Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 TEMMUZ 2007 PERŞEMBE 4 HABERLER Baykal’ın seçim sonuçlarına ilişkin ‘partimiz yükseliyor’ açıklaması ‘hesap hatası’ olarak yorumlandı DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Başer’in Sözleri AKP’nin ezici zaferiyle sonuçlanan 22 Temmuz seçimleri geride kaldı. Bundan sonra artık ileriye bakmak gerek. Ama bu arada yapılması gereken öncelikli işlerden biri de seçimleri doğru okumak olmalı. Kimileri Türkiye’de her iki kişiden birinin AKP’ye oy verdiği biçiminde yorumluyor 22 Temmuz oylamasını. Buna karşılık, olaya başka türlü yaklaşanlar da var. Türkiye’de kayıtlı 42 milyon seçmen olduğunu, bunların 7 milyonunun sandığa gitmediğini, sandığa gidenler içinden 16 milyon kişinin AKP’ye, 7 milyon kişinin CHP’ye ve 5 milyon kişinin de MHP’ye oy verdiklerini belirtiyor bu çevreler. Bu tabloya bakıldığı zaman AKP’nin CHP ile MHP’nin toplamından 4 milyon oy fazla aldığı çıkıyor ortaya. Bu çözümlemeye göre, öyle Türkiye’nin ezici çoğunluğunun AKP’li olduğu sonucuna varmanın o denli doğru olmadığı söylenebilir. Böyle bir analizin, bizi AKP’nin aldığı sonucu küçümsemeye yöneltme amacını taşımadığını belirtmeye gerek var mı? Evet, 22 Temmuz oylaması milli iradenin AKP’ye yöneldiğini göstererek sona erdi. 22 Temmuz öncesinden miras kalan sorunlar ise önümüzde duruyor. Bu sorunlar arasında, hükümet ve Meclis Başkanlığı sorunu yok. AKP hem içlerinden birini Meclis Başkanı seçebilecek hem de kendi başına rahatlıkla hükümet kurup güvenoyu alabilecek çoğunluğa sahip. ??? Bu sorunların anayasanın öngördüğü koşullar içinde kolaylıkla aşılabileceğini söyleyebiliriz. Ama Cumhurbaşkanlığı seçimi için durum aynı değil. Anayasa Mahkemesi’nin Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk iki turunda 367 şartını araması, AKP’nin Çankaya’nın yeni konuğunu kendi başına seçmesini engelliyor. Buna karşılık bağımsızların ya da yeni Meclis’te yer alacak partilerin herhangi birinin seçimin ilk iki turuna katılmaları halinde bu engel aşılabilir. AKP, DTP çatısı altında toplanacaklarla işbirliği yaparak cumhurbaşkanını seçmek ister mi? Bu soruya şu anda yanıt verebilecek durumda değiliz. AKP’nin MHP veya CHP ya da her ikisinin birden desteğini almak için takip edeceği uzlaşmacı tavrın sınırları nedir? Uzlaşma derken, Tayyip Bey ile Deniz Bey aynı veya birbirine yakın şeyleri mi söylüyorlar? Yoksa birbiriyle bağdaşması olanaksız niyetler mi var akıllarında? AKP, bu çoğunluğuna, seçim meydanlarındaki propagandasına karşın şimdi parlamento dışından ve kendi içinden olmayan bir adayı seçmeye yanaşır mı? Bunu hiç sanmıyorum. Burada hemen belirtmek isterim ki, seçilecek kişinin kişiliğinden çok, niteliği önemlidir. Çankaya’ya kim çıkarsa çıksın, asıl mesele, onun anayasa ve Cumhuriyet ilkelerinden yana mı tavır koyacağı, yoksa Erdoğan’ın “Yes man”i mi olacağıdır. ??? Eğer Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı seçimi krizini iyi yönetmiş olsaydı, bunca olaya gerek kalmadan sorunu çözebilirdi. Ama seçim kampanyasını çok iyi yönetmiş olan Erdoğan, artık önceki yanlışını telafi etmiş durumda. Tayyip Bey’in bu kez Çankaya seçiminde çeşitli engelleri nasıl aşacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz. Bu konuda, emekli Orgeneral Edip Başer’in, İtalya’nın La Republica gazetesine verdiği demeçte, “Cumhurbaşkanını belirlemede durum raydan çıkarsa ordu yine müdahale edebilir. Bunu nisan sonunda internette bildiri yayımlamaya oranla farklı bir şekilde de yapabilir” demiş. Bu ifade son derecede sakıncalıdır. Unutmayalım. Genelkurmay’ın nisan ayındaki internet muhtırası, son derecede ters sonuç vermiş, seçimleri AKP lehine etkilemekten başka bir işe yaramamıştır. Daha önce bu sütunda Erdoğan’ın bu öğeyi iyi kullandığını, Baykal’ın ise konuya hapis olarak oyuna geldiğini yazmıştım. Şimdi bir gerçeği görmek durumundayız. TSK’nin bugünkü noktada Cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahale etme olanağı yoktur. Bu gerçeği görmek ve onun ışığında bu tür demeçlerden, açıklamalardan kaçınmakta sayısız yarar olduğunu söylemek isterim. ‘SHP ve DSP’yi unuttu’ malarının içine arkadaşları girdi. Kurultayı topladık, biz SHP ve ANKARA CHP Genel Başkanı DSP’yi de içine alan bir çatı oluşDeniz Baykal’ın seçim sonuçlarını deturmak istiyorduk. Onlar bize, ‘SHP ğerlendirirken “İktidar olmamak taşeronu’ dediler. Biz birleşmeyi sağbaşarısızlık anlamına gelmez. lasın diye Erol Tuncer’i aday gösterCHP’yi yüzde 4.70’lerde aldık, yüzdik, Deniz Baykal kazandı. ‘1995’te de 20’lere yükselttik. Partiyi inşa etpartinin oyunu yüzde 10’a çıkardım’ meye çalışıyoruz” demesi tepkilere ne dikkat çekti. nim kişisel meselem değil, herhan hâlâ inşa edememiş mi? Şimdi ‘Ye diyor. SHP’nin yüzde 20.8 oyunu yol açtı. SHPCHP bütünleşmesinden son gi bir beklenti içinde de değilim. niden yapılanacağız’ diye konuşu unutmuş görünüyor. Partinin oyunu yükseltmek değil, tersine yüzde CHP, 1994 yılında yapılan yerel se ra CHP Genel Başkanlığı yapan Hik Türkiye adına, CHP’nin misyonu yor” görüşünü dile getirdi. 25’ten yüzde 10’a indiriyorsun. Koçimlerde yüzde 4.61 oranında oy al met Çetin, önceki gün Şişli Beledi adına üzülmemek söz konusu denuşmalarında Erdal İnönü yok, mıştı. 1991 seçimlerinde SHP yüzde ye Başkanı Mustafa Sarıgül’ün bü ğil. Bunları söyledim, yoksa bir ara Öymen: Verilen emekler görrahmetli Aydın Güven Gürkan yok, 20.75 oranında oy alırken, SHPCHP rosunda yapılan toplantıya katılmış yış içinde değilim” dedi. Çetin, Bay mezden geliniyor sanki kendisi SHP üyesi olmamış birleşmesinden sonra girilen 1995 se tı. Çetin, CHP lideri Baykal ve parti kal’ın CHP’nin oy oranını yükselttiCHP’nin eski genel başkanların gibi hiç sorumluluğu yok. Sadece çimlerinde CHP yüzde 10.7 oy aldı. yönetimini siyaseti bırakmaya çağı ğine ilişkin açıklamalarına da “4.5 dan Altan Öymen, 12 Eylül sonra kendisi var sanki, ne kadar emek Bu da birleşmenin sandığa yansıma rırken; Akşam gazetesine açıklama milyon genç nüfus artmış. 34 ilde sında CHP’yi “açan” kadronun ken veren varsa görmezden geliniyor dığını ortaya koydu. 2002 seçimle lar yapan Baykal, kendisine “Hik CHP yok. Çıkıp özür dileneceği dileri olduğunun altını çizerken, şunSadece beni değil, birçok arkadarinde CHP yüzde 19.41 oranında oy met ayıp ediyor. Sarıgül’ün yanına yerde, CHP yöneticileri, ‘Halkta ları söyledi: “1980’deki son genel şımızı yok sayıyor. Kendisiyle yaalırken, YTP yüzde 1.1, DSP de yüz yakışmıyor” diye tepki gösterdi. mantık yok’ gibi açıklamalar yapı yönetim kurulu üyeleri olarak parrıştık, seçimi kazandı. 15 gün sonde 1.2 oranında oy almıştı. Muhalifyor. Halkı suçlayarak bir yere va tiyi açan biziz. O sırada bile yer yera da tasfiyeye başladı. Beni desler son seçimlerle ilgili değerlendir Çetin: CHP için üzülüyorum rılmaz” diye tepki gösterdi. Çetin, rinden oynamıştı, bir zemin vardı. tekleyenleri görevden aldı, 19 il yömeler yaparken, CHP’ye katılan YTP Çetin, Cumhuriyet’in sorularını Baykal’ın “Partiyi yeniden inşa et Bu süreçte Deniz Baykal da ve seçim işbirliği yapılan DSP’nin yanıtlarken “Ben halktan gelenleri meye çalışıyoruz” sözleriyle ilgili SHP’deydi. Erdal İnönü ile 3 defa ku netimini, 200 ilçeyi görevden aldı.” SHP Genel Başkanı Murat Karakatkısının ve SHP’nin de seçime ka dile getirdim. Kimseye zarar vere olarak da “Olacak şey değil. CHP 13 rultay mücadelesi yapmış ve yeniltılmamasının görmezden gelindiği cek noktada değilim. Bunlar be yıldır kendisinin. 4 seçime girdi, mişti SHP’de. CHP’yi açma çalış yalçın da “Baykal’ın ciddi hesap hataları yaptığını” söyledi. Hataların sadece sayılarla sınırlı olmadığını, SP ARAYIŞLARA MESAFELİ tarihlerle ilgili hatalar da yapıldığını kaydeden SHP lideri, şu görüşleri dile getirdi: “CHP’nin kapalı olduğu dönemde, CHP’nin şimdiki yönetici kadroları SHP’de siyaset yapıyordu. Sayın Baykal, yüzde 4.7 ile CHP’yi aldığını söylüyor. 1994 yerel seçimlerinde CHP’nin yüzde 4.7’lik oy oranı vardı, o seçimlerde SHP yüzde 14 oranında oy almıştı. ? DSP yönetimi CHP listelerinden Meclis’e Toplam yüzde 19 yapıyor. Oysa 1995’te CHP giren vekillerinin CHP’den kopuşlarının yüzde 10.7’ye geriledi. partiye zarar verecek bir görüntüye Son seçimlerle ilgili oladönüşmesini istemiyor. Zeki Sezer, rak hatalar yapılıyor. DSP’lilerin ayrılmasının daha önce alınmış bir CHP iki yıl önce YTP karar olduğunu hatırlatırken, DSP Genel ile birleşti, daha doğrusu YTP CHP’ye iltihak Sekreteri Masum Türker de “CHP içindeki etti. CHP bu seçimlerde arayışları doğru bulmadığını” söyledi. DSP ile işbirliği yaptı. ANKARA (Cumhuri “CHP’den ne zaman ayYTP ve DSP’nin 2002 yet Bürosu) Seçimlerin rılacaksınız” sorusuna, seçimlerindeki oyları ardından CHP’den ayrıl “Takvim belirlemedik. dikkate alınırsa, 2 pumaya hazırlanan DSP kö Ortalık karışık. Biz anlık gerileme var. Benkenli milletvekilleri, DSP’liyiz, yasa gereği isce gram gram, milim miAKP Erzurum Milletvekili Muzaffer Gülyurt da 22 Temmuz seçimlerinin ardından milletvekili “CHP’ye zarar verme tifa edip CHP listelerinlim hesaplama yapmaseçilen vekiller TBMM’ye kayıtlarını yaptırmaya dün kayıt masasına geldi. Mazbatasını henüz me” gereği üzerinde duru den bağımsız aday olduk. mız, Türkiye’de sol diye başladılar. AKP Ankara Milletvekili Zeynep Dağı, almadığını belirten Gülyurt’un, elektronik oylama yor ve DSP’ye grup kur Sonuçta DSP’ye dönecealgılanan bir siyasi haönce TBMM Şeref Salonu’nda oluşturulan ilk ve yoklama işlemleri için parmak izi alındı. durtmak için CHP’den ğiz. Bu hem CHP hem reketin nereye geriletilbaşvuru masası yerine, araç kartlarının verildiği Gülyurt, sipariş vererek 425 YTL değerindeki saf kopmaları arttırma plan de DSP genel başkanladiğinin ortaya konması masaya geldi. Gazetecilerin, “Ters taraftan altından rozeti alan ilk milletvekili oldu. Rozeti larına mesafeli yaklaşı rının bilgisi ve onayı daaçısından çok hazin. Biz, başladınız’’ demesi üzerine Dağı, “Acemilik böyle olduğunu ifade eden Gülyurt, “Bunu takmak için yor. hilinde olacak. Attığımız CHPDSP birlikteliğioluyor’’ diye espri yaptı. Daha sonra ilgili belgeleri değil, daha çok hatıra olarak saklamak için Seçim sonuçları CHP’de adımlarda CHP’ye zanin sol olmadığını, cumdolduran Dağı, “Hayırlı olsun’’ diyen gazetecilerle alıyorum. Çocuklarımıza bırakacağımız, onurlu büyük hayal kırıklığı yara rar vermemek için dikhuriyetin de sol olmatek tek tokalaştı. 22. dönemde de milletvekili olan bir hatıra’’ dedi. (Fotoğraf:AA) tırken çeşitli arayışlar da katli, özenli davranıyodan korunamayacağını başladı. DSP’nin şu anda ruz” yanıtını verdi. iddia etmiştik.” 13 milletvekiline sahip olduğu, CHP’den 7 milletvekilinin kopması durumunda DSP’nin grup kurabileceği ve yeni bir çekim merkezi yaratılabileceği planları kulislerde yaygınlaşmaya başladı. DSP Genel Başkanı Zeki Sezer, CHP listelerinden milletvekili seçilen DSP’lilerin, mazbatalarını aldıktan sonSamsun Milletvekili Haluk Koç, toğlu, CHP’nin düşük oy alması gerekiyorsa da kesip atılmalıCEMİL CİĞERİM ra CHP’den ayrılacaklarıhalkın kararına saygılı olduğunu nın nedenini iyi yorumlamak ge dır. İşin bu noktaya gelmesinde na ilişkin yorumlar konuSAMSUN Samsun’da AKP vurgulayarak “Biz Samsun’da rektiğini belirterek “Demek ki elbette ki hepimiz sorumluyuz. sunda “DSP’lilerin ayrılyüzde 58 oy alırken CHP’nin yüz oylarımızı artırdık. Çalışmala kendimizi yeterince anlatama Üzerimize düşen görevi dört ması veya ayrılacak olde 17’de kalması DSP ve SHP’de rımızda bir eksiklik söz konu mışız. Bunun ismi genel baş dörtlük yapamadık” diye koması bir sürpriz değil. de tartışma yarattı. su değil. Farkındaysanız merkez kanlık sorunu olabilir, genel baş nuştu. Bu ilk günden beri biliSamsun’da 2002 seçimlerinde sağ hiç kalmadı. AKP hepsini kanlık divanı ya da başka bir duSHP İl Başkanı Koçer ise sonuçnen ve CHP ile uzlaşmayAKP yüzde 44.8, CHP yüzde 14.7 kapsadı. Oylarımızı koruduk rum da. DSP olarak sadece des larla ilgili şu değerlendirmede bula alınmış bir karar. ve yüzde DYP 12.9 oranında oy ancak ‘sadaka devleti’ anlayışı tekçi konumunda olduk. Tam lundu: “Bu sonuçlar solda güçDSP’nin grup kurması almıştı. Bu seçimlerde ise AKP de nı bir türlü yıkamadık” diye ko anlamıyla belirleyici bir unsur birliğindeki eksiği gözler önüne bugünün kararı değil, CHP de oy oranını artırdı. nuştu. olamadık” dedi. Sonucun kendi serdi. Deniz Baykal’ın inatçılığı yangından mal kaçırmıAKP’nin oyu yüzde 58’e, DSP İl Başkanı Enver Mertoğ lerine veya halka mal edilmeme Türkiye’yi alternatif bir noktayoruz, sel önünden küCHP’ninki yüzde 17’ye yükselir lu da AKP’nin bu oranda oy al si gerektiğine dikkat çeken Mer ya getirdi. CHP bugün dönüp tük kapmıyoruz” dedi. ken MHP de yüzde 12 aldı. masına şaşırdıklarını ifade eder toğlu, “Bir yerde yanlışlık ya da kendisine ve geçmişine bakmaDSP Genel Sekreteri Sonuçlar, sosyal demokratlar ken, CHP’nin “Halk bizi anlama hastalıklı bir yan varsa o yara lıdır. Halka ulaşamama nedenMasum Türker de “CHP Haluk Koç arasında tartışmalara yol açtı. CHP dı” yorumuna tepki gösterdi. Mer lar giderilmeli, tedavi edilmeli, lerini görmelidir.” içindeki arayışları doğru bulmadığını” söyledi. Türker, “Bunlar aslında YOZGAT’TAKİ ‘TÜRBAN’ MESAJI TERS TEPTİ, TEK MİLLETVEKİLİ DE KAYBEDİLDİ seçimde hile yapıldığını gündemden kaçırıyor. İptal edilen oyları, AKP’nin yaptıklarını gözden kaçırıp CHP’ye yüklenmek doğru değil” dedi. Türker, “seçimlerden önce YOZGAT (Cumhuriyet) oyunu 12.9’dan 17.9’a çıkararak ti. Seçim sonuçlarının açıklan tarlarının gereken desteği vergüç birliğinin yüzde 32CHP, muhafazakâr kimliğiyle bi ikinciliğini korudu. CHP ise bu masının ardından parti içinde tar memesinden kaynaklanmıştır” 34 oy potanisyeli oldulinen Yozgat’ta sağ kökenli eski kez birinci sırasına sağ kimliğiy tışma başladı. CHP’li Boğazlı dedi. ğunu düşündüklerini, anDevlet Bakanı Lütfullah Kaya le bilinen Lütfullah Kayalar’ı koy yan Belediye Başkanı Mustafa Eski CHP il başkanı ve milletcak beklentilerinin gerlar’ı 1. sırada aday göstermesi du. Kayalar, seçim çalışmaları Özdal, seçim çalışmaları için ba vekili aday adayı Ali Keven ise çekleşmediğini” sözlerive seçim çalışmaları boyunca ba süresince de başörtüsüne karşı şörtüsü dağıtılmasını doğru bul Yozgat’taki tek CHP milletvekine ekledi. şörtüsü dağıtmasına karşın mil olmadığını vurgulayarak eşarp madığını, buna gerek olmadığı li olan Emin Koç’un da kaybeCHP listelerinden milletletvekili çıkaramadı. Şimdi par dağıttı. Ancak CHP bu seçimde nı söyledi. Başörtüsü dağıtma dilmesine üzüldüğünü ifade etti. vekili seçilen Emrehan ti içinde seçim çalışmaları tartı 2002’deki oyu oranında kalarak nın partinin misyonuna aykırı ol Kayalar’ın ilk sıradan aday gösHalıcı, “Türkiye’de sol şılmaya başlandı. yüzde 12 oy aldı. Böylelikle CHP, duğunu anlatan CHP İl Başkanı terilmesinin partide doku uyuşhak ettiği oyu alamadı. Yozgat’ta AKP, 2002 seçimle geçen seçimde MHP’nin ülke ba Yener Kurt ise “Yozgat’taki ba mazlığına yol açtığını vurgulaŞimdi yeni bölünmeler rinde yüzde 51 olan oy oranını rajına takılması nedeniyle çıkar şarısızlık genel merkezin poli yan Keven, “Yapılan hatalar oyLütfullah Kayalar. yaratarak bir yere varıyüzde 62.9’a çıkarırken MHP de dığı tek milletvekilini de kaybet tikalarından ve Kayalar taraf ları düşürdü” diye konuştu. lamaz” dedi. Halıcı, TÜREY KÖSE ? CHP, 1994 yılında yapılan yerel seçimlerde yüzde 4.61 oranında oy almıştı. 1991 seçimlerinde SHP yüzde 20.75 oranında oy alırken, SHPCHP birleşmesinden sonra girilen 1995 seçimlerinde CHP yüzde 10.7 oy aldı. Bu da birleşmenin sandığa yansımadığını ortaya koydu. 2002 seçimlerinde CHP yüzde 19.41 oranında oy alırken, YTP yüzde 1.1, DSP de yüzde 1.2 oranında oy almıştı. D Zeki Sezer: Selden kütük kapmıyoruz Yeni vekillerin kayıt heyecanı ‘Sadaka devleti anlayışı galip’ CHP’li Haluk Koç, Samsun’da yüzde 17’lik sonucun başarı olduğunu savunurken DSP ve SHP yöneticileri yapılan hataların sorgulanması gerektiği düşüncesinde asirmen?cumhuriyet.com.tr YENİ DÖNEME YENİ MAAŞ Milletvekili 8 bin 200 YTL alacak ANKARA (AA) Genel seçimlerin ardından edecekleri yeminle göreve başlayacak olan 23. dönem milletvekilleri, 8 bin 200 YTL’lik aylık maaşla işbaşı yapacaklar. Maliye Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, bu yılın ilk yarısında 8 bin 240 YTL olan milletvekili maaşı, temmuzdaki yüzde 3’lük zamma rağmen, vergi dilimindeki artış nedeniyle 8 bin 200 YTL’ye geriledi. Milletvekilleri yılbaşına kadar 3’er aylık dönemler halinde aylık 8 bin 200’er YTL maaş alacaklar. Bu dönemde TBMM Başkanı ve Başbakan’ın aylık maaşı 8 bin 490 YTL, bakanların aylık maaşı da 8 bin 442 YTL olacak. Maaşı Cumhurbaşkanlığı bütçesinde yer alan ödeneğe göre belirlenen Cumhurbaşkanı’na da yine vergi dilimlerindeki artış sonrasında yılın geri kalan bölümünde ayda 15 bin 247 YTL maaş ödenecek. Böylece Cumhurbaşkanı maaşında, yılın ilk yarısına göre 857 YTL tutarında düşüş görülecek. Cumhurbaşkanı’nın emekli maaşı ise vergi diliminden etkilenmeyecek ve emekli cumhurbaşkanlarına ayda 9 bin 470 YTL emekli maaşı ödenmeye devam edilecek. Aynı şekilde emekli maaşları Cumhurbaşkanı’na endeksli olan eski başbakanlar, yılın geri kalan bölümünde de ayda 7 bin 102 YTL emekli maaşı alacaklar. Kayalar’ın eşarbı CHP’ye yaramadı CUMHURİYET 04 K