Katalog

10 EKİM 2012 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 11 TBMM önünde açıklama yapmak isteyen emekçiye polis izin vermedi. Milletvekili Çam, hastaneye kaldırıldı Meclis’e yürütmediler ? Türkİş önünde toplanan ve konfederasyonun tasarı karşısında sessiz kalmasına tepki gösteren işçiler, “Suskun Türkİş istemiyoruz! Hükümet yasanı al başına çal” sloganları attı. Eyleme destek veren DİSK üyelerine CHP milletvekilleri Çelebi, Çam ve Çetin de katıldı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM’de görüşmeleri devam eden Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasa Tasarısı’nı protesto etmek için Meclis önüne yürümek isteyen işçilere polis gazla müdahale etti. Müdahale sırasında, işçilerin yanı sıra CHP İzmir Milletvekili Musa Çam da yoğun gazdan etkilenerek hastaneye kaldırıldı. Türkİş içerisindeki muhalif 10 sendikanın oluşturduğu Sendikal Güç Birliği Platformu (SGBP), sabah saatlerinde Türkİş önünde toplandı. Türkİş’in tasarı karşısında sessiz kalmasına tepki gösteren işçiler, “Türkİş uyuma, üyene, onuruna sahip çık; Hükümet yasanı al başına çal” sloganları attı, “Vesayetçi ve yasakçı sendikalar yasası istemiyoruz” yazılı pankart açtı. Türkİş Başkanı’na da tepki gösteren işçiler “Mustafa Kumlu istifa” sloganları da attı. SGBP dönem sözcüsü, TÜMTİS Genel Başkanı Kenan Öztürk, tasarı ile sendikal hak ve özgürlüklerin 12 Eylül hukukunun dahi gerisine götürülmek istendiğini söyledi. Tasarının yasalaşması halinde 7 sektörde örgütlü sendikaların tamamının baraj altında kalacaklarını dile getiren Öztürk, “Yüzde 1 barajıyla 10 sendika, yüzde 2 barajıyla 13 sendika, yüzde 3 barajıyla 6 sendika baraj altında kalacaktır” dedi. Öztürk, “Türkİş ve Hakİş’i tasarıyla ilgili düşüncelerini kamuoyuna açıklamaya davet ediyor, işçi sınıfından, sendikal hak ve özgürlüklerden yana mı, yoksa iktidara ‘kulluk’tan yana mı saf tutacaklarını belirlemelerini istiyoruz” diye konuştu. (Fotoğraflar: Necati SAVAŞ) Arjantin Dönüşü Geçen hafta Arjantin Merkez Bankası’nın düzenlemiş olduğu bir konferansa katılmak üzere Buenos Aires’te idim. “Merkez Bankacılığı, Finansal Sistemler ve İktisadi Kalkınma” başlıklı bu konferansta hem Arjantin merkez bankacılığını yakından tanımak, hem de Arjantin ekonomisini doğrudan gözlemlemek olanağı buldum. Bu haftaki yazımda bu gözlemlerimi sizlerle paylaşmak arzusundayım. ??? Önce biraz yakın geçmişi anımsayalım. Küresel krizden çıkış reçetelerinin tıkandığı 2010 başında, Arjantin’de kamu borçlarını çevirmek güçleşmekte idi. Bunun üzerine Arjantin Başkanı Cristina Fernandez de Kirchner, hükümetin sosyal programlarından kısıntı yapılamayacağını savunarak Arjantin merkez bankasından (BCRA) uluslararası rezervlerinin bu yönde kullanılmasını talep etti. Bu talebe uluslararası finans şebekesinden büyük bir tepki oluştu: popülizm ve israf hortlamaktaydı; beklentiler kötü idare edilmekteydi; merkez bankası reel ekonomiye müdahale etmemeliydi; ve bağımsızdı, vb. vb... (Oysa IMF’nin kendi net kamu borç tanımında merkez bankası net dış varlıklar değerinin kamunun toplam borç stokundan düşüldüğünü okuyucularımıza anımsatalım. Türkiye için söz konusu büyüklüğün milli gelirin yaklaşık yüzde 10’u olduğunu ve kamunun resmi net borç stoku rakamını da milli gelire oran olarak bu şekilde yüzde 10 düşük ilan etmekte olduğunu vurgulamakla yetinelim.) Arjantin hükümeti, finans dünyasının şantaj ve baskılarından yılmayarak 2010 Ocak ayında Merkez Bankası Başkanı Martin Redrado’yu görevden alarak para politikasına makro istikrar ve büyüme doğrultusunda yön verilmesini sağlayacak yeni bir ekibe devretti. Yeni başkan Mercedes Marco del Pont, merkez bankası yasasında değişikliklere giderek Arjantin merkez bankasının sadece fiyat istikrarından değil, aynı zamanda büyüme ve yatırımlara yönelik kredi tahsisi ve finansal istikrarın sağlanması konusunda sorumluluk alacak şekilde görevlendirilmesini sağladı. Ley Organica adıyla anılan yeni program doğrultusunda Arjantin merkez bankası “nihai borç verici” ve para otoritesi kimliğiyle yepyeni bir sayfa açtı. ??? Arjantin ekonomisi 2010 ve 2011’de reel olarak üst üste yüzde 9.2 büyüme gösterdi; işsizlik oranı ise yüzde 8.5’ten yüzde 7.1’e değin geriletildi. İhracat gelirleri 55 milyar dolardan 88 milyar dolara yükseldi; ihracat üzerine konulan vergi geliri ise milli gelirin yüzde 4’üne ulaştı. Dahası, Arjantin söz konusu büyüme performansını dış büyük açıklar vererek dış borç yaratan yurtdışı finans akımları aracılığıyla değil, reel ücret gelirlerini yüksek tutan ve gelir dağılımında iyileşme sağlayan iç talep yönlü bir makroekonomik program sayesinde elde etti. Bir karşılaştırma yapmak için aşağıdaki grafiklerde Arjantin ekonomisinin büyüme ve dış borçlanma verileri Türkiye ile karşılaştırmalı olarak sunulmakta. İktisadi büyümesini doğrudan doğruya dış kaynak girişlerine bağlı tutan Türkiye ile Arjantin’in büyüme ve dış borçlanma performansı, sanırım 2000’lerin henüz başında ortaklaşa kriz yazgısı paylaşmış olan iki “Latin Amerika” tarzı ekonominin nasıl ayrışmakta olduğunu net olarak gözler önüne seriyor. DİSK: 6 milyon işçiye sözleşme yasağı Ekonomi Servisi Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), TBMM’ye gönderilen ‘Toplu İş İlişkileri Yasa Taslağı’nda yer alan yüzde 3 barajı ile 6 milyon 298 bin işçi için Toplu İş Sözleşmesi’nin (TİS) hayal haline geleceğini, 7 işkolunda işçilerin yetkili sendika bulamayacağını belirtti. DİSK, SGK Aralık 2011 istatistikleri ile Çalışma Bakanlığı istatistikleri Aralık 2011 verileri üzerinden “Sendikalar ve Yetki Sorunu Raporu” hazırladı. Yüzde 3 barajla ağaç, kâğıt, iletişim, savunma, elektrik, tekstil, petrokimya, gemi yapımı ve deniz ulaşımı sektörlerinde toplusözleşmeli tek sendika dayatmasının geçerli olacağı ve Havaİş, Yolİş, Selüloz İş, Demiryolİş, Koopİş, Tez Koopİş gibi Türkİş’e bağlı pek çok sendikanın da baraj altında kalacağına dikkat çekilen raporda tasarının nelere yol açacağı şöyle özetlendi: ? Grev yasakları genişletiliyor. ? Devletin çalışma hayatına müdahalesi baraj, yetki prosedürleri ve işkollarının tespitiyle devam ediyor. ? Uluslararası sözleşmeler ayaklar altına alınarak devamında ısrar edilen barajlar keyfi olacak. ? Güvencesizlerin, taşeronların örgütlenmesi konusunda, koruyucu hiçbir önlem yok. ? Sendikal haklar kayıtlı işçilerle sınırlandırılıyor. ? İşyeri ve işletme barajları sürüyor. ? Önceki taslakta yer alan işyeri temsilcilerinin iş güvencesinin korunmasına yönelik hüküm taslaktan çıkarılıyor. Polis, vekil dinlemedi Kızılay’da DİSK Genel Başkanı Erol Ekici’nin de aralarında bulunduğu DİSK üyeleri yürüyüşe destek verdi. “Hükümet istifa; Tayyip işçinin yakasından düş; Tayyip oğlunu askere gönder” sloganları atan işçilerin önü Akay Caddesi’nde polis barikatı ile kesildi. Milletvekilleri polisten barikatın kaldırılmasını istedi ancak bir sonuç alamadı. Uzlaşmazlık devam ediyor MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, TBMM’de görüşmeleri devam eden Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasa Tasarısı’yla ilgili olarak Türkİş Başkanı Mustafa Kumlu, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve Hakİş Başkanı Mahmut Arslan ile bir araya geldi. Toplantıya DİSK davet edilmedi. Konunun tarafı olan işveren örgütü TİSK’ten de kimsenin yer almaması dikkat çekti. Toplantı hakkında bilgi veren Hakİş Başkanı Mahmut Arslan, anlaşılamayan maddelerde yine uzlaşma sağlayamadıklarını ifade etti. Arslan, Çalışma Bakanı Çelik’in uzlaşma arayışları konusunda eğilim oluştuğunu bildirdi. Demokratik tepkiye gaz Eyleme DİSK üyleri de destek verdi. DİSK Başkanı Erol Ekici, 12 Eylül hukuku ile oluşturulan yasaları kabul etmeyeceklerini, ILO normlarında yasa yapılana kadar mücadele edeceklerini belirtti. Ekici, tasarının 12 Eylül ile hesaplaşmak bir yana, o dönemin yasalarını meşrulaştırdığını vurguladı. İşçiler sonra aynı güzergâhtan yürüyüşe başladıkları yere geri döndü. Hakİş: Bakana yetki konusunda uzlaştık ANKARA (AA) Hakİş Genel Başkanı Mahmut Arslan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın işçi ve işveren temsilcileriyle yaptığı görüşmede bir protokol imzalandığını belirterek, “Protokol tarafların üzerinde uzlaşamadığı konularda, yani 3 ay yüzde 0 baraj olması, 30 kişinin altında çalışanı olan işyerlerinde düzenleme yapılması, işyerlerinin önünde çadır kurulmaması gibi taleplerin çözümü için Bakan Faruk Çelik’e yetki verilmesini içeriyor” dedi. Arslan, sadece Hakİş’in değil, DİSK’in ve Türkİş’in de yüzde 1’i geçemeyen sendikaları olduğunu hatırlatarak, “Toplamda 13 sendikanın yüzde 1 barajıyla ilgili sıkıntısı var. Biz 3 ay için yüzde 0 olmasını tüm bu sendikalar için istiyoruz” diye konuştu. Orta vadeli plan büyümeyi yüzde 3.2’ye çekti Ekonomi Servisi Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le birlikte Başbakanlık Merkez Bina’da 20132015 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıklayan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “Devletimiz, şirketlerimiz ve halkımız ayağını yorganına göre uzatacak” dedi. OVP, özetle şu hedefleri öngörüyor: ? 2012’de büyüme yüzde 3.2 civarında olacak. Hedef 2013’te yüzde 4, 2014 ve 2015’te de yüzde 5. ? Kişi başına milli gelir de bu yıl 10 bin 673, 2013’te 11 bin 318, 2014’te 12 bin 859 dolar. ? Bu yıl TÜFE’nin yüzde 7.4 olmasını bekliyor, 2013’te yüzde 5.3, 2014 ve 2015’te yüzde 5’leri hedefliyoruz. ? Bu yıl cari açık GSMH’nin yüzde 10’u civarında gerçekleşecek. 2012 sonunda 7.3’üne, 2015’te yüzde 6.5’ine düşecek. ? İşsizlik düşmeye devam edecek; tarım hariç 1 milyon 600 bin yeni istihdam oluşacak, 3 yılda işsizlik oranı yüzde 8.7’ye düşecek. ? Yıl sonu itibarıyla AB tanımlı kamu borç stokunun milli gelire oranı yüzde 36.5’e düşecek. 2013, 2014 ve 2015 için öngörülen bütçe açığı hedefleri sırasıyla yüzde 2.2, yüzde 2 ve yüzde 1.8 olacak. Çelebi kadınları şımartacak Çelebi Turizm (ÇeTur) bünyesinde faaliyet gösteren Çelebi filo kiralama, özellikle sorumlulukları çok fazla olan çalışan kadın müşterilerine ‘şımartan hizmetler’ adını verdiği özel hizmetler sunacak. ÇeTur Genel Müdürü N. Doğan Kaşıkçı’nın tanıtırken “erkekleri ağlatacak hizmetlerimiz” diye betimlediği ‘kadınlara özel şımartan hizmetler’de, filo kiralamada alışılagelmiş standartların yanı sıra birçok özel hizmet yer alıyor. Kişiye özel müşteri temsilcisi, 7/24 kesintisiz call center desteği, adresten alıp adrese teslim hizmetler, gece bakım hizmeti, indirimli yakıt, OGS takibi, kaza yardım ekibi; kaza tutanağı doldurma hizmeti, anında ikame araç, yılda iki kere özel şoför hizmeti, Atatürk Havaalanı’nda ücretsiz vale hizmeti, çocuk koltuğu, şoförlü araç kiralama, etkin sürüş eğitimi, kulüp paketi tercihi, araç içi hırsızlık sigortası, tatilde aynı sınıf araç imkânı gibi birçok özel hizmet, “BizClup” çatısı altında sunuluyor. Sanayi üretimi ilk kez daraldı Ekonomi Servisi Sanayi üretimi Kasım 2009’dan bu yana 32 aydır ilk kez daraldı. TÜİK’in açıkladığı 2012 yılı Ağustos ayı Sanayi Üretim Endeksi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.5 oranında azalarak 117.6 düzeyinde gerçekleşti. Sanayinin alt sektörlerinde madencilik ve taşocakçılığı endeksi yüzde 0.4 artışla 145.7’ye yükseldi. İmalat sanayi sektörü endeksi yüzde 2.6 azalışla 111.4’e geriledi. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 4.5 artışla 158.1’e çıktı. ya getiriyor. MUSİBET’te yer alan projelerin, Tasarım, Türkiye’deki sektörlerin ulusTOKİ’nin toplu konutları ve hızla ilerleyen lararası rekabet güçlerine baktığımızda en “kentsel dönüşüm” adı altında talan edilen İszayıf öğelerden biri olarak karşımıza çıkıyor. tanbul’u başka kentlerle karşılaştıracak olması Oysa, yıllardır cari açık sarmalı ile boğuşan ise hayli ilginç bir zamanlama... Sulukule’de ülke ekonomisini düze çıkarabilecek katma yaşananlar, Taksim Parkı’na yapılmak istedeğeri yüksek üretimin yapıtaşı tasarım. Türnenler, Haydarpaşa Port projesi, 3. köprü ve kiye’nin neden tasarımda büyük bir sıçradaha diğerleri.. İnsan keşke bu bienal 45 yıl ma yapamadığı sorusuna başta eğitim sisönce yapılsaymış diyor.., temimiz olmak üzere verilebilecek bir sürü Joseph Grima’nın küratörlüğünü üstlenyanıt var. Ancak benim bu yazıda dikkatidiği ve başlığını bürokrasinin tam karşıtı nizi çekmek istediğim husus 13 Ekim’de kaolan “adhokrasi” kelimesinden alan diğer serpılarını açacak ve 12 Aralık’a kadar sürecek gi ise Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nun olan İstanbul Tasarım Bienali. Bienal, İstüm katlarında 2300 metrekarelik bir alana yatanbul’da kültür ve sanatın öncüsü İKSV tayılarak 120’e yakın tasarımcı ve mimarın prorafından düzenleniyor. Geçen hafta İKSV Yöjesini bir araya getiriyor. netim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı ve Benim ilgimi çeken bir husus da İstanbul, İstanbul Tasarım Bienali Direktörü Özlem Ankara, İzmir, Eskişehir ve Kıbrıs’ta bulunan Yalım Özkaraoğlu ile birlikteydik. Eczacı26 üniversitenin 76 bölümü Akademi Programı başı’nın “Bu bienalde masa, bardak gibi obje tasarımları görmeyeceksiniz. İnsanları, Türkiye’de farklı şekilde yorumlamışlar. Küratörlüğünü kapsamında bienale katılıyor olması.. Ünivertasarımın nasıl gelişeceği, nasıl fikir üretileceği Emre Arolat’ın üstlendiği “MUSİBET”, 165 sitelerin ilgili bölümleri tarafından 20112012 akakonusunda düşünmeye sevk etmeyi amaçladık. tasarımcı ve mimarın, bugünün İstanbul’unu mi demik yılında bienal teması üzerine gerçekleşBienal öncü rol üstleniyor” diye başladığı soh mari tasarım ve kentsel dönüşüm çalışmaları açı tirilen atölyeler, projeler ve yarışmalarla ortaya bet, haliyle Çin’in tasarım atağına geldi. Ecza şından irdeleyen ve sorgulayan 30’un üzerinde çıkan ürün ve fikirlerin yanı sıra paneller ve kocıbaşı, “Türkiye’de üretilmiştir, yerine Türkiye’de projesini İstanbul Modern’de, özel olarak ta lokyumlarla Akademi Programı, bienal süresince tasarlanmıştır dediğimiz zaman başardık de sarlanan 1400 metrekarelik bir mekânda bir ara 23 farklı mekânda izlenebilecekmiş. mektir” derken, Özlem Yalım Çin’deki üniversitelerin endüstriyel tasarım bölümleDOĞUŞ OTOMOTİV’DEN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU rinden her yıl 400 bin öğrencinin mezun olduğunu hatırlatarak Çin’de bir ilin belediye başkanının artık tüm dünyaya maUluslararası GRI standartlarında hazırladığı kapsamında Türkiye genelinde 53 bin müştede in China yerine design China olgusukurumsal sorumluluk raporunun üçüncüsünü riye ve 1114 Doğuş Grubu şirketleri çalışanınu yerleştirecekleri sözünü verdiğini anyayımlayan Doğuş Otomotiv’in yönetim kuru na güvenli sürüş teknikleri eğitimleri verildi. Kulattı.. İstanbul’da ise mimarlık, moda, lu başkanı Aclan Acar, şirketin gelişimini top rumsal sorumluluk raporu ile birlikte “Doğuş tasarım odaklı eğitim veren 70 bölüm bulumun gelişiminden ayrı tutmadıklarını söyle Otomotiv ve Doğuş Oto Çalışanlarını Kapsalunduğunu, ancak bu bölümlerin yılda andi. Doğuş Otomotiv’in KSS raporuna göre Şe yan Etik Kodu”nu da yayımladıklarını söyleyen cak 15 ya da 20 öğrenci mezun edebilkerpınar’daki genel merkez’de, artık rüzgâr Doğuş Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Acdiğini öğreniyoruz Yalım’dan... enerjisi kullanılmaya başlandı. Çevre dostu dü lan Acar, “Türkiye’de yurtdışından adaptasyon İlk kez düzenlenen ve hazırlıkları 2.5 yıl şük emisyonlu araçların piyasaya sunulması ile olmayan, ancak global örneklerle yarışabilecek süren Tasarım Bienali’nin ana teması: Kuaraç başına karbon emisyonu bir önceki yıla standartta ve doğrudan kendi sektörümüzü surluluk (imperfection).. Bu çerçevede 108 göre yüzde 7.7 azaldı. Geri dönüşüm ile 8 bin odağına alan ilk etik kodu yayımladık. Bunun proje 2 farklı mekânda izleyicilerle bulu300 ağaç kurtarıldı. Trafik Hayattır Platformu bizim için önemi büyük” diyor. şacak. 2 küratör kusurluluk temasını 2 Kaynaklar: Arjantin Merkez Bankası ve TÜİK Bülent Eczacıbaşı: ‘Türkiye’de Tasarlanmıştır’ Dediğimiz Gün... Kaynaklar: Arjantin Merkez Bankası ve TÜİK Arjantin makroekonomik verilerini incelemeye gelecek hafta devam edeceğim. Daçkalıların sergisi TAV Galeri’de TAV Grubu çalışanları ve Darüşşafaka öğrencilerinin birlikte çalışarak ortaya çıkarttığı “Benim İşim, Benim Okulum” fotoğraf sergisi İstanbul Atatürk Havalimanı’nda bulunan TAV Galeri İstanbul’da ziyarete açıldı. TAV Grubu çalışanlarından oluşan TAV Atölye Fotoğrafçılık Kulübü ve Darüşşafaka Eğitim Kurumları Fotoğraf Kulübü yaklaşık altı aylık ortak bir çalışmayla sergisiyi hayata geçirdi. Serginin, bir ay boyunca on binlerce yolcu tarafından ziyaret edilmesi bekleniyor. C MY B C MY B