Katalog

11 MAYIS 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 15kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B - Tüm Odalarda Dijital Receiver_Uydu TV, Saç Kurutma www.diplomathotel.com.tr 252-476 7145 veya 537-825 7979 SIFIR TURUNÇ - - - Tüm Odalarda Çift Çanak_Dijital Receiver_Uydu TV KOOP - C’DEN DUYURU Cumhuriyet Mahallesinin elektrik sorununun çözümü için oluşturulan katõlõmcõ girişimin BEDAŞ ile ilişkileri trafo yapõmõnõn sonuçlanmasõna doğru ilerlemektedir. Bu nedenle bütün ev ve arsa sahiplerinin ikinci taksit olarak 500 TL daha maddi katõlõmõ zorunludur. Bu katkõ, 15 Mayõs 2009 tarihine kadar aşağõda belirtilen hesaba yatõrõlmalõdõr. BANKA: Vakõflar Bankasõ, Silivri Şubesi HESAP ADI: İlhan Sungur, Selim Kõrõlmaz, Nuran Gülendam HESAP NO: 00158007293486448 Kültür Servisi - Kitaplarõ bugüne kadar dün- yada 100 milyondan fazla satan Brezilya- lõ yazar Paulo Coelho’nun yeni romanõ “Kazanan Yalnızdır”, Cannes Film Fes- tivali’nde geçiyor. Cannes’daki 24 saati ko- nu alan roman, doğrudan sinema endüstri- sini anlatmaktan çok, soluk kesici bir an- latõmla, içinde yaşadõğõmõz dünyadan bir ke- sit sunuyor okurlara. Güç sahibi yapõmcõ- larõn, ünlü oyuncularõn, yõldõz olma hayal- leri kuran genç kõzlarõn, “top model”lerin, modacõlarõn kol gezdiği bir ortamda geçen “Kazanan Yalnızdır”, yalnõzca “görü- nüş”e önem verilen günümüz dünyasõndaki ahlaki değerlerin yozlaşmasõna tanõklõk ederken, cinayetlerle dolu bir serüven öy- küsü anlatõyor. Başta Simyacõ olmak üze- re “On Bir Dakika”, “Piedra Irmağının Kıyısında Oturdum Ağladım”, “Vero- nika Ölmek İstiyor”, “Hac”, “Zahir”, “Portobello Cadısı” gibi yapõtlarõyla Tür- kiye’de de çok okunan Coelho’nun yeni ki- tabõ “Kazanan Yalnızdır”, önümüzdeki sonbahar Can Yayõnlarõ’ndan çõkacak. A nadolu denen coğrafyanõn kültürü bin yõllar boyunca sayõsõz insan topluluğunun ve uygarlõğõn karşõ- lõklõ alõşverişleri ve etkileşimleriyle şekil- lendi. “Dört nala gelip Uzak Asya’dan Ak- deniz’e bir kısrak başı gibi uzanan” bu ya- rõmada üzerinde pusulanõn tüm yönleri bo- yunca dur durak bilmeyen gelgit hareketle- ri yaşandõ. İnsanlar daha iyi yaşam koşul- larõna kavuşmak, büyük küçük tehlikelerden kaçmak, yeni topraklar fethetmek, ticaret yapmak veya sürülerine yeni otlaklar bulmak gibi nedenlerle yer değiştirirlerken gele- neklerini, dillerini, dinsel inançlarõnõ, ritü- ellerini, efsanelerini, toplumsal ve kültürel yapõlarõnõ da beraberlerinde götürdüler. Ye- ni yerlerinde karşõlaştõklarõ insanlarla kâh sa- vaştõlar, kâh barõş yaptõlar, yerleşikleştikçe iç içe geçtiler. İnsanlarõn karşõlaşmasõ aynõ zamanda inançlarõn, ritüellerin, efsanelerin, geleneklerin buluşmasõna, birbirine karõş- masõna, yeni sentezlerin doğmasõna yol aç- tõ. Fatih olarak gelip ele geçirdikleri yeni top- raklara yerleşenlerin kimlikleri bile, bu alõş- verişin ve etkileşimin içinde belirlendi. Bu coğrafya, bin yõllar boyunca, içinde farklõ ma- denlerin eritilip yeni alaşõmlarõn üretildiği bir pota işlevini gördü. Herkes bu potaya kendi birikimleriyle gelip katõldõ. BELLEĞİN KURUMSALLAŞMASI Bu birikimler ancak geleneğin ve kültürün, tüm oluşturucu unsurlarõyla birlikte kuşak- tan kuşağa aktarõlmasõnõ sağlayan kurum- sallaştõrõlmõş bir bellek çabasõyla ortaya çõ- kabilirdi. Geçmişten günümüze ulaşan yazõlõ yazõsõz belgeler, bulgular, sanat ve zanaat ya- põtlarõ, tapõnaklar, saraylar, halkõn yaşadõğõ kent dokularõndan geriye kalanlar, vb. hep bu kurumsallaşmõş bellek çabasõnõ gözler önü- ne sererler. Çatalhöyük kazõlarõnõ yürüten eki- bin başõndaki İngiliz arkeolog Ian Hodder, Çatalhöyük evlerinin kullanõmõnda kilit nok- tayõ belleğin oluşturduğunu, anõlarõn ku- şaktan kuşağa aktarõlmasõnõn ve paylaşõl- masõnõn belleğin kurumsallaşmasõna bağlõ ol- duğunu söylemektedir. Bu kurumsallaşmada, ritüellerin ve mi- toslarõn çok önemli bir yeri olduğu yadsõ- namaz. Çünkü onlar, insan topluluklarõnõn dünyaya ve evrene olduğu kadar, kendileri- ne bakõşlarõnõn da belleğini oluştururlar. Her ritüel ve mitosun altõnda, bir “ilk edim” veya “ilk söz”ün sonsuzca yeniden üretilmesi çabasõ olduğu kadar, insan topluluğunun kendini evrenin içinde oturttuğu yerin, ken- diyle ilgili oluşturduğu tarihin hatõrlanmasõ kaygõsõ da yatar. ZAMANA DİRENİŞ Eksikliğini gün geçtikçe daha çok hisset- tiğim değerli hocam Prof. Metin And’õn ta- nõmõyla, ritüel ve mitos zemini üzerinde do- ğan ve şekillenen tiyatro da bu toplumsal bel- leğin, hatõrlama eyleminin ayrõlmaz bir par- çasõ olmuştur. Hatõrlama eyleminin bir ya- nõnda, topluluğun kimlik oluşturma ve oluş- muş kimliği yitirmeme kaygõsõ, kendini o top- luluğa aidiyetiyle tanõmlayan insanõn da va- roluşunu koruma güdüsü vardõr. Diğer yan- daysa, ummanda bir su damlasõ misali bile olsa, her türlü toplumsal aidiyetin içinde de kendisi olarak varolan insanõn her şeyi tü- keten zamana karşõ direnişi söz konusudur. İnsanõn zamana karşõ direnme çabasõ, için- de yaşadõğõ dünyaya ve kendi yaşamõna an- lam yükleme, anlam katma sürecinin en önemli oluşturucu unsurlarõndan biridir. Her gelen günün bir öncekini, her yeni ha- berin eskisini kovaladõğõ, anlam aramanõn de- ğil, anlamdan kaçmanõn öne çõkarõlmaya ça- lõşõldõğõ günümüzün tüketim dünyasõnda sa- natõn ve özelde tiyatronun en vazgeçilmez iş- levlerinden biri anlamlandõrmak, bunun da en önemli etmenlerinden biri bellektir. Anadolu gibi bir coğrafyada yaşayõp dün- yayõ sadece “kendi” kültüründen ibaret sanmak, diğer kültürleri ve bu topraklarda oluşmuş çeşitli sentezleri ötekileştirmek ve- ya yok saymakla kültürler arasõ bir potaya dö- külmenin tek yolunun kendi kökenlerini, bi- rikimlerini, kimliğini umursamamaktan geç- tiğini düşünmek arasõnda, çok fazla bir fark yoktur aslõnda. Her iki yaklaşõm da aynõ an- lam yitimi, aynõ belleksizleşme sürecinin par- çasõdõr. Oysa, tiyatro hatõrlamaktõr. aemelmesci@yahoo.fr İngiliz arkeolog Ian Hodder, Çatalhöyük evlerinin kullanõmõnda kilit noktayõ belleğin oluşturduğunu, anõlarõn kuşaktan kuşağa aktarõlmasõnõn ve paylaşõlmasõnõn belleğin kurumsallaşmasõna bağlõ olduğunu söylemektedir Tiyatro hatõrlamaktõr UĞUR HÜKÜM BARSELONA - İspanya’nõn özerk Katalonya bölgesinde her yõl düzenlenen 25 sinema festi- vali arasõnda Barselona Asya Filmleri Festiva- li’nin (BAFF) özel bir yeri var. Bu özellik yal- nõzca BAFF’õn kurucu yöneticileri Amaia Tor- recilla Olasolo ve Carlos R. Ríos’un olağan- dõşõ çalõşkan ve insan sevgisi dolu kişiliklerin- den kaynaklanmõyor. Amaia ve Carlos kendi çaplarõnda İspanya’da, daha da özel olarak Katalonya’da anlaşõlmayana, tanõnmayana yö- nelik önyargõ ve basmakalõp düşüncelerle mü- cadele etmek için kendi kültürlerinde en az bi- linen Asya’yõ tanõtmak amacõyla, bu yeni fes- tivali gerçekleştirmeye başlamõşlar. 30 Nisan - 10 Mayõs tarihleri arasõnda 11’in- cisi düzenlenen BAFF’ta bu yõl toplam 60 uzun metrajlõ eser, 15 orta ve 33 kõsa met- rajlõ Japon çalõşmasõ yer alõ- yordu. Ayrõca bu yõl ilk kez BAFF’õn ödül ağõna katõlan NETPAC (Asya Sinemasõnõ Destekleme Ağõ) Vakfõ da festivalin büyük ödülü “Altın Duryan” (Asya kökenli bir cins egzotik meyve) ve “Pre- mi Cinematk” ödülü dõşõnda bir “Teşvik Ödülü” veriyor. Başkanõ olmayan 2009 jürile- rine Türk gazeteci ve yazar Defne Gürsoy da seçilmişti. Festival, yarõşmalar dõşõ gösterilen 3 Hint fil- mi dõşõnda tümüyle Doğu ve Gü- neydoğu (Uzakdoğu) Asya film- lerine ayrõlmõştõ. Açõlõşõ yapan Naoko Ogigami’nin “Gözlük- ler”i dõşõnda festivalde Japon si- nemasõnõn adeta yeniden doğu- şunu müjdeleyen 16 uzun met- rajlõ, 15 orta metrajlõ ve 33 kõ- sa metrajlõ Japon filmi yer al- mõştõ. İki kez kapalõ gişe gös- terilen 2009 En İyi Yabancõ Oscar Ödüllü Japon yönet- men Yojiro Takita’nõn “De- partures”õnõn yanõ sõra 2008’de Cannes’a katõlan Fi- lipin sinemasõnõn dünyaya kazandõrdõğõ Brillante Mendoza’nõn son filmi “Serbis”, Singapurlu Eric Khoo’nun “Benim Sihrim” ve Çinli yö- netmen Jia Zhang-Ke’nin “24 Kent”i en faz- la ilgi çeken filmlerin başõnda geliyordu. Son yõl- larõn yükselen yõldõzõ Güney Koreli yönetmen Kim Ki-duk’un son filmi “Rüya” ise bekle- nenin çok üstünde, ancak haklõ bir beğeni top- luyordu. Cumartesi günü toplanan jüriler, en büyük ödül olan “Altın Duryan”õ Güney Koreli Yang Ik-June’nõn “Nefes Nefese”sine, “Pre- mi Cinematk” ödülünü Filipinli Brillante Mendoza’nõn “Serbis”ine, NETPAC ödülünü Hong Konglu Ivy Ho’nun “Klostrofobi”sine ve en iyi dijital film ödülünü de yine Filipinli Fran- cis Xavier Pasion’un “Jay”ine verdiler. (Daha fazla bilgi için üç dilli www.baff- bcn.org internet sitesine başvurabilirsiniz.) PEULOCOELHO’NUNYENİROMANI Cannes Festivali’nde ‘Kazanan Yalnõzdõr’ Önyargılara karşı film şenliği Barselona’daki festivalin ba- şarısında Amaia Torrecilla ve Carlos R. Rios’un büyük pa- yı var. Türk gazeteci ve yazar Defne Gürsoy ise jürideydi. Kültür Servisi- Bursa’da 5 - 9 Mayõs günlerin- de yapõlan “32. Avrupa Müze Forumu” çerçevesinde İstanbul Modern Sanat Müzesi’ne “Yenilikçi olma başarısından dolayı” özel ödül verildi. 26 Avrupa ülkesinden 200 kurum temsilcisinin katõldõğõ etkinlikte “Avrupa Yılın Müzesi Ödülü”nü (EMYA) Avusturya Salzburg Müzesi aldõ. İspanya’dan Valencia Almonia Arkeoloji Müzesi ve İsviçre’den Speicher Hayat Hikâyeleri Müzesi’ne de özel ödül verilirken, teknik ve endüstriyel açõdan değerlendirmeye alõnan müzeler arasõnda ya- põlan değerlendirmeyle belirlenen “Micheletti Ödülü” Norveç’ten Jaeren Bölge Müzesi’ne, Avrupa Konseyi Ödülü de Hollanda’dan Middleburg’dan Zeeuws Müzesi’ne verildi. Yapõlan değerlendirmede, İstanbul Modern’in, “Müzeciliği kavrayışındaki uzmanlık, kul- landığı yenilikçi bakış açışı ve ziyaretçilerine verdiği önem” vurgulanõrken, törende ödül İs- tanbul Modern Sanat Müzesi Genel Müdürü Güniz Atis Azrak’a sunuldu. İstanbul Mo- dern’e bu özel ödülün, “koleksiyonunda Türk sanatıyla uluslararası çağdaş sanat arasında oluşturduğu denge ve çocuklar ile gençlere sağlanan eğitim, ziyaretçilerine sun- duğu mükemmel olanaklarla müze gezme alışkanlığı olmayan bir ülkede çok iyi bir ör- nek oluşturması” nedeniyle ve “benzeri ol- mayan bir kurum olarak ülkesinde modern sanatın öncüsü olduğu için verildiği” belir- tildi. EMF (Avrupa Müzeler Forumu) Başka- nõ Stephen Harrison, İstanbul Modern’in ka- zandõğõ bu ödülle, “Avrupa’nın çağdaş mü- zecilikte en seçkin kurumları arasına gir- diğini” söyledi. AVRUPA MÜZELER FORUMU İstanbul Modern’e özel ödül