Katalog

6 MART 2013 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 17 Düğündeki cenaze, cenazedeki düğün MURAT BEŞER Indie karanlığıyla Latin aydınlığının karışımındaki loşlukta Calexico ‘Hem zaten sen birinci olacaksın’ Tarihe değerli bir piyanist ve sanat elçisi olarak geçen Van Cliburn’ün Çaykovski Piyano Yarışması’nı bir Amerikalı olarak kazanması politik açıdan da gündem oluşturmuştu genç bir Türk kemancı da vardır: Ayla Erduran. Yarışma öncesinde Çaykovski Konservatuvarı’nın bahçesinde ona rastlar: “Kara kıvırcık saçlı, uzun boylu bir çocuk. Böyle bir jürinin önünde nasıl çalacağım, ödüm patlıyor” diyor. Ben daha önce yarışmalaGeçen hafta ünlü Amerikalı pira girmiş, tecrübe kazanmıştım. yanist Van Cliburn’ün ölüm haOna “Hiç korkma, bir konser beri geldi. Tarihe değerli bir piyagibi düşün, zaten jürinin sunist, sanat elçisi ve gençlere yol ratını görmüyorsun; salonaçan bir koruyucu olarak geçti. daki Rus halkı da o kadar sıKurduğu vakıfla ve 1962’den beri cak ki, onlara bir konser vedüzenlediği piyano yarışmalarıyriyormuş gibi çal” dedim. Ayla ünlendi. rıldık. İki adım yürüdüm. Sanki 1958’de Moskova’da ilk birisi kafamı tutup çevirdi. Seskez yapılan Çaykovski Piyano lendim ona: “Van, hem zaten Yarışması’nı bir Amerikalı olarak sen birinci olacaksın” deyiverkazanması politik açıdan da gündim. Nasıl söylediğimi bilmiyodem oluşturmuştu: Cliburn, Rusrum. Oysa bu piyanisti ne dinya ile Amerika arasındaki soğuk Ayla Erduran’nın izlediği yarışma sonrasında lemiştim, ne de onun hakkında savaşın sona ermesine yol açan övgü duymuştum. Final halka Nikita Kruşçev, Van Cliburn’ü tebrik ediyor. gayri resmi bir diplomat gibi alaçık yapılıyordu. Balkona gidip gılandı. O günden sonra dünoturdum. Dinleyiciler kendinyanın her yerinde kabul gördü den geçmişti. Ben de böyle bir u 1. Çaykovski Yarışması’nı kazanması ve Eisenhower’dan Obama’ya şey yaşamadım! yaşamının dönüm noktası olmuştu kadar bütün başkanlara konBitince jürideki Sviatoslav Cliburn’ün. O yıl bu yarışmayı izleyenler ser verdi. Ona yarışmayı kazanRichter ayağa kalktı ve alkışdıran Çaykovski’nin 1. Piyano arasında Moskova’da eğitim gören genç ladı. Çıldırmıştım heyecanımKonçertosu’nun kaydı bir milyodan! Daha iki gün önce tanıştıbir Türk kemancı Ayla Erduran da vardır. nun üstünde satarak pop yıldızğım Amerikalıydı bu. ÇaykovsErduran, Çaykovski Konservatuvarı’nın ları kadar ün sağladı. Sony, geki 1. ve Rachmaninov 3. konbahçesinde heyecanla dolaşan Cliburn’ü çen ay sanatçının önceki kayıtlaçertoları çalıp bitirmiş, sakinleşmiş ve dinleyicinin arasırından derlenmiş 29 CD’lik tarihi gördüğünde ona ‘Van, hem zaten sen na gelip oturmuştu. Başını kalbir külliyatı piyasaya sunmuştu. dırıp yukarı baktı, o kadar kişiVan Cliburn 1934’te nin arasından beni gördü. “GelLouisiana’da doğmuş, Liszt’in sene” diye eliyle çağırdı. Yaöğrencisi olan annesiyle daha üç rduran Cliburn’ün nına gidip oturdum. Sonuçları birlikbuçuk yaşındayken piyanoya başlayarışmasında te dinledik. Sonuçlar açıklanıp Altın mış. Sonra Juilliard’da okumuş ve 1. O yıl bu yarışmayı izleyenler araMadalya’yı kazandığında onu ilk kutÇaykovski Yarışması’nı kazanması sında Moskova’da eğitim gören layan da bendim. yaşamının dönüm noktası olmuş. dından son albümün gözdesi “Para” var. Indie karanlığı ile Latin aydınlığının karıÇöl ıssızlığına bürünmüş bir pazar akşaşımındaki loşlukta, mükemmel denge oluşmı… Bu vahşi şehirde sadece iki yer, iğne turan melodiler var ki, Tejano unsurları özatsan yere düşmeyecek halde. Biri son dergürleştirici bir rol oynuyor. Tipik TexMex bisini oynatacak olan İnönü Stadyumu, dieğlence kültürü; hüzünlü trompet ile fıkırğeri İKSV Salon. İlkinin gerekçesi kamusal dak akordeon sedalarının aralarına sıkıştıancak diğeri ilkine göre biraz “marjinal”; rılmış Ayeee, Yeeeaaa, Arriva!!! naraları… Amerikalı indiefolk topluluğu Calexico, İs Asma katın derin karanlığında duvara asıtanbul konserlerinin ikinci gecesinde sahlı monitöre bakarak dans edenler çok eğlene alıyor. niyor. Hareketli parçalarda salon mütemadiSalon da sahne de hınyen el çırpmalarıyla karşılık vecahınç; kalabalık bir giriyor müziğe. u Salon da sahne de tar ve tuşlu çalgılar ordu“Guero Canelo”da sahne önü, hıncahınç; kalabalık bir sallanan kalçalarla havada sallasu var, aralarına serpiştirilmiş vibrafon, kontrbas, bolgitar ve tuşlu çalgılar nan ellerle Cahide’ye dönüyor. ca mikrofon; bir de sol baİşte gecenin beklenen parçası, ordusu var, aralarına şa kurulmuş bir davul seLove kavırı “Alone Again Or” serpiştirilmiş vibrafon, ti... Calexico’nun ülkemize tuzu biberi. Biste çalınan dört kontrbas, bolca mikrofon; parça ise 100 dakikalık konserin ikinci ziyareti bu; 11 yıl önce h2000 Festivali’ne gelbir de sol başa kurulmuş EP’si oluyor. mişlerdi. O zamandan bu yaBu topluluğun zekâ işi bir mübir davul seti... Popüler zikal na çok elemanı değişti topluformülü var. Amerikan comüzikte kimlik sorununa untry, indie twang, Latin, Balkan luğun. Önde gitar çalıp şarkı söyleyen Joey Burns ile da verilmiş en iyi yanıtlardan halk şarkıları, Spagetti Western vulcu John Convertino baki vs.; The GoBetweens, Tom biri olan Calexico, kalanlar, yani dükkânın gerWaits ve Tinderstick ipuçlarındüğündeki cenazeyi çek sahipleri. dan yakalanan katilin hikâyesi. değil, cenazedeki düğünü Daha düz ifade etmek gerekirse Parçadan parçaya değişerek 7 ya da 8 kişi oluyorlar. kültürel olarak Amerika’da yaçalıyor... Fiziken durağan bir sahneşayan Latin vatandaşlara Amerisi var Calexico’nun, biraz da kalıların taktığı isimle, hispanik. mecburiyetten. Kıpırdamadan yumurtlatılan (Lambchop ve Yo La Tengo’dan da tanıendüstriyel tavuklar gibi çalıyorlar, sadece dığımız) Paul Niehaus’un klavye tasarımlı parça aralarında solo yapacak çalgının sahiözel slide gitarından çıkan yaz güneşi imgeli bi, aralardan slalom yaparak öne geliyor. sesler yabani bitkilere, sıcak kuru rüzgârlara, Yanıltmasın, bu müzikle Mariachi birasıçöl yalnızlığına, güneşte kavrulan sombreronın iyi gitmeyeceğini söylemenin ve kendilara, damak burkan margaritalara karışıyor. mizi müziğin afallatıcı ruh hallerine bırakTarantino’dan değil, Peckinpah’tan ödünç manın tam zamanı. Geçen yıl çıkan “Algialınmış işitsel bir dünya bu. ers” albümünü açan “Epic”, konseri de açıDüğündeki cenazeyi değil, cenazedeki düyor. Repertuvar, tarihi bir gezi yaptırmaya ğünü çalıyorlar. Popüler müzikte kimlik souygun, ağırlık bu albümden. Depresif gitarrununa verilmiş en iyi yanıtlardan biri Caların hüznü, biraz sallanmak isteyenleri dizlexico derken bizi eve götürecek metronun ginlerken hareketli Latin pasajlar, Metin Er 12’de kepenk indireceğini unutmuyoruz. Kasoy ile Ayhan Sicimoğlu’na dudak büken pı önünde Olağan Şüpheliler’le laflamak için “cool indicilere” iyi geliyor. Birazdan onla vakit yok… rın en sevdiği parçalardan biri “Roka”, ar(muratbeser@muratbeser.com) E DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ’NİN DÜNYA KADINLAR GÜNÜ ETKİNLİKLERİ Kadın gözüyle sanat ve üretim Kültür Servisi Doğuş Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi, Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği ve Ataşehir Belediyesi işbirliği ile 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında bir etkinlik dizisi gerçekleştiriyor. Etkinlikler, bugün saat 10.30’da Doğuş Üniversitesi Acıbadem Yerleşkesi, K Blok Gözaçan Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki “Kadın Gözüyle Kısa Film ve Sinema” başlıklı panelle başlıyor. Moderatörlüğünü yönetmen, senarist Orkide Ünsür’ün yapacağı panelde, yönetmen Müge Bayraktar’ın “Tatlıya Her zaman Yer Vardır” kurmaca çalışması ve Bilgi Diren Güneş’in “Eyvah Babam Emekli Oldu” çalışması da izleyicilere sunulacak. Yarın ise yine aynı mekânda Aida Boydağ’ın keman resitali ile açılacak “Cumhuriyetin Kadınları Sempozyumu”na Av. Nazan Moroğlu, Prof. Devrim Erbil, tiyatro sanatçısı Ayşe Lebriz Berkem, sanatçı Elvan Kolçak Öksüm, Ataşehir Belediyesi Genel Koordinatörü Dr. Gamze Akkuş İlgezdi, Prof. Dr. Afife Batur, yazar Orhan Karaveli, Prof. Şerife Atlıhan, Prof. Günay Atalayer ve Prof. Meriç Hızal katılacak. 8 Mart’ta saat 10.00’da ise Ataşehir Belediyesi Nikâh Salonu’nda geleneksel sanatları yaşatan üretici kadının sanat, sosyo kültürel ve ekonomik yapı içindeki konumunun tartışılacağı “Ekmek de İstiyoruz, Gül de…” sempozyumu düzenlenecek. Etkinlik kapsamında ayrıca “Üretici Kadınlar El Emeği Göz Nuru” ve “Uluslararası Kadın Sanatçılar” sergileri açılacak. Ayla ErduranStéphane Blet konseri n Kültür Servisi Notre Dame de Sion (NDS) kültür sanat etkinliklerinde keman virtüözü Ayla Erduran ve besteci, piyanist Stéphane Blet ikilisi bu akşam saat 19.30’da konser verecek. İkili konserde Robert Schuman, Edvard Hagerup Grieg, Claude Debussy’nin eserlerini seslendirecekler.