Katalog

22 MAYIS 2013 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Grevdeki şirket, yabancı kariyer sitelerine verdiği ilanlarla personel ihtiyacını gidermeye çalışıyor THY olgun pilot arıyor Uzlaşma için Havaİş’e tanıdığı süre bugün dolan THY, bir yandan bazı seferlerin iptal edildiğini açıklamak zorunda kalırken bir yandan da 60 yaş ya da altında, uçuş deneyimi yüksek pilot bulmak için yabancı sitelere ilan üstüne ilan veriyor. OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA KESK’ten önce referandum, sonra grev ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), kamu çalışanlarını 2731 Mayıs’ta “referanduma”, 5 Haziran’da de greve çağırdı. KESK Genel Sekreteri İsmail Hakkı Tombul dün düzenlediği basın toplantısında, AKP’nin başta Devlet Memurları Yasası olmak üzere, pek çok yasada, KHK’de değişiklik öngören “torba yasa tasarısını” TBMM’ye sunduğuna dikkat çekti. Tombul, “Bu torbada, kamuda üst düzey yönetici olarak atanabilmek için gerekli koşulların altüst edilmesi, dolayısıyla kariyer ve liyakat ilkesinin tamamen ortadan kaldırılması vardır. AKP’nin bu torbasında, ‘Hükümet memuru’ yaratarak zaten doruğa çıkan siyasi kadrolaşmanın önündeki son kalelerin de işgali vardır” dedi. Tombul, “AKP iktidarına göre disiplin suçları nedeniyle 28 Şubat sürecinde memuriyetten çıkarılanlardan başka mağdur olan kamu emekçisi bulunmamaktadır” diye konuştu. Tombul, tasarıda, fazla mesai ücretinin tamamen kaldırılmasıyla kamu emekçilerinin “sefalet koşullarına itilmesinin” de olduğunu söyledi. Türkiye Sanayisizleşiyor Ekonomi gündemimizi bu günlerde en çok etkileyen haber, kuşkusuz, Moody’s derecelendirme kuruluşunun Türkiye’yi “yatırım yapılabilir” düzeyde değerlendirmesi oldu. Buna benzer bir adımın yılın başında Standart & Poors tarafından atıldığı günlerde “finans burjuvazisinin stratejik çıkarına olan bir kararın, tüm ekonomik birimlerin çıkarınaymış” gibi değerlendirilmesinin çok büyük bir çarpıtma içerdiğini vurgulamış ve finansal spekülasyonun yoğunlaşmasının Türk sanayisine ve işgücü piyasalarına yapısal nitelikli önemli yükler getirmekte olduğunu belirtmiş idik. Bu yazımızda aynı vurguları tekrarlamak yerine, Türkiye ekonomisinin içine sürüklenmekte olduğu konjonktürü kısaca değerlendirmenin yararlı olacağını düşünmekteyiz. Öncelikle, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in uyarılarına kulak verelim. Yatırım yapılabilir düzeydeki kredi notunun “ölçüsüz risk alınmasına neden olabileceğini” belirten Şimşek, özellikle finans dışı şirketlerin borçluluğunun yakından izlenmesi gerektiğine işaret etmekteydi. Daha açık sözlerle ifade edilirse, Şimşek “Gerekirse şirketlerin borçlanmasını durdurmak için girişimde bulunabiliriz” uyarısında bulunmakta idi. Bakan Şimşek, “reel ekonominin sorunlarına duyarlı” bir önseziyle ifade ettiği uyarılarında haklıdır. Türkiye’nin giderek daha da artan bir ilgi ve iştahla uluslararası finans sermayesinin ilgi odağına çekilmesiyle birlikte ulusal ekonomide finansal istikrarsızlık derinleşmektedir. Aşırı yoğun sermaye girişleri ile birlikte Türkiye’nin artık kronikleşmiş dış açık (cari işlemler açığı) sorunu büyümekte, artan ithalat bağımlılığı nedeniyle de ulusal sanayinin ara ve yatırım malları zinciri tahrip edilmekte, işgücü piyasalarında ise işsizlik ve emeğin enformalleşmesinin yapısal koşulları kemikleşmektedir. Türkiye, piyasanın kısa dönemli spekülatif sermaye girişlerinin yoğunlaşmasına bağlı olarak giderek ucuzlamakta, döviz kuru nedeniyle ithalata bağımlı bir ekonomiye dönüşmekte, bir yandan da ivmelenen tüketim talebi sonucunda ulusal tasarruf oranı giderek düşmektedir. Bütün bu süreçlerin nihai sonucu Türk sanayisinin artık dinamik ve yenilikçi bir sektör olmaktan çıkarak, taşeronlaştırılmış ve ivmesini kaybetmiş bir konuma sürüklenmesidir. Sanayi, ulusal ekonomi içindeki konumunu sürekli olarak yitiren bir görünümdedir. Aşağıdaki grafikten de yalın bir biçimde izlenebileceği üzere, sanayinin milli gelir içindeki payı, IMF programının Yakın İzleme Anlaşması aracılığıyla izlenmekte olduğu 1998’den bu yana sürekli düşüş kaydetmektedir. Türkiye, deyim yerindeyse, giderek sanayisizleşmektedir! Havada grevin yedinci gününde Havaİş Başkanı Atilay Ayçin, grev nedeninin zam olmadığını, atılan 305 kişinin işe alınması ve çalışma süreleri üzerinde anlaşılması halinde sözleşmenin imzalanabileceğini söylerken, THY de artık gizleyemediği sefer iptallerini önlemek amacıyla yabancı kariyer sitelerine pilot ilanı verdi. Dün erken saatlerde 4 uçuşu iptal ettiğini açıklayan THY, yabancı kariyer sitelerine verdiği birkaç tip ilandan birinde A330, A340 ve B777 için, 3 bini komuta deneyimi olmak üzere en az 11 bin saat uçuş ve son altı ay içinde kaptanlık deneyimi olan 59 yaş ve altı kaptanlar; B737 ve A320 için de 3 bini komuta deneyimi olmak üzere 6 bin saat uçmuş 60 yaş ve altında pilotlara çağrı yapıyor. Ancak THY, bu konuda yaptığı açıklamada, şu an için kaptan pilot veya ikinci pilot alımının söz konusu olmadığını, ilanın THY’nin çalıştığı ajans tarafından CV toplamak amacıyla verildiğini ileri sürdü. Öte yandan dün THY Yönetim Kurulu B planı için toplanırken, çalışanlar da sendikanın çağrısı üzerine genel müdür ‘Derdimiz zam değil’ lük önünde bir araya geldi. THY Yönetim Kurulu yarın (22 Mayıs) Havaİş Sendikası ile son kez masaya oturulması ve anlaşma sağlanamaması halinde ne yapılacağını konuşmak üzere akşamüzeri toplandı. İhtimaller arasında maaş zammı konusu da bulunuyor. THY Yönetim Kurulu toplantısı sürerken grevcilerin toplantı yapılan binanın karşı yolundan yüksek ses, düdük ve ıslıklarla toplantıdakileri protesto ettikleri öğrenildi. Havaİş Başkanı Ayçin, THY’nin anlaşma için verdiği sürenin dolmasına bir gün kala taleplerini sıraladı. THY’nin 24. dönem toplu iş sözleşmesini imzalamak için Havaİş’e verdiği ek süre bugün doluyor. Sözleşmeyi mevcut haliyle kabul etmeyeceklerini yineleyen Ayçin, “Bize 2 yıl için 6 ayda bir yüzde 3, toplamda yüzde 12 zam teklif ettiler, şimdi bu ra kamları yükseltseler de önemi yok. Derdimiz zam değil” dedi. Sendika için işten çıkarılan 305 kişinin durumunun belirleyici olacağını yineleyen Ayçin, “Biz idari konularda 22 maddenin müzakereye açılmasını istiyoruz. Grevden önce işten çıkarılanlar için Yargıtay kararını beklediklerini söylediler, şimdi ise hangi karar çıkarsa çıksın 305 kişiyi işe almayacaklarını söylüyorlar. Oysa 62 kişinin Yargıtay tarafından işe iadesi onandı. Başladığımız yerden daha kötü bir yerdeyiz” dedi. Seferlerin aksadığını belirten Ayçin, THY yönetiminin Sun Express ve AtlasJet’ten personel kiraladığını ve eğitimde olan personeli uçurduğunu öne sürdü. Öte yandan grevi dün eski futbolcu ve MHP Merkez Yürütme Kurulu üyesi Saffet Sancaklı ve gazeteci Uğur Dündar ziyaret ederek Ayçin ile bir süre sohbet ettiler. ABD’den Apple’a suçlama l Dünyanın en değerli şirketlerinden Apple’ın, ABD’de gelir vergisinden kaçınmak için İrlanda’daki bağlı firmaları kullandığı iddia edildi. ABD Senatosu’nun raporunda, Apple’ın 145 milyar dolarlık nakdinin yaklaşık 102 milyar dolarını yurtdışında tuttuğu, 2011’de 22 milyar dolar kazanan İrlanda’daki firmaların ise sadece 10 milyon dolar vergi ödediği belirtildi. Apple ise vergi stratejilerinin yasal olduğunu ve “vergiden kaçınmak için numaralar çevrilmediği” ni savunan bir açıklama yaptı. Tumblr artık Yahoo’nun l İnternet şirketi Yahoo, New York merkezli blog sitesi Tumblr’ı 1.1 milyar dolar nakit para karşılığında satın aldı. Yahoo yönetim kurulu tarafından oybirliğiyle onaylanan ve uzun süredir gündemde olan anlaşmayla, şirketin kasasındaki 5.4 milyar dolarlık nakdin yaklaşık beşte biri Tumblr’a ödenecek. Anlaşmanın yılın ikinci yarısında tamamlanması bekleniyor. Yahoo’nun kararı, daha yaygın bir sosyal medya ağına sahip olma ve daha genç bir kullanıcı profilini çekme çabası olarak yorumlanırken, Tumblr’ı, 2007’de şirketi kuran 26 yaşındaki David Karp’ın yönetmeye devam edeceği belirtildi. Kaynak: TÜİK, Ulusal Hesaplar. Derecelendirmede geçen “yatırım” sözcüğüne karşın, finans dünyasının mantığı içerisinde söz konusu kavramdan anlaşılması gereken olgu, doğrudan sermaye yatırımlarında anılan sabit sermaye yatırımları değil, çoğunlukla kısa dönemli ve özünde aşırı oynaklıklar barındıran finansal yatırımlardır. Yazılarımızda uzun süredir yakın tarihçemizden edindiğimiz bir acı dersi sürekli yinelemek gereği duymaktayız: “Bir ekonomik krize en yakın olan ekonomi, uluslararası sermayenin en gözde konumunda olan ekonomidir”. Bu yorumun bir söz oyunundan ibaret olmadığını artık çok yakından biliyoruz. Garanti’ye ceza şoku l Garanti Bankası’na, eksik gelir ve kurumlar vergisi tahakkuk ettirildiği iddiasıyla 84 milyon 604 bin 304.46 TL’si vergi aslı ve 126 milyon 906 bin 456.69 TL’si ceza olmak üzere toplam 211 milyon 510 bin 761,15 TL tutarında vergi/ceza ihbarnamesi tebliğ edildi. Garanti Bankası konuyla ilgili “Bankamız vergi tarhiyatına konu işlemlerin ilgili mevzuata uygun olduğu görüşündedir. Söz konusu tarhiyata karşı, tüm yasal haklar kullanılacaktır” açıklamasını yaptı. Turkcell’den Akıllı Harita Ekonomi Servisi Turkcell işini büyütmek, saha aktivitesi düzenlemek, yeni mağazaya da şube açmak isteyen şirketlerin ve kurumların hedef kitlelerine en etkin şekilde ulaşmalarını sağlayacak Akıllı Harita hizmetini kullanıma sundu. Akıllı Harita ile “müşteri neredeyse orada iş yapmak” mümkün hale geliyor. Turkcell kurumsal satış ekibinin ziyareti sırasında imzalanan sözleşmenin ardından şirketler https:// akilliharita.turkcell.com.tr sitesinden kullanıcı adı ve şifre ile Turkcell’in Akıllı Harita’sına ulaşabiliyor. Bir etkinliğin planlandığı noktada ve saatte Turkcell’in mobil hareketlilik yoğunluğu ya da şirketin kendi müşteri kitlesinin yoğunluğu analiz edilebiliyor.