Katalog

Ekonomi Servisi - Birleşmiş Milletler Gõda ve Tarõm Örgütü (FAO) Ekonomik ve Sosyal Kalkõnma Genel Müdür Yar- dõmcõsõ Hafız Ganim, dünyada yetersiz beslenen ve açlõk çeken insan sayõsõnõn küresel krizle 100 milyon artõş göstererek bir milyarõ aştõğõnõ bildirdi. Ganim, İslam Konferansõ Teş- kilatõ (İKT) 25. Ekonomik ve Ti- cari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) toplantõsõ kapsamõn- da düzenlenen bakanlar çalõşma oturumunda yaptõğõ konuşmada, dünyadaki en önemli sorunlardan biri olan gõda güvenliği sorunu- nun gõda fiyatlarõndaki son yük- selişlerle beraber daha da artõş gösterdiğini kaydetti. Gıda fiyatları yüksek Hafõz Ganim, 2006 yõlõnda gõda fiyatlarõndaki artõşla başla- yan fiyat artõş trendinin mevcut küresel krizle birlikte daha da yükseldiğini ve dünya nüfusunun altõda birini oluşturan beş yaşõn altõndaki her üç çocuktan birisi- nin açlõk ve yetersiz beslenme sorunuyla karşõ karşõya oldu- ğunu söyledi. En yüksek açlõk oranõnõn Gü- neydoğu Asya ve Afrika’da ol- duğunu dile getiren Ganim, İs- lam Kalkõnma Teşkilatõ (İKT) üyesi ülkelerde ise ortalama aç- lõk oranõnõn diğer gelişmekte olan ülkelere göre daha iyi du- rumda bulunduğunu ifade etti. Ganim, dünyada gõda fiyat- larõnõn yüksek olduğu bir dö- nemde küresel krizin patlak verdiğini vurgulayarak, iki yõl öncesine göre gõda fiyatlarõnõn yüzde 15’ten fazla artõş göster- diğini kaydetti. Açlõğõn temel nedeninin tarõm sektörünün ihmal edilmesinden ve bu sektöre yeterli yatõrõm ya- põlmamasõndan kaynaklandõğõnõ anlatan Ganim, ülkelerin tarõma ortalama olarak yüzde 7 oranõn- da katkõ sağlayabildiklerini, bu- nun da yetersiz olduğunu bil- dirdi. 2050’de dünya nüfusu- nun 9 milyarõ aşmasõnõn bek- lendiğini dile getiren Ganim, gõda ihtiyacõnõn yüzde 70 ora- nõnda artõş göstereceğini kaydetti. Ganim, İKT’nin tarõma daha çok kaynak ayõrmasõnõ, tarõmsal yatõrõmlarda İslam Kalkõnma Bankasõ’nõn (İKB) rolünün art- tõrõlmasõnõ, üye ülkelerin de sõnõr ötesi tarõmsal yatõrõmlara gir- meleri tavsiyesinde bulundu. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 8 KASIM 2009 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 13 CMYB C M Y B 2010 için 6 proje hazõr Ekonomi Servisi - Türkiye Odalar ve Bor- salar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Baş- kanõ Rifat Hisarcıklı- oğlu, İslam Kalkõnma Bankasõ ile 2010 yõlõn- da gerçekleştirmek üze- re 6 proje üzerinde gör- üştüklerini belirterek “Ticaret partneriniz varsa yapılır. Biz bu programlarla bölge- mizde özel sektörün gelişmesine katkı sağ- layarak işadamlarımız için partner olabile- cek tüccar ve sanayici yetiştirmeye çalışıyo- ruz” dedi. Hisarcõklõoğlu, İKB Başkanõ Ahmed Mu- hammed Ali ile düzen- ledikleri ortak basõn top- lantõsõnda yaptõğõ ko- nuşmada, İKB’nin ser- mayesinde yüzde 7.7 pa- ya sahip Türkiye’nin ay- nõ zamanda bankanõn faaliyetlerinden en çok istifade eden ülkelerden biri olduğunu ifade etti. Mutabakat zaptõ ile res- mileşen işbirliği kapsa- mõnda 2009 yõlõnda or- taklaşa olarak Suriye Ya- tõrõm Ajansõ’na yönelik kapasite arttõrõm projesi ve İKB üyesi 27 ülkeden toplam 32 uzmana Tür- kiye’deki organize sa- nayi bölgelerini tanõtan bir program gerçekleşti- rildiğini kaydeden Hi- sarcõklõoğlu, “Şimdi ise 2010 yılında gerçekleş- tireceklerimizi planlı- yoruz. Bu çerçevede 6 proje üzerinde görü- şüyoruz” dedi. Hisarcõklõoğlu, bu pro- jeleri şöyle sõraladõ:  Türkiye’deki tica- ret borsalarõnõn işleyişi- nin ve bu alandaki tec- rübelerin Afrika ülkele- rine tanõtõlmasõ ve bilgi paylaşõmõ.  Orta Asya ülkele- rindeki ticaret odalarõ için kapasite inşasõ prog- ramõ.  İran oda sistemine yönelik kapasite inşasõ programõ ve Türkiye’nin iktisadi gelişim sürecine dair bilgi aktarõlmasõ.  Türkiye’ye düzen- lenecek yabancõ heyet ziyaretleri ile ticaret ala- nõndaki tecrübelerinin paylaşõlmasõ.  İKB üyesi ülkelerin yatõrõm ajanslarõna yö- nelik ‘yatõrõm ortamõ- nõn değerlendirilmesi’ üzerine kapasite inşasõ programlarõ.  Suriye’nin yatõrõm ortamõnõn iyileştirilme- si ile ilgili analitik ça- lõşmalar ve eğitim prog- ramlarõ. İslam Kalkõnma Ban- kasõ (İKB) Başkanõ Ah- med Muhammed Ali de İKB’nin esas amacõ- nõn İslam ülkeleri ara- sõndaki işbirliğini art- tõrmak olduğunu, özel- likle İKB üyesi olan en az gelişmiş ülkelerin iş- birliği ve yardõmlaşma ile gelişmesini amaçla- dõklarõnõ vurguladõ. ‘ÖZELLEŞTİRİLEN ŞEKER FABRİKALARI KAPATILIR’ İDDİASI Özelleştirme GDO’ya yarar MURAT KIŞLALI ANKARA - Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarõm Ekonomisi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Tayfun Özkaya, şeker fabrikala- rõnõn özelleştirilmesi sonucu ortaya çõkacak şeker açõğõnõn mõsõr şuru- bu ile kapatõlacağõnõ belirtti. Prof. Özkaya GDO zehirleri ile şeker fabrikalarõnõn özelleştirilme- sinin birbirleriyle çok ilgili oldu- ğunu belirterek aradaki bağlantõyõ şöyle açõkladõ: “Artık mısırdan şe- ker üretilebiliyor. Türkiye’de Amerikan şirketleri bunun için yerleştiler. Mısırın çoğu Ameri- ka’dan ithal ediliyor ve bunlar GDO’lu. Mısırdan şeker üret- mek için, daha doğrusu mısır nişastasını şekere (früktoz şeke- ri) dönüştürmek için biyotekno- loji ürünü yani GDO’lu enzimler kullanılmakta. Bunun için yılda dünyada 200 milyon dolarlık en- zim satılmakta. Bu nişasta bazlı şekere İngilizce ‘High Fructose Corn Syrup’ yani ‘Yüksek Oranlõ Früktoz Mõsõr Şurubu’ denmekte. Bu Amerikan şirketleri bu ürün için ayrılan kotayı yükseltmek, mümkünse kotayı kaldırmak is- tiyor. Bunun için engel nedir? En- gel Türkiye’de şeker pancarına dayalı şeker üretimidir. Mısır şurubu Amerikan şirketlerine çok kâr bırakıyor. Onun için şe- ker fabrikalarının özelleşmesi gerekli. Bunları kendileri alarak kontrol etmeseler bile, bu özel- leşme sonunda şeker fabrikala- rının çoğunun kapanacağı düşü- nülüyor. Açık, tabii mısır şurubu ile kapatılacak.” Özkaya, dünyanõn en büyük GDO üreticisi Monsanto’nun şeker pancarõnda da GDO’lu çeşitler üret- mek için çalõşmalar yaptõğõnõ be- lirterek “Üretilecek çeşit çoğu du- rumlarda olduğu gibi yabancı otlara (herbisitlere) dirençli ola- cak. Bunun sonucu da şüphesiz daha çok yabancı ot öldürücü kullanımı olacaktır. Mısır ve pa- muk üretiminde Brezilya ve ABD’de böyle olmuştur” uyarõ- sõnda bulundu. AVM’ye giren Ender yurtdõşõna da açõlacak Ekonomi Servisi - Sokak ma- ğazacõlõğõ ile tanõnan Ender Ma- ğazalarõ da AVM’ye girdi. İlk AVM mağazasõnõ Denizli’deki Teras Park Alõşveriş Merkezi’nde açan Ender, 2010’da ise 5 AVM, 2 sokak mağazasõ açacak. Bunun için 24.5 milyon dolar yatõrõm ya- pacak ve 300 kişiye istihdam sağlayacak. 2015’e kadar da 50 mağazaya ulaşmayõ planlayan Ender, Avrupa ve Orta Asya ül- kelerinde de açõlacak. Ender Mağazalarõ Yönetim Ku- rulu üyesi Ercan Gizer, Türkiye çapõnda 21 mağazaya ulaştõklarõnõ söyleyerek, AVM mağazacõlõğõ- na, modayõ daha yakõndan takip edebilmek için adõm attõklarõnõ kaydetti. Gizer, fiyatlarõn yüzde 70 oranõnda erişilebilir düzeyde olduğunu ifade ederek “Biz orta direğin grubuyuz. Ender’in toplam 1 milyon sadık müşterisi var” dedi. Gizer, 2010 yõlõnda açacaklarõ yedi mağaza hakkõnda da şu bil- gileri verdi: “Bu mağazaların ikisi sokak mağazası, geriye ka- lan 5 mağaza da İstanbul, Bur- sa, İzmir ve Isparta’daki AVM’lerde olacak.” İlk AVM mağazasõnõ Denizli’de açan Ender, 2010 yõlõna kadar 5 AVM’ye daha girmeyi, 2015’e kadar da yurtdõşõna açõlmayõ planlõyor. BROWN G20 MALİYE BAKANLARI TOPLANTISINDA ÖNERDİ Vergilendirme çağrısı Ekonomi Servisi - İngiltere Baş- bakanõ Gordon Brown, ekono- mide istikrarsõzlõğõn ortadan kal- dõrõlmasõ ve toplumlarõn yüksek riskten korunmasõ gerektiğini be- lirterek G20 ülkelerini bankalarõ da- ha yükümlü kõlabilmek ve güçlen- dirmek için mali işlerde vergilen- dirme yapmaya çağõrdõ. Brown, “Düşük enflasyonun olduğu bir ortamda, büyümeyi amaçlamak bizim için doğru bir şeydir” dedi. İskoçya St. Andrews’ta yapõlan gelişmiş ve gelişmekte olan 20 ül- kenin maliye ve ekonomi bakan- larõnõn katõldõğõ toplantõda konu- şan Brown küresel ekonomik krizden çõkabilmek için küresel bir yaklaşõma ihtiyaç olduğunu- nun altõnõ çizdi. Brown şöyle ko- nuştu: “Dünyadaki bankalar yeni toplumsal sözleşmeler yap- malı. Finans kuruluşlarının kü- resel sorumluluklarını toplu- ma yansıtması için daha iyi bir ekonomik ve sosyal sözleşmeye ihtiyacımız olup olmadığını tar- tışmamız gerektiğine inanıyo- rum.” İngiltere’nin Maliye Ba- kanõ Alistair Darling’in ev sa- hipliği yaptõğõ ve bu sabah baş- layan G20 toplantõsõnda, Türki- ye’yi Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõmcõsõ Ali Babacan temsil ediyor. FAO’nun verilerine göre açlõk çeken insan sayõsõ artarak 1 milyarõ aştõ FAO Ekonomik ve Sosyal Kalkõnma Genel Müdür Yardõmcõsõ Hafõz Ganim, açlõğõn temel nedeninin tarõm sektörünün ihmal edilmesi olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Gül, İSEDAK toplantısına katılan heyet başkanlarını kabul etti. Gül, İslam Kal- kınma Bankası (İKB) Başkanı Ahmed Muhammed Ali ile bir süre sohbet etti. (Fotoğraf: AA) Gül: İslam ülkeleri yoksul Ekonomi Servisi - Cumhurbaşkanõ Ab- dullah Gül, dünyada en az gelişmiş 49 ül- keden 22’sinin İslam Konferansõ Örgütü (İKÖ) üyesi olduğunu belirterek “Öncelikli hedeflerimizden biri, bu sayının mutlaka aşağı çekilmesi ve üye ülkelerimizdeki yoksul sayısının azaltılması olmalıdır” de- di. Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül, “İçinde bu- lunduğumuz dönem, İslam medeniyeti- nin birikimlerini, tecrübelerini ve barışçıl karakterinin dünyaya yayılmasına elverişli bir ortam sunmaktadır. Bu fırsatı özellik- le 25. yıl vesilesiyle iyi değerlendirip başa- rısını ispatlamış İSEDAK platformundan yararlanmalıyız” dedi. Cumhurbaşkanõ ve İSEDAK Başkanõ Gül, 25. İSEDAK Toplantõsõ Bakanlar Açõlõş Otu- rumu’nda, “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek başladõğõ konuşmasõna başkanlõğõnõ yürütmekten onur duyduğu İSEDAK’õn ça- lõşmalarõnõ 25 yõldõr başarõ ve istikrarla sür- dürdüğünü söyledi. Gül, İKÖ üyesi ülkele- rin dünya ticaretindeki paylarõnda belirgin bir artõş gözlendiğini söyledi. Bu ülkelerin dünya mal ihracatõndaki pay- larõnõn 2003 yõlõnda yüzde 8.1 iken 2008 yõ- lõnda yüzde 11.2 düzeyine çõktõğõnõ dile ge- tiren Gül, şunlarõ kaydetti: “Ancak İSEDAK ve İKÖ’nün en öncelikli olan konulardan olan ticaret hacminin genişletilmesinde halen yapılması gereken çok şey vardır. Tercihli Tarife Protokolü ve Menşe Ku- rallar Anlaşması’nın bir an önce yürürlü- ğe girmesi, İKÖ içi ticaretin arttırılmasında kritik öneme sahiptir. Bu nedenle tüm il- gili ülkeleri bu alanda işbirliğini geliştire- cek anlaşmaları bir an önce imzalamaya ve onaylamaya davet ediyorum.” TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, İKB Başkanı Ahmed Muhammed Ali ile düzenledikleri ortak basın toplantısında işbirliği programını aktardı. Kriz 100 milyon kişiye daha açlık getirdi Arap yetkilileri fabrikaya kilitlediler Yozgat’ın Sorgun ilçesindeki Yozgat Şeker Fabrikası’nın özelleştirilmesi iş- çiler tarafından protesto edildi. Özel- leştirme kapsamında fabrikayı almak üzere gelen Arap şirket yetkilileri fab- rika önünde bekleyen yaklaşık 200 iş- çi tarafından fabrikaya kilitlendi. Yak- laşık 1 saat fabrikada kalan Arap ser- mayeli şirketin yetkilileri, bina dışına çıktıklarında ise işçiler tarafından taş- landı. Jandarma, eylemcilere müdahale etti. İşçiler, Arap yetkililerin fabrika- dan ayrılmasının ardından olay ye- rinden ayrıldılar. (Fotoğraf: AA)