Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 HAZİRAN 2013 PERŞEMBE 10 EKONOMİ [email protected] İran petrolünde muafiyet uzayabilir Ekonomi Servisi ABD hükümet kaynakları, Dışişleri Bakanı John Kerry’nin, İran’dan petrol alımını azaltan Hindistan, Çin, Türkiye, Güney Kore ve Singapur’a tanınan yaptırım muafiyetlerini 180 gün süreyle yeniden uzatmasının beklendiğini söyledi. Reuters’in Washington muhabiri Timothy Gardner’ın haberine göre yeniden yapılması beklenen muafiyet uzatması, ABD Başkanı Barack Obama’nın İran’dan petrol ithalatını azaltmayan ülkelere uygulanacak yaptırımları belirleyen yasayı yürürlüğe soktuğu 2011 sonundan bu yana üçüncü kez uygulanacak. Türkiye’nin İran’dan petrol alımı için 7 Aralık 2012’de aldığı ve 4 Haziran 2013’e kadar sürecek olan muafiyeti bulunuyor. Türkiye’nin İran’la yaptığı yıllık 9 milyon tonluk petrol alım kontratı temmuz sonunda sona eriyor. Ancak nükleer programı nedeniyle İran’a ambargo uygulayan ABD’nin talepleri doğrultusunda Tüpraş, İran’dan petrol alımını azalttı. Tüpraş’ın alım miktarı geçen yılın son çeyreğinden itibaren kontrat seviyesinin yaklaşık yüzde 40 altına düşerek yıllık 5 5.4 milyon tona geriledi. Bu miktar, Türkiye’nin toplam ham petrol ithalatının yüzde 1520’sini oluşturuyor. Haber ve Fotoğraflar: NECATİ SAVAŞ, UĞUR DEMİR, MUSTAFA ÇAKIR, SİBEL BAHÇETEPE, CANAN COŞKUN, SERCAN MERİÇ, CEMİL CİĞERİM, FARUK KIRTAY, ÖMER ŞAN, MEHMET ALİ SOLAK, CAN HACIOĞLU Hükümetin istifası istendi Başta İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Eskişehir, Mersin, Samsun, Sinop ve Malatya olmak üzere ülkenin çok büyük bir kesiminde yapılan eylemlerde ağırlıklı olarak hükümetin istifası istendi. KESK’in kamu emekçilerinin haklarına yönelik saldırılara karşı öne alarak önceki gün başlattığı, “Uyarı Grevi”nde, emekçiler, güvensiz, güvencesiz, esnek ve performansa dayalı çalışmaya karşı tepkilerini dile getirirken, “Taksim Gezi Parkı” direniş ve eylemlerine yönelik polis saldırılarını da, “Hükümet istifa, Tayyip istifa” sloganıyla dile getirdi. Birleşik Kamuİş’e bağlı EğitimSen üyelerinin de katıldığı eylemler pek çok yerde şenliğe dönüştü. Gezi direnişine destek vermek ve güvenceli gelecek isteyen çalışanlar iki koldan Taksim’e çıktı KESK’in başını çektiği ve önceki gün başladığı iş bırakma eylemine dün DİSK, TTB ile TMMOB de katıldı. Böylece öğretmenler, doktorlar, işçiler, mimar ve mühendislerden oluşan 850 bin üyeli dört örgüt, doğaya, yaşama, emeğe ve Taksim’e sahip çıkmak ve güvenceli çalışma için meydanlara indi. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’na (KESK) bağlı eğitim, sağlık, belediye, nüfus ve vergi dairelerinde çalışan 250 bin memur, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı sağlık, liman, lastik, elektrikgaz sektörü işçileri ile Türk Tabipleri Birliği’ne (TTB) bağlı 90 bin hekim ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMB) bağlı 410 bin mimar, mühendis üye “Doğaya, yaşama, emeğe, Taksim’e sahip çıkma” sloganıyla Türkiye genelinde iş bırakacak ve kent meydanlarında toplandı. Taksim Gezi Parkı’nda 9 gündür devam eden direnişe destek vermek amacıyla iş bırakan binlerce emekçi alkışlar eşliğinde, düdükler çalarak Şişli ve Unkapanı’ndan Taksim Meydanı’na yürüdü. DİSK’e bağlı sendikalar merkez bina önünde “AKP diktatörlüğüne karşı yürüyoruz” pankartı arkasında bir araya geldi. DİSK Genel Başkanı Kani Beko, DİSK Genel Sekreteri Dr. Arzu Çerkezoğlu, ile Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (ETUC) destek verdiği eylemde, “Her yer Taksim, her yer direniş” , “Çapulcular burada, Başbakan nerede”, “AKP halka hesap verecek” sloganları atıldı. Sendikalılar Taksim Meydanı’na “Taksim 1 Mayıs alanıdır” sloganı eşliğinde girdi. Taksim Cumhuriyet Anıtı önünden Kazancı Yokuşu’na gelen sendikalılar, 1 Mayıs 1977’de yaşamını yitiren 36 işçiyi andı ve karanfiller bıraktı. Emekçi Taksim’de Bu, emek ve demokrasi düşmanlığına tepkidir KESK’e bağlı sendikalar Unkapanı’ndaki İMÇ blokları önünde bir araya geldi. Şişhane üzerinden pankartlar açarak ve sloganlar atarak yürüyen grup, Taksim Meydanı’na geldi. Çeşitli siyasi parti ve kurumların da desteklediği eylemde grup adına açıklama yapan KESK Genel Başkanı Lami Özgen, Gezi Parkı’nda yaşanan doğa tahribatı karşısında demokratik haklarını kullanan yurttaşlara yapılan polis müdahalesinin bardağı taşırdığını söyledi. Özgen, Gezi Parkı direnişinin bir halk hareketine dönüştüğünü kaydederek, “Başbakan Erdoğan gereğini yapmalı, İçişleri Bakanı, İstanbul Valisi ve Emniyet Müdürü derhal görevden alınmalı, tüm gözaltı ve tutuklular serbest bırakılmalı, Topçu Kışlası ve AVM planı iptal edilmelidir” dedi. “Bu direniş AKP’nin otoriter, baskıcı rejim kurma girişimine halkın isyanıdır” diyen KESK Genel Sekreteri İsmail Hakkı Tombul da, AKP’nin halkın tüm yaşam alanlarına müdahale ettiğine işaret ederek, “Başbakan halkın onuruyla oynamaktadır. Artık yapması gereken şey, boyun eğmektir” dedi. yince boş koridor ve bekleme salonları dikkat çekti. Tedirgin piyasalar Erdoğan’ı bekliyor Ekonomi Servisi Hükümet karşıtı protestolar nedeniyle piyasalarda pazartesi yaşanan gerginlik yerini bekleyişe bıraktı. Protestoların büyüyüp büyümeyeceğine ilişkin belirsizlik sürerken uzmanlar, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın bugün Afrika gezisinden dönüşte yapacağı açıklamaları bekliyor. Borsa İstanbul’daki düşüş dün yüzde 2’yi aştı. Borsa günü yüzde 1.36 düşüşle 79 bin 637 puandan kapadı. Ülke genelinde devam eden Gezi Parkı protestoları ABD’li bir para fonunun Türkiye yatırımlarını sıfırlamasına neden oldu. ABD’li para fonu Cumberland Advisors, Türkiye’deki yatırımlarını sıfırladıklarını açıkladı. Toplamda 2.3 milyar doları yöneten fon, ülkedeki siyasi ayaklanmanın devam edip geçen yıl yüzde 2.2 ile zaten tahminerin altında kalan büyümeyi olumsuz etkilemesinden endişe ettiklerini açıkladı. Diğer yandan Türkiye’nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 148 baz puana çıkarak kasımdan bu yana en yüksek düzeye yükseldi. ızılay’da yıllar sonra miting Taksim Gezi Parkı’nda başlayan eylemler sonucunda yıllar sonra Kızılay Meydanı’nda miting gerçekleştirildi. Daha önce meydana girişlerine izin verilmeyen emek örgütleri Kızılay’da miting yaptı. Eyleme Birleşik Kamuİş Konfederasyonu ile Türkİş’e bağlı TezKoopİş Sendikası da katıldı. Siyasi partiler, sivil toplum örgütleri, öğrenciler de mitinge destek verdi. Kızılay’daki eylemler sırasında ağır yaralanan Ethem Sarısülük’ün darbe aldığı yere de karanfiller bırakıldı. “Emek düşmanı Tayyip, yerel uzantısı Gökçek” pankartının da açıldığı mitingde, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek de yuhalandı. İzmir’de genel grev nedeniyle her gün 1450 otobüsün sefere çıktığı kentte dün sabah sadece 1000 araç yolcu taşıdı. Genelİş’in örgütlü olduğu İZELMAN’da işçiler direksiyon başına geçmedi. Belediyeİş’e bağlı İZULAŞ ve ESHOT kadrolu şoförler acil hat planlamasıyla boşlukları doldurmasına karşın bazı güzergâhlarda aksamalar görüldü, yolcular duraklarda bekledi. B i r l e şik Kamuİş Konfederasyonu’na bağlı Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası (Eğitimİş) üyeleri, Taksim Gezi Parkı direnişine destek olmak için 1 günlük iş bıraktı, Şişli’den Taksim’e yürüdü ve direnişe destek verdi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, belediye çalışanlarından KESK eylemine katılanları ‘pişmanlık bildirmezlerse’ işten atmakla tehdit etti. K Lami Özgen Köleliği değil ağaçlar gibi dik durmayı seçtiniz DİSK Genel Başkanı Kani Beko, Taksim’de ağaçların kesilmemesi, AVM yapılmaması için başlatılan direnişin bugün Türkiye’de demokrasi özgürlük, barış adına atılmış bir adım haline geldiğini belirterek, direnişin AKP faşizmine karşı yapıldığını, bu mesajın iyi okunması gerektiğini söyledi. Eylemcilerin siyasi iktidara bir ders verdiğini belirten Beko, “Bu meydanda mücadele eden, direnen arkadaşlar, siyasi iktidarını baskı ve otoriteyle bütünleştirenlere, devleti AKP’lileştirenlere, halka adaletsizliği ve sefaleti reva görenlere büyük bir ders verdiniz. Sizleri kutluyorum. Siz mücadele edenler, Başbakan’ın istediği gibi dizlerimizin üzerinde kölece yaşamaya değil, ağaçlar gibi ayakta ölmeye razı olduğumuzu ispatladınız ve herkese öğrettiniz” dedi. Beko, dünyayı güzelleştirecek olanların düzene boyun eğmeyen özgür insanlar olduğunu da kaydetti. YASED: Yatırımın anahtarı istikrar Kani Beko Ekonomi Servisi Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) yatırım ortamının gelişmesi ve yatırımcı güveninin artması için büyüme ve istikrarı bir arada gözetmenin gerekliliğine dikkat çekerek, güçlü bir Türkiye için huzur ve istikrarın sürdürülmesinin gerektiğini belirtti. YASED Yönetim Kurulu, önceki gün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından kabul edildi. Yapılan açıklamaya göre, görüşmelerde son günlerdeki ülke gündemi uluslararası yatırım ortamı açısından da değerlendirildi. YASED, yabancı yatırımcının, büyüme ve istikrarın bir arada gözetilmesini beklediğine dikkat çekti. 1 ABD Doları: 1.0447 Avustralya Doları 5.7019 Danimarka Kronu Kabin memurlarından protesto Toplusözleşme görüşmelerinin uzlaşmazlıkla sonuçlanması üzerine 15 Mayıs’ta greve çıkan Havaİş Sendikası’na üye kabin memurları, 31 Mayıs Dünya Kabin Memurları Günü’nde Türk Hava Yolları Genel Müdürlüğü önünde eğlenceli bir gösteri düzenledi. Uçağın kalkışından biraz önce yapılan anonsları andıran anonslarla yapılan toplu hareketlerin yer aldığı gösteride, kabin memurlarının, THY çalışanları uçuş emniyetiniz, sağlığımız, haklarımız, çalışma koşullarımız için, işverenin kural ihlallerini önlemek için, yorgun uçmamak için, bozulan iş barışı ve huzurunu sağlamak için 15 Mayıs 2013 tarihinden bu yana THY’de grevde olduklarına vurgu yapıldı. Öte yandan, sendika yaptığı bir açıklamayla 20 gündür devletin resmi görevlilerinin hukuku yerine getirmesini beklediklerini duyurdu. Açıkamada, “15 Mayıs’ta başlayan THY grevimizin etkili ve başarılı olmasını engellemek amacıyla işverence oluşturulan grev kırıcı yasadışı işlemlerle ilgili 6356 sayılı Yasa’nın amir hükümlerine göre görevli makama ilettiğimiz ve görevli makamca İstanbul İl Teftiş Kurulu Grup Başkanlığı’na iletilen başvurularımız 20 gündür işleme konulmamaktadır” denildi. 0.9471 İsviçre Frangı 6.5835 İsveç Kronu 99.63 Japon Yeni 1.0344 Kanada Doları 5.8149 Norveç Kronu 3.7502 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3074 ABD Doları 1.5352 ABD Doları istihdam istedi KESK güvenli SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 1.8810 2.4600 2.8700 1.9650 84.80 564.00 SATIŞ 1.8840 2.4630 2.9050 1.9950 85.15 577.00 Binlerce KESK üyesi, “Güvenli istihdam, ücret garantisi” sloganıyla Taksim’e yürüdü. KESK’in iki günlük genel grev çağrısına sağlık çalışanlarının büyük ölçüde uyduğu görüldü. Acil olmayan hastalar da hastanelere gelme Gökçek, tehdit etti 1 Kuveyt D.: 3.4960 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.30 6 HAZİRAN 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1,8783 1,8858 1,7867 1,8175 0,32890 0,33151 2,4556 2,4654 2,8786 2,8999 1,9770 1,9957 0,28409 0,28789 1,8079 1,8297 6,4530 6,7366 0,32221 0,32536 0,49744 0,50587 1,8751 1,9018 MERKEZ BANKASI Türkİş: Alt ücret sınırı 1.800 lira olsun Türkİş Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmesi Koordinasyon Kurulu, 186 kamu işyerinde çalışan yaklaşık 200 bin sendikalı işçiyi kapsayan 2013 ücret artış taleplerini Çalışma Bakanı Faruk Çelik’e sundu. Türkİş, iyileştirmenin yanı sıra, alt ücret sınırının aylık 1.800 liraya yükseltilmesini, ilk altı ay için yüzde 10 ücret zammı, takip eden üçer altı aylık dönem için enflasyonun iki puan üzerinde ücret zammı, sosyal yardım artışı ve yüzde 15’i aşan gelir vergisinin işveren tarafından üstlenilmesini istiyor. Toplantıda konuşan Türkİş Başkanı Mustafa Kumlu, “Umarım masada bizi sıkıntıya sokacak şeyler olmaz” dedi. Kamu işyerinin Türkİş’e bağlı 179’unda 174.127; Hakİş’e bağlı 13’ünde 25.814 ve DİSK’e bağlı ikisinde 164 sendikalı işçi çalışıyor. Show TV ve SKY Türk çalışanları isyan etti Maaşları 5 aydır ödenmeyen Show TV ve SKY Türk çalışanları eylem yaptı. Kanalın Kemerburgaz’daki binası önünde bir araya gelen çalışanlar, “Parasız çalışmak istemiyoruz”, “Her yer Show, her yer direniş”, “Açtık, satıldık, yine aç kaldık” sloganları attı. Show TV çalışanlarına dün akşam yapılan “Bir maaşın cumaya kadar yatırılacağı” açıklamasının ardından çalışanlar, işlerine geri döndü. DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ 1 ABD DOLARI 1,8796 1,8830 1 AVUSTRALYA DOLARI 1,7950 1,8067 1 DANİMARKA KRONU 0,32913 0,33075 1 EURO 2,4573 2,4617 1 İNGİLİZ STERLİNİ 2,8806 2,8956 1 İSVİÇRE FRANGI 1,9800 1,9927 1 İSVEÇ KRONU 0,28429 0,28723 1 KANADA DOLARI 1,8146 1,8228 1 KUVEYT DİNARI 6,5513 6,6370 1 NORVEÇ KRONU 0,32244 0,32461 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0,50120 0,50210 100 JAPON YENİ 1,8821 1,8946