Katalog

SAYFA CUMHUR YET 27 N SAN 2011 ÇARŞAMBA kultur@cumhuriyet.com.tr 16 KÜLTÜR Ruşen Güneş İngiltere’nin en ünlü orkestralarında baş viyolacı olarak kendini kanıtlamış bir sanatçımız Viyolasının sesi her yerde ‘ nsanlık Anıtı’nın başı kesildi Kültür Servisi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “ucube” olarak nitelendirdiği Mehmet Aksoy’a ait “İnsanlık Anıtı”nın heykellerinden birinin baş kısmı dün sabah kesildi. Kesimin tamamlanmasının ardından 19 ton ağırlığında heykelin başı vinçle indirildi. Yıkım ihalesini alan firma yetkilileri, yere indirilen heykelin başına “B1” kodunu yazdı. Hazırlanan kamyon, heykelin baş kısmını almayınca TIR istendi. 272 bin liraya yıkım ihalesini alan firmanın sahibi Yücel Yağcı, “Dün (önceki gün) hava muhalefeti ve bazı aksaklıklar nedeniyle yıkımı gerçekleştiremedik. Bugün (dün) heykelin ilk kafasını aldık. Bundan sonra heykeli 18 parça halinde kaldırıp 10 gün içerisinde belediyenin bize göstermiş olduğu depoya götüreceğiz” dedi. Heykeltıraş Mehmet Aksoy ise “Şu anda o iki çocuk, o masum iki çocuk katlediliyor. Buradan sonra heykel çöpe gidecek. Ülkenin başı hastalandı, Şahmeran’ın etini yeyince iyi olacağını sanıyor. Aynı bu hikâye oldu” sözleriyle tepkisini dile getirdi. Bu yılki Ankara Festivali’nde kimi popüler ve yabancı solistlerden oluşan bir etkinlik değil de, viyolacı Ruşen Güneş’in solistliğinde ve şef Ertuğ Korkmaz yönetimindeki Orkestra Akademik Başkent’in konserini izlemeyi yeğ tuttum. Bu konseri benim için ayrıcalıklı kılan Ruşen Güneş’in solistliği, hiç dinlemediğim Başkent Orkestrası ve Türkiye’de hemen hiç seslendirilmeyen Şostakoviç’in 14. Senfonisi’nin çalınmasıydı. Ankara’ya vardığımda ne yazık ki programın değiştiğini gördüm. Ünlü şairlerin ölüm şiirleriyle örülü Şostakoviç’in 14. Senfonisi kaldırılmıştı! Ama 2003’ten beri etkinliğini sürdüren ve tüm üyeleri kadrolu olan Başkent Üniversitesi orkestrasını tanımış oldum. 6. Brandenburg Konçertosu’nda ve Schubert’in Arpeggione Sonatı’nda Ruşen Güneş’in solistliğini bir kez daha hayranlıkla izlerken topluluk üyelerinin dengeli eşliğinin altını çizmeliyim. Sonra da Ruşen Güneş ile söyleşi fırsatı buldum. Son yıllarda dünyanın ünlü orkestralarında yer alan nice gencimiz var. Onlarla gurur duyuyoruz. Daha bu gençler dünyaya gelmeden önce Ruşen Güneş İngiltere’nin en ünlü orkestralarında baş viyolacı olarak kendini kanıtlamıştı. 1940’ta Beypazarı’nda dünyaya gelmiş, Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Necdet Remzi Atak ile eğitim görmüş, 1961’de mezun olmuş. Bundan sonraki tırmanışını büyük bir alçakgönüllükle, hep raslantılara bağlayarak anlatıyor: “Okulu yeni bitirmiş, CSO’da çalmaya başlamıştım. George Weldon adlı bir İngiliz şef geldi. O hafta piyanist Metin Öğüt solist olacaktı, ama hastalandı. Onun yerine kemancı Yusuf Güler Aksöz’le birlikte Mozart’ın Senfoni Konsertant’ına solist olduk. Konser sonrasında şef beni İngiltere’ye götürebileceğini söyledi. British Council’den burs bulmama yardım etti. Böylece iki yıl Royal College of Music’te okudum, dönerken de bir İngiliz gelin getirdim. Kalbim kurtardı.” Ruşen Güneş daha sonra bütün Türk viyola eserlerinin ilk seslendirisini yapacaktır. Cengiz Tanç onun isteği üzerine bir viyola konçertosu yazacaktır. Londra Filarmoni’ye girişini de yine bir rastlantıya bağlıyor: “Bir kayıt şirketiyle çalışıyordum, rastlantıyla Londra Filarmoni’yle çaldım, onlar da birinci viyolacı arıyorlarmış, sınavı kazanıp böylece orkestraya girdim. On yıl da orada çaldım. Sonra araya bir yıl boşluk girdi ve BBC orkestrasına geçtim, orada da 60 yaş nedeniyle 2000’de emekli oluncaya kadar birinci viyola olarak çaldım.” İki yıldır İzmir’de Yaşar Üniversitesi’nin yüksek lisans bölümünde öğrenci yetiştiriyor. Bir yandan da İngiltere’de serbest sanatçı olarak çalışıyor, özellikle film Ruşen Güneş’in müzikleri kaydı yapmaya bayılıyor: “Londra’nın merkezinde bir stüdviyolasının sesi Londra yodasın, başında şef filan yok, Filarmoni ve BBC değil ama aklım Lonfrak giymek zorunda değilsin. KuSenfoni’nin yüzlerce dra’nın renkli hayalaklığı takıyorsun, ne tempo veritında kalmıştı. Sonra liyorsa, o klibe göre çalıyorsun. Üskaydında yer alıyor. eşimle birlikte bir sütelik kazancı da iyi.” Halen çoğaltılmaya re Amerika’ya gittik. Bütün bu yıllar içinde sayısız anıhazır bir solo kayıt var 1969’da askerlik yası var Ruşen Güneş’in. Nice ünlü şef, pabilmem için eşimelinde: “Türk Bestecileri nice ünlü solistle çalmış. Onu bugüden boşanmam gerekne dek en çok heyecanlandıran şefve Viyola”. Bir kilise ti, o İngiltere’ye döndü lerden birisi Pierre Boulez. “BBC’ye ortamında uzman ses ve o sırada bir çocuk çok gelirdi, büyük güven içinde bir teknisyenleriyle doğurdu. Ben de asbilge. Bana hayatımda en çok hekerliği bitirince onlara yecan veren ise Sir Reginald Goohazırlanmış bu kayıt, katıldım ve aklımın dall olmuştur. Covent Garden’da birilerinin sahip kaldığı Londra’ya yerParsifal çaldık onunla. Sanki usta çıkmasını bekliyor. leştim. Kayınpederibir yaylı çalgıcının yay çekmesi gimin Royal Opera bi yönetiyordu topluluğu. Bir de House’a tercümanlık Klaus Tennsted ile 1991’de Londra yapan bir arkadaşıyla ‘orada bir viyolacıya Filarmoni’de Mahler senfonileri çalmıştık. ihtiyaç var mı’ diye sordurduk. Ne rastlan Kendi kendine stil bulanlardandı, Sir George tı ki, varmış! Böylece Kraliyet Operası’nın Solti gibi, kendini yetiştirenlerden.” orkestrasında işe başladım. Benim rüyam Bugün Ruşen Güneş’in viyolasının sesi English Chamber Orchestra’da çalmaktı. Londra Filarmoni ve BBC Senfoni’nin yüzOperadaki kontratım bitince beş yıl onlarla lerce kaydında yer alıyor. Halen çoğaltılmaçaldım.” ya hazır bir solo kayıt var elinde: “Türk Bestecileri ve Viyola”. Akses, Usmanbaş, Tuaygun’un hayat kurtaran ra, Özkalfayan ve Altınel’in yapıtlarından olukonçertosu şuyor. Bir kilise ortamında uzman ses teknis“Bir dönem İngiltere’ye gitmekle hata yap yenleriyle hazırlanmış bu kayıt, birilerinin satığımı düşünmeye başlamış ve depresyona hip çıkmasını bekliyor. Kim bilir, hangi rastkapılmıştım. O sırada Ankara’dan Say lantıyla olur ama basıldığında viyolanın insan gun’un yeni yazdığı viyola konçertosunun sesine en yakın çalgı olduğunu duyuracak. notaları geldi. Bu yapıt birden beni yaşama bağladı; eseri CSO ile çalmak hayatımı evini@boun.edu.tr EMRE KONGAR K TABINI MZALIYOR ‘ çimizdeki Zalim’ 6 baskı yaptı Kültür Servisi Emre Kongar’ın kısa bir süre önce yayımlanan “İçimizdeki ZalimAnlamak ve Üstesinden Gelmek” adlı kitabının 6. basımı yapıldı. Kongar’ın “İçimizdeki Zalim” adlı kitabının imza günü 1 Mayıs Pazar günü Remzi Kitabevi’nin Suadiye Şubesi’nde yapılacak. Psikoloji ile sosyolojinin kesişme noktalarında karşımıza çıkan “zulüm” kavramını, günümüz toplumsal olguları açısından yorumlayan ve bireysel ve toplumsal gelişime yönelik yeni bir bakış açısı getiren Prof. Dr. Emre Kongar, bu kitabında, bir toplumbilimci duyarlığıyla hem bireysel dünyamızda hem de toplumsal yaşamın derinliklerinde bu kez “zalim”in izini sürüyor. Kongar, kitabının girişinde de vurguladığı gibi, “Zulmün, faşizmin bireysel temelleri nedir? İnsanlar doğuştan zalim ve faşist eğilimler mi taşır? Zulüm, faşizm öğrenilir mi? Zulüm ve faşizm eğitimle yenilgiye uğratılabilir mi? Zalim, faşist insan olur mu, olursa nasıl olur” gibi soruların yanıtlarını arıyor. DÜNYA F KR MÜLK YET GÜNÜ BURUK GEÇT B FO’nun konuğu Tiberghien Kültür Servisi Borusan Müzikevi’nde yarın saat 18.30’da, Sascha Goetzel yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası (BİFO), Fransız piyanist Cedric Tiberghien’e eşlik edecek. Uluslararası müzik çevrelerinde “Fransız mucizesi” olarak nitelendirilen ve 60 konçertoyu içeren repertuvarıyla dünyanın en önemli orkestralarının eşlik ettiği Tiberghien, yarın akşamki konserde Beethoven, Schumann, Ravel ve Debussy’den eserler seslendirecek. S ‘Telif nedir bilinmiyor’ Kültür Servisi İlk kez Dünya Telif Hakları Organizasyonu’nun (WIPO) girişimleriyle 2001 yılında kutlanmaya başlanan 26 Nisan Dünya Fikri Mülkiyet Günü’nde, Universal Music Taksim Edition önderliğinde bir araya gelen Türkiye’nin birçok tanınmış sanatçısı ve meslek birlikleri, müzik telif hakları bilincine dikkat çekmek için bir araya geldiler. Aralarında Türkiye Musiki Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Faruk Demir, MESAM Yönetim Kurulu Üyelerinden Atilla Özdemiroğlu, Orhan Gencebay, Ahmet Selçuk İlkan ve Hülya Şenkul’un yanı sıra, Arif Sağ, Aykut Gürel, Fuat Güner, Cahit Berkay, Ümit Sayın, İskender Paydaş, Ragga Oktay, Burcu Güneş ve Musiki Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği’ni (MSG) temsilen Burak Kut’un da yer aldığı pek çok sanatçının katılımıyla gerçekleştirilen basın toplantısında sıklıkla telif kavramının ne olduğunun bilinmediği vurgulandı. Müzik camiasında meslek birliklerinin teke indirilmesi gerektiğinin vurgulandığı basın toplantısında sırayla söz alan sanatçılar, “Bizi bölen nedenlerin neler olduğunu çok iyi düşünmemiz gerekiyor” dediler. Toplantıda söz alan Universal Music Taksim Edition Şirket Ortağı ve Genel Müdürü Mine Aksoy ise, Türkiye’de telif hakları konusunda son 10 yılda ciddi yol kat edilmesine rağmen hâlâ çok ciddi sorunların yaşandığını, dünya standartlarına bir türlü ulaşılamadığını belirtti. 26 Nisan Dünya Fikri Mülkiyet Günü’nde yaşanan bir diğer gelişme ise sinema cephesinde oldu. Sinema Oyuncuları Meslek Birliği BİROY, sanatçılar adına, telif alamadıkları yaklaşık 2 bin filmin televizyonlarda yayınlanmasının durdurulması için, yarın başvuruda bulunacak. Dava kazanılırsa Türk sinema tarihinden sayısız film, oyunculara telif ödenmediği için yayınlanamayacak. 16. SADR ALIŞIK T YATRO VE S NEMA OYUNCU ÖDÜLLER TÖREN NDE ‘ NSANLIK ANITI’ GÜNDEMDEYD Genco Erkal: Ödül aldığım için sevinemiyorum Kültür Servisi “16. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri” önceki akşam Beşiktaş Mustafa Kemal Merkezi Attilâ İlhan Salonu’nda düzenlenen törenle sahiplerine verildi. Sunuculuğunu Kerem Alışık ve Hülya Avşar’ın üstlendiği gecede sinema ve tiyatro dalında verilen ödüllerin yanı sıra Filiz Akın, Tunç Başaran ve Genco Erkal’a da “Onur Ödülü” verildi. Törende konuşan Erkal, Kars’taki “İnsanlık Anıtı”nın yıkılmasını da eleştirerek “Ödül aldığım için sevinemiyorum. Zira AKM hâlâ kapalı. Muammer Karaca Tiyatrosu 5 yıldızlı bir otele çevrilmek isteniyor. Başbakan istedi diye heykeller yıkılıyor. Sanatçılara saldırılıyor” dedi. Törende ayrıca, ödül vermek için sahneye çıkan tiyatro sanatçısı Göksel Kortay, törenin açılışında, hayatını kaybeden sinema ve tiyatro oyuncularının gösterildiği kısa filmde, eşi Kerem Yılmazer’in yer almamasını eleştirerek “Terör saldırısında hayatını kaybeden sanatçı olarak bütün dünya basınında haber olan eşimin bu filmde adının geçmemesi beni çok incitti” diye konuştu. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri’nin sahipleri şöyle: En İyi Kadın Oyuncu: Selma Ergenç (Ses) En İyi Erkek Oyuncu: İsmail Hacıoğlu (Çakal) En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Ayda Aksel (Aşk Tesadüfleri Sever) En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Tansu Biçer (Beş Şehir) Komedi ya da müzikal dalında: En İyi Kadın Oyuncu: Sevinç Erbulak (Prensesin Uykusu) En İyi Erkek Oyuncu: Sermiyan Midyat (Ay Lav Yu) En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Özge Borak (Eyyvah Eyvah 2) En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Mustafa Üstündağ (Vay Arkadaş) Umut Veren Oyuncu: Bartu Küçükçağlayan (Çoğunluk) Ayhan Işık Jüri Ödülü: Mehmet Günsür Sinema Ödülleri (Ses, Aşk Tesadüfleri Sever) En İyi Yapım Yönetmeni: Murat Daltaban (KutlamaDot Koleksiyon) En İyi Kadın Oyuncu: Almıla Uluer Atabeyoğlu (İsmeneSemiha Berksoy Vakfı) En İyi Erkek Oyuncu: Reha Özcan (Bedensiz KadınİDT) Yardımcı Rolde En İyi Kadın Oyuncu: Ayça Varlıer (Leyla’nın EviTiyatrokare) Yardımcı Rolde En İyi Erkek Oyuncu: Ali Mert Yavuzcan (Bakhalar/MaratSade Tiyatro Ödülleri İBŞT) Müzikal ya da komedi dalında: En İyi Yapımın Yönetmeni: Engin Alkan (Generaller, Savaş ve BarbeküTiyatro Adam) En İyi Kadın Oyuncu: Suzan Aksoy (Büyük İkramiyeTiyatrokare) En İyi Erkek Oyuncu: Bülent Şakrak (Annem Yokken Çok GülerizTiyatro Gerçek) Yardımcı Rolde En İyi Kadın Oyuncu: Sema Çeyrekbaşı (Temiz EvİDT) Yardımcı Rolde En İyi Erkek Oyuncu: Bahtiyar Engin (Alevli Günlerİstanbul Halk Tiyatrosu) Efes Özel Ödülü: Gonca Vuslateri ve Hakan Kurtaş (Punk Rock DOT) ile Öykü Karayel (Güzel Şeyler Bizim Tarafta Krek) Müzikal ya da komedi dalında Efes Özel Ödülü: Neslihan Arslan (Temiz EvİDT) Seçici Kurul Özel Ödülü: Tiyatro 0.2 C MY B C MY B