Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 EKİM 2014 ÇARŞAMBA 10 EKONOMİ [email protected] Üç sendikada örgütlü 150 bin metal işçisinin ikramiye ve sosyal yardımları kesilmek isteniyor İşçiye ‘esnek çalış’ dayatması u Metalda, işveren sendikası MESS’in niyetinin işçilerin kazanılmış haklarını ortadan kaldırmak olduğuna dikkat çekildi. MESS, kıdem ve ihbar tazminatlarında toplusözleşmedeki hakların yasa düzeyine geriletilmesini, güvencesiz çalışma süresinin 4 aya çıkarılmasını ve esnek çalışma düzenini teklif etti. İşçi önerileri reddetti. MUSTAFA ÇAKIR Faşizan Ekonomi Doğada birbirine muhtaç yaşama zorunluluğuna “simbiyotik ilişki” deniyor. Her iki tarafın da varlıklarını sürdürmek için ihtiyaç duyduğu bu ilişki türünün, hayatın her alanında olduğu gibi siyasette de karşılığı var. Ekonomi siyasetindeki simbiyoz ise Yeni Türkiye’de doğayı katletmenin, üleşilecek rantı çoğaltmak için şehir hayatını ortadan kaldırmanın, hukuku ayaklar altına alan “sermaye” birikirken de siyasi iktidarın ömrünü uzatıp tahkim etmenin zorunlu unsuruna dönüştü. İktidarın otoriterlik dozu arttıkça, rant ekonomisiyle palazlanan “saygın” şirketlerle arasındaki simbiyozun cüretkârlaşması boşuna değil. Çünkü sermayenin çok acelesi var. Emirlerine amade kılınmış “acele kamulaştırma” sürecini bile bekleyemeyecek kadar büyük bu acele, eşi görülmemiş şiddet kullanımı örnekleriyle, ekonomi siyaseti faşizan bir karakter kazanıyor. HHH Soma Yırca’da köylülerin bileğine kelepçe vurdurarak adamlarına tekmeleten, hastanelik edinceye kadar dövdüren Kolin İnşaat, bu cesareti işte bu simbiyoz ilişkisinin öbür tarafından alıyor. “Kamu düzeni” kavramını, uysallık, boyun eğme, hak aramama üzerinden yaymaya çalışarak otoriterlik dozunu yükselten AKP iktidarından. 3. Havalimanı Kolin’de... Ankara Garı Kolin’de... Yusufeli Barajı Kolin’de... Övünmelere doyulamayan duble yolların hatırlı bölümünü onlar yaptı. Kolin zulüm yapmasın da kim yapsın? Milyar doları aşan cirolarıyla, misyonlarını “her yönden güvenilecek bir inşaat firması” olarak açıklamışlar, Yırca köylüsü kim oluyor (!) Tabii ki o zeytin ağaçları kesilecek... Silahı, biber gazı, parası olmayan köylülerin geçim kaynağına destursuz dalınacak... O köylüler dövülecek, ağaçları kesilecek ki, seneye bitecek termik santralın karın tokluğuna taşeron işçisi olsunlar. HHH Kolin İnşaat, o köylüleri hastanelik edinceye kadar dövdürdüğünde başına hiçbir şey gelmeyeceğini, hiçbir hukuk yaptırımıyla karşılaşmayacağını, ihalelerden men edilmeyeceğini, dahası ileride taşeron işçisi haline gelecek zeytin çiftçisi bir iş cinayetinde onar onar öldüğünde, ailelerinin “fıtrat”, “şehadet” ve “kader”le yatıştırılıp ceplerine birkaç biner lira konularak gönderileceğini de biliyor. Faşizan ekonominin yükseldiği simbiyoz için hukuk can sıkıcı bir ayak bağıdır. Parası verilip satın alınacak bürokratik süreçlerdir. Uyulması “fiilen ve hukuken imkânsız hale gelen” yargı kararlarıdır. On işçinin öldüğü inşaatı yapan Torunlar’ın patronları hakkında çıkan takipsizliktir. Ama haksız olduklarını da biliyorlar. Ancak karanlıkta sokabiliyorlar iş makinelerini zeytinliğe. Faşizan ekonominin simbiyozunu değiştirme gücü ise haklılık duygusundan başka hiçbir yerde değil. NOT: “Hafıza takipsizlik kaldırmaz” başlıklı bir önceki yazımda adı geçen eski Enerji Bakanı Cumhur Ersümer aradı. Yüce Divan’daki mahkumiyet gerekçesinin yolsuzluk değil, zorlamayla, son celsede verilmiş olan“görevi kötüye kullanmak” olduğunu, yolsuzluk iddialarından beraat ettiğini hatırlattı. O kararı da AİHM’ye götürdüğünü vurguladı. Düzeltiyorum. Kavlak: Süreci erkene çekeceğiz Ekonomi Servisi Metal işkolunda yürütülen toplu iş sözleşmesi için işverenle görüşmek üzere İstanbul’a gelen Türk Metalİş Sendikası Başkanı Pevrul Kavlak da, işverenin önerilerinin Pevrul kabul edilemez olduğunu belirterek her sözleşme Kavlak döneminde başta bu esnek çalışma olmak üzere bir dizi hak gaspını gündeme getirmeyi alışkanlık haline getirdiğini söyledi. İşverenin bu önerileri ile toplu iş sözleşme sürecini normal koşullarda sürdürmenin mümkün olmadığını anlatan Kavlak, “Daha önceki dönemlerde de benzer önerileri dile getirdiler. İşçinin ve bizim tavrımız bu konuda net. Biz kazanılmış haklarımızından vazgeçecek değiliz. Bu nedenle de bu koşullarda zaman kaybetmeye gerek yok. Gerekirse 60 gün olan toplu iş sözleşme sürecini erkene çekecek, bu görüşmelerin seyrine göre, vaktinden önce uzlaşmazlık zaptı tutacağız” dedi. Normal koşullarda işçi ve işveren tarafı toplusözleşme için 60 günlük bir sürecede müzakerelerini yaparak sözleşmeyi bağıtlıyor. Tarafların uzlaşamadığı durumda zabit tutularak arabulucu atanıyor. Yaklakış 15 günlük süre içinde arabulucu da uzlaşmayı sağlayamazsa, grev kararı alınıyor. Grev kararı alınmasının ardından sendikalar bir hafta önce ilan etmek koşuluyla 60 gün içinde greve çıkıyor. ANKARA Beyaz eşya, otomotiv, demir çelik gibi sektörlerde faaliyet gösteren 200’ü aşkın işyerinde yaklaşık 150 bin işçiyi kapsayacak toplusözleşme süreci istenen hızda ilerlemiyor. Bu işkolunda örgütlü en büyük sendika Türkİş’e bağlı Türk Metal, ana pazarlığı oluşturacak ücretler konusunda, birinci altı ay için yüzde 14, ikinci altı ay için enflasyon oranında, üçüncü altı ay için enflasyon artı 2 puan ve dördüncü altı ay için enflasyon kadar zam isterken DİSK’e bağlı Birleşik Metaİş, işverenin bir dizi kazanılmış hakkı geri götürecek önerisini dün ülkenin çeşitli yerlerindeki 42 işyerinde protesto etti. Metal işkolunda milyonlarca lira kazanan patronlar, 150 bini aşkın işçinin toplusözleşme görüşmelerinde ikramiye ve yakacaklarda kesinti yapılmasını istedi. Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile Türk Metal Sendikası ve Birleşik Metalİş Sendikası arasında ayrı ayrı gerçekleştirilen 20142016 dönemi toplusözleşme sürecinde, MESS’in önerisine göre, “iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle istirahat raporu alan işçilerin hastalık sebebiyle bir defada 20 günün üzerinde istirahat raporu alan işçilerin, analık hali nedeniyle İş Yasası hükümleri uyarınca doğum öncesi ve sonrası top Serdaroğlu: 6 Kasım’da uzlaşmazlık tutulacak Birleşik Metalİş Başkanı Adnan Serdaroğlu, önerilerin işçileri eskiler ve yeniler diye ayıracağını, eşit işe eşit ücreti engeller nitelikte olduğunu dile getirerek MESS’in önerilerinin metal işçilerinin kazanılmış haklarına saldırı niteliği taşıdığına dikkat çekti. Başta ikramiyeler, telafi çalışmaları ve tazminatlara ilişkin önerilerin kabul edilebilir olmadığının altını çizen Serdaroğlu, dün 42 işyerinde gelinen noktayı üyelere aktırdıklarını ve işverenin tavrını protesto ettiklerini belirtti. 6 Kasım’da yapılacak görüşmenin seyrine göre büyük ihtimal uzlaşmazlık zaptı tutulacağı bilgisini verdi. Adnan Serdaroğlu lam 16 hafta (çoğul gebelikte toplam 18 hafta) çalışmayan kadın işçilerin, işveren tarafından verilen izinleri kullanan işçilerin” çalışmadıkları sürelere ilişkin ikramiyeleri ve yakacak ödemeleri tam ödenecek. Bunun dışındaki durumlarda işçilerin ikramiyelerinde ve yakacak ödemelerinde kesinti yapılacak. İşverenin önerisine göre, bu kesintiler bir fonda toplanacak. Fonda toplanan para, devamsızlık yapma yan işçilere ödenecek. MESS ayrıca, deneme süresinin 2 aydan 4 aya çıkarılmasını da önerdi. İşveren görüşmelerde esnek çalışma modelini de gündeme getirdi. Telafi çalışması ile denkleştirme süresinin 2 aydan 4 aya çıkarılmasını talep etti. MESS’in bu teklifleri Türk Metal Sendikası tarafından reddedildi. Henüz ücret zammı konusunda teklifini sunmayan MESS ile Türk Metal yarın bir kez daha masaya oturacak. MemurSen ile hükümetin imza attığı 123 liralık toplusözleşme zammı da memuru perişan etti. Bu yıl içerisinde enflasyon farkı da verilmemesi nedeniyle memurun kaybı yüzde 12’ye ulaştı. Türkiye KamuSen ArGe Merkezi’nin yaptığı araştırmaya göre müsteşarın aylık zararı 578 liraya, pratisyen hekimin zararı 218 liraya, avukatın zararı 187 liraya, mühendisin zararı 209 liraya, müdürün zararı 114 liraya, müezzinkayyımın zararı 90 liraya, lise mezunu memurun zararı 61 liraya, şoförün zararı 55 liraya, hemşireebenin zararı 76 liraya, hizmetlinin zararı da 41 liraya çıktı. Türkiye KamuSen, memurlara yaşadığı zararların karşılanması için yüzde 12 oranında ek zam verilmesini istedi. Memurun kaybı yüzde 12 Meclis önünde ek zam istendi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türk BüroSen, hâkim ve savcılara yapılacak 1155 TL’lik zammın diğer çalışanlarına ve tüm kamu çalışanlarına yansıtılması için TBMM önünde eylem yaptı. Eylemde konuşan Türk BüroSen Genel Başkanı Fahrettin Yokuş, yargıçlara yönelik ayrımcı bir uygulamanın, adalete yapılacak en büyük kötülük olacağını söyledi. Söz konusu düzenlemeler yapılırken 50 bini aşkın adalet çalışanının göz ardı edildiğine dikkat çeken Yokuş, tüm kamu çalışanlarına ek zam talep etti. Yokuş, “Türk BüroSen olarak, yargıçlara yapılması düşünülen zammın tüm kamu çalışanlarına verilmesi için eylemlik sürecimizi devam ettireceğiz ayrıca üretimden gelen gücümüzü kullanmaktan da geri durmayacağız” dedi. Şimşek: Bazı vergilerin artması hakkımızdır Ekonomi Servisi Maliye Bakanı Mehmet Şimşek , İstan bul Tahkim Merkezi Tasarısı’nın bu hafta Meclis’ten geçeceğini söyledi. Şimşek, İstanbul’un bir tahkim merkezi yapılmasına dair tasarının bu hafta TBMM’den geçeceğini söyledi. İstanbul tahkim merkezi, yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, uyuşmazlıkların tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle çözülmesini sağlayacak. İstanbul’da düzenlenen “ CEO ClubTürkiye Ekonomisi 2015” konulu toplantıda konuşan Şimşek, 2015’teki seçimin ardından 2019’a kadar seçim olmayacağını ve bu dört yıllık dönemde belirledikleri mikro reformları hayata geçireceklerini belirtti. Şimşek ayrıca KDV’de herhangi indirimin gündemde olmadığını da belirterek, “Ne dolaylı vergilerde oran olarak ne bir indirim ne yükseltme gündemde değil. Maktu bazı vergilerin enflasyon kadar artırılması bizim hakkımızdır... Eninde sonunda maktu vergiler enflasyon kadar artmalıdır, artacaktır.” diye konuştu. SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 2.2370 2.8480 3.6030 2.3500 89.90 588.34 SATIŞ 2.2410 2.8510 3.6200 2.3620 90.25 611.55 MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ 2.2396 SATIŞ 22 EKİM 2014 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 2.2436 2.2380 2.2470 1.9811 1.9591 1.9930 2.8693 2.8622 2.8736 3.6321 3.6108 3.6375 2.3829 2.3641 2.3865 1.9972 1.9808 2.0048 7.8111 7.5945 7.9283 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.9682 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.8642 3.6133 2.3677 1.9882 7.7102 1 DANİMARKA KRONU 0.38400 0.38588 0.38373 0.38677 0.30982 0.31302 0.30960 0.31374 0.34095 0.34324 0.34071 0.34403 2.0941 2.1079 2.0864 2.1159 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.59685 0.59793 0.59237 0.60241