Katalog

15 AĞUSTOS 2013 PERŞEMBE CUMHURİYET [email protected] SAYFA KÜLTÜR 15 İllerine isimlerini veren tarihi kentlerimiz ‘yakıştırma isimli ilçe’lere dönüşüyor! Adlarını ‘terk’ eden kentler Yerel seçimler yaklaştıkça yeni büyükşehirler yasasındaki “kültürel tahribat” daha da “fark edilir” hale geliyor. Kökü Mabolla Kalesi eteklerindeki “İl”lerine isimlerini veren tarihi tarihi kentten gelen binyılların Muğla’sı kentlerimiz, yasada belirlenen “yakışbüyükşehir olma uğruna adından tırma! isimli merkez ilçeler”e dönüvazgeçerek Menteşe olabilir mi? şüyor… Nüfusu 750 bini aşan illerde Belli ki AKP milletvekillerinin parti yökurulacak yeni büyükşehirlerin başkan adayları ise il merkezlerinin tarihsel isim netimi isteğine körü körüne uyarak oy verdikleri bu “şehircilik cahili” yasa, salerinin neden değiştiğini soranlara yanıt dece yerel yönetim ilkeleri açısından deveremiyor... ğil, tarihsel kent kültürümüz açısından da İl ölçeğinde büyükşehir olsalar bile zor onarılır bir tahribat yaratmaya aday… Aydın’ın Aydın, Balıkesir’in Balıkesir, Özgün isimleri “ellerinden alınıp” yaDenizli’nin Denizli, Manisa’nın Manikıştırma isimlerle “merkez ilçe”lere dösa, Muğla’nın Muğla, Van’ın Van olanüştürülen bu kentlerin milletvekilleri ise rak neden kalamadığını açıklayamayan kimi yerel adayların, “nerelisin” sorusu seçildikleri “memleketleri”ni umursamayan ve önemsemeyen siyasiler olarak takarşısında bile asıl “memleket”lerinin rihe geçmek üzereler… Çünkü bu rezaleadını söyleyemez duruma düşmeleri te itiraz etme olanakları hâlâ bulunmasıağırlarına gidiyor... na; yani yasadaki “isim kaosu”nu gidereAnadolu insanı için çok önemli külcek kanun değişikliği ile kent adlarını kotürel bir zenginlik olan “özgün kent ruma olanakları bulunmasına rağmen, kıladları”nın, planlamada hiçbir mantıları kıpırdamıyor. ğı olmayan saçma bir büyükşehir hevesi uğruna “il” adı olarak kullanılmaya akıştırma’ adlar devam etmesi; “asıl kentler”in ise yeni Peki, büyükşehir olma uğruna adlarını isimlerle “merkez ilçe” yapılması, tayitirecek kentlerimiz nasıl anılacak? rihten gelen gerçek kent adlarının terk Yasaya göre yılların Aydın’ına Efeedilmesi anlamına geliyor. fa, Eyyubiye; Zonguldak, Kilimli isimli yeni ilçeler haline gelerek aynı yazgıyı paylaşacaklar... Peki, bu kültür yoksunu durumun kurbanları neden seslerini çıkarmıyor; neden kabullenmiş görünüyorlar? İki nedenle… Birincisi, hem iktidar, hem de muhalefet parti ve adayları sadece seçim kazanma peşindeler, kentleOsmanlı’dan rin adlarına dokunmadan da büyükm kalırken, asıl iras Manisa’nın adı da ild şehir olunabileceğini tartışma konukent merkez e ilçeye dö Şehzadeler o su bile yapmak istemiyorlar; larak anılaca nüşüp k. İkincisi, aslında yerel gazetelerde tarihi isimlerini yitirmeyi istemeyen yazılar çıkıyor ama bu görüşler ulusal medyaya yansımadığından kamuoyu gündemine gelemiyor. ‘Erdoğan nereye kadar...’ Atilla Dorsay’ın yeni kitabı ‘Quo Vadis İstanbul?’da Recep Tayyip Erdoğan eleştirisi Kültür Servisi Sinema eleştirmenliği ve yazarlığının yanı sıra yemek kültürü, şehircilik ve yaşam kültürü üstüne yazılarıyla tanınan Atilla Dorsay, yeni kitabı “Quo Vadis İstanbul?”da, uzun süredir kaleme aldığı İstanbul yazılarını bir araya getiriyor. Dorsay, Remzi Kitabevi’nce yayımlanan kitabında “İstanbul’un 200 yıllık tarihi ve bugününü” ele alırken, son Gezi Parkı Direnişi’nin ışığında kentteki gelişmelere yeni yaklaşımlar getiriyor ve kitabını “Gezi Parkı mucizesini yaratan kadınerkek, gençyaşlı, ünlüünsüz tüm o harika insanlara” adıyor. 1994’ten bu yana kent üstüne yazdığı yazılardan yaptığı bir seçmeyle son 20 yılı özetledikten sonra, günümüzdeki tüm u Kısa bir sorunlara kapsamlı süre önce bir biçimde eğilen Dorsay’ın Sabah’tan yeni kitabında, ayrılan Dorsay, “Bir Tayyip Erartık ülkede doğan Portrebir Recep si Denemesi” ve “Gezi Parkı’ndan Tayyip Erdoğan Kalan” yazılasorunu rı özellikle dikkati bulunduğunu, çekiyor. “Bir Tayyip Erbunun gerçek doğan Portredemokrasiye si Denemesi”nde, ulaşma kendince bir Reyolunda cep Tayyip Erdoğan portresi çizmek istedemokratik diğini söyleyen Dorbir biçimde say, bunun nedenini aşılması şöyle açıklıyor: “Çünkü ne yazık gereken bir ki günümüzde kossorun olduğunu koca Türkiye’nin sovurguladı. runu, tüm öteki sorunları iteleyerek, şuna indirgenmiş görünüyor: Tek bir kişi, ister başbakan ya da isterse hayal ettiği gibi cumhurbaşkanı olsun, adeta tek kişilik inadı, yenilemez gibi duran kibri, diyaloğa ve empatiye tüm kapıları kapatması, aydınları, kültür insanlarını ve genç kuşakları dışlaması, ülkeyi sadece aldığı oy oranına (ki o da artık tartışmalı) dayanarak yönetme inadı ve dediğim dedik tavrıyla, bir ülkeyi gerçekten yönetebilir mi? Yönetse bile nereye kadar? Bu sorunun yanıtını tarih ya da belki o kadar beklemeye gerek yok ülke siyaseti elbette verecek...” Dorsay, denemesini, “Demek ki artık bu ülkede bir Recep Tayyip Erdoğan sorunu vardır. Ve bu, gerçek demokrasiye ulaşma yolunda, elbette en demokratik biçimde aşılması gereken bir sorun olmuş çıkmıştır” diyor. Cumhuriyet’te 27 yıl yazdıktan sonra yazılarını Milliyet ve Yeni Yüzyıl’da yayımlayan Dorsay, 19982013 arasında Sabah’ta yazdı ve kısa bir süre önce Sabah’tan ayrıldı. Ege’nin simgelerinden Aydın kenti, adını ile verse de kendisi Efeler olarak yeni merkez ilçeye dönüşenlerden. ‘Y ler, kuşaktan kuşağa Balıkesir’e Karesi, Osmanlı’dan miras Manisa’ya Şehzadeler, Ege’nin en eski sanayi yıldızı Denizli’ye Merkezefendi, adı binyıllardan gelen Muğla’ya Menteşe, doğunun uygarlık merkez Van’a bile Tuşpa denilecek. Ayrıca, Trabzon, Ortahisar; Şanlıur Biz ise tepkilere yer vererek, önümüzdeki yerel seçimle birlikte kesinleşecek bu absürd durumu ele almayı sürdüreceğiz. Cumhurbaşkanı’nın bile 15 gün bekleterek “son gün” onayladığı düzenleme CHP tarafından Anayasa Mahkemesi’ne götürüldüğü için, yasanın geneli ve diğer hükümleri üzerinde yargılamayı etkileyecek sözler etmeye niyetimiz yok. Ancak kentlerimizin isimlerini aynen sürdürmek hepimizin kültürel hakkı, geleneksel zenginliğimiz ve hatta kimliğimizi koruma görevimiz. Bu nedenle yeni yasadaki bu vefasızlığı gidermeye dönük düşünce ve önerilere de yer vererek tartışmayı sürdüreceğiz... Tepkileri bekliyoruz TÖREN 67 EYLÜL’DE MİLA S ÖREN’DE Anday ödülü Fişekçi’nin Kültür Servisi Melih Cevdet Anday anısına, Türkiye Yazarlar Sendikası tarafından verilen şiir ödülünün bu yılki sahibi Turgay Fişekçi oldu. Doğan Hızlan, Eray Canberk, Egemen Berköz, Sennur Sezer, Refik Durbaş, Leyla Şahin ve Enver Ercan’dan oluşan seçici kurul, Fişekçi’nin “Güzelle Büyü” isimli kitabını ödüle değer buldu. Sanatçıya ödülü 67 Eylül tarihinde Milas Ören’de düzenlenecek Melih Cevdet Anday Şiir Günleri ve Kültür Şenliği’nde yapılacak bir törenle verilecek. Turgay Fişekçi daha önce 1981 yılında yayımlanan “Karda Işıltılar” isimli kitabıyla Akademi Kitabevi Şiir Ödülü’nü, “Dip Sevgi” kitabıyla 1994 yılında Behçet Aysan Şiir Ödülü’nü, “Sevgi Bağları” ile 1999 yılında Behçet Necatigil ve Halkevleri Şiir Ödülü kazanmıştı. “Güzelle Büyü” sanatçının bu yıl yayımlanan son eseri. Otobüs garları, tren istasyonları, reklam panoları, otoparklar, Londra metrosu ve alışveriş merkezlerinde Turner ve Whistler gibi klasiklerin yanı sıra Lucian Freud, Francis Bacon gibi çağdaşların dev röprodüksiyonları bulunuyor. İngiliz resminin 57 başyapıtı Londra’nın dört bir yanında sergileniyor ‘Sanat her yerde...’ caddeleri ve sokaklarınKültür Servisi u ‘Sanat Her Yerde’ projesi da gezdiriyor... Londra’da bir otoAslında tüm büs durağında, Frankapsamında, Britanya’daki Britanya’ya yayılan cis Bacon’ın yalnızlık, yetişkin nüfusun yüzde 90’ı, 25 “Sanat Her Yerde” şiddet ve korku duyguAğustos’a kadar dev reklamlar projesinde yer alan yalarını yansıtan “Çığlık pıtlar, internet üzerinden Atan Papalar”ından yerine İngiliz ressamların yapılan oylamayla halk biri; bir alışveriş mertablolarını izleyecek. tarafından seçilmiş. En kezinde, 19. yüzçok oy alan tabloların yıl ressamı John başında, John William Waterhouse’un Constable’ın bir manzarası… “Shalott Leydisi” ve John Everett “Dünyanın en büyük sanat sergisi”nde, İngiliz resminin 57 başyapı Millais’nin “Ophelia”sı geliyor. Biri bir lanetle kuleye hapsedilmiş bir tının röprodüksiyonları Londra’nın dört soylu, öbürü Hamlet’in bahtbir yanını kaplıyor. Otobüs durakları ve sız âşığı: İngiliz edebiyatının garlarından tutun da tren istasyonlarına, büyük caddelere, dev reklam panolarına, kara yazgılı iki kadını… Yapıtları sergilenen sanatçıotoparklara, Londra metrosuna, alışveriş lar arasında JMW Turner ve merkezleri ve büyük iş merkezlerine kaJames Whistler gibi klasikdar... 2 bin kadar otobüs ve bin kadar silerin yanı sıra Lucian Freud, yah taksi de sanat yapıtlarını başkentin David Hockney, Tracey Emin ve Damien Hirst gibi çağdaş sanatçıların yapıtları da var. Proje, özel bağışlarla gerçekleştirilmiş; medya sahipleri ve reklam sanayisi ise 3 milyon sterlin değerinde reklam yeri bağışlamış. 12 Ağustos’ta başlayan “Sanat Her Yerde” projesi 25 Ağustos’a kadar sürecek. Bu süre içinde Britanya’nın yetişkin nüfusunun yüzde 90’ının reklamlar yerine sanat yapıtlarını izleyeceği tahmin ediliyor. n Kültür Servisi 4. Malatya Uluslararası Film Festivali’nin Ulusal Kısa Film Yarışması’na son başvuru tarihi 20 Eylül olarak belirlendi. Emrah Kalan, Nazif Tunç ve Gökhan Yorgancıgil’den oluşan ön jürinin değerlendirmesi sonucunda yarışmaya kabul edilen 15 film, Ekim 2013’te festivalin resmi web sitesinden duyurulacak.Yarışmaya, Eylül 2012 tarihinden sonra çekilmiş ve süresi 30 dakikayı aşmayan filmler kabul edilecek. Daha önce ulusal ya da uluslararası bir yarışmada ödül almış filmler de katılabilecek. (www. malatyafilmfest.org.tr ) Kısa film başvuruları başladı NEDİM HAZAR VE GEO SCHALLER KONSERİ ADAEVİ’NDE n Kültür Servisi Sanatçılardan oluşan Dirençiz Grubu, Gezi Parkı Direnişi’ne destek vermek amacıyla “resim yapma eylemi” gerçekleştirecek. Sanatçılar, 18 Ağustos saat 14.00’te tuvallerini alıp Mis Sokak’ta Direniş konulu resim yapacak. Topluluk daha önce de Gezi Parkı’nda bu eylemi gerçekleştirmişti. Direniş Mis Sokak’ta çizilecek ‘Yarınistan’ Büyükada’da Kültür Servisi Nedim Hazar ve Geo Schaller, 17 Ağustos’ta Büyükada Adalar Müzesi’ne bağlı Adaevi’nde bir konser verecek. Kendilerine, Abidin Dino’nun “Yarınistan” eskizinden esinlenerek “Yarınistan / Türkiye Almanya Müzik Koalisyonu” adını veren ikiliye, konserde Taner Öngür ve Vassiliki Papageor eşlik edecek. Hazar ile Schaller, Gezi Direnişi sırasında Köln’de “Almanya’da grevlerde, 1 Mayıs’larda, ırkçılığa karşı gösterilerde müzik yaptıkları günleri” anımsarken, 1984 yılında kurup 94’te sona eren “Yarınistan” macerasını sürdürmeye karar vermişler. 19 yıl aradan sonra müzikseverlerle buluşacak ikilinin konseri, Büyükada’daki Çınar Mevkisi’ndeki Adaevi’nde, saat 18.00’de gerçekleşecek.