Katalog

4 NİSAN 2008 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Fiyatlar tırmanışa geçti; son bir ayda tüketici fiyatları endeksi yüzde 0.96, üretici fiyatları endeksi yüzde 3.17 arttı 15 Enflasyonda yine başa döndük kriz, enerji ve sanayi ürün fiyatlarındaki Sonunda korkulan başa geldi. Enflasyon, yılın ilk Üretici fiyatlarındaki artışın tüketici fiyatlarına göre ? ? ? Küresel tırmanışa hükümetin ekonomi dünyasının çeyreğinde tüketici fiyatları yüzde 3.09’a, çok daha yüksek gerçekleşmesi, henüz tüketiciye beklentilerini karşılamadaki ataleti de eklenince fiyatlar uçuşa geçti. Bütün hesaplar bozuldu. Ekonomi Servisi Küresel krizin etkisiyle dalgalanan kurlar ve piyasalar, hampetrol ve enerji fiyatları ile değişik nedenlerle tırmanan tarımsal ürünlerdeki fiyat artışları, hükümetin iş dünyasının beklentilerini karşılamadaki ataleti ile üst üste binince enflasyonda korkulan oldu. Sanayi ürünlerindeki artış, tarımsal ürünleri çok geride bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın mart ayında Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 0.96, Üretici Fiyatları Endeksi’nin (ÜFE) yüzde 3.17 arttığını açıkladı. Bu sonuçlar, TÜİK’in 2003 baz yıllı verilerine göre, mart ayı itibarıyla yıllık enflasyonu TÜFE’de yüzde 9.15’e, ÜFE’de yüzde 10.50’ye taşıdı. Enflasyon, yılın ilk çeyreğinde TÜFE yüzde 3.09’a, yıllık yüzde 4’lük hedefe çok yaklaştı; ÜFE yüzde 6.26’ya ulaşarak hedefin çok üzerine taştı. Bütün bunlar, ilgili yasa gereği Merkez Bankası’nın olayın nedenlerini açıklayan bir durum raporu kaleme almasını ve hükümete sunmasını gerektiriyor. Üretici fiyatlarındaki artışın tüketici yıllık yüzde 4’lük hedefe çok yaklaştı, üretici fiyatları yüzde 6.26’ya ulaşarak hedefin çok üzerine taştı. yansımamış ciddi bir “zam basıncının” tüketicinin sırtına binmek için pusuda beklediğini gösteriyor. LİMON ZAM ŞAMPİYONU Mart ayının zam şampiyonu, yüzde 15.27 fiyat artışıyla limon oldu. Limonu, yüzde 13.60 ile çarliston biber, yüzde 12.54 artış ile portakal izledi. Geçen ay mercimek fiyatı yüzde 9.47, mücevher yüzde 7.92, kuru fasulye yüzde 7.89, bal yüzde 7.74 ve Zorunlu Deprem Sigortası fiyatı yüzde 7.18 arttı. Martta, mazot fiyatında yüzde 7.04, bulgurda yüzde 6.59, tozşekerde yüzde 5.16, şehriyede yüzde 5.01, ekmekte yüzde 4.69 artış oldu. Rakıda yüzde 4.60, mısırözü yağında yüzde 4.37, çamaşır için temizlik ve bakım ürünlerinde yüzde 3.95, margarinde yüzde 3.45, benzinde yüzde 2.96, koyun etinde yüzde 1.72 ve sucukta yüzde 1.54 fiyat artışı gerçekleşti. Altın sektöründe işbirliği Ekonomi Servisi Sahip olduğu rezervleri ve gelişmiş kuyumculuk sektörü ile dünyada önemli bir yere sahip olan Türkiye, dünya altın merkezi olma yolunda sektörün bileşenlerinin güçbirliği ile büyük bir adım attı. Kuyumcukent’te yapılan basın toplantısında konuşan AMD Başkanı Ümit Akdur, dünyada altın aramalarına yatırılan risk sermayesinin yaklaşık 4.2 milyar dolar civarında olduğunu, Türkiye’de ise sadece 30 milyon dolar gibi küçük bir rakamın ayrıldığını söyledi. “Türkiye’deki mevcut potansiyel olan 6 bin 500 ton altının çıkarılması için 300 milyon dolar risk sermayesi harcanmalı” diyen Akdur, “Türkiye en çok altın ithal eden değil, en çok altın üreten ülke olmalı” diye konuştu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, “Güney Afrika’daki altını Türkiye’deki sanat becerisi ile birleştireceğiz” dedi. fiyatlarına göre çok daha yüksek gerçekleşmesi ise henüz tüketiciye yansımamış ciddi bir “zam basıncının” ileriki günlerde tüketici fiyatlarındaki artış eğilimini daha da yukarı taşıyacağını gösteriyor. ÜFE endksinde yer alan toplam 756 maddeden 441’inin, TÜFE endeksinde izlenen 454 maddeden 291’inin fiyatında artış kaydedilmesi de zam dalgasının kapsamında sürekli genişlemeye işaret ediyor. Mart ayı fiyat artışlarının bir başka çarpıcı yönü de sanayi ürünlerindeki fiyat artışlarının, şimdiye kadar endeksi yukarı taşıyan tarımsal ürünlerdeki fiyat artışlarını kat kat geride bırakması oldu. Mart ayında fiyatlar tarım sektöründe yüzde 0,82 artarken sanayideki artış yüzde 3,75’i buldu. Sanayide en büyük artış, yüzde 14,51 ile ana metal sanayiinde ortaya çıktı. TÜFE’de aylık yüzde 0.96 sonucunu doğuran genel ortalamanın ana harcama grupları itibarıyla dağılımı ise şöyle gerçekleşti: Bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 2.19 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Yıllık bazda TÜFE’nin en çok arttığı harcama grubu ise yüzde 14.71 ile konut grubu oldu. Onu yüzde 13.40’lık artışla gıda ve alkolsüz içecekler grubu izliyor. ARZ SIKINTISI İran’dan elektrik gelecek ANKARA (ANKA) Elektrikte net arz açığı görünen Türkiye, elektrik alımı için doğrudan İran şebekesine bağlanma formülünü geliştirdi. Türkiye, İran’a komşu bir bölgeyi ulusal şebekeden ayırıp İran şebekesine bağlayarak elektrik alımında bulunacak. TBMM’ye sunulan, Elektrik Piyasası Kanunu’nda değişiklik yapan tasarıya göre, 31 Aralık 2009 tarihine kadar, ülke içerisinde oluşturulacak izole bölge besleme yöntemiyle elektrik enerjisi ithal edilebilecek. Bu süre EPDK kararıyla uzatılabilecek. İzole bölge besleme yöntemi, bir alanın mevcut ülkenin elektrik şebekesinden ayrılıp komşu ülkenin elektrik şebekesine bağlanması anlamına geliyor. Düzenlemenin gerekçesinde, Türkiye’nin doğu, güneydoğu ve güney komşularından, izole bölge besleme yöntemi dışındaki elektrik alım yöntemleri için karşı tarafta teknik yetersizlikler bulunduğu ve büyük yatırımlar gerektiği belirtildi. YÖNETİM KURULU SEÇİLDİ İKİ GÜZEL ÖRNEK Kumarhanelerin yasal olması nedeniyle otel yatırımları hızla artan Batum’da Nurol inşaat da Shareton otel inşaatının (üstte) yapımına başladı. Bölgede ayrıca 10 milyon dolara mal olan tekstil fabrikası kuran BTM Tekstil (solda) 500 kişiye iş kapısı açtı. İş’in başına Çimenbiçer geçti Ekonomi Servisi İş Bankası, yönetim kurulu başkanlığına Caner Çimenbiçer seçildi. 1952’de Bursa’da doğan Çimenbiçer, 1974 başından bu yana Türkiye İş Bankası’nda çalışıyor. Bankadan yapılan açıklamaya göre, başkanvekilliğine ise Fevzi Onat getirildi. Ayrıca İş Bankası Yönetim Kurulu, Kozyatağı Kurumsal/İstanbul Şubesi Müdürü Suat İnce’nin genel müdür yardımcılığına atanmasını uygun buldu. Açıklamada, bankanın yönetim kurulu üyelerinin İsmet Atalay, Tülin Aykın, Caner Çimenbiçer, Tuncay Erçenk, Adnan Keskin, Salih Kurtuluş, Fevzi Onat, Ali Sözen, Prof. Dr. Savaş Taşkent, Füsun Tümsavaş ve İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince olarak belirlendiği kaydedildi. Yönetim kurulunda denetçilik görevleri ise Prof. Dr. Turkay Berksoy ve Ahmet Ergenekon tarafından yürütülecek. Yatırımcı rotayı Batum’a çevirdi MURAT GÜLDEREN Gittikçe yükselen alım gücü, Asya’ya açılan kapı olması ve girdi maliyetlerinin düşüklüğüyle Batum Türk yatırımcıların yeni gözdesi oluyor. İnşaattan tekstile gıdadan beyaz eşyaya kadar birçok sektörde boy gösteren Türk işadamları, bölgeye şu ana kadar 100 milyon doların üzerinde yatırım gerçekleştirdi. Acara Özerk Cumhuriyeti Başbakanı Levan Varşalomidze, bölgelerinde Türk yatırımlarının ağırlığını hissettirdiğini vurgulayarak yatırım yapanlara arsa tahsis ettiklerini ve enerji indirimi sağladık larını söyledi. Acara bölgesiyle Türkiye arasındaki ticaret hacminin 200 milyon dolara yaklaştığını ifade eden Varşalomidze hedeflerinin bu rakamı en kısa sürede 500 milyon dolara çıkarmak olduğunu belirtti. Hopa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sinan Altunsoy da Batum’un kendileri için oldukça önemli bir nokta olduğunu vurgulayarak “Pasaportsuz girişçıkış, iki ülke arasındaki ticaret hacminin gelişmesi için çok önemli. Ayrıca Batum’dan Hopa’ya kadar olan bölgeye demiryolunun kurulması için yoğun çalışmalar içindeyiz” dedi. İNŞAAT SEKTÖRÜ BAŞI ÇEKİYOR Bölgede başta Nurol ve Çeltikoğlu inşaat olmak üzere çok sayıda inşaat firması otel inşaatlarına başlamış durumda. Yakın gelecekte bölgede kurulması planlanan 2530 adet 45 yıldızlı otel inşaatlarına başlanmış durumda. Bölgeye yatırım yapan firmalardan birisi de BTM Tekstil. Atilla Türkmen’in sahibi olduğu fabrika 10 milyon dolara malomuş ve 500 kişi çalışıyor. İşçilerin tamamı Gürcü. Fabrikanın genel müdürü Cezmi Akşahin, “Burada ciddi anlamda maliyet avantajları var. Bir işçinin maliyeti en fazla 150200 doları buluyor. Enerji maliyetleri de son derece düşük” dedi. Türklerin bu iki alanın dışında makine sanayii alanında da birtakım yatırımları bulunurken gıda ve beyaz eşyada da iki ülke arasında ciddi bir ticaret yaşanıyor. Esas Holding organik ürün satacak Ekonomi Servisi Esas Holding, yeni yatırımı Esom Mağazacılık ile ‘Citylife’ sağlıklı ürünler market zincirini hayata geçirdi. Citylife mağazalarının 2010’a kadar Tüm Türkiye’de yaygınlaştırılması hedefleniyor. Citylife’ın tanıtımının yapıldığı toplantıda konuşan Esas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Esom Mağazacılık Yönetim Kurulu Başkanı Emine Sabancı Kamışlı, dünya genelinde organik ürünün 5060 milyar dolarlık bir pazarı olduğunu belirterek “Türkiye ileride bu pazarda çok önemli bir tedarikçi olabilir’’ dedi. Kamışlı, “Hedefimiz 150 metrekarelik alanlarda 150 mağazaya ulaşmak. Biz konsepti yarattık. Ama paylaştıkça daha verimli büyüyeceğimizin farkındayız’’ dedi. Desa şimdi de hazır giyimci oldu Ekonomi Servisi Türkiye’nin önde gelen deri markası Desa, dünya markası olma yolunda hazır giyim sektörüne girdi. Logosundan mağaza konseptine kadar tamamen yenilenen Desa, hazır giyim koleksiyonuyla perakende sektörüne de yeni bir soluk getireyi amaçlıyor. Desa Deri Yönetim Kurulu Başkanı Melih Çelet düzenlediği basın toplantısında, 36 yıldır deri alanında edindikleri tecrübeyi ve birikimi, ilk kez bu sezon vitrine çıkardıkları hazır giyim koleksiyonuna taşıdıklarını açıkladı. Sadece deriye odaklanmış bir Desa’nın dünya markası olamasının mümkün olmadığını belirterek dünya markası olma yolunda yeni adımlar attıklarını söyledi. Çelet, derinin her zaman öncelikli işleri olacağını belirterek, bu yıl modanın merkezi Londra’da iki tane Desa mağazası açacaklarını kaydetti. Desa’nın, yeni sezon koleksiyonunu Fred Tutino ile hazırladığına işaret eden Çelet, “Şu anda yeni koleksiyonumuz 10 Desa mağazasında satılıyor. Kışa kadar bu 20 mağazaya çıkacak. Toplamda 67 Desa mağazası bulunuyor. Türkiye’de bir müşterimize yılda 1.4 adet ürün satıyoruz, amacımız 2 yılda bunu 3 ürüne çıkarmak. 2007’de 87 milyon dolar ciro elde ettik. Bu yıl yeni koleksiyonumuzla bunu 110 milyon dolara çıkarmayı amaçlıyoruz” dedi. GELİR VERGİSİ Doğan Türkiye rekortmeni Actavis tüm ürünlerini Türkiye’ye getirecek İstanbul Haber Servisi Dünyadaki ilk beş jenerik ilaç firması arasında yer alan ve 2003’te Fako İlaçları’nı satın alarak Türkiye pazarına giren İzlandalı Actavis’in Yönetim Kurulu Başkanı Robert Wessman, Türkiye’yi global büyüme planları içinde önemli bir pazar olarak gördüklerini ve şirketin bütün ürünlerini Türkiye’ye de getirmek istediklerini söyledi. Actavis, geçen sene Türkiye’de yaklaşık 175 milyon Avro iş gerçekleştirerek pazarda 6. sıraya yerleşti ve Türkiye şirketin dünyada çalıştığı pazarlar arasında 4. büyük ülke oldu. Şirketin yönetim kurulu toplantısının İstanbul’da gerçekleştirilmesi dolayısıyla düzenlenen basın toplantısında konuşan Wessman, yaklaşık 60 milyon Avro yatırım yaptıkları Türkiye’deki işlerinin planlara uygun gittiğini ve memnun olduklarını ancak yeterince büyük bir üretim kapasitesine zaten sahip olmaları nedeniyle imalat alanında yeni bir yatırım öngörmediklerini söyledi. Actavis Türkiye Genel Müdürü Melih Gürsoy, halen yüzde 8 olan pazar payını yüzde 10’a çıkarmayı ve şirketin pazarda 6. sıradaki yerini daha yukarılara taşımayı hedeflediklerini belirtti. ANKARA (AA) İşadamı Aydın Doğan, 10 milyon 454 bin 56 YTL vergi ile İstanbul’dan sonra Türkiye’nin de gelir vergisi rekortmeni oldu. Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan edinilen bilgiye göre gelir vergisi rekortmenleri listesine bu yıl da İstanbul damgasını vurdu. Listede ilk 30’a giren mükelleflerin 27’sini İstanbul’a kayıtlı, 2’sini Ankara’ya, birini ise Kahramanmaraş’a kayıtlı mükellefler oluşturdu. Listenin ilk sırasında Aydın Doğan yer alırken kendisini 10 milyon 67 bin 363 YTL’lik vergi ile Hüsnü Özyeğin izledi. Bu yıl büyük bir sürpriz yaparak Ankara’nın vergi rekortmenleri listesinin ilk sırasına oturan Kazım Türker, 9 milyon 676 bin 802 YTL’lik vergi ile Türkiye’nin en fazla gelir vergisi ödeyecek üçüncü ismi oldu. Bu arada, Kahramanmaraşlı Mehmet Hanefi Öksüz de sürpriz yaptı. KİPAŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı olan Öksüz, ödeyeceği 3 milyon 910 bin 315 YTL’lik vergi ile rekortmenler listesinin 15’inci sırasında yer aldı. C MY B C MY B