Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 ARALIK 2012 CUMARTESİ [email protected] 12 EKONOMİ Uluslararası Yatırımcılar Derneği 2023 hedefine ulaşmak için bilişim seferberliği gerektiğini belirtti Önce vergiyi indirin ? YASED’in raporuna göre, Bilgi ve İletişim Teknolojileri sektörü 1 birim büyüyünce ekonomiyi 1.8 birim oranında büyütüyor. Bu nedenle ülkelerin lokomotifi konumunda. Ekonomi Servisi Uluslararası Yatırımcılar Derneği’nin (YASED), Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) Raporu’na göre, 30 milyar dolarlık sektörde, bu hızla giderse 2023 hedeflerine ulaşılması imkânsız. Yıllık yüzde 9 büyüme kaydedilse bile sektör ancak 85 milyar dolara çıkabilir. Oysa rakip ülkelerle yarışabilir hale gelinmesi için Türkiye’nin vergi indirimi başta olmak üzere bir dizi önlem alarak “topyekun bir bilişim seferberliği” başlatması gerekiyor. Bu seferberliğe ek olarak “yatırım ortamını da iyileştirerek Türkiye’nin bölgede bir bilişim üssü haline gelmesi” durumunda 2023’te 160 milyar dolarlık hedef yakalanabilir. Durum tespiti, çözüm önerileri ve uygulamaya dönük eylem önerilerini Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) ile paylaşan YASED, Yeni Nesil İpek Yolu Merkezi, üniversiteler, teknoparklar, girişimcilerin olacağı platform, bulut hizmetleri ve veri çiftlikleri kurularak ortaklaşa harekete geçirilmesi gibi bir dizi öneri getirdi. Gelir Uçurumu Ayağa Dolanıyor… Küresel kapitalizm, ters dönmüş kaplumbağa gibi. Kendi başına doğrulmak için sağa sola hamle yapıyor, ama nafile. Kim beni ters çevirdi, diye söyleniyor. Birinin gelip onu doğrultmasını bekledikçe bekliyor. Bu hale neden geldik ve neden çıkamıyoruz, diye kafa yoranlar, doğruya biraz olsun, yanaşıyorlar. Batı medyasında çıkan bazı makalelerde, gelirin adaletsiz bölüşümünün, kapitalizmin ayağına dolandığının farkına varıldığı ifade ediliyor. Özellikle 1980 sonrasının neoliberalizminin ‘yeniden yapılanması’, önceki dönemin daha sosyal, daha bölüşen Keynesçiliğini tasfiye edip milyonları işsiz ve gelirsiz, sosyal devlet desteğinden mahrum bırakınca, orta sınıf da erimeye başladı, kutuplaşma arttı. Piramidin tepesinde süper varlıklılar ve neoliberalizmin çanak yalayıcısı bir avuç yönetici sınıf; piramidin en altında da yoksullaşan kitleler, işsizler, evsizler, güvencesiz milyonlar… Şimdi talepsizlikten yakınıyor kapitalizm. Tüketemeyen, borçlanamayan kitlelerden yakınıyor. ??? Benzer bir süreç bizde de yaşandı. 12 Eylül 1980 darbesi eşliğindeki 24 Ocak operasyonları ve sonrası programlar bir kum fırtınası yarattı, toplum piramidini de yeniden şekillendirdi. Geliri paylaştırırken tarımı, bölgesel farkları iyikötü gözeten toplusözleşmesendika düzenine katlanan devletin yerini, hızla özelleştirmeci, budamacı, antisendikal, piyasacı devlet aldı. Hele ki 2000’ler ve AKP rejiminde… Sosyal devlet desteği yerine, uygulanan sadaka politikaları, orta sınıf yaratamadı, biat etmiş alt tabakayı genişletti. Ama ihtiyaçları, tüketen, borçlanan bir orta tabaka aslında. Dışarıdan sıcak para, yabancı sermaye, kredi biçiminde sağlanan dış kaynakla ekonomi çarkı döndürülürken, iç talebe, yani “hane halkı”nın talebine muhtaçlar. Akan dış kaynak ağırlıkla, ithalata bağımlı üretime ve ithal tüketim malına akarken iç talep yaratmak için de tüketici kredilerine, kredi kartı borçlanmalarına abandıkça abandılar. T. Bankalar Birliği, 2012 Eylül verilerine göre, sadece tüketici kredisi borçlu sayısı 13 milyon!.. Bu sayıya, 25 milyon kredi kartı kullanıcısı arasından borçlananları da eklemek gerekir. Para otoriteleri borçlu halkımızın profilinden biraz endişeli. Merkez Bankası’nın Kasım 2012 tarihli Finansal İstikrar Raporu, bankaları, tüketici kredileri konusunda uyarmadan edemiyor. Tüketici halkımızın borçlarının (tabii ki banka sistemine borcunun), 284 milyar TL ile, hane gelirlerinin yüzde 48’ini bulduğunu bildiriyor rapor. Burada pek endişeli görünmüyor, ama hatırlamak istemiyor ki, sadece bankalardan borçlanılmaz. Borç hanesinde banka dışından, mesela eştendosttan, aileden, tefeciden, mağazadan, bakkaldan yapılan borçlar da var. Birileri, bu raporu yazanlara bunu hatırlatmalı. ‘Ailelerin borçları, gelirlerinin ancak yarısı’, diyerek kendilerini kandırmasınlar. Borçlandıracak yeterli sayıda üst, üstorta sınıf bulamayınca, alt sınıfları borçlandırmaya, bir anlamda kazanın dibini kazımaya gitmiş bir bankacılık sistemi var. Vergi düşürülürse... Deloitte’nin de danışmanları arasında yer aldığı rapordaki hesaplamalara göre, vergi indirimleri sanıldığının aksine kamu gelirini artırır. Türkiye mobil hat tahsisi, özel iletişim, haberleşme gibi kalemlerde dünyada vergi yükünün en yüksek olduğu ülkeler arasında. Hesaplamaya göre, bu vergi oranlarının düşürülmesi durumunda devletin geliri 3. yıldan itibaren artıyor. YASED Başkan Yardımcısı Serpil Timuray (ortada), Deloitte Türkiye’den Tolga Yaveroğlu, YASED BİT Çalışma Grubu Başkanı Dr. Murad Ardaç, YASED Yönetim Kurulu üyesi Müjdat Altay ve Genel Sekreter Özlem Özyiğit (soldan sağa) ‘2023 Hedefleri Yolunda Bilgi ve İletişim Teknolojileri Raporu’nu tanıttı. BİLİŞİM ÇARKLARI HIZLANDIRILMALI Raporla ilgili sunum yapan YASED BİT Çalışma Grubu Başkanı Dr. Murad Ardaç’ın aktardığı saptamalardan bazıları şöyle: * Bölgesel bilişim üssü: Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşılabilmesi için sadece iç pazarın değil, dış pazarların da teknoloji ürün ve hizmet ihtiyacına cevap verebilir, bölgesel bir bilişim üssü haline gelmesine ihtiyaç var. BİT, mevcut ve yeni gelişen teknoloji ve iş alanlarının inovasyonlarla gelişmesinin, verimlilik ve rekabetçiliğin artmasının önünü açıcı bir rol oynuyor. * Çarklar hızlandırılmalı: Erişim ve kullanım maliyetlerinin düşürülmesi gerekir. Mobil hat tahsisi vergileri, Özel İletişim Vergisi, Haberleşme Vergisi düşürülmeli. Ealımda mali mükellefiyet istisnası, teşvik ve destek programları, koordinasyonun güçlendirilmesi, etkinliğin artırılması ve iyileştirmeler yapılmalı. Türk bankalarının enerji verimliliğine katkısı övgü aldı Ekonomi Servisi Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Akbank, Denizbank, Garanti Bankası, İş Bankası ve Vakıfbank’ın enerji verimliliği finansmanına verdikleri olağanüstü katkıyı takdirle karşıladığını açıkladı. EBRD’den yapılan açıklamaya göre, ilk kez verilen Sürdürülebilir Enerji Finansmanında Mükemmelliyet Ödülleri, törenle sahiplerini buldu. EBRD’nin işletmelerin ve konutların enerji faturalarını azaltmalarını sağlayan Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı’nın, TurSEFF çerçevesinde yapılan ilk girişim olduğu ifade edilen açıklamada, EBRD’nin 2010 yılından bu yana yenilenebilir enerji projelerinin hayata geçirilmesi için Türk bankalarına, KOBİ’lere ve konut sahiplerine toplam 285 milyon dolar kredi sağladığı kaydedildi. Üretimde kadın da var 12’ncisi düzenlenen Growtech Eurasia Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı, Antalya Expo Center’da açıldı. Fuarda, tarımda son teknolojiler ile üretimin daha kaliteli ve verimli hale getirilmesine yönelik tekniklerin yanı sıra yeni ürünler de sergileniyor. Fuarda, tarımda kadın örgütlenmesi konusu da masaya yatırılacak. Fuarda kadın üreticiler “Uluslararası Üretimde Biz de Varız” başlığı ile bir konferans düzenlenecek. Avrasya’nın en büyük tarım fuarı Antalya’da Ekonomi Servisi Üretici ile alıcıyı buluşturan ve sektörde önemli iş hacmi doğuran 12. Growtech Eurasia Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı, 30’dan fazla ülkenin temsilcilerine ev sahipliği yapıyor. Bu yıl Antalya’da açılan ve bugün sona erecek olan fuarın, 630’un üzerinde katılımcı ve 70 bin ziyaretçiye ulaşması bekleniyor. Türkiye’nin yaş meyve, sebze ihracatının 2 milyon 185 bin lira olduğunu ve bunun yüzde 88’ini Antalya’nın gerçekleştirdiğini söyleyen Growtech Eurasia Fuarlar Grup Direktörü Engin Er, şu bilgileri verdi: Antalya’da üretilen yaş meyve, sebze ihracatının yüzde 11’i ihracata gidiyor. Türkiye’de üretilen 10 milyon ton domatesin 2 milyon tonu Antalya’da üretiliyor ve en büyük kalemi domates oluşturuyor. Türkiye’de yapılan 483 milyon dolarlık ihracatın 207 milyon doları Antalya’dan ihraç ediliyor. Türkiye domates ihracatının yüzde 43’ü Antalya’dan gidiyor. İhracatta en büyük pazar Rusya. Bu yıl, tüm dünyada tarım sektörünün kapılarını açamadığı İran, Bosna Hersek, Azerbaycan, Kırgızistan ve Ukrayna ile özel bir çalışma gerçekleştirdik. İran ile tarımsal ticaretimizin gelişmesine büyük katkıda bulunacak yetkililer fuardalar. Bir Adana kadar tasarruf Bankanın Türkiye’deki sürdürülebilir enerji finansmanı programı olan TurSEFF kapsamında yatırımların sonucunda, fosil yakıtı kullanımının yoğunluğu azaldığı ve önemli miktarda sera gazı salınımının engellendiği ifade edilerek şu bilgiler verildi: ? TurSEFF tarafından finanse edilen yatırımlar, yıllık toplam 286 bin ton yakıt eşdeğerinde bir enerji tasarrufu sağladı. Bu rakam 1.5 milyondan fazla insanın yaşadığı Adana gibi bir şehrin yıllık konut enerji tüketimine denk geliyor. ? Bu yatırımların uygulanması sonucu, yıllık CO2 salınımında yaklaşık 815 bin ton değerinde tasarruf sağlandı. Bu da yılda 15 bin kilometre yol yapan 325 bin 80 aracın yıllık salınımına eşdeğer. EBRD Güney ve Doğu Akdeniz, Türkiye ve Ukrayna’dan sorumlu Finansal Kurumlar Direktörü Francis Malige, özel kredi ürünleri sayesinde enerji verimliliğini destekleyen katılımcı bankaların gösterdikleri çabanın önemli olduğunu ifade etti. GELİR GRUPLARINA GÖRE TÜKETİCİ KREDİSİ BORÇLULARI Kredi, % Düşük Gelirli (1000 TL’den az) AltOrta (12 Bin TL) Orta (23 Bin TL) ÜstOrt.(35 Bin TL) Üst (5 bin TL+ ) Diğer 25.4 21.1 16.8 11.2 14.7 10.8 Kişi, % 38.8 25 12.3 5.9 6.2 11.8 Kaynak: MB, Finansal İstikrar Raporu, Kasım 2012 Greenpeace: Levi’s da zehir saçıyor ? Levis’ın en çok satan kot modeli 501’e atfen kampanya başlatan Greenpeace, 501 bin imza ile Levi’s’ı detoksa ikna etmeye çalışacak. Ekonomi Servisi Zara’yı, kimyasallar kullandığı gerekçesiyle deşifre eden Greenpeace, bu sefer de Levi’s için uyardı. Greenpeace tarafından yapılan açıklamaya göre, Levi’s jean ve tshirtleri de çevreyi zehirleyen zehirli kimyasallar içeriyor. Levi’s ile ilgili test sonuçlarını açıklayan Greenpeace, Levi’s’ın tedarikçilerinin atık suları boşalttığı Meksika nehirlerinde zehirli ve hormon dengesini bozan kimyasallar bulduklarını duyurdu ve 501 bin kişinin Levi’s’ı detoksa ikna etmesi için kampanya başlattı. Yarım milyonun üzerinde kişinin sesini, kimsenin duymamazlık edemeyeceğini belirten Greenpeace, herkesi kampanyaya katılmaya davet ediyor. Greenpeace açıklamasında “Levi’s’ı, Zara’nın verdiğinden daha iyi bir detoks sözü vermeye ikna edelim. Levi’s’ın yarattığı kirlilik, ulaşmak istediğimiz ‘zehirsiz gelecek’ amacının yolunu tıkamamalı. Biz talep edersek, bu marka çok daha iyisini yapabilir” dendi. Greenpeace’in girişimiyle, sadece bir hafta içinde 320 binden fazla insan Zara’yı detoks yapmaya çağırmış ve Zara, ürünlerini 7 yıl içinde zehirli kimyasallardan arınacağına söz vermişti. Aylık geliri 1000 TL’nin altında olanlar, tüketici kredisi kullananların yüzde 40’ına yaklaşıyorlar ve borç havuzundaki payları yüzde 25 dolayında. Bunlara geliri aylık 2 bin TL olanları katınca, borçlananların üçte ikisini buluyorlar ve borcun yüzde 46’sını sırtlanmışlar. Aynı rapordan, banka borçlularının yüzde 55’inin, irili ufaklı, ücretli olduğunu anlıyoruz. Memurları (ki çoğu vasat gelirlidir) dışarıda tutarsak örgütsüz, güvencesiz bir çalışma ortamının çalışanlarının bu borcu, sıkışmadan ödeme ve yeniden borçlanma takatları var mıdır acaba? Özetle, gelirin biraz olsun adil bölüşülmediği bu yapıda, sermaye birikimi çarkını döndürmeye yardımcı olacak istikrarlı bir iç talep artışı pek olası görünmüyor. Stoktaki binlerce konutu, depolarda biriktirilen onca sanayi ürününü bakalım kime, nasıl satacaklar?.. TOBB, Batman’a okul yaptıracak Ekonomi Servisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Batman’a 16 derslikli Anadolu Lisesi öğretim binası, 200 kişilik öğrenci yurdu ve spor salonu inşa ettirecek, çevre düzenlemesini ve altyapı inşaatını yaptıracak. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Batman’da genç nüfus oranı çok yüksek. Malum, işsizlik sorunu var, bölgede yaşanan terör olayları ekonomiye büyük zarar veriyor. Bu sorunları kalıcı olarak aşmanın yolu eğitime yatırım yapmaktan geçiyor. O yüzden böyle bir yatırım kararı aldık” dedi. Hisarcıklıoğlu, şu ana kadar 35 ilde okul yapımına 78 milyon lira harcadıklarını söyledi. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 ABD DOLARI ALIŞ 1.7829 SATIŞ 1.7915 1.8755 8 ARALIK 2012 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.7817 1.7942 1.8547 1.8868 1ABD Doları: 0.9552 5.7714 0.9354 6.6683 82.41 0.9921 5.6751 3.7502 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7890 1.7920 Avro 2.3090 2.3120 İngiliz Sterlini 2.8450 2.8950 İsviçre Frangı 1.8950 1.9250 24 Ayar Altın 97.65 97.90 Cum. Altını 654.00 657.00 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8633 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 0.30889 0.31041 0.30867 0.31112 2.3044 2.8558 1.9029 2.3155 2.8707 1.9152 2.3028 2.3190 2.8538 2.8750 1.9000 1.9181 0.26589 0.26866 0.26570 0.26928 1.7977 6.2858 1.8058 6.3686 1.7910 1.8127 6.1915 6.4641 1 Avro: 1.2925 ABD Doları 1 İng. S: 1.6024 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5549 ABD Doları 0.31356 0.31568 0.31334 0.31641 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47685 0.47771 0.47327 0.48129 100 JAPON YENİ 2.1596 2.1739 2.1516 2.1822 GECELİK FAİZLER 3 Günlük Repo 5.33 7 Günlük Repo 4.30 fonbul.com