Katalog

CMYB C M Y B 19 EKİM 2008 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MÜZİK [email protected] Taş plaklardan compact disklere Halk müziğinin efsane sanatçõlarõnõn taş plak ve 45’lik plaklarõndan bir seçkiyi geçen yõl Harman adõyla yayõmlayan Odeon, bu yõl çõkardõğõ “Harman 2” albümünde de Picoğlu Osman’dan Muzaffer Akgün’e özgün kayõtlara yer veriyor HATİCE TUNCER Türkiye’nin ilk müzik yapõm şirket- lerinden olan Odeon, arşivindeki 10 bi- ni aşkõn kaydõ günümüze taşõyor. Kla- sik Türk müziği, halk müziği ve pop dallarõnda ülkenin en sevilen sanatçõ- larõnõn seslerinden unutulmaz kayõtla- rõ karma ya da solo albümler halinde müzik tutkunlarõna sunuyor. Halk müziğinin efsane sanatçõlarõnõn taş plak ve 45’lik plaklarõndan bir seç- kiyi geçen yõl Harman adõyla yayõm- layan Odeon, bu yõl çõkardõğõ “Harman 2” albümünde de Picoğlu Osman’dan Muzaffer Akgün’e özgün kayõtlara yer verdi. 8 yõldõr Odeon Müzik’in proje koor- dinatörlüğünü yapan Zeynep Gök- türk ve Harman 2’nin yönetmenliğini üstlenen genç müzisyen Engin Arslan ile Odeon’un arşivi ve halk müziği üze- rine sohbet ettik. Göktürk 1924 yõlõnda Jak Grünberg tarafõndan kurulan Odeon firmasõnõn 1980’e kadar yapõmcõlõğõ sürdürdüğü- nü ve 10 bin esere yakõn bir arşivi ol- duğunu anlatõyor: “1992 yılında 1980’de bırakılmış olan yapımcılığa tekrar dönülmek is- tenmiş. Bu 12 senede birtakım ka- yıtlar maalesef kaybolmuş. 1999 yı- lına kadar bu arşivi yeniden topar- lamak, tasnif etmek için çalışılmış. 1999 yılında Tanju Okan albümüyle yeniden yapımcılığa dönülmüş. Tam o sırada Kocaeli depremi olunca Tanju Okan albümünün bütün geli- ri depremzedelere bağışlanmış.” Çerçevede gizli kayıt Odeon, Nesrin Sipahi, Yaşar Özel, Mustafa Sağyaşar ve Zeki Müren’in solo albümlerini, “Evvel Zaman İçin- de” gibi Türk sanat müziği albümleri- ni ve Tanju Okan, Nilüfer, Füsun Önal’õn yanõ sõra pop şarkõlarõnõn top- landõğõ “Bir Varmış Bir Yokmuş” al- bümlerini 2000 yõlõnõn başõndan bu yana art arda yayõmladõ. Zeynep Göktürk, pop ve sanat müziği ağõrlõklõ bu albümlerin yayõnõ sürerken uzun süre halk müziğini ihmal ettikle- rinin farkõna vardõğõnõ söylüyor: “Ama arşivimizin çok önemli bir kısmı da halk müziğinden oluşuyor. Bizim bilgi dağarcımız bu derlemelere yet- medi. Şakir Öner Günhan, Harman 1’in hazırlık çalışmalarını yaptı. Son aşamasında da Engin Arslan son rö- tuşları yaptı. Nurettin Dadaloğlu’nun albümünü de bu arada yayımladık.” Odeon’un yayõmlamayõ planladõğõ halk müziğinin efsane kadõn solisti Muzaf- fer Akgün’ün solo albümü için yapõlan arşiv çalõşmalarõ sõrasõnda ilginç bir olay yaşanmõş. Engin Arslan ve Zeynep Göktürk, lis- tede gördükleri bir kaydõ uzun süre ara- malarõna karşõn bulamamõşlar. Piyasa- da araştõrmõşlar bulamamõşlar, sonun- da ofiste asõlõ çerçevede görünce hay- rete düşmüşler. Fatma Türkan Yamacı ve Aliye Akkılıç’õn solo albümlerini önümüzdeki günlerde yayõmlayacaklarõ haberini de veren Göktürk, sanatçõlarla albümler için görüşmeye gittiğinde duygulu an- lar yaşadõğõnõ da aktarõyor: “Hâlâ arşivin taramasını tamam- layamadık. Daha kim tarafından ic- ra edildiğini bilmediğimiz parçalar bile var. ‘Dört büyük türkücü kadõn’ denilen Nezahat Bayram, Muzaffer Akgün, Aliye Akkõlõç ve Fatma Türkan Yamacõ hepsi Odeon’da imiş o dö- nemler. İzin konularında görüşmeye gittiğimde sanatçılar o günleri say- gıyla özlemle anıyor. ‘Mercan’a ge- lirdik yeriniz hâlâ orada mõ?’ diye so- rular soruyorlar.” 6 yaşında bağlama Harman 2 albümünün müzik yönet- menliği yapan Engin Arslan, Ode- on’un Haramidere’deki tesislerindeki ar- şivde saatler geçiriyor. Ankara’da ya- şayan Sõvaslõ bir ailenin çocuğu olan ve aile ortamõnõn da etkisiyle henüz altõ ya- şõnda bağlama çalmaya başlayan Ars- lan, Ankara Pir Sultan Abdal Derne- ği’nde 1992 sonundan 1995’e kadar bağlama dersleri verdi. 1995 yõlõnda İstanbul Teknik Üni- versitesi Türk Musikisi Devlet Kon- servatuvarõ’na giren Arslan, tanbur eğitimi gördü. Birçok sanatçõya sahnede ve albümlerinde eşlik eden Arslan, Ni- kiforos Metaxas’õn Bosphorus ve Anadolu Feneri gruplarõnda bağla- ma, tanbur ve cura çalõyor. Caz müzisyeni Oğuz Küçükber- ber’in bir projesinde yer alarak Avru- pa konserlerinde çalan Arslan, özellikle Kahramanmaraş çevresinde derleme çalõşmalarõnõ da sürdürüyor. Dizi film müzikleri de hazõrlayan Arslan, Cemal Şan’õn yönetmenliğini yaptõğõ ve bu yõl Antalya Altõn Portakal Film Festiva- li’nde yarõşan Dilber’in Sekiz Günü fil- minin müziklerini yapan Nail Yurse- ver’in ekibinde yer alõyor. Nesimi Çimen’den Muhlis Akarsu’ya Odeon firmasõnda 2006 yõlõnda ça- lõşmaya başlayan Engin Arslan, Har- man 1 albümünün yönetmenliğini devralmõş: “Bu çalışmanın en önem- li yanı türkülerin sanatçıların söy- lediği ilk halleriyle sunulması. ‘Sürmeli Koyun’ türküsünü Hacõ Taşan’dan dinlemek var, başkasın- dan dinlemek var. Odeon Müzik’in arşivinde bulunan Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu gibi ozanlarımızın ka- yıtlarını derleyerek 2007’de hazır- ladığım ‘Ozanlar’ albümünü Sı- vas’ta katledilen insanlarımızın anı- sına ithaf ettim.” Engin Arslan, Harman 2’ye Ode- on’un 1960-1970 yõllarõ arasõnda ya- yõmlandõğõ plaklardan, dönemin en iyi icracõlarõnõn ve kaynak kişileri- nin aktardõğõ 15 türkü seçmiş: “Har- man 2’nin en önemli yanı aslında birçok türküsünü bildiğimiz Pi- coğlu Osman’ın hiçbir kaydını duymamıştık. Bu albümü koy- duğumuz Picoğlu’nun sesinden ‘Giresun Eşref Bey Şarkõsõ’ taşplak zamanında kaydedilmiş. 1946 yı- lında vefat eden Picoğlu’nun ya- şamını anlatan ‘Kemençenin Or- dinaryüsü’ diye bir kitap da ya- zılmış. Picoğlu’nun kemençe çal- ma tekniği günümüzde de birçok kemençeciye yol gösterici nite- likte. Bu nedenle Picoğlu’nun kaydını birinci sıraya koydum.” Kara Tren Gelmez mi Ola? Harman 2, Picoğlu’nun türküsü- nün ardõndan sonra Nezahat Bay- ram’dan “Kara Tren Gelmez mi Ola?”, Aliye Kılıç’tan “Dedim Kaşın Zülfikar mı?”, Nurettin Dadaloğlu’ndan “Nasıl da Yar Diyem?”, Ali Ekber Çiçek’ten “Vay Dünya”, Hacı Taşan’dan “Allı Turnam”, Muzaffer Ak- gün’den “Kelkit’in Altı Bağlar”, Cemile Cevher Çiçek ve Maçka- lı Hasan Tunç’tan “Ey Fadime”, Sevda Alpay’dan “Seher Vakti Çaldım Yarin Kapısını”, Aziz Şenses’ten “Ela Geyik”, Bedia Akartürk’ten “Aslan Mustafam”, Fatma Türkan’dan “Kahveciler”, Ahmet Gazi Ayhan’dan “Bad-ı Sabah”, Muazzez Türüng’den “Değirmenin Bendine”, Rıza Konyalı’dan “Çubuk Telden Bağ- lama” türküleri yer alõyor. Engin Arslan bu repertuvarõ hazõrlarken çok çalõşmõş ama bu süreçten biri- kimli çõktõğõnõ düşünüyor: “Ben konservatuvarda okumuş ve me- zun olmuş bir insan olarak yeni- den bir konservatuvar mezunu sayıyorum kendimi. Bu sanatçı- ları doğru dinleyip doğru algıla- yıp repertuvarı da doğru seçmek gerekiyordu. Yorumcuları ça- lanları, söyleyenleri iyi inceleyip ona göre karar vermek gereki- yordu. Bu uzun bir zaman aldı. Aylarca oturup arşivdeki bütün türküleri dinledim. Daha sonra karar vermeye başladım. Solo ve karma hazırlanacak albümlere karar verdik.” Eskiden daha kaliteliymiş Kayõtlarõn ilk halleriyle plaklar- dan compackt disklere (CD) akta- rõlmõş, günümüzün teknolojisiyle ra- hatsõz edici sesler, cõzõrtõlar temiz- lenmiş. Arslan, arşivde dinlediği binler- ce türküden sonra günümüzün mü- ziğini şöyle değerlendiriyor: “Bu- günkü müzikten çok daha anlamlı ve kaliteli müzikmiş o günlerde- ki. 1960’lı yıllardan 1975’e kadar kayıt teknolojisinin çok zayıf ol- duğu bir dönemden bahsediyoruz. Bugünkü gibi istediğiniz zaman girin çalın durumu değil. O tek- nolojiye rağmen bu kadar temiz kayıt yapılması işe saygı açısından önemli.” Kemençenin ordinaryüsü Cemile Cevher Çiçek Muzaffer Akgün Ali Ekber Çiçek Zeynep Göktürk Fotoğraf:UğurDemir EnginArslan