Katalog

3 MART 2012 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 13 Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, ‘İşsizlik önümüzdeki aylarda artabilir’ uyarısında bulundu İşsizlikte tehlikeli boyut Ekonomi Servisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) önümüzdeki dönemde işsizliğin artabileceğine dair uyarıda bulundu. İşsizlik ödeneğinden yararlanmak üzere başvuranların bu yılbaşından itibaren artış gösterdiğine dikkat çeken konfederasyon, iş piyasasından çekilen kadın ve iş aramaktan vazgeçenlerin de yeniden piyasaya döndüğüne vurgu yaptı. İşsizlik ödeneğine başvuru sayısının Aralık 2011’de 41 binden Ocak 2012’de 62 bine çıktığına işaret eden TİSK, “İşsizlik aşağı yönlü iken, işsizlik ödeneğine başvuru sayısı yukarı yönlü hareket ediyor. İşsizlik önümüzdeki aylarda artabilir” dedi. TİSK tarafından yılda bir hazırlanan “TİSK İşgücü Piyasası Bülteni” yayımlandı. İşgücüne katılma oranının yükseliş eğilimini 2011’de de sürdürdüğüne dikkat çekilen bültende, işgücüne katılma oranındaki artışta kadınlar ve gençlerin önemli rol oynadığı belirtildi. Kadınların işgü Simge “TL’nin yeni simgesi bile, Türkiye’de ileri demokrasi olarak ilan edilmiş düzenin ne menem antidemokratik bir düzen olduğunun belgesi..” diye söze girsem, “önyargılı, iflah olmaz bir iktidar karşıtlığı” olarak algılanabilir mi? Yanıtı: “Önyargılı olan biz değiliz. Yakalanmış oyçoğunluğu, iktidar gücünü, ileri demokrasi diye diye, keyfi, tek yanlı dayatmacı kullanan iktidarın kendisi. Demokrasinin olmazsa olmaz ilkelerini, hukuk devleti düzeni, güçler ayrılığı, kurumlar, uzmanlıklar özerkliğini, başta siyasi muhalefet, parlamento içidışı katılımcılığı yok sayarak, sivil diktatörlüğe vardırılan bir yönetim anlayışının dayatılması... Demokratik sınırların varlığına katlanamayan, rejim değiştirmeyi bile kendine hak tanıyan mutlak iktidar tutkusunun, belki de sonuçları algılanamadan önlenemez tırmanışı...” Belki yaşamsal sonuçları olanlar yanında çok ayrıntı, TL’nin simgesinin Başbakan’ın kamuoyuna sunumu ile yaşamımıza bir dayatma olarak girmesi... Beğensek de beğenmesek de kullanmak zorunda kalacağımız TL’nin yeni simgesini bu saatten sonra tartışmamızın elbette kıymeti harbiyesi yok. Laf aramızda Başbakanımız açıklamasa, ortaya çıkan şekilden TL’nin değer kazanmasının kutsandığını, ayrıntılı açıklanan bu simgeye yüklenen çok büyük anlamları anlayacak halimiz de yok. Ama binlerce katılımcının yarıştırılması sonucu seçildiği söylenen TL’nin simgesinin hazırlanmakta olduğunu kimselerin duymamış olduğunu sorgulama hakkımız olmalı değil mi? Televizyoncuların alışalım, sevelim diye sürekli görüntüsünü verdikleri TL’nin simgesi görüntüsü eşliğinde, habercilik refleksi içinde görüşleri alınan meslek örgütlerinin bu yarışmadan habersiz olmaları çok çarpıcı bir durum değil mi? Her yerde kullanmak zorunda olacağımız bu simgenin seçileceği yarışma kriterlerinde yer alması gereken estetik, anlam, teknolojiye uyum, kullanılabilirlik, her dünyalının hemen anlayabileceği çağrışımlar, sonuç algılamalar üzerinden önceden bilgilendirme, kamuoyuna duyurma, tartıştırma çok basit demokrasinin olmazsa olmaz kuralları değil mi? TL’nin simgesini seçmede en anlamlı, en güzeli arayışta buluşmak, toplumsal uzlaşma, en azından siyasal önyargılı bakışlardan arınma çok kolay bir iş değil mi? Neden olamıyor? İktidarın yüzde elli olarak övünülen seçmeni habersiz, en az benim kadar hiçbir şey anlamadan, kuşkunuz olmasın hiç beğenmeden, sadece Başbakan dayattığı için sesini çıkaramayacak. Siyasi muhalefet, iflah olmaz iktidar muhalifleri ve işin uzmanları ise eleştirmekten kendilerini alamıyorlar... ??? Dışardan bakıldığında başkası için çok kolay görülen yanlışlar, olmazlar, demokratik düzenin çarkları işlemediğinde, ilkeler, kurallar işletilemediğinde, besbelli en yetenekliler için de geçerli olmak üzere, iktidar gücünü kullanan liderler, paylaşan kadrolar için neden görülemez oluyor?.. Dün Suriye üzerinden Cumhurbaşkanı Gül’ün vurgulaması çok düşündürücü; Cumhurbaşkanı, “Suriye yönetiminin ilk muhalefet eylemlerinin başladığı günlerde kendilerine yapılan uyarıları yok saydığını anımsatarak, sonradan referandum dahil atılan adımların işe yarama şansının kalmadığı, artık Esad yönetimin gitmek zorunda olduğu..” anlamına gelen bir görüşü özetledi. Dışardan çok kolay görülebilen, kabul edilebilir bu gerçeği, Esad yönetimi neden göremedi, geç kaldı? Haydi Suriye’de diktatörlük yönetimi koşullarında, uzun süre ayakta kalabilmiş siyasi liderlik bile bu çıplak toplumsal gerçeği göremiyor, tartamıyor, dengelerin değiştiği bir noktada, kantarın topuzunun oynaması ile, diktatoryal gücünü kaybedişini kavrayamadan yenik düşüveriyor... Fransa’da çok uzun soluklu demokrasi yönetimi, deneyimleri üzerine, Sarkozy, Ermeni soykırımı üzerinden oynadığı büyük seçim hesabında nasıl bu kadar büyük bir yanlışa düştü? Fransa, bizim gibi bağımsız yargı düzeni, güçler ayrılığı ilkelerini çiğnemiş, paspas yapmış, sandık demokrasisi düzenine geçmiş bir ülke değil ki... Haksız, insan hakları boyutuna aykırı dayatmacı yasa çıkarma ayıbını bir yana atın, doğrudan düşünce özgürlüğünü katleden bir yasanın yargıdan dönmesinin kaçınılmaz olduğu bir gerçek değil mi? Besbelli Sarkozy seçime kadar Türkiye’nin yeterli parlamenter imzası ile konuyu yargıya taşıyabileceğini hesaplayamadı. Siyaseten yenik düştü. Aynı çerçevelerde bakarsak Erdoğan iktidarlarında, özel yargı ile, parlamentodaki, seçmendeki oy gücü ile yola çıkılarak rejime, hukuk devleti düzenine, demokrasiye uysa da uymasa da gündeme getirilen tek yanlı, keyfi dayatmalarda ipin ucunun kaçtığı ortada... Paranın simgesini seçme örneği; eğitimde 4’ler dayatması, dindar, kindar gençlik yaratma tutkusundaki sınır tanımazlık, iktidara mutlak biat istemedeki orantısız güç kullanımı, yaşamın her alanında kendinden olmayanlara yaşam hakkı tanımazlık... Demokrasi çarklarının işlememesinin üzerine, iktidar gücü, sarhoşluğunun eklemlenmesi... ? TİSK, yılda bir yayımladığı işgücü piyasa bülteninde işsizlik uyarısı yaparak, işsizlik ödeneğine başvuru sayısının Aralık 2011’de 41 binden Ocak 2012’de 62 bine çıktığına vurgu yaptı. Konfederasyon, özellikle istihdamdan çekilen kadınların ve iş aramaktan vazgeçenlerin yeniden işgücü piyasasına dönerek iş aradıklarının altını çizdi. cüne katılma oranı kriz öncesine göre 5.2 puan yükseldi. İşgücüne katılma oranı, 2011’de bir önceki yıla göre 1.1 puan artarak yüzde 49.9’a yükseldi. Kadınlar 1.2 puan, erkekler 0.9 puanlık artış kaydederken, gençlerde artış 1 puan oldu. İşgücüne katılma oranı kriz öncesini temsil eden 2007’ye göre toplamda 3.7 puan, kadınlarda 5.2 puan arttı. ladı. Buna karşılık, 97 bin “öğrenci”, 40 bin “emekli” ve 12 bin “çalışamaz halde olan” kişi işgücü dışına çıktı. 2011’de istihdam oranı yükseldi. İstihdam artışında tarım ve inşaat sektörleri ön plana çıktı, sanayide ve hizmetlerde istihdam artısı zayıfladı. İlave kadın istihdamının yarısı ile ilave ücretli istihdamının beşte biri kayıt dışı olarak gerçekleşti. İstihdama eklenen her 3 kişiden 2’sinin düşük nitelikli olduğu görüldü. 2011’de hizmetler sektörü kadınlar ve erkekler açısından istihdam yaratan en önemli sektör oldu. Hizmetler sektörünün 600 bin kişilik istihdam artışı ile ilk sırada gelerek toplam istihdam artışının yüzde 39.6’sını yarattığı görüldü. Sanayi sektöründeki istihdam artışı zayıfladı. Sanayi sektörünün istihdam artışına katkısı 208 bin kişi ve yüzde 13.7 ile çok sınırlı kaldı. 2010 yılında bu rakamlar sı rasıyla 417 bin kişi ve yüzde 31.7 olmuştu. Üstelik 2010 yılında yüzde 18.7 olan imalat sanayii istihdamının toplam istihdamdaki payı 0.6 puan azalarak 2011 itibarıyla yüzde 18.1’e geriledi. Sanayi istihdamı binde 8 arttı İş arayanlar arttı Bir yıl önce işgücü piyasasında bulunmayan 42 bin “ev kadını” ve “iş bulma ümidi olmayan veya iş aramayan, ancak bulduğu takdirde çalışmaya hazır” 68 bin kişi, çalışma talebiyle iş aramaya baş Sanayide İstihdam Endeksi, 2011’in 4. çeyreayıt dışı 367 bin ğinde, bir önceki yılın aynı kişi arttı dönemine göre yüzde 5, bir önceki döneme göre yüzde Kayıt dışı istihdam, son 0.8 arttı. Üç Aylık Sanayi İsbir yılda 367 bin kişi arttı. tihdam Endeksi 107.9 oldu. Kayıt dışı istihdam tarımSanayide çalışılan saat yılın da 294 bin kişi, tarım dı4. çeyreğinde 2010’un aynı şında 73 bin kişi yükseldi. dönemine göre yüzde 4.5, bir Kadınlarda 548 bin kişilik önceki döneme göre yüzde istihdam artışının 272 bini 2.2 artışla 105.5 olurken, sakayıt dışı oldu. nayide brüt ücretmaaşta bir Ücretli ve yevmiyeliler önceki yılın aynı dönemine açısından kayıt dışı istihdam göre yüzde 14.8, bir önceki döneme göre yüzde 4.6 aroranı 0.6 puanlık azalışla tış yaşandı. Endeks 201.8 2011 yılında yüzde 25.1 sevideğerine ulaştı. TÜİK veriyesine geriledi. Kayıt dışı islerine göre sanayide çalıtihdama bir yılda 204 bin kişi ekşılan saat yılın 4. çeyrelendi. Toplam ücretli ve yevmiğinde 2010’un aynı döyeliler açısından kaydedilen yıllık nemine göre yüzde istihdam artışının beşte biri, ücret4.5, bir önceki döli ve yevmiyeli kadınlar açısından neme göre yüzdörtte biri kayıt dışında gerçekleşti. de 2.2 arttı. K Elektrikte kayıp kaçak bedelini unutturmak istiyorlar Ekonomi Servisi Tüketici Hakları Merkezi Genel Başkanı Av. Faruk Hançer tüm tepkilere rağmen elektrik faturalarından kayıp kaçak bedelinin alınmaya devam ettiğini anımsatarak “Adaletle izahı mümkün olmayan ve dürüst abonelerin cezalandırılması anlamına gelen kayıp kaçak bedeli sistemli olarak unutturulmaya çalışılıyor” diye konuştu. Kahramanmaraş İl Hakem Heyetinin vermiş olduğu kararla gündeme gelen ve hiçbir kurum tarafından izahı yapılmayan kayıp kaçak bedeli tüketicilerin tüm itirazlarına rağmen elektrik faturalarından tahsil edilmeye devam ettiğini kaydeden Hançer, “Siyasi iktidarı bu düzenlemeyi zaman kaybetmeden ortadan kaldırmaya davet ediyoruz” dedi. Turkcell’deki Çukurova’nın paylarının şu an için Altimo’ya devri olmayacak Karamehmet rahatladı ? Çukurova Holding’in patronu Mehmet Emin Karamehmet’in Turkcell hisselerini elinde tutabilmesi için 1.45 milyar doların yatırılmasıyla ilgili kendisine tanınan 5 Mart şartı kaldırıldı. Ekonomi Servisi Turkcell’in yüzde 13.22 hissedarı Rus Altimo’nun Başkan Yardımcısı Mustafa Kıral, Londra’daki yüksek mahkeme olan Privy Council’in, Çukurova Grubu ile Altimo arasındaki Turkcell’deki paylara ilişkin dava sürecinde 1.45 milyar doların mahkemeye yatırılma yönündeki şartını kaldırdığını söyledi. Kıral, “Privy Council’in verdiği kararla Çukurova’nın paylarının şu an için Altimo’ya devri söz konusu olmayacak. İki grup arasındaki dava sürecinin bu yıl sonuna kadar sonuçlanması bekleniyor” dedi. Çukurova, 2005’te o zamanki ismiyle Rus Alfa Grubu ile 3.3 milyar dolarlık bir finansman paketi oluştururken, paket kapsamında Alfa dolaylı olarak yüzde 13.22’lik Turkcell hissesini 1.6 milyar dolara satın almıştı. Alfa ayrıca yaklaşık yüzde 13.8’lik Turkcell hissesi üzerine de Çukurova’ya 1.7 milyar dolarlık kredi karşılığında rehin koymuştu. Çukurova bu paket kapsamında yaklaşık 350 milyon dolarlık borç geri ödedikten sonra, Altimo kalan 1.35 milyar dolarlık borcun geri ödenmesinde Çukurova’nın birden fazla defa temerrüde düştüğünü iddia ederek, tarafların arasındaki sözleşme uyarınca yetkili yer mahkemesi olan British Virgin Adaları’nda konuya ilişkin davalar açmıştı. Doğu Karayip Mahkemesi 5 Aralık tarihli kararında Çukurova Grubu’nun 1.45 milyar doları 90 gün içinde mahkemeye yatırması gerektiğini belirtmişti. BİM’e bebek geldi Ekonomi Servisi Bebek ihtiyaçlarına yönelik olarak faaliyet gösteren online mağaza ebebek.com hisselerinin yüzde 40’ı BİM’in büyük ortakları Topbaş ailesinden Mustafa Topbaş, Muhammed Topbaş ve Musa Topbaş’a satıldı. Sermaye artırımı ile birlikte Topbaş ailesinin aldığı pay yüzde 50 oldu. Şirket Genel Müdürü Halil Erdoğmuş, Reuters’a yaptığı açıklamada ebebek’in 2011 cirosunun 54 milyon lira ve 2012 hedefinin ise 75 milyon lira olduğunu belirterek, şu an 19 mağazası ve eticaret sitesi olan ebebek’in 2012’de altı yeni mağaza hedeflendiğini belirtti. ebebek.com, 2001 yılı Eylül ayından beri faaliyet gösteriyor. Özellikle büyük kentlerde yaygın olan personel ve öğrenci taşımacılığında kayıt dışılık oranı her geçen gün artıyor. Kayıt dışı taşınıyoruz ce 400 profesyonel hizmet veren şirket var. Kayıt dışılık oranı ise Günde yaklaşık 5 milyon kişiye İstanbul’da yüzde 30, Anadohizmet veren personel ve öğrenci lu’da ise yüzde 70’lere kadar çıktaşıyan firmalar, neredeyse 10 yıltı. 200 bin kişinin çalıştığı pazadır fiyat arttıramamaktan şikâyetrın cirosal büyüklüğü Türkiye çi. Kriz nedeniyle kör rekabetin tagenelinde 2.5, İstanbul’da 1 van yaptığı sektörde küçük ve milyar dolar” diye konuştu. orta ölçekli firmalar piyasaİstanbul Servis Araçları ? Krizle birlikte her yıl ortalama yüzde dan hızla siliniyor. Odası Başkanı Hamza Öz10 küçülen ve yılda yaklaşık 30 firmanın türk de son dönemde küçük Yılda yaklaşık 30 firmanın faaliyetini durdurduğunu an kapandığı personel taşımacılığı sektöründe otomobillerle okullara servis latan İstanbul Taşımacılar Biryapma işinin hızla yayıldığıkayıt dışı oranı İstanbul’da yüzde 30 liği Derneği Başkanı Hakan na dikkat çekerek şunları söyAnadolu’da yüzde 70’e kadar yükseldi. Orduhan personel taşımacılıledi: “Bu işler apartman ğı sektöründe fiyat politikasının kapıcısından başlıyor. Türkalitenin önüne geçtiğini belirterek yakın servis firmasının olduğunu kiye’nin büyük çoğunluğu bu “Artık kim düşük fiyat verirse anlatan Orduhan, “Bunun yüzde yöntemle hatır gönül ilişkisiyle büyük küçük tüm şirketler on 25’i İstanbul’da hizmet veriyor. çocuklarını düşük ücretlerle talarla çalışmaya başladı. Bu alan 1 milyon 50 bin öğrenci ve per şıttırıyor. Bu da sektöre büyük da hiç eğitim almamış sürücüle sonel taşınan İstanbul’da sade zarar veriyor.” MURAT GÜLDEREN rin trafiği perişan ettiğini her gün görüyoruz. Olmadık yerlerde indibindi yapıyorlar. Sokak aralarına park ediyor, emniyet şeridini işgal ediyorlar. Sektörün hiçbir saygınlığı kalmadı” dedi. Türkiye genelinde 1500’e Mart vergi ödeyerek geçecek Ekonomi Servisi Pek çok sektörde vergi şampiyonu olan yurttaş, bu ayı vergi ödeyerek geçirecek. 2012’de tahsilatı yapılacak 434 verginin 35’i bu ay ödenecek. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “2012 Yılı Vergi Takvimi”ne göre bu ayki vergilerin başında “2012 Yılı Emlak Vergisi 1’inci taksit ödemesi” geliyor. Emlak vergisinin ilk taksiti bu ayın başından mayıs ayının sonuna kadar ödenebilecek. Ayrıca aynı dönemde 2012 yılı Çevre Temizlik Vergisi’nin 1’inci Taksit ödemesinin de yapılması gerekecek. Martta tahsilatı yapılacak diğer vergiler arasında; Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin ÖTV, Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin ÖTV Beyanı ve Ödemesi, Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin ÖTV, Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin ÖTV de yer alıyor. Umut, tavukları kafesten çıkardı DEMET YALÇIN 122 YILLIK SERVETTE İFLAS ETTİ CENEVRE (AA) İsviçre’nin 122 yıllık futbol kulübü Servette iflas etti. Cenevre kentinin takımı Servette, 10 takımın mücadele ettiği İsviçre birinci liginde bu yıl Neuchatel Xamax’dan sonra iflas eden ikinci futbol kulübü oldu. Kulübün başkanı İranlı işadamı Majid Pişyar, kulübün internet sitesinde yaptığı açıklamada, “Cenevre yetkilileri ve işadamlarının takıma destek bekliyoruz” dedi. ELAZIĞ Yılda 90 milyon adet yumurta üretim kapasitesine sahip Elazığlı Umut Tavukçuluk, tavukların verimini arttırmak için serbest dolaşım üniteleri geliştirdi. Verimi iki kat arttıran ve daha lezzetli ürün elde edilmesini sağlayan yeni sistemle AB’ye ihracat kapılarının açılması hedefleniyor. Umut Tavukçuluk Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Gülmez “AB standartlarında ta sarladığımız kafessiz kümes sistemiyle tavuklar artık içgüdüsel ihtiyaçlar olan tüneme, eşinme, gerinme ve çırpınma gibi doğal hareketleri rahatlıkla yapabilecek” dedi. Elazığ’daki tesislerinde yeni sistemi tanıtan Gülmez, “2 bin 200 metrekarelik ‘Cage Free’ adı verilen kafessiz kümeslerde 120 bin tavuk bulunması gerekirken, biz hayvan refahının daha da yükselmesi için 40 bin tavuk koy duk. Yıllık yumurta üretimimiz 14 milyon 400 bin. AB’nin belirlediği minimum hayvan refahı kriterlerine göre ürettiğimiz yumurtaları Migros, Tansaş, Carrefour gibi zincir mağazalarda satışa sunduk. 2011 yılını 72 milyon yumurta üretimi ve 10 milyon lira ciro ile kapattık. Bu yıl yüzde 120 büyüme ve 17 milyon lira ciro hedefliyoruz” diye konuştu. Ekil vergi rekortmeni Ekonomi Servisi Sivas Defterdarlığı, gelirler ve kurumlar vergisinde ilk 5’e giren vergi rekortmenlerini ödüllendirdi. Hemen her yıl vergi rekortmenleri arasındaki Ekil İnşaat AŞ, bu yıl da TÜDEMSAŞ Vagon Fabrikası’ndan sonra Sivas’ta en çok vergi ödeyen üçüncü firma oldu. Kendisini Rize doğumlu Sivaslı işadamı olarak tanıtan Ekil İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Ekşi ödülünü Cumhuriyet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İlyas Dökmetaş’ın elinden aldı. C MY B C MY B