilk yıl ülke ekonomisine yaklaşık 5 milyar dolar, 2023’te de 10 milyar dolar katkı ve 25 bin kişiye iş olanağı sağlayacağını söyledi. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, “TOBB olarak destekleyeceğimiz bir proje” dedi.