Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 MAYIS 2013 ÇARŞAMBA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 2015 hedefi 1 milyar dolar ciro Ekonomi Servisi Brisa Genel Müdürü Hakan Bayman, Brisa’nın 2013 yılı ilk çeyrek satış gelirlerinin yaklaşık 319 milyon liraya, kârlılığının da yaklaşık 26 milyon liraya ulaştığını belirterek, 2015’te 1 milyar dolar ciro hedeflediklerini söyledi. Bayman, Brisa’nın yıllık değerlendirme toplantısında, şirketin 25. yılını kutladığı 2013 yılına iyi başladıklarını, şirketin 20. yılını kutladığı 2008’den bu yana üretimlerinin 9 milyon adet lastiğe, yatırımlarının yüzde 50 artışla 900 milyon dolara, ihracatlarının yüzde 50’ye yakın artışla yaklaşık 200 milyon dolara, istihdamlarının da yüzde 20 artışla 1.884 kişiye ulaştığını kaydetti. Türkiye’de pazarın bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 25 civarında büyüdüğüne işaret eden Bayman, “Yüzde 3 büyüme hedefimizi revize edebiliriz” diye konuştu. Egeli kadın evde de kredisinde de öncü Konut kredisi talebinde ağırlığın yüzde 86 ile evli erkeklerde olduğu Türkiye’de, kadınların konut kredisi talebi içinde en yüksek paya sahip oldukları bölge, yüzde 18 ile Ege Bölgesi oldu. Güneydoğu’da erkeklerin ağırlığı yüzde 90. Ekonomi Servisi Konutkredisi.com. tr’nin konut kredisi başvuruları, Merkez Bankası ve BDDK verilerini kullanarak derlediği rapora göre, konut kredisi talebinde ağırlığın yüzde 86 ile evli erkeklerde olduğu Türkiye’de, kadınların konut kredisi talebi içinde en yüksek paya sahip oldukları bölge, yüzde 18 ile Ege. Erkeklerin konut kredisine başvuru oranının en yüksek olduğu bölge ise yüzde 90 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Konutkredisi.com.tr 2013 ilk çeyrek verilerini içeren raporu yayımladı. Buna göre yıllık faiz oranları yüzde 8 seviyesine kadar gerileyerek tarihi dip seviyeleri gören konut kredileri ilk çeyrekte yüzde 28 oranında büyüme gösterdi. Merkez Bankası’nın gevşek para politikaları sonucu bireysel kredi faiz oranları düşme trendini sürdürdü. 10 yıl vadeli konut kredisinin aylık faiz oranı yüzde 0.67 seviyelerine kadar inerken 100 bin TL’lik bir konut kredisini aylık 839 TL taksitlerle ödemek mümkün hale geldi. Satıcıların belirlediği konut fiyatları hızla artmaya devam ederken talep edilen konut fiyatlarındaki artış bunun gerisinde kaldı. Konutkredisi.com.tr Danışmanlık Kurucu Ortağı Onur Tekinturhan, “Fiyatlar istikrarlı artıyor. Bu koşullarda faizin daha da düşmesini bekleyenler zararlı çıkabilirler” diye konuştu. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Serpil Timuray, HSBC Bank Türkiye Genel Müdürü Martin Spurling, Destek Patent Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz, Etki İletişim Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Özkan TİMAKADEMİ2023 için bir araya geldi. Show TV’yi artık ilahiyatçı Gökçe yönetecek Ekonomi Servisi TMSF’nin önceki gün el koyduğu Show TV’nin başına Ankara Üniversitesi (AÜ) İlahiyat Fakültesi mezunu olan Mehmet Ali Gökçe getirildi. Çukurova Grubu’na bağlı olarak faaliyet gösteren Show TV’nin büyük hissedarı Mehmet Emin Karamehmet’in, 1999’da el konan İnterbank’tan kaynaklanan 456 milyon dolarlık borcu, son operasyona gerekçe gösterildi. TMSF’nin Show TV’nin yönetim kurulu başkanlığına atadığı 1957 Çankırı doğumlu Mehmet Ali Gökçe, İlahiyat’ı bitirdikten sonra Töbank ve Faisal Finans’ta çalıştı. 1988’de A.Ü. Bankacılık okulunda 9 ay kurs gördü. 8 yıl Kuveyt Türk Evkaf Finans’ta şube müdürlüğü, sonra Anadolu Finans ve Türkiye Finans’ta Genel Müdür Yardımcılığı yaptı. 56 yaşındaki Gökçe son olarak TMSF yönetimindeki VGT’nin genel müdürüydü. Gökçe’nin göreve gelmesinden sonra, bir süredir sağ basında “gençlerin ahlakını bozuyor” diye hedef haline getirilen bazı programların geleceği merak konusu oldu. İhracatçılar akademisi Ekonomi Servisi Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirme hedefine ulaşmak için proje üretmeyi sürdürüyor. Son olarak “TİMAKADEMİ2023” adıyla ihracatçıları eğitmeyi amaçlayan bir seminer programı başlatan TİM, bu doğrultuda alanında uzman şirketlerle işbirliğine imza attı. Etki İletişim’in organizasyonunu üstlendiği TİMAKADEMİ2023’ün finansman çözüm ortağı HSBC Türkiye, iletişim çözüm ortağı Vodafone Türkiye, sınai mülkiyet hakları çözüm ortağı Destek Patent, medya çözüm ortakları ise Turkishtime ve Global Connection oldu. Çözüm ortaklarıyla birlikte akademi projesine dair bilgiler paylaşan TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2023 stratejisini şirket düzeyine indirgemeyi amaçladıklarını belirterek “26 ihracatçı sektöre mensup üretici firmalara yönelik stratejik oyun planı oluşturarak haritalama ve uygulama çalışmasını içeren eğitim, konferans, bilgilendirme seminerleri ve toplantılar düzenleyeceğiz. Şirketlere yol haritası çizilecek. Önümüzdeki 10 yıl altın değerinde. İhracatımızı senelik ortalama yüzde 12 artırarak bugünkü rakamın 3 katına yükseltmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu. Show ve BMC satışta Öte yandan TMSF, Çukurova Grubu’ndan alacaklarının tahsili için Show TV ve BMC’nin satışı için hazırlıklara başladığını açıkladı. Açıklamaya göre, grubun borçları hesaplanarak tahsilat yapılacak 40 şirket, 5 gerçek kişi ve bunlara ait menkul ve gayrimenkullere haciz işlemi yapıldı. Açıklamada, Çukurova Grubu’ndan şimdiye kadar toplam 2.1 milyar dolarlık tahsilat sağlandığı belirtildi. Rusya ve Kafkaslar’ı pizzaya doyuracak Ekonomi Servisi Rusya’dan sonra Azerbaycan ve Gürcistan operasyonunu alan Domino’s Pizza Türkiye, Amerika’dan sonra dünyanın en büyük coğrafyasının yönetimine hâkim oldu. Domino’s Pizza Genel Müdürü Aslan Saranga, 2016’ya kadar Rusya’da 100, Azerbaycan’da 50, Türkiye’de 300 şube açarak 750 restorana ulaşmayı hedeflediklerini söyledi. Domino’s’un Türkiye’de şu an 300 restoranı ile İstanbul, Ankara ve İzmir’de üç üretim merkezi bulunuyor. Ağustos ortasında dördüncü üretim merkezlerini Gaziantep’te açacaklarını belirten Saranga, 2014’te de doğu sınırına bir fabrika daha kurmayı planladıklarını, buradan Gürcistan, Azerbaycan ve çevre ülkelere ürün yollayacaklarını ifade etti. Saranga, şunları söyledi: * Türkiye’de yıl sonuna kadar 375 restoran Domino’s, 2016 sonuna kadar Rusya’da 100, Azerbaycan’da 50, Türkiye’de ise 300 restoran açacak. Gaziantep’teki fabrikalarının ağustos ortasında faaliyete geçeceğini söyleyen Genel Müdür Saranga, bu yıl 1500 kişiyi işe alacaklarını söyledi. ve 450 milyon TL ciroya ulaşmayı hedefliyoruz. * Doğu’da çok hızlı büyüyoruz, Doğu şubelerimizin cirosu İstanbul’dakileri geçiyor. Şu an 47 ilde varız, 2013 sonunda 60 ile ulaşacağız. * Her üretim merkezi için yaklaşık 34milyon Avro yatırım yapıyoruz. Bir Domino’s Pizza şubesi ortalama 250 bin dolara mal oluyor. * Domino’s Pizza Türkiye olarak çevre ülke lere de malzeme tedariki yapıyoruz. Hollanda, Belçika ve Fransa’ya yılda 3 ton sos satıyoruz. Rusya’ya satışa başlayacağız. * 5 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz. Bu yıl 1500 kişiyi işe alacağız. * MetroCity’de açtığımız ilk AVM şubemizde üç dakikada servis yapmayı hedefliyoruz. MetroCity’den sonra 23 AVM’de daha şube açacağız. * Ürün gamımızı sürekli yeniliyoruz. Avm şubemizde cookie’ler, salatalar, wrap’ler ve dondurmaları da tüketicilerimize sunuyor olacağız. Aslan Saranga Dolar 1 yılın zirvesinde Ekonomi Servisi 9 Mayıs’tan beri devam eden yükselişini dün de sürdüren dolar, Haziran 2012’den beri gördüğü en yüksek seviye olan 1.8522 TL’ye çıktı. Serbest piyasada dolar 1.8520 TL’den günü tamamladı. Moody’s’in Türkiye’nin kredi notu yatırım yapılabilir seviyeye çıkarmasının ardından 1.82 sınırına kadar gerileyen dolar/TL, bu seviyeden gelen güçlü alımların etkisi ile yönünü yukarı çevirmişti. Analistler, hem yurtdışında hem yurtiçinde doların güçlendiğini belirtirken yurtiçinde Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam edeceğine ilişkin beklentilerin, yerli yatırımcıların Türkiye varlıklarında mevcut pozisyonlarında realizasyona gitmelerine neden olduğunu ifade ediyor. Yurtdışında ise Fed’den tahvil alım programının bitirilmesine yönelik açıklamalar gelmesi durumunda doların güçlenmeye devam edebileceği belirtiliyor. Ne vatandaşının sağlığı umurunda, ne üreticisinin geçimi... Tabii ne de hukuk. Öyle ya, nasıl olsa her istediği sonunda oluyor. AKP’nin nişasta bazlı şeker kotası üzerine kurduğu oyundan bahsediyorum. Biliyorsunuz zaten dünya ortalamasının üzerinde olan bu kota her yıl giderek artırılıyor. Sağlık üzerinde olumsuz etkileri olan nişasta bazlı şeker, mısırdan elde ediliyor. Oyuna geçmeden önce küçük bir hatırlatma yapalım isterseniz. Türkiye, nişasta bazlı şekere (NBŞ) izin veren ülkeler arasında en büyük orana sahip birinci ülke konumunda. Dünyada kişi başına 23.3 kg tüketimi ile ABD ilk sırayı alırken 5.08 kg ile Türkiye ikinci sırada. ABD dışındaki ülkelerin ortalaması 0.7 kg. Yani Türkiye, dünya ortalamasının yaklaşık 8 katı tüketime sahip. AB tarımının lokomotifi konumunda olan Fransa, Hollanda ve İngiltere’de NBŞ üretimine izin verilmezken, Almanya’da bu oran pancar şekerinin yüzde 2.5’i kadar. Yaklaşık 300 milyona sahip AB üyesi ülkelerde NBŞ üretimi 300 bin ton civarında iken, 70 milyon nüfuslu Türkiye’de bu rakam 406 bin ton civarında. Türkiye’de NBŞ üretimi 5 şirket bünyesindeki 6 üretim tesisi tarafından yapılıyor. Bu üretimlerin yüzde 80’ine yakınını ise ABD’li Cargill gerçekleştiriyor. Şimdi gelelim sadede... Mısırdan elde edilen nişasta bazlı şeker kotası halen yüzde 10’da iken ve giderek azalması gerekirken artırılıyor. Her yıl Bakanlar Kurulu kararı ile bu kota yüzde 50 arttırılıyor. Ve Şekerİş Sendikası her yıl dava açıyor, davayı kazanıyor ama aradan geçen bir yıl boyunca yüksek kotalı üretim gerçekleşmiş oluyor. Ve hukuk hiçe sayılarak Hukuk Şekerde Eridi... bu her sene tekrarlanıyor. NBŞ, normal şeker pancarı şekerine göre daha ucuz olduğu için pasta, tatlı yapımında ve şekerin kullanıldığı birçok üründe kullanılarak düşük maliyetle üretim yapılıyor. Yüksek fiyatla satılıyor ama vatandaş zararlı şekerli ürün tüketmiş oluyor. Oysa Türkiye’nin şeker tüketimini karşılama açısından bir sorunu yok. Bu durum Şeker Kurumu’nun 2011 yılına ilişkin bilanço ve netice hesaplarının görüşüldüğü TBMM KİT Komisyonu toplantısında birkaç gün önce gündeme geldiği için bu köşeye taşıdım. Üstelik toplantıda ortaya çıktığına göre Sayıştay bile nişasta bazlı şeker üretimi konusunda (hem kota artırımı hem de GDO’lu tatlandırıcıların insan sağlığı üzerindeki etkileri konusunda) uyarı yapmış. O uyarıya da kulak asılmamış. Sonuçta NBŞ’nin kotasının artırılmasıyla Türkiye’de şeker pancarı üretimine ve şeker sektörüne AKP eliyle darbe vuruluyor. İstihdam hızla azalıyor. Şeker pancarı sektörü; fabrikalarda çalışanlar, tarım işçileri ve üretici aileler ile birlikte 8 milyon aşkın insanı do yuran bir sektör. Türkiye, pancardan şeker üretiminde Fransa ve Almanya’dan sonra Avrupa’da üçüncü sırada. Fransa üretiminin tamamını pancar şekerinden sağlıyor, NBŞ üretimi yok. Almanya’da ise NBŞ toplam şeker üretiminin sadece yüzde 2.5’i. Türkiye’de ise bu oran yüzde 15. TBMM KİT Komisyonu üyesi CHP Grubu Sözcüsü Aykut Erdoğdu ile telefonda konuştuğumuzda KİT Komisyonu’nda Şeker Fabrikaları ile Şeker Kurumu hesaplarını incelediklerini ve hayli yolsuzluklar tespit ettiklerini söylüyor. Örneğin Kayseri Şeker’de pancarda normalde yüzde 8.07 olan fire yüzde 32’lere çıkmış. Bu nedenle fireye ödenen fazla ödeme 156.2 milyon lira. Erdoğdu “Pancarların özel şirket tarafından tartıldığını söylüyorlar. ‘Neden özel şirket’ sorumuza ise bir türlü yanıt alamadık. Almadıkları şekeri almış gibi gösteriyor ve bunu fireye yediriyorlar gibi bir algı yarattı bu durum bizde” diyor ve ekliyor: “Şeker fabrikalarının iyice değer kaybetmesi için yatırım ve bakım yapılmıyor.” Pancar ekiminin azalması sadece çiftçiye değil hayvancılığa da zarar veriyor, çünkü pancar küspesi yem olarak hayvancılıkta ciddi miktarlarda kullanılıyor. Türkiye’de şeker üretimi konusunda planlamalar yapmakla sorumlu Şeker Kurumu’nda Amerikan Cargill şirketinin bir temsilcisi bulunuyor. Bu durum bile ulusal şeker planlamasının kime, neye yaradığını açıkça ortaya koyuyor. Ve tabii pancar üretimindeki bu durum pirinçte, fındıkta, tütünde de farklı değil... Ne diyelim. Hukuk şekerin içinde eriyip yok olunca... 1 ABD Doları: 1.0213 Avustralya Doları 5.7905 Danimarka Kronu 0.9686 İsviçre Frangı 6.6580 İsveç Kronu 102.73 Japon Yeni 1.0272 Kanada Doları 5.8380 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.2871 ABD Doları 1.5180 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 1.8490 2.3760 2.7800 1.8900 81.40 549.00 SATIŞ 1.8520 2.3800 2.8300 1.9200 81.75 565.00 1 Kuveyt D.: 3.4912 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 3.79 7 Günlük Repo 3.76 22 MAYIS 2013 EFEKTİF ALIŞ 1.8462 1.7964 0.31835 2.3762 2.7978 1.9002 0.27612 1.7896 6.3178 0.31547 0.48894 1.7875 SATIŞ 1.8536 1.8274 0.32087 2.3858 2.8186 1.9182 0.27981 1.8112 6.5954 0.31854 0.49722 1.8129 MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 1.8475 1.8047 0.31857 2.3779 2.7998 1.9031 0.27631 1.7962 6.4140 0.31569 0.49263 1.7941 SATIŞ 1.8508 1.8165 0.32013 2.3822 2.8144 1.9153 0.27917 1.8043 6.4979 0.31781 0.49352 1.8060