Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 TEMMUZ 2010 SALI 10 DIŞ HABERLER CMYB C M Y B dishab@cumhuriyet.com.tr 27 TEMMUZ 2010 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU ‘Yersen!’ Referandumuna ‘Hayır’ “Sevdam millet, kararım evet!” AKP’nin “referandum sloganı” bu olacakmış... Cinliğe bakın. AKP propagandasıyla, “hayır”lar; bir hamlede böylece “öcüleştiriliyor.” Kararı “hayır” olanlar; -slogan mucibince- millete “sevdalı olmayan” makbul görülmeyen/ makbul olmayan “tukaka yurttaşlar” kategorisine indirgeniyor. İkinci sınıf kategorideki, ikinci sınıf “tukaka seçmenlerin”, oy pusulalarında da hak ettikleri(!) “kaka renge”(!) mühür basmak zorunda kalmaları; “demokrasi/demokratikleşme” iddiasıyla yapılan 12 Eylül referandumu adına nedense ayıp sayılmıyor. Referandumlar Türkiye’de öteden beri hep böyle yapılagelmiş(miş). Başlangıçtan beri; yurttaşı “koyun” gören/“gerzek” yerine koyan bir yöntemle referandumların yapılageliyor olması, bundan sonrakilerin de; aynı metotla yapılmasını “mazur gösteren”/mazur göstermek ötesinde başlı başına “meşru kılan” bir argüman olarak kullanılıyor. Oysa özde çok ciddi bir “hukuk” ve “demokrasi” skandalı bu. Antidemokratik amaçlar için bire bir Cumhurbaşkanlığı seçimi, süresi, yetkilerine ilişkin olarak büyük bir “oldu bittiyle” yapılan 2007 referandumunda da nitekim; “Böyle referandum olmaz” diye; konuya defalarca eğilmiştim. Ne var ki usul, yöntem, şekil/kurala ilişkin itirazlar; ülkemizde kimsenin uzun boylu umuru olmadığı için, gereken duyarlılık gösterilmedi. Daha o tarihte “21 Ekim referandumu (2007)” diye yazmıştım: “Türk demokrasisinde yeni bir kuralsızlık standardı oluşturacak ve geleceğimizi yönlendirecek. (Bu) referandumun açtığı büyük belirsizlikler, sorunlar yumağı olarak yeniden önümüze çıkacak. Demokrasi bir kurallar rejimidir. Türkiye, o kurallar rejiminin araçlarını kullanıyor… Kurallara önem atfedilmeyen yerde, demokratik rejimlerin araçları ‘populizmleri’ besler ve ‘antidemokratik amaçları’ meşrulaştırmak için kullanılır.” 2007’de tadından yenmeyen “yüzde 70’lik” destekle ayakları yerden iyice kesilen ve havaya giren AKP kadroları; “referandum kültürüne alışacağız!” söylemi altında-sözüm ona karşı çıktıkları antidemokratik rejimlerin kullandıkları yöntemleri şimdi bire bir devreye sokmak suretiyle- hedefledikleri “rejim değişikliğinin çapını” genişletiyor. Başka hiçbir neden olmasa başlı başına bu “hayır” demek için yeterli neden. Oy kulübesine girip, mevcut yöntemlerle, boş “beyaz” kâğıda “evet” mührü bastığınız anda; hükümete kafadan “beyaz” çek veriyorsunuz çünkü. O “evet” mührünün yanında; referandumun içerdiği hiçbir soru ya da madde değişikliğinin karşılığı yok. Sonuçta hukukçuların dahi analiz etmekte zorluk çektiği, çelişkiler içeren “26 maddelik” koca liste, karşınıza “ne idüğü belirsiz” kestirme bir “evet” olarak çıkıyor. ‘Sorusuz’ pusula görülmemiş… AKP politikacıları o kestirme “evet”leri meydanlarda sonra allayıp pullayıp her derde deva “mistik” ve “sihirli”; “millet sevdası” adı altında pazarlıyorlar. Her şeye kadir, her şeye muktedir, sorgusuz sualsiz kutsallık atfedilen “millet iradesi” adına sunuyor. Ardından -sözüm ona- o “millet iradesinin” içini; keyfe keder “şahsi iradeleri” uyarınca işlerine geldiğince, canları istediği gibi dolduruyorlar. Ve “Ey millet!” diyorlar: “12 Eylül darbesine, darbe baskılarına, işkencelerine karşıysanız ‘evet’ diyeceksiniz.” Bunlar referandumu doğrudan ilgilendiren konular mı? Hayır. Ama kullanılan tuhaf referandum şekli alabildiğine keyfi olduğundan, son tahlilde bunun hiçbir önemi yok. Boş kâğıda siz bir kez “evet”i bastıktan sonra; siyasi irade istediği araçlar için, bunu istediği doğrultuda, istediği meşruiyet kılıfını vermek/sağlamak adına devreye sokabiliyor. Bu nedenle dünyanın hiçbir demokratik ülkesinde böyle bir “referandum yöntemi” uygulanmıyor. “Referandum”lar adı üzerinde oy kulübesinde “seçmen önüne getirilen somut sorulara” gönderme yapan… diğer deyişle oylanmakta olan “sorulara doğrudan refere eden” bir seçim yönteminin adı. “Referandum” kelimesi bire bir “refere etmek”ten geliyor. “Refere edilen” soruların meydanda olmadığı ve gerçekte birbirinden farksız olması gereken “zıt renklerdeki” “boş” pusulalar üzerinden, bir oyun gibi “evet/hayır”lı “referandumlar yapmak” ancak Afrika ülkelerinde görülebilecek bir şey. Türkiye’de bu “demokratikleşme” adı altında sunuluyor; yerseniz. nilgun@cumhuriyet.com.tr Afganistan’daki ABD ordusunun gizli belgelerinin yayõmlanmasõ Beyaz Saray’õ kõzdõrdõ Savaşsõrlarõortayadöküldü Dış Haberler Servisi - Afganis- tan savaşõnõn 6 yõllõk dönemini kapsayan Amerikan ordusu belge- leri, 2001’de askeri müdahaleyle devrilen dinci Taliban hareketi kar- şõsõndaki çaresizliğini, sivil ölüm- lerinin sanõlandan daha fazla oldu- ğunu, ABD ile müttefiki Pakistan arasõndaki güvensizliğin iyice de- rinleştiğini gösteriyor. Devletlerin ve başka kuruluşlarõn gizli belgelerini kamuoyuna açõk- layarak ün kazanan İsveç merkez- li internet sitesi Wikileaks, ABD or- dusunun 2004 Ocak - 2009 Aralõk döneminde Afganistan’daki etkin- likleriyle ilgili yaklaşõk 92 bin giz- li belgeyi yayõmladõ. Öncelikle İngiliz, Amerikan ve Alman medyasõna sõzdõrõlan belge- lere göre, El Kaide terör örgütü ve Taliban hareketinin önde gelen isimlerini ortadan kaldõrma amaçlõ özel operasyonlar sõrasõnda çok sa- yõda sivil hayatõnõ kaybetti ve bu ölümlerin birçoğu kamuoyuna bil- dirilmedi. Libya kökenli El Kaide komutanõ Ebu Leyt el Libi’ye Pa- kistan sõnõrõnda düzenlenen saldõrõ- da 7 çocuğun hayatõnõ kaybetmesi, belgelerden öğrenilen olaylardan biri. 195 sivilin hayatõnõ kaybettiği 144 olayõn kaydedildiği istihbarat ra- porlarõnda, ölümlerin çoğunun mi- litanlarõn bulunduğu sanõlan hedef- lere yönelik hava saldõrõlarõ ve NA- TO askerlerinin intihar saldõrõsõ dü- zenleneceği korkusuyla araçlara ateş açmasõyla meydana geldiği belirtiliyor. Pakistan’a suçlamalar 180’den fazla belgede, Pakistan askeri istihbarat örgütü ISI, İslam- cõ militanlarõ eğitip silahlandõr- makla suçlanõyor. Raporlarda, ISI’nõn Afganistan’õn Batõ destek- li Devlet Başkanõ Hamid Kar- zai’ye yönelik suikast girişiminde parmağõ olduğu, Pakistan’õn ku- zeybatõ bölgesinde etkin olan Ce- laleddin Hakkani ve oğlu Sirac Hakkani’yi terör saldõrõlarõ düzen- lemeleri için yönlendirdiği iddia ediliyor. ISI’nõn başõnda olduğu 1980’lerde Taliban ve El Kaide’nin kuruluşunda büyük rol oynayan Hamid Gül ise “Kâbil’de karları eritin” mesajõ vererek 3 militanõ başkentte saldõrõlar düzenlemeye özendirmekle suçlanõyor. Üst düzey bir ISI yetkilisi iddia- larõ yalanlayarak söz konusu bel- gelerin işlenmemiş ve doğrulan- mamõş istihbarat raporlarõ olduğu- nu söyledi. Wikileaks tarafõndan giz- li belgelere öncelikli olarak erişim izni verilen İngiliz gazetesi Guar- dian, belgelerin ISI ve Taliban ara- sõnda ortaklõk olduğunu kanõtla- madõğõnõ kaydetti. Amerikan gazetesi New York Times ise “Amerikalı diplomatlar ile komutanlar arasındaki gö- rüşmeleri de içeren belgelerin, ABD’nin 300 milyar dolar dök- tüğü savaşın sonunda Taliban’ın nasıl 2001’den bu yana en yüksek gücüne ulaştığını ayrıntılarıyla gösterdiğini” yazdõ. Beyaz Saray’dan tepki Beyaz Saray, sõzdõrõlan belgelerin açõklanmasõnõ kõnayarak bunun Amerikalõlarõn, ortaklarõnõn ve ye- rel işbirlikçilerinin hayatlarõnõ teh- likeye attõğõna dikkat çekti. ABD Başkanõ Barack Obama’nõn Ulu- sal Güvenlik Danõşmanõ emekli General James Jones, belgelerin büyük bölümünün ABD eski baş- kanõ George W. Bush döneminden kalma olduğunu, Obama’nõn ise Afganistan’da yeni bir strateji izle- diğini söyledi. 40’tan fazla sivil öldü Afganistan Devlet Başkanõ Kar- zai’nin sözcüsü Vahid Ömer, ül- kenin güneyindeki Helmand vila- yetinde cuma günü düzenlenen bir roket saldõrõsõnda 40’tan fazla sivi- lin öldüğünü duyurdu. Ömer, saldõrõnõn NATO güçleri tarafõndan düzenlenip düzenlen- mediğinin araştõrõldõğõnõ söyledi. Harisiye semtine düzenle- nen saldı- rıda 3 gü- venlik gö- revlisiyle temizlik işçisi bir kadın öl- dü. (REU- TERS) ElArabiya bürosunasaldõrõ Dış Haberler Servisi - Irak’õn başkenti Bağdat’ta, El Arabiya televizyonunun bürosuna dün sabah düzenlenen intihar saldõrõsõnda 4 kişi hayatõnõ kaybetti. Yetkililer, saldõrõnõn bomba yüklü bir araçla düzenlendiğini duyurdular. Kent merkezindeki Harisiye semtindeki büroya düzenlenen saldõrõda ölenlerin 3’ünün güvenlik görevlisi, 1’inin temizlik işçisi bir kadõn olduğu, saldõrõda 16 kişinin de yaralandõğõ bildirildi. Yaralananlar arasõnda eski başbakan yardõmcõsõ Salam el Zavbayi ile 2 korumasõnõn da bulunduğu öğrenildi. Patlamanõn etkisiyle büronun önünde büyük bir çukur meydana geldiği ve birkaç km. öteden görülebilen bir duman tabakasõnõn gökyüzünü kapladõğõ görülürken, çevredeki bina ve arabalar da hasara uğradõ. Saldõrõyõ El Kaide’nin düzenlediği sanõlõyor. Bağdat Güvenlik Sözcüsü Tümgeneral Kasım Ata, saldõrõdan El Kaide’yi sorumlu tutarak örgütün medyanõn dikkatini çekmeyi amaçladõğõnõ öne sürdü. Ata, bomba yüklü aracõn yakõnlardaki bir kontrol noktasõndan geçebildiğine dikkat çekerek, kontrol noktasõndaki görevlilerle aracõ süren kişi arasõnda işbirliği olabileceğini söyledi. Yetkililer, intihar eylemcisinin Iraklõ olduğunu ve araçta 100 kg’dan fazla patlayõcõ bulunduğunu da duyurdular. Direnişçi gruplar tarafõndan Batõ yanlõsõ olmakla suçlanan El Arabiya televizyonunun bir ay önce tehditler aldõğõ öğrenildi. El Arabiya muhabiri Tarık Maher ise canlõ yayõnda, binayõ sarsan büyük bir patlamanõn ardõndan bütün odalarda hasar meydana geldiğini söyledi. Bir başka El Arabiya çalõşanõ Ebu Muhammed de “Binanın başıma yıkıldığını sandım. Pencereler kırıldı ve dışarı kaçtım. Her yerde toz ve duman vardı ve birkaç dakika sonra ambulansların sesini duydum” diye konuştu. Allavi’nin ofisi de hedefteydi Eski Irak Başbakanõ İyad Allavi’nin Bağdat’taki ofisinin yakõnõnda da bombalõ bir araçla saldõrõ düzenlendi. Bağdat’õn El Zeytun Sokağõ’nda bulunan ofisin yakõnõnda dün düzenlenen saldõrõda 13 kişinin yaralandõğõ bildirildi. Sızdırılan 90 binden fazla Amerikan askeri belgesi, Afganistan’da sivil ölümlerinin bilinenden daha fazla olduğunu, ABD’nin Pakistan’ın Taliban’ın arkasında olduğu şüphesinin giderek arttığını gözler önüne seriyor. 15 bin gizli belge daha açıklanmayı bekliyor. (Fotoğraf: AFP) WIKILEAKS BUNU HEP YAPIYOR Dış Haberler Servisi - Devletlerin ve diğer kuruluşlarõn gizli bilgi ve belgelerini sõzdõrarak yayõmlayan İsveç merkezli internet sitesi Wikileaks 2006 yõlõnda kuruldu. Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, yakõn zamanda kapanacağõ söylentilerini yalanlayarak sitenin temizleneceğini ve yayõnda kalacağõnõ duyurdu. Assange, 90 bini aşkõn Amerikan gizli askeri belgesini yayõmlamalarõna Beyaz Saray’õn tepki göstermesiyle ilgili olarak “İyi gazeteciliğin rolü büyük suiistimallerin üzerine gitmektir ve büyük suiistimallerin üzerine gidilince her zaman bir tepki olur” dedi. The New York Times gazetesine de açõklamada bulunan Assange, yaşananlarõn sadece olaylarõn şiddetini göstermediğini, ölen çocuklardan operasyonlarda ölen yüzlerce sivile kadar savaşõn genelinin ne kadar acõmasõz ve yõkõcõ olduğunu gösterdiğini vurguladõ. Wikileaks’in, daha hassas olan 15 bin istihbarat raporunu da değerlendirdikten sonra yayõmlayabileceği belirtildi. ‘Kolombiya saldırırsa ABD’ye petrol yok’ CARACAS (AA) - Venezüella Devlet Başkanõ Hugo Chavez, komşusu Kolombiya’nõn ülkesine saldõrmasõ durumunda ABD’ye petrol satõşõnõn durdurulacağõnõ söyledi. Chavez, binlerce destekçisinin katõldõğõ mitingde yaptõğõ konuşmada, Kolombiya ya da ABD’nin desteklediği bir başka bölgeden ülkeye bir askeri saldõrõ halinde ABD rafinerilerine bir damla bile petrol göndermeyeceklerini belirtti. Ülkesi ile Kolombiya arasõndaki gerginliğin sorumlusu olarak ABD’yi gördüğünü dolaylõ olarak dile getiren Chavez, gerginlik nedeniyle Küba’ya yapmayõ planladõğõ ziyaretini ertelediğini kaydetti. Chavez, Bogota yönetiminin, Kolombiyalõ FARC örgütü liderlerinin Venezüella’da olduklarõ yönündeki açõklamasõndan sonra bu ülkeyle diplomatik ilişkilerini kesmişti. Mossad’dan Riyad’a İran ziyareti TEL AVİV (AA) - İsrail karşõ casusluk örgütü Mossad’õn Başkanõ Meir Dagan’õn, geçen haftalarda, “İran tehdidiyle ilgili müzakerelerde bulunmak amacõyla Suudi Arabistan’õ gizlice ziyaret ettiği” öne sürüldü. Haber sitesi WorldNetDaily’nin Tel Aviv çõkõşlõ bu iddiasõ, bazõ Arap kaynaklara dayandõrõldõ. Haberde güvenlik kaynaklarõnõn, konu başlõğõnõn İran olduğunu söylemekle birlikte görüşmelerin ayrõntõlarõyla ilgili bilgi vermekten kaçõndõklarõ da belirtildi. İsrail’le açõk diplomatik ilişkileri bulunmayan Suudi Arabistan’õn, Mõsõr, Ürdün ve diğer õlõmlõ olarak tanõmlanan Arap ülkeleriyle birlikte giderek büyüyen İran etkisinin tehdidi altõnda bulunduklarõ öne sürülen haberde, İran’õn nükleer programõ konusunda Suudi Arabistan ve İsrail arasõnda işbirliğine ilişkin çok sayõda haberin varlõğõna dikkat çekildi. İki ay kadar önce İngiltere’de yayõmlanan London Times gazetesi, Suudilerin bir askeri tatbikatõ sõrasõnda, İsrail savaş uçaklarõnõn Suudi Arabistan üzerinden İran’a saldõrõ senaryosunun provasõ mahiyetinde Suudi hava savunma sistemi faaliyetlerinin birkaç saat süreyle durdurulduğunu öne sürmüştü. Bosna-Hersek’te peçe tartışması SARAYBOSNA (AA) - Bosna-Hersek parlamentosu “peçe yasağõ”na ilişkin kanun teklifini gündeme aldõ. Teklifin dün görüşülmesi sõrasõnda, parlamento binasõ önünde bazõ sivil toplum örgütleri protesto gösterisi düzenledi. Eylemciler, parlamentodaki Sõrp partilerin bazõ milletvekillerinin teklifiyle gündeme alõnan ve ülkede “kadõnlarõn peçeyle gezmesini yasaklamayõ” öngören kanun teklifine karşõ çõktõklarõnõ belirtti. “Peçe yasağõ” kanun teklifinin, yarõn genel kurulda milletvekillerinin oylamasõna sunulmasõ bekleniyor. Türkiye, AB kararõna uymayacak Dış Haberler Servisi - AB dõşişleri bakan- larõnõn İran’a yeni yaptõrõmlarõ onayladõğõ bildirildi. Diplomatlar, yeni yaptõrõmlarõn enerji, taşõmacõlõk, ticaret ve bankacõlõk sek- törlerini kapsadõğõnõ duyurdu. AB’nin ek yaptõrõmlarõnõn birkaç hafta içinde yürürlü- ğe gireceği belirtiliyor. Maliye Bakanõ Mehmet Şimşek ise karardan önce İngiliz Financial Times gazetesinin kendisiyle yap- tõğõ röportajda, Türkiye’nin İran konusunda BM yaptõrõmlarõnõ uygulayacağõnõ, ABD ve AB’nin daha sert yaptõrõmlarõnõ izlemeyece- ğini söyledi. Şimşek, BM kararlarõna tam olarak uyacaklarõnõ belirtti ancak “Ek ön- lemler talep eden tek tek ülkeler söz ko- nusu olduğunda uymak zorunda değiliz” diye konuştu. Şimşek, BM kararlarõyla ya- saklanmayan ticari faaliyetlerin sürdürüle- ceğini, bunlarõn finanse edilmesi gerekirse de bunun bir yolunu bulacaklarõnõ belirtti. Gemiler denetlenebilecek AB’nin yeni yaptõrõmlarõ sonucunda, İran’õn petrol ve doğalgaz sektörüne yeni yatõrõm, teknik destek ve teknoloji transferi yasakla- nacak, bankalara ve sigorta şirketlerine yeni şube yasağõ ve büyük meblağlõ transferlerde onay alma zorunluluğu gibi yeni kõsõtlama- lar getirilecek. İran şirketlerinin Avrupa’da- ki varlõklarõnõn dondurulmasõ da kolaylaştõ- rõlõyor. BM Güvenlik Konseyi kararlarõna uyum amacõyla silah yapõmõnda da kullanõ- labilen malzemelerin İran’a satõşõnõ yasakla- yacak olan AB, nükleer faaliyette kullanõla- cak malzeme taşõdõğõndan şüphelenilen İran gemilerinin uluslararasõ sularda denetlene- bilmesine de onay verecek. İngiltere ve Al- manya amacõn İran üzerindeki baskõyõ art- tõrmak olduğunu bildirirken, İsveç Dõşişleri Bakanõ Carl Bildt AB içinde hiç kimsenin İran’õn nükleer programõ sorununun sadece yaptõrõmlarla çözüleceğini savunmadõğõnõ kaydetti. Tahran yönetimi ise İstanbul’da önceki gün Türkiye, Brezilya ve İran dõşiş- leri bakanlarõnõ bir araya getiren nükleer zir- venin ardõndan açõklandõğõ gibi Viyana Gru- bu’na cevabi mektubunu dün iletti ancak mektubun içeriği açõklanmadõ. Türkiye’nin askeri ittifaka katkõsõ azalõnca, general kadrosu 12 yõldõzdan 8 yõldõza düştü NATO’da4yõldõzkaybedildi BARKIN ŞIK ANKARA - Yeni kuvvet ya- põlanmasõna giden NATO, ka- rargâhlarõndan bazõlarõnõ “ta- sarruf” gerekçesiyle kapatma- ya hazõrlanõrken Türkiye’nin NATO’nun askeri kanadõnda görevli general sayõsõnda düşüş olduğu öğrenil- di. Daha önce NATO’da görev yapan korgeneral, tümgeneral ve tuğgeneralle 12 yõldõza sahip olan Türkiye’nin halen 8 yõldõzla NATO’da temsil edildiği be- lirtildi. NATO’nun komuta kademesi, ül- kelerin NATO bütçesine ve operasyon- lara verdiği desteğe göre şekilleniyor. Türkiye’nin Kâbil’de görev yapan ISAF’õn komutanlõğõnõ devralmasõyla birlikte NATO’ya katkõ sağlayan ülkeler arasõnda 9’unculuğa yükseleceği açõklanmõştõ. Ancak, bunun gerçekleş- mediği bildirildi. Türkiye, NATO üyesi ülkeler içinde 14’üncü katkõ sağlayan ül- ke oldu. NATO karargâhlarõndaki toplam 13 bin personelden 670’i Türk. İzmir komutanlığı kapanıyor NATO’nun yeniden yapõlandõrõlma- sõ kapsamõnda 2 stratejik, 3 operatif, 6 taktik seviyedeki karargâhlarõndan ba- zõlarõ kapatõlacak. İzmir’de konuşlu NATO Hava Unsur Komutanlõğõ’nõn da bu kapsamda kapatõlmasõ planlanõyor. NATO’nun İzmir’deki komutanlõğõ, Yunanistan, İtalya, İspanya ve Porte- kiz’deki alt karargâhlara komuta edi- yordu. Çok sayõdaki kara, deniz ve ha- va karargâhlarõndan bir bölümünü ka- patma kararõ alan NATO’nun nihai ka- rarõnõ kasõm ayõnda düzenlenecek Liz- bon zirvesinde vermesi bekleniyor. NA- TO’nun ağustos ayõnda başõna bir Türk tümgeneral atamayõ düşündüğü Yuna- nistan’daki Larissa Karargâhõ’nõn ka- patõlmasõ da gündemde. Yunanistan kamuoyunun Türk komutana tepkisi üzerine Atina yönetimi üssün kapatõl- masõ formülüne sõcak baktõğõnõ NA- TO’nun merkezi Brüksel’e bildirmişti. ‘İt dalaşını’ kontrol eden üs Larissa’ya atama yapõlsaydõ, Yuna- nistan’õn bağõmsõzlõğõnõ kazandõğõ, 25 Mart 1821 tarihinden bugüne geçen yak- laşõk 190 yõllõk aradan sonra Yunan top- raklarõnda ilk kez bir Türk general ko- mutanlõk yapacaktõ. Larissa Hava Üssü, Ege Denizi üzerinde Türk ve Yunan jet- leri arasõnda yaşanan “it dalaşı” açõsõn- dan hayati önem taşõyor. Yunanistan, Ege Denizi üzerinde Türk uçaklarõna yaptõ- ğõ tacizleri Larissa ile ona bağlõ olan ha- va üslerinden kaldõrdõğõ uçaklarla ger- çekleştiriyor. Duç’a 30 yıl hapisDış Haberler Servisi - Kamboçya’da, Kõzõl Kmer rejimi döneminde işkence yapõlan Tuol Sleng Ceza- evi’nin müdürü “Duç” la- kaplõ Kaing Guek Eav, 30 yõl hapse mahkûm edildi. BM’nin des- teklediği Phnom Penh’teki uluslar- arasõ mahkemeden yapõlan açõklama- da, Kaing Guek Eav’õn insanlõğa karşõ suç işlemek- ten hüküm giydiği be- lirtildi. Duç’un önce 35 yõl hapis cezasõna çarptõrõl- dõğõ, ancak 10 Mayõs 1999-13 Temmuz 2007 arasõndaki tu- tukluluğunda yasalara aykõ- rõ olarak geçirdiği tutukluluk dönemi göz önüne alõnarak, cezasõnda 5 yõllõk indirime gi- dildiği kaydedildi. 67 yaşõn- daki Duç’un ömrü yeterse 19 yõl sonra serbest ka- labileceği bildirili- yor. S-21 diye de bilinen Tuol Sleng Ceza- e v i ’ n d e , “Ölüm Tar- laları” döne- mi diye anõlan 1975-1979 yõl- larõ arasõnda yaklaşõk 15 bin kişi işkence gör- müş ve ardõndan öldü- rülmüştü. Aynõ dönemde 2 milyon kişi açlõk, aşõrõ çalõş- ma ve idamlar nedeniyle ha- yatõnõ kaybetmiş, yaşananlar 20. yüzyõlõn en büyük katli- amlarõndan biri olarak nite- lendirilmişti. Duç, Kõzõl Kmer rejiminin uluslararasõ mahkeme önüne çõkarõlan ilk üst düzey yöneticisi olmuştu. Davasõ sõrasõnda aralarõnda kadõn ve çocuklarõn da bu- lunduğu 15 bin kişinin öldü- rülmesinden dolayõ özür di- leyen Duç, geçen kasõm ayõn- daki duruşmada ise beraatõnõ isteyerek herkesi şaşõrtmõştõ. Ölenlerin yakõnlarõ ve kat- liamdan kurtulanlar ise Duç’a müebbet hapis cezasõn veril- mesi gerektiğini savunuyor. Kõzõl Kmer rejiminin soykõ- rõmla suçlanan 4 önde gelen yöneticisinin mahkemesinin ise gelecek yõl başlamasõ bekleniyor. Kõzõl Kmerlerin işkenceci cezaevi müdürü mahkûm oldu Ölenlerin yakınları ve katliamdan kurtulanlar Duç’un soy- kırım suçu işlediğine, bu nedenle müebbet hapis cezasına çarptırılması gerektiğine inanıyor. (Fotoğraflar: AFP) İRAN’A YENİ YAPTIRIMLAR Duç. Dış Haberler Ser- visi - Ürdün’ün baş- kenti Amman’da hay- van haklarõ savunucu- su bir kadõn, marul yapraklarõndan oluşan elbisesiyle eylem yap- mak isteyince polis ta- rafõndan gözaltõna alõn- dõ. Hayvan haklarõ ör- gütü PETA üyesi Ami- na Tarık önceki gün Amman’da halkõ ve- jetaryenlige çağõrmak amacõyla bir gösteri düzenlemek istedi. Türbanlõ Tarõk’õn giysisinin eylemin amacõna dikkat çekmek için maruldan yapõlmõş olmasõ ve elinde “İçinizdeki veje- taryanlığı büyütün” yazõlõ pankartõ sadece çevredekilerin değil polisin de “dikkatini” çekti. Polisler Tarõk’õ üzerindeki marul kõyafetini değiştirmesi için yakõn- daki bir restorana ardõndan da ka- rakola götürdü. Yetkili- ler eylemin izinsiz ger- çekleştirildiği için ya- sadõşõ olduğunu savu- narak Tarõk ve berabe- rindeki bir kişiyi yak- laşõk 3 saat gözaltõnda tuttuktan sonra serbest bõraktõ. PETA ise yaklaşõk bir ay önce izin için yetkililere başvuruldu- ğunu ancak bir kişilik böyle bir eylem için iz- ne gerek olmadõğõ yö- nünde yanõt aldõklarõnõ duyurdu. PETA eylemcileri daha önce Ni- jerya, Filipinler ve İngiltere’nin da aralarõnda olduğu birçok ülkede yarõ çõplak vücutlarõnõ marulla sa- rarak benzer gösteriler gerçekleş- tirmişti. Ürdün’deki gösteride ise Tarõk giysisinin üzerini marulla kapladõ. Ancak buna karşõn gözal- tõndan kurtulamadõ. Marul kadına gözaltı Polis, giysinin üzerine yerleştirilen yapraklara izin vermedi. (REUTERS) FRANSA’NIN OPERASYONUNA MİSİLLEME ElKaiderehineyiöldürdü Dış Haberler Servisi - El Kai- de’nin Kuzey Afrika kanadõ, nisan ayõndan bu yana alõkoyduğu Fransõz rehineyi, Fransa ve Moritanya’nõn ge- çen hafta kendilerine yönelik ope- rasyonuna misilleme olarak öldür- düğünü bildirdi. El Cezire’nin haberine göre, El Kaide’nin Mağrip lideri, ses bandõnda, Fransõz Michel Ger- maneau’nun geçen perşembe günü El Kaide kampõna dü- zenlenen operasyonda 6 ör- güt üyesinin öldürülmesi- nin intikamõnõ almak için cumartesi günü öldürül- düğünü söyledi. Bu açõklamanõn ar- dõndan Fransa Cum- hurbaşkanõ Nicolas Sarkozy dün kabi- nesini acil topladõ. 78 yaşõndaki Ger- maneau’nun öldü- rüldüğü yönünde- ki haberi doğru- layan Sarkozy, “bu barbarca eylemin cezasız kal- mayacağını” belirtti. Germaneau’nun kurtarõlmadõğõ gerekçesiyle başarõsõz bulunan sõ- nõr ötesi operasyonu savunan Sar- kozy, Fransõzlara Mali, Moritanya ve Nijer’e seyahat etmemeleri yö- nünde uyarõda da bulundu. Sarkozy Germaneau’nun nerede ve ne za- man öldürüldüğü konusunda ise açõklama yapmadõ. Emekli bir mühendis olan Ger- maneau nisan ayõnda Nijer’de kaçõ- rõlmõştõ. Germaneau, bölgede sağlõk ve eğitim konularõnda faaliyet gös- teren Enmilal yardõm örgütü için çalõşõyordu. El Kaide’nin Afrika ka- nadõ, geçen ay bazõ tutuklu üyelerinin serbest bõrakõlmasõ karşõlõğõnda Ger- maneau’nun bõrakõlacağõnõ aksi hal- de dün itibarõyla öldürüleceğini du- yurmuştu. Fransõz yetkililer geçen haf- ta düzenlenen operasyonun ardõndan Germaneau’nun yaşayõp yaşamadõ- ğõna ilişkin ellerine yeterli kanõt su- nulmadõğõnõ açõklamõştõ. Ülkelerin bütçeye ve operasyonlara yaptõğõ katkõya göre temsil edildiği 28 üyeli ittifakta bu bakõmdan 14. sõrada kalan Türkiye’nin komuta kademesindeki varlõğõ zayõfladõ. NATO, Ege’nin iki yakasõndaki komutanlõklarõnõ kapatmaya hazõrlanõyor. Germaneau. Festival felaketine bağımsız soruşturma talebi BERLİN (AA) - Almanya’nõn Duisburg kenti polisinden yapõlan açõklamada, müzik festivali “Aşk Geçidi’nde” çõkan izdihamda 19 kişinin öldüğü, 511 kişinin yaralandõğõ, bunlarõn 283’ünün hastanede tedavi gördüğü, bir kişinin hayati tehlikesinin sürdüğü ifade edildi. Alman Birlik Partileri (CDU/CSU) Meclis Grubu ise olayõn bağõmsõz bir soruşturma komisyonu tarafõndan araştõrõlmasõnõ istedi. Duisburg Savcõsõ Ralf Haverkamp, olayla ilgili ihmal olup olmadõğõnõn araştõrõlacağõnõ, soruşturmanõn henüz başõnda olunduğunu belirtti.