Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 12 EYLÜL 2009 CUMARTESİ 14 HABERLER İstanbul Ticaret Oda- sõ (İTO) Yönetim Ku- rulu Başkanõ Murat Yalçıntaş, birleşen KO- Bİ’lerin üç yõl boyunca yüzde 20 yerine, yüzde 5 kurumlar vergisi ödeyecek olmasõnõn büyük bir fõrsat olduğunu bildirdi. Yalçõntaş, yaptõğõ yazõlõ açõklamada, vergi avanta- jõndan yararlanabilmek için birleşmenin tescil işleminin en geç 31 Aralõk 2009’a kadar yapõlmasõ ge- rektiğini belirtti. Konuya ilişkin düzenlemenin Res- mi Gazete’de yayõmlanarak yürür- lüğe girdiğini hatõrlatan Yalçõntaş, şunlarõ kaydetti: “Devralan KOBİ, 3 sene boyunca kurumlar vergisini yüzde 20 yerine, artık yüzde 5 öde- yecek. Bu da kurumlar vergisinde yüzde 75’lik bir avantaj anlamına geliyor. KOBİ’lerimiz 31 Aralık’a kadar ka- lan 4 aylık süreyi bir- leşme süreci açısın- dan çok iyi değer- lendirmeliler. 25 Ağustos 2009 tari- hinde iki KOBİ’nin birleştiğini varsayalım. Devreden KOBİ’nin 1 Ocak ile 25 Ağustos arasındaki kârı yüzde 5 vergiye ta- bi olacak. Devralan KOBİ’nin ise 25 Ağustos ile 31 Aralık döne- mindeki kârı ve 2010 yılı kârı ile 2011 yılı kârı yüzde 5 vergilendi- rilecek. Diyelim ki; devralan KO- Bİ 25 Ağustos ve 31 Aralık tarih- leri arasında 40 bin lira, 2010 yı- lında 100 bin lira ve 2011’de de 100 bin lira kâr etsin. Toplam kâr 240 bin lira olacağından yüzde 20 kurumlar vergisinden dolayı öde- mesi gereken vergi 48 bin lira iken, bu uygulamayla ödeyeceği vergi 12 bin liraya inecek. Böylece 36 bin liralık bir vergi avantajı sağ- lanmış olacak.” Yalçõntaş, zarar eden bir KO- Bİ’nin kârlõ bir KOBİ ile birleşme- si durumunda zararõn, kârlõ KO- Bİ’nin kârõndan indirim konusu ya- põlacağõnõ da belirterek “Böylelik- le kâr eden KOBİ için ayrı bir ver- gi avantajı daha geçerli olacak. Bütün bu avantajlarla küçük ve orta ölçekli işletmeler sermayele- rini birleştirdiklerinde daha güç- lü hale gelecekler” ifadelerini kul- landõ. Ege ve Dokuz Eylül Üniversitele- ri, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ve ESBAŞ (Ege Serbest Bölgesi AŞ) İzmir’i sağlõk alanõnda bir cazibe merkezi haline getirecek işbirliği- nin temellerini attõ. INOVİZ –Sağlõk için İzmir platformunu oluşturan bu kurumlar Türk-Amerikan Bilim İn- sanlarõ Derneği’nin de (TASSA) desteği ile sanayi kuruluşlarõ ve ya- tõrõmcõlarõn da katõlõmõyla, İzmir’i bi- yomedikal ve biyomedikal teknolo- jiler alanõnda hem bilimsel gelişim hem de teknoloji üretme konularõn- da öncü hale getirecek ortak çalõş- malar yapacaklar. İNOVİZ’in çok kapsamlõ bir pro- je olduğunu belirten Ege Üniversite- si Bilim Teknoloji Araştõrma ve Uygulama Merkezi (EBİLTEM) Mü- dürü Prof. Dr. Fazilet Vardar Sukan ile platformun amaçlarõnõ ve bugüne kadar neler yaptõklarõnõ konuştuk. TASSA Başkanõ Prof. Dr.Banu Onaral’õn “ABD’de yaşayan Çinli araştõrmacõ ve bilim insanlarõnõn Çin’de gerçekleştirdikleri hamleyi Türkiye neden gerçekleştirmesin ki?” sorusundan yola çõkarak konuyu gün- deme getirdiğini, kendilerinin de İz- mir’de filizlenmekte olan biyomedi- kal sektörünün bu atõlõma hazõrlana- bileceğini düşündükleri için hareke- te geçtiklerini kaydeden Sukan, “ İNOVİZ akademik ve Sanayi sek- törlerine dayanan üç ayaktan oluşu- yor” diyerek şu bilgileri verdi: İNOVERSITE : ArGe ile Bütün- leşmiş İleri Eğitim Ağõ. İNOVER- SITE kapsamõnda üç üniversitenin, TÜBİTAK’õn, TASSA’nõn ve belir- lenen AB Üniversitelerinin katkõlarõ ile “Biyomedikal Teknolojiler” ala- nõnda uluslar arasõ bir Lisansüstü Derece Programõ başlatõlacak. Yük- sek Lisans (M.Sc.), Doktora (Ph.D) ve Doktora sonrasõ (Post Doc.) de- recelerinin verileceği bu Program üç Üniversitenin ve TASSA’nõn ABD de ikamet eden Türk Araştõrõ- cõ alt yapõsõ kullanõlarak TÜBİTAK üst yönetim desteği ile ve bir Üst Ko- ordinasyon Kurulu denetiminde ger- çekleştirilecek. Amaç bölgenin bi- yomedikal teknolojiler konusunda lider konuma gelebilmesi için kalifi- ye eleman yetiştirilmesi ve bu alan- daki Ar-Ge faaliyetlerinin teşviki. Sa- nal bir oluşum olan İNOVERSİ- TE’de eğitim-öğretim etkinlikleri 29 Haziran 2009 günü imzalanan “İyi Niyet Anlaşmasõ” çerçevesinde her üç üniversitenin fiziksel ve insan kay- naklarõ alt yapõsõnõn desteği ile yü- rütülecek. İkinci ayak: İNOVAKENT: ArGe Bölgesi İNOVAKENT kapsamõnda ESBAŞ ve yerli / yabancõ diğer sek- törel paydaşlar desteği ile oluşturu- lacak bir Ar-Ge Merkezi’nde Üni- versiteler tarafõndan satõn alõnmasõ maddi açõdan zor cihazlar temin edi- lecek, İzmir’li araştõrmacõlar ve TAS- SA’dan gelecek Türk veya ABD kökenli bilim adamlarõ bölge üni- versiteleri ile işbirliği içinde araştõr- malarõnõ sürdürebilecekler. Bu kap- samda ESBAŞ’õn temasta bulundu- ğu ABFT aracõlõğõ ile ABD’li ilaç+sağlõk sektörü şirketlerinin de katkõsõ ile girişimin güçlendirilmesi hedefleniyor. Üçüncü ayak ise bir Bilim ve Tek- noloji Parkõ olan İNOVATEK. Bu- rada araştõrma sonuçlarõnõ ticarileş- tirilmesi için ortam hazõrlanacak. İz- mir ve civarõ Biyomedikal Teknolo- jiler için giderek daha cazip hale dönüşüyor. EBİLTEM’in de AB CIP Progra- mõ kapsamõndaki bir proje üzerinden, koordinatör kuruluş olarak içinde bulunduğu, bölgede etkin olan “En- terprise Europe Network” aracõlõğõ ile: - Uluslar arasõ proje ortaklõklarõ oluş- turulacak, - Ar-Ge destekleri temin edilecek, -Yeni teknolojilerin uluslar arasõ pazarlarda duyurulmasõ ve ta- nõtõmõ gerçekleştirilecek, - Yatõrõm- cõlar bölgeye çekilmeye çalõşõlacak. Marmara Bölgesi’nde hafta başında başlayan şiddetli yağmurun yol açtığı sel felaketi, 30’dan faz- la can kaybının yanında ciddi maddi hasarlara da yol açtı.. Halkalı ve İkitelli civarı, sel felaketinden en çok etkilenen sanayi ve ticaretin yoğun olarak konum- landığı bölgemiz. Örneğin, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi farklı sek- törlerde üretim yapılan 30 bin işyeri ve yaklaşık 180 bin çalışanıyla ülkemizin en büyük organize sanayi bölgesi. Bir de bu OSB’nin dışında konuşlanmış iri- li ufaklı yüzlerce işyerinde üretim yapılıyor ve bura- da insanlar çalışıyor. Farklı sektör ve iş alanlarında üretilen ürünlerin ta- şınması TEM otoyolu ve Basın Ekspres yolu bağ- lantısıyla D-100 Karayolu ile gerçekleştiriliyor. Bu amaçla bölge bir anlamda lojistik üssü.TIR parkı bu gerekçe ile kurulmuş ve depolama ve gümrükleme işlemleri de yoğun olarak burada yapılıyor. Hürriyet gazetesi, Star ve Vodofon gibi basın ve iletişim ku- ruluşlarının sağlı sollu yerleştiği yolun adına da bilindiği gibi Basın Ekpres yolu deniliyor. Buradan geçen Aya- mama deresi 1995 yılında yine taşmış; onlarca insanın kaybına, yüzlerce işyerinin yok olmasına neden ol- muştu. O zamanlar İstanbul’u kimler yönetiyorlardı? Kenti yönetenlerin hiç suçu yok mu? Kimden hesap soruldu, kimler cezasını çekti hatırlayanınız var mı? Çarpık kentleşme, çarpık sanayileşme kavramı bun- dan başka neyi anlatabilir ki.. O günden bugüne değin derenin yatağının ko- runması gerekirken tam tersine dere yatağına yapı- lan yapılarla dere yatağı adeta küçük bir su kanalı- na dönüştürüldü. Yolun her iki tarafına da yapılan çok katlı plazalarda alışveriş merkezleri açıldı. Sokak aralarından gelen yağmur suları gelişigüzel akıyor.. Ne yağmur suyu kanalı var, ne de mazgal. Açılan daracık sokaklar binlerce aracın geçtiği yola dönüşüyor.. Kentleşmedeki çarpıklık her yönüyle or- tada... İTO Başkanı Murat Yalçıntaş’ın açıklamalarına gö- re Güneşli’de 1506, Mahmutbey’de 928, İkitelli’de 711, Sefaköy’de 1715, Halkalı’da 814 işyeri felaketten ciddi zarar görmüş. Yok olan TIR parkı da, OSB dışında kalan işyer- leri de ruhsatlı.. İkitelli OSB dışında, genellikle konfeksiyon üreti- mi yapılan işyerleri çoğunlukta. Konfeksiyon üretimi yapan işyerlerinden birinin sahibi bir arkadaşım. Bakın neler anlatıyor: “On yıldır burada üretim ya- pıyorum; 80 kişilik çekirdek kadrom var.. iş durumu- na göre bazen 200 kişiye ulaşıyoruz. İşyerim birinci sınıf işyeri sayıldığından ruhsat ve- rirken Büyükşehir’den geldiler.. bir liste vererek bun- ları yerine getirmemi söylediler. İstenilenleri yaptım ve işyeri açma ve çalışma ruhsatımı aldım.. Çevremde yüzlerce irili ufaklı işyeri var.. -gam- mazlamak için söylemiyorum- bunların büyükçe bö- lümünün ruhsatı yok.. Kayıt dışılığın ta kendisi. Bu, bir anlamda haksız rekabete neden olmuyor mu?..” İlginç olacak ama ruhsat alamadan çalışan bir iş- yerinin sahibi olan arkadaşım selden hasar gördü ve kendisine geçmiş olsun demek için aradığımda ba- kın o da neler söylüyor: “Kiracı olarak bulunduğum bina ruhsata aykırı ya- pılmış, eksiklikleri nedeniyle ruhsat alamıyorum.. Çalışma koşullarım standartlara uygun; ancak genel anlamda ruhsatsızlık bana da yansıyor, bir türlü ruh- sat alamıyoruz. Bu koşullarda işyeri açmak için ge- reken her şartım var; vergi veriyorum, SGK primi ve- riyorum. Fason olarak üretim yapıp yakınımdaki ana firmaya üretim yapıyorum.. Çaresizlik nedeniyle bu- radaydım, sanırım yolun sonu göründü.. artık işyeri- mi tamamen kapatacağım...” Görülen o ki İstanbul’un rantını paylaşmak çok da- ha önemli ve bu arzu her şeyi mübah sayıyor.. İnsanın değerini, üretilen ürünlerin yarattığı katma değeri ve emeği bir anda yok sayan bir anlayış de- vam ettikçe bu felaketleri yaşayacak daha çok ağ- layan anneler, yıkılan yuvalar, yitirilen genç işçileri- miz olacak... Yazık, gerçekten çok yazık.. Çarpıklığı Görebilmek İçin Ölümler mi Gerekiyor?.. S A T I R A R A S I HİLMİ DEVELİ hilmideveli@hotmail.com İzmir’den örnek bir platform YAHYA ARIKAN malicozum@ismmmo.org.tr YAŞAMDA MALİ ÇÖZÜM Hisse Devirlerinde Geçici İlmühaber Düzenleyenler Vergilendirilmez 3 üniversite ve ESBAŞ’õn işbirliği ve TASSA’nõn desteği ile oluşturulan İNOVİZ’in hedefi, İzmir ve civarõnõ biyoteknoloji merkezi haline getirmek Birleşmeler büyük fırsat Köşemize konu edindiğimiz vergi ve ceza uygulamasına gelince KDV Kanunu’na göre, hisse senedi satış işleminin KDV’ye olmadığının da altını çizmekte yarar var. KDV Kanunu’nun 17/4-g maddesinde, “hisse senedi” satışlarının, KDV’den istisna olduğu açıkça belirtilmiştir. 232 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile de geçici ilmühaber ile yapılan satışlar da hisse senedi olarak kabul edilmiştir. Anonim şirket şeklinde faaliyet sürdüren vergi mükelleflerinin “sürpriz” bir vergilendirme ile karşılaşmaması için öncelikle “geçici ilmühaber”leri tanzim etmeleri gerekir veya hisse senedi bastırmaları gerekir. Sorularınız için malicozum ism mmo.org.tr ad- resine mail ata- bilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek ce- vaplanacaktır. Hisse senedi satış işlemi KDV’ye tabi değil İş Bankasõ’ndan İstanbullu esnafa kredi desteği Türkiye İş Bankasõ, İstanbul Esnaf ve Sanatkârlar Odalarõ Bir- liği ile bir kredi protokolü imza- ladõ. İş Bankasõ’ndan yapõlan açõk- lamada, bugün imzalanan proto- kol ile Birliğe bağlõ Oda Üyele- rinin, özel koşullarla nakdi kredi kullanabileceği bildirildi. Üyelerin muhtelif finansman ve nakit yönetimi ihtiyaçlarõnõ karşõlamak amacõyla imzalanan protokolle üyelere, küçük işlet- meler faturalõ alõşveriş kredisi,iş- yeri kredisi, taşõt kredisi, kredili ti- cari mevduat hesabõ, POS, oto- matik ödeme talimatõ, düzenli ödeme sistemi, muhasebe yöne- timi (SAP Uygulamasõ) elektronik ekstre gönderim ürünlerinden ya- rarlanabilecek. A nonim şirketlerde (A.Ş) se- nede/ilmühabere bağlanmış hisselerin satışında KDV he- saplanarak vergi ve ceza kesilmesine ilişkin tartışma sürüyor. Türkiye ve dünya basınında bü- yük ilgi gören, Türkiye’nin önde gelen medya grubuna vergi cezasının ardından son 5 yılda iştirak hissesini satan birçok gerçek ve tüzel kişi için vergi ve cezası hesaplanabileceği yorumları da yapılıyor. Basına yansıyan açıklamalardan anlı- yoruz ki; Maliye Bakanlığı inceleme ele- manları, A.Ş’ler tarafından bastırılan “geçici ilmühaber”lerin devrinde vergi ödenmediği gerekçesiyle işlem yapı- yor. Bu konuda ciddi bir vergileme ha- tası yapıldığı kanaatindeyiz. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20. mad- delerinde yer alan “hisse değişim”le- rinde geçici ilmühaberlerin hisse sene- di kapsamında olmadığı iddiası haksız vergileme yapılmasını getiriyor. Oysa Maliye Bakanlığı’nca yayımlanan ve yürürlükte olan 232 sayılı Gelir Ver- gisi Genel Tebliği bu konuda çok açıktır. Söz konusu genel tebliğde; hisse senedi bastırmayan A.Ş’lerin “geçici ilmühaber” çıkarabile- cekleri ve bu belgelerin his- se senedi yerine geçen kıymetli belge olduğu kesin bir dille belirtil- miştir. AŞ hisselerinin devrinde vergilendirme Konunun diğer bir bo- yutu da ortakların elinde bulunan geçici ilmühaber- lerle ilgilidir. Bu ilmühaberle- rin de hisse senedi gibi yorum- lanması ve bunların elden çıkarıl- masında da vergi istisnaları uygulanması gerekir. Türkiye’de faaliyet gösteren anonim şirketlerin yaklaşık yüzde 95’i “aile şir- keti” olduğu için TTK hükümlerine göre hisse senedi bastırmadan muhasebe ka- yıtlarını tutmaktadırlar. Oysa Gelir Ver- gisi Kanunu’na göre A.Ş hisselerinin sa- tılmasından doğan “Değer artışı ka- zancı” vergiye tabidir. Bu noktada “anonim şirketlerde il- mühaber ne anlama gelir” sorusunu cevaplamak gerekiyor. Anonim şirketlerde geçici ilmühaber; ister hamiline ister nama yazılı olsun, his- se senedinin yerini tutmak üzere, bir ara devre için çıkartılan geçici senetler an- lamına gelir. Geçici ilmühaber, gele- cekteki hisse senedinin yerini tuttuğu için pay sahipliği haklarını da içeriyor. Ancak geçici olarak çıkarılmalarına rağmen, taşıdıkları pay sahipliği hakları geçici ni- telikte değil, kalıcı niteliktedir. Geçici ilmühaberler; hisse senetleri ile değiştirileceği ve onların yerine geçeceği için, biçim ve kapsam yönlerinden, tıp- kı hisse senetleri gibi düzenlenmek zo- runda. Hisse senetlerinin ne şekilde düzenleneceği ise, Türk Ticaret Kanu- nu’nun 413. maddesinde belirlenmiştir. İlmühaberlerin, hisse senetleri ile de- ğiştirilmesi nedeniyle alınan hisse se- netlerinin edinme yani “iktisap tarihi ola- rak”, ilmühaberlerin elde edildiği tarih göz önüne alınır. Geçici ilmühaber çıkarmak için, her- hangi bir kurumdan izin almaya gerek yok. Hisse senedine benzeyen bu ilmü- haberler, herhangi bir matbaada bastı- rılabileceği gibi, bilgisayarda hazırlanıp çoğaltılması da mümkündür. İlmühaberlerin, hukuken bir hüküm ifa- de edebilmesi, başka bir anlatımla his- se senedi gibi kabul edilebilmesi için, anonim şirketin yönetim kurulu başka- nı ve bir üye tarafından imzalanıp, or- taklara “imza karşılığı” teslim edilme- si gerekir. Geçici ilmühaberlerin elden çıkartılması durumunda, bundan doğan kazançların vergilendirilmesinde, Gelir Vergisi Ka- nunu’nun, hisse senetlerinin elden çı- karılmasından doğan kazançların vergi- lendirilmesine ilişkin hükümleri uygu- lanmaktadır. Buna göre; 2006’dan ön- ce edinilen ilmühaberlerin, “bir yıl içe- risinde”; 1 Ocak 2006’dan itibaren edi- nilen ilmühaberlerin ise edinme tarihin- den itibaren “iki yıl içerisinde” elden çı- karılması halinde, elde edilen kazanç, de- ğer artış kazancı olarak gelir vergisine tabi olacaktır. Bu süreler geçtikten sonra elden çı- karılması halinde elde edilen kazanç ise tutarı ne olursa olsun hiçbir şekilde vergiye tabi tutulmayacaktır. Ancak, elinde basılı hisse senedi ve- ya geçici ilmühaberi bulunmayan his- sedarlar alım ve satım arasında müs- pet farkın (kâr) olması halinde vergi avantajından yararlanamayacaktır. Limitet şirket paylarının devrinde vergilendirme Limitet şirkette pay devri, yazılı bir de- vir sözleşmesi ile yapılır. Devir sözleş- mesindeki imzaların notere tasdik etti- rilmesi de ayrı bir zorunluluktur. Devir, bu şekil şartlarına uyulmadığı sürece geçerli olmaz. Gelir Vergisi Kanunu’na göre limitet şirket paylarının devrinden elde edi- len kazançlar, değer artış kazancı ola- rak vergiye tabidir. Buradaki vergilemede, devredenin söz konusu hisselere ne kadar süre sahip olduğunun bir önemi yoktur. Süre, sadece anonim şirketlere ait his- se senedi veya ilmühaber devrinde söz konusudur. Öte yandan şirket hissesi devredilirken mutlaka bir değerleme işlemi yapılarak pay devir tarihindeki değerinin bulunması gerekir. Diğer bir ifade ile, limitet şirketlerde his- se senedi veya geçici ilmühaber çıkarıl- madığı için şirket hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın bu satıştan do- ğan kazanç endekslemeye tabi tutula- rak (ÜFE) “değer artış kazancı” olarak vergilendirilir. Ayrıca elde edilen kazan- ca Gelir Vergisi Mükerrer Mad. 80/4’te belirtilen istisna uygulanır. (İstisna, 2009 yılı için 7.600- TL) İ T O B A Ş K A N I Y A L Ç I N T A Ş : Prof. Dr. Fazilet Vardar Sukan önceki gün sanayi kuruluşlarının da katılımıyla bir toplantı düzenlediklerini tıbbi malzeme ve biyome- dikal cihaz üretimi yapan firmaların geniş katılımının yaşandığını be- lirterek “sektörün en büyük sıkıntısı yerli üretimin desteklenmemesi” dedi. Firmaların en büyük müşteri konumunda olan sağlık Bakanlı- ğı’nın açtığı ihalelerde daha çok yabancı medikal ilaç tercih etmele- rinden yakındıklarını vurgulayan Sukan “yerli üretici kalitesi yüksek olmayan ucuz ürünlerin pazarda kendi kaliteli ürünlerinin önüne geç- tiğinden yakınıyor. Bu yüzden de bu tür sorunların çözümünde sanayi ve üniversitenin işbirliği hayati önem taşıyor” vurgusunu yaptı. Yerli ürün tercih edilmiyor Ocak-temmuz döneminde KOBİ’lerin aldõğõ teşvik- lerin yüzde 79.3’ü imalat sanayiinde yoğunlaştõ. Hazine Müsteşarlõğõ verilerine göre KOBİ’ler, bu dönemde 438 milyon 617.2 bin TL değerinde 551 yatõrõm teşvik belgesi alõrken, imalat sanayiinde 454 teşvik bel- gesiyle 347 milyon 867 milyon TL’lik sabit sermaye yatõrõmõ teşvike bağlandõ. Teşvikler kapsamõnda, 7 bin 659 kişinin istihdamõ öngörüldü. KOBİ’lerin yatõrõm teşvik belgelerinin yo- ğunlaştõğõ sektörlerden bir diğeri hizmetler ol- du. 7 aylõk dönemde KOBİ’ler 64 belge karşõ- lõğõnda 56 milyon 264.4 bin TL’lik sabit yatõrõmõ gündeme getirdi. Öngörülen istihdam ise 768 kişi oldu. Hizmetler sektöründeki teşvike bağlanan sabit sermaye yatõrõmlarõnõn, KOBİ’lere verilen teşvik yatõrõmlarõ içindeki payõ yüzde 12.82 oldu. Söz ko- nusu dönemde tarõm sektöründe 21 başvuruyla 20 milyon 848.3 bin TL’lik sa- bit yatõrõm, madencilik sektöründe 11 belgeyle 11 milyon 937 bin TL’lik sa- bit sermaye yatõrõmõ gerçekleştirdi. Tarõm sektöründe teşvikke bağlanan sa- bit sermaye payõnõn toplam içindeki payõ yüzde 4.75 olurken, madenciliğin pa- yõ yüzde 2.72 olarak gerçekleşti. Teşvik belgeleri çerçevesinde tarõm sektöründe 268, madencilik sektöründe 261 kişilik istihdam öngörüldü. TEŞVİKLERİN YÜZDE 80’İ İMALATA GİTTİ Murat Yalçıntaş