Katalog

23 KASIM 2013 CUMARTESİ CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA TEB Başkanı Akmen, Bakan Çelik’in açıklamasını kınadı KÜLTÜR 17 DT ve İBBŞT’de Necip Fazıl’ın ‘Para’ adlı oyununun 5. perdesi oyundan çıkarıldı ‘Laf cambazlığı yapıyor’ lunan ve gelişmekKültür Servisi Tite olan özel tiyatroyatro Eleştirmenleların projelerine desri Birliği (TEB) Baştek vermek olduğukanı Üstün Akmen, nu hatırlattı: Kültür ve Turizm Ba“Tamam, destek kanı Ömer Çelik’in, almak ebedi bir hak özel tiyatrolara desolamaz, ama bu yıl tek yardımı açıklamadestek alamayan sını kınadı. tiyatroların hangiAkmen, Bakan si ulusal Çelik’in “Bu sene kültür destek ve çağ alan bir u Akmen, kurul daş an tiyatroüyelerinin destek layışa nun buvermedikleri, hatta u y g u n nu kenetkind i s i destek verdikleri likleriyne verille kültür miş ebe tiyatroları bile ve sadi, doku tanımadıklarını, natımınulmaz çünkü tiyatroya za hizbir ayrı mette calık ola gitmediklerini ileri bulunrak algıla sürdü. m a ması hiçmakta, bir şekilbakan bunu açıkde mümkün olmaz. lamalı, ama açık Bir tiyatro her zalayamaz. Bakan man destek alacak değil, kurul üyelediye bir kaide yok” ri de açıklayamaz, açıklamasını gülünç zira kurul üyeleri bu bulduğunu belirtti. tiyatroları tanımaz, “Bakan laf camhatta destek verdikbazlığı yapıyor” dileri tiyatroları da tayen Üstün Akmen, nımaz. Çünkü hiçbikonuyla ilgili yönetri tiyatroya gitmez. meliğin amacının, O halde nasıl desulusal kültür ve çağtek kararı veriyorlar daş anlayışa uygun derseniz ‘o piti piti” etkinlikleriyle kültürusulüyle.” sanata hizmette bu ‘Üstad’larına bile sansür u ‘Para’ oyununun 5. perdesinin, bir banka patronunun ‘esrar kahvesi’ne düşmesi ve çok fazla ‘esrar içmesi’ nedeniyle çıkarıldığı öğrenildi. CHP Milletvekili Süheyl Batum’un ‘Üstadınız Necip Fazıl’ı bile sansürleme ihtiyacı hissediyorsunuz! ’ dediği belirtildi. SELDA GÜNEYSU ANKARA Ankara Devlet Tiyatrosu (DT) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları (İBBŞT) tarafından bu yıl sahneye taşınan Necip Fazıl Kısakürek’in “Para” adlı oyununun 5. perdesi “esrar” nedeniyle sansürlendi. Oyunun sansürlenen 5. perdesi, bir banka patronunun yaşadığı trajik olayların ardından “esrar kahvesine” düşmesi ve çok fazla “esrar içmesi” nedeniyle ölümünü anlatan, “ahlak ve ahlaksızlık” kavramlarını sorguluyor. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın bundan 2 yıl önce tiyatroların özelleştirilmesine yönelik açıklamalarının ardından Başbakanlık, DT Genel Müdürlüğü’ne, “Repertuvarınızda Nâzım Hikmet’in oyunları var, neden Necip Fazıl’ın oyunları yok?” sorusunu yöneltmişti. DT Genel Müdürlüğü söz konusu durumun ardından bu yıl Necip Fazıl Kısakürek’in “Para” adlı oyununu sahneye taşıdı. Aynı oyun, İBBŞT tarafından da sahneleniyor. Ancak oyunun, bir banka patronunun yaşadığı trajik olayların ardından “esrar kahvesine” düşmesini ve çok fazla “esrar” içmesi nedeniyle yaşamını kaybetmesini anlatan 5. perdesi her iki tiyatro tarafından sansürlendi. 5. perde zaten diğer perdelerde anlatılıyormuş! İBBŞT dramaturglarından Özge Ökten, oyunun broşüründe bu perdenin neden kaldırıldığını “Para” başlıklı yazısında, şu ifadelerle anlattı: “Piyeste bulunan 5. perdenin sahnelediğimiz yorumda bulunmayışının nedeni piyesin bu parçasına ilişkin kimi bölümlerin dramaturji çalışmasıyla zaten piyesin diğer kısımlarında kullanılmış olmasıdır. Piyesin dramatik akışının ve söylemek istediği sözün 4. perdeye kadar anlam olarak tamamlanıyor oluşu da 5. perde tasarrufumuzda bir başka önemli etkendir. Her dönem geçerliliğini koruyan temasıyla ‘Para’, yıllarca eskimeyecek bir piyes olarak tiyatro eserleri arasındaki yerini her zaman koruyacaktır.” ‘Üstadınız dahi tiyatroya sığmıyor!’ Ankara DT ve İBBŞT’de son perdesi sansürlenen “Para”yı CHP Eskişehir Milletvekili Süheyl Batum’un da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu sırasında Bakan Ömer Çelik’e yazılı olarak sorduğu öğrenildi. Batum’un Çelik’e, “Muhafazakâr sanat söyleminizin tiyatrodaki temsilcisi olduğunu ilan eylediğiniz Necip Fazıl Kısakürek’in Ankara DT’de oynanmakta olan ‘Para’ adlı oyununun meyhanede geçen 5. perdesi sansürlenmiş, oyundan bütünüyle çıkarılmıştır. Bu nasıl bir muhafazakâr sanat anlayışıdır ki üstadınız Necip Fazıl Kısakürek’i dahi oraya sığdıramıyor, onu sansürleme ihtiyacı hissediyorsunuz!” dediği kaydedildi. Bakan Çelik ise Batum’un söz konusu sorusunu yanıtsız bıraktı. Kahraman kendisi mi? Sanat tarihçilerince “Para” oyununda uyuşturucu nedeniyle bunalım yaşayan ve ölüme sürüklenen kahramanın Necip Fazıl’ın kendi yaşamından kesitler içerdiği belirtiliyor. Necip Fazıl’ın oyunda, kendi yaşamından kesitler ve tipleri yansıttığının ifade edilmesi tartışmalara da yol açmıştı. DÜNYA SATRANÇ ŞAMPİYONASI Bir beraberlik yeterli Kültür Servisi Hintli Dünya Şampiyonu Viswanathan Anand ile Norveçli Büyükusta Magnus Carlsen arasında oynanan FIDE 2013 Dünya Satranç Şampiyonası’nın 9. oyununu kazanan Carlsen, aradaki puan farkını üçe çıkardı. Hindistan’ın Chennai kentinde oynanan maçın 9. karşılaşmasında beyazlarla oynayan Anand, açılışın ardından siyahlar için son derece tehlikeli, dengesiz bir oyun elde etmeyi başarmasına karşın son hamlede yaptığı büyük hata sonucu 29. hamlede yenilgiyi kabul etmek zorunda kaldı. Anand’ın, maçta 63 öne geçen Carlsen’e karşı maçı eşitleyerek, eşitlik bozma maçına kalabilmesi için kalan üç oyunun tümünü kazanması gerekiyor. Kalan oyunlardan birinin bile berabere bitmesi halinde Carlsen, dünya satranç şampiyonluğu tahtına oturarak satranç dünyasının yeni kralı olacak. KÜLTÜR SANAT