Katalog

3 MART 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(acumhuriyet.com.tr 11 Rumsfeld'e işkence davası • Dış Habcrlcr Servisi - ABD Savunma Bakanı Do- nald Rumsfeld hakkında Irak ve Afganistan'da 8 tut- sağa işkence yapılmasında doğrudan sorıımluluğu bu- lunduğu gerekçesiyle dava açıldı. Amerikan Sivil Hak- larBırlıği(ACLU)veÖnce İıısan Hakları örgütleri, 111i— nois mahkemesinde dava açarak, Rumsfeld'i ABD as- kerlerinin 4 Iraklı, 4 Afgan tutsağa işkence yapmasın- dan sorumlu olmakla suçla- dı. AC'LU açıklamasında, "Yasadışı sorgu yöntemleri- ne onay veren ve görevi ol- duğıı halde işkenceyi dur- durmayan Rumsfeld'in bu olaylarda doğrudan sorum- luluğu vardır" denildi. Abizaid'den 'Kürt' güvencesi • NVASHINGTON (AA) - ABD Merkez Kuvvetleri Komutanı Orgeneral John Abizaid, "Türkıye'nin Ku- zey Irak'ta Kürt bağımsızlı- ğına ilişkin kaygı duymasına gerek olmadığını, Kürtler dahıl bütiin Iraklıların, ülke- yi bir arada tutmak istediği- ni" soyledı. Abizaid, lrak'ın konışularından bu ülkenin istikrarına katkıda bulıınma- larını isterken Iran ve Sııri- ye'yi eleştirdi. tran'ın, Irak'ta siyasi nüfuz oluştur- maya çalıştığını ifade eden Abizaid, buna karşılık Irak seçinıleriııden birinci çıkan Şiilerin, iilkede İran tipi bir rejım kurmaya çalışacağını sanmadığını belirtti ABD'li komutan bugün geliyor • ANKARA (Cumhuriyct Bürosu) - ABD'nın Avrupa Ordusu Kara Kuvvetleri Ko- mutanı Orgeneral Bunvell Bell, bugün Ankara'ya gele- cek. Kara Kuvvetleri Komu- tanı Orgencral Yaşar Büyü- kanıt'ın konuğu olarak gele- cek olan Bell, Türkiye'de iki gün kalacak. Orgeneral Bell'in temaslarında, ikili askerı ilışkılerin gündeme gelmesi, ayrıca Incirlik'in lojistik kullanımı gibi konu- ların tartışılması bekleniyor. ABD'de Irak referandumu • VVASHINGTON (AA) - Irak'taki Amerikan askerle- rinin çekilmesi konusunda ABD'de ilk kez referandum yapıldı. Referandum, ku- zeydoğudaki Vermont eya- letinde bulunan 246 ilin 52'sinde önceki gün düzen- lendi. Dün gelen ilk sonuç- lar, 34 ilde halkııı askerlcrin dönmesıni istediğini göster- di. 3 ilde ise referandumdan "hayır" sonucu çıktı. Hya- lette referandum yapılabil- mesi için savaş karşıtlarının imza topladıklan bildirildi. Referandum simgesel an- lam taşıyor ve yasal bağla- yıcılığı bulunmuyor. Hırvatlar AB'yi istemiyor • ZAGREB (AA) - Hırva- tistan gelecek ay AB ile üye- lik görüşmelenne başlamaya hazırlanırken AB'nin yaptı- ğı bir kamuoyu yoklaması, Hırvatlann sadece yüzde 30'unun AB'ye girmek iste- diğini ortaya koydu. Euroba- rometer araştırmasına göre, bin Hırvatın yüzdc 3O'u ül- kelerinin AB'ye girmesinin iyi olacağını söylüyor, yüz- de 24'ü kötii olacağını düşü- nüyor. Yoklamaya katılanla- rın yansı AB üyeliğinin ül- kelerine refah getirmeyece- ğini düşünüyor. Azerbaycan'da gazeteci öldürüldü • BAKÛ (AA) - Azerbay- can'da Monitor dergisinin yazıışleri müdürü Elmar I lüseyinov vurularak öldü- rüldü. Hüseyinov'un iş ar- kadaşı Eynulla Fatullayev, yazıişleri müdüriinün baş- kent Baku'dakı evinde ölü olarak bulunduğunu söyle- di. Monitor dergisinin kuru- cusu ve yazıişleri müdürü Hüseyinov, Baku hükümeti- ne yönelik eleştirileriyle bi- liniyordu. Azerbaycan'da 2003 yılının lîkim ayında yapılan devlct başkanlığı seçiminde 1 laydar Aüyev'in yerine oğlu îlham Aliyev'in seçilmesinden sonra hükümetle, sıkı şekilde kontrol edilcn muhalefet arasındaki gerilimin dalıa da arttığı bildinlıyor. Imparatorlıığun sonuIrak'a saldın sürecinin perde arkasmı yazarak ünlenen ABD'li yazara göre savaşlarla büyüyen ABD, dünya gücü olma sürecinde üçüncü ve son aşamada; sattığı silahlar ise kendisine çevrili Dış Haberler Servisi - "ABD İmparator- luğu"nun üçüncü aşamasını yaşadığı ve ar- tık çökmek üzere olduğu öne sürüldü. New York Times gazetesinin yazarlanndan Wil- liaııı Rivers Pitt, ABD imparatorluğunun her biri savaşlarla doğup güçlenen üç aşa- madan geçtiğini yazdı. Çok satan "VVaron lraq: What team Bush doesn't wantyou to know" (Irak Savaşı: Bush ekibinin bilme- nizi istemediği şeyler) adlı kitabın da ya- zan olan Pitt'e göre, birinci aşama Mek- sika-Amerikan savaşıyla başladı ve Iç Sa- vaş'ın bitişiyle güçlendi. Başkan Eisenhower'in "askeri/endüst- riyel kompleks" olarak nitelendirdiği olu- şumun temelleri atıldı. tspanyol, Fransız ve Ingiliz imparatorluklannın çökmesiy- le birlikte ABD lmparatorluğu güçlendi. Pitt'e göre, WUson'ın Almanya'ya savaş ilan etmesiyle 2 Nisan 1917 'de ikinci aşa- maya geçiş süreci başladı. tkincı Dünya Sa- vaşı'nda kazanılan zaferin ikinci aşamayı güçlendirdiğini belirten Pitt'e göre, o gün- den bugüne ekonomi savaşlarla ayakta du- ruyor. Nükleer silahlanmayla başladı tkinci Dünya Savaşı'nın bitiminin ar- dından imparatorluğun Avrupa'daki etki alanı "yeni düşman" Sovyetler Birliği'ne kadar ulaştı. Pitt, "Muzaffer savaş maki- nesini yaratan Amerikan kıııunılaıı bir kazanç denizinde yüzüyordu. Askeri/en- düstriyel kompleks, baskın güç olma yolun- daydı" diye yazdı. ikinci aşamanın mer- kezini "ikirakip imparatorluğun" ABD ıle Sovyetler Birliği'nın arasındaki "ölüm ka- lun mücadelesi" oluştururken iki tarafın da nükleer silahlanmayabaşlamasıyla 3. aşa- manın da temelleri atıldı. Kore, Vietnam, Laos, Kamboçya, An- gola ve Sina Yanmadası'nda yaşanan sa- vaşlann ardından ABD halkının savaş du- rumunda yaşamaya alıştığını kaydeden Pitt, şöyle yazdı: "Halk, ufuğun ötesinde- ki yabancılarla korkutulduğunda çok ko- lay yönetiliyordu. Silahlannıa kazanç ka- pısı haline geldi. Siyaset sahnesini ele geçi- ren askeri/endüstriyel kompleks, petrol eıı- düstrisine göbekten bağlandı." Pitt, 1980'lerde ortaya çıkan 3. aşama- nın belirleyici özelliğinin "muhafazakâr hareket" olduğuııu vurguluyor. Bu hare- ket Amerikan milliyetçiliğiyle evangelist Hıristiyanhğı (muhafazakâr Protestanlık) devlet dini haline getirdi. Yazara göre, mu- hafazakâr hareket uzlaşma ve uluslarara- sı işbirliği kavramlarını yok etti, sosyal devleti yıkmaya girişti. Varlıklı sınıfları ve şirketleri daha da zengınleştirildi. "Bü- yük hükümete" ulaşma hedefiyle istihba- rat kurumlarına ve orduya trilyonlarca do- lar akıtıldı. Pitt, böylelikle asker/endüstri/petrol ka- nşımının güçlendığine, medyanın yüzde 99 una sahip olduğuna, aykın seslerin sus- turulduğuna dikkat çekti. Yazar, Sovyetler Birliği'nin de yıkılmasıyla başlıca düş- manları "komünizmi" kaybeden muhafa- zakârların artık kendi yurttaşlarını hedef aldığını, imparatorluğun ilkelerine aykın herkesın dışlandığını belirtti. Evangelistlerin düşü gerçek oldu Pitt şunlan yazdı: "Amerikan Hıristi- yanlığının evangelist/siyasi kanadmın lide- ri George Bush'un başkan olmasıyla mu- hafazakârlann en büyük düşü gerçekleş- nûş oldu. 11 Kvliil onların yükselişini per- çinledi. Artık kalıcı savaş ve korkutarak yönetme tarüşılmryor. Artıkasker/endüst- ri/petro) kanşımının egemenliği sorgulan- mıyor. ABD'nin kutsal bir savaşa giriştiği fikri yayguılaşıyor." Ancak, Soğuk Savaş döneminde dünya- ya dağıtılan konvansiyonel silahlann nam- lusunun artık ABD'ye çevrildiğini, Irak ve Suudi Arabistan gibi "eskimüşterilerhr sorun yarattığını, Çin, Rusya ve Iran'ın ABD egemenhğini sarsmaya başladığını, petrolün azaldığını kaydeden Pitt, şunları yazdı: "Üçüncü ABD lmparatorluğu ken- di ağuiığı alünda çöküyor. Muhafazakâr ha- reketarük kendilerini hedefalan güçleri de- netleyemiyor. Amerikan ordusu kendisin- den beklenenleri yerine getiremiyor. 60 yıl- dır petrol ve savaşla ayakta kalan ABD eko- nonıisi bunu sürdüremeyecek gibi görünü- yor. Imparatorluklar yavaş yavaş kendile- rini tüketirler ve daima çökerler..." BD ORDUSUNA ÇÎMENTO TAŞIRKEN VURULDULAR 2 Türkşoför öldürüldü £1 Mutunna bölgesinde bomba yüklü aracın havaya uçması sonucu 7 asker yaşamını yitirdi, 38 kişi yaralandı. (Fotoğraf: A FP) BAĞDAT(AA) - Irak'taki Ensar el Sünnet örgütü, iki Türk şoförü öldürdüğünü öne sürerken devrık lider Saddam Hüseyin'i yargılamak için ku- rulan mahkemede görevli yar- gıçla oğlu uğradıkları silahlı saldın sonucu yaşamlannı yi- tirdıler. Bağdat'ta meydana gelen iki ayn saldırıda da 14 kişi öldü. Ensar El Sünnet örgütü, "ABD askerlerine çimento naklcden 2 Türkşoförünü öl- dürdüğünü" öne sürdü. Ör- gütün bir internet sitesinde yer alan bildirisinde, Kerkük- Fikrit yolunda kamyonlan ya- kıldıktan sonra Turan Ünal ve Hüseyin Aytağ adlı şoförlerin öldürüldüğü kaydedildi. Bil- diride, şoförlerin ABD bir- liklerine malzeme sağlayan bir şirket için Türkiye'den Tikrit'e çimento taşıdıklan belirtildi. İnternet sitesinde yer alan iddia, henüz doğru- lanmadı. Yargıca suikast Ağır ceza yargıcı Bereviz Mahmud ve avukat oğlu dün Bağdat'taki evlerinin önünde silahlı saldın sonucu öldü- rüldüler. Yargıç Mahmud'un, devrik lider Saddam Hüse- yin'in yargılanması için oluş- turulan Irak özel mahkeme- sinde görevli olduğu açıklan- dı. Irak Içişleri Bakanlığı söz- cüsü, Mahmud'un özel mah- keme için çalıştığını ve Sad- dam Hüseyin aleyhinde olan davalarla da ilgilendiğini söy- ledi. Bağdat'ın batısında El Mu- tunna Havaalanı bölgesinde dün sabah bomba yüklü bir aracın patlaması sonucu 7 as- ker ölürken 15'i sivil 38 kişi yaralandı. Bomba yüklü ara- cın, bir askeri üs önünde as- kere kayıt olmak için bulunan Irakhlan hedef aldığı belirtil- di. Bu saldırının ardından Bağdat'ta ikinci bir patlama daha meydana geldi. Bomba yüklü bir aracın patlaması so- nucu 7 asker ölürken 4'ü si- vil 6 kişi de yaralandı. Bir su- bay, Cedriye Köprüsü'ndeki bankata doğru gelen bir aracın havaya uçtuğunu söyledi. Suriye'ye yönelik tehditleri protesto için giden aydmlara sıcak karşılama 'Ildnci mendeketinizdesiniz' ŞAM (AA) - Türkiye 'den bir grup aydın, "Suriye'ye yönelik işgal tehdidini pro- testo etmek ve Suriye halkı iledayanışma" amacıyla te- maslarda bulunmak için Şam'a geldi. Grup, Doğu Konferansı ile Küresel Banş ve Adalet Koalisyonu adlı sivil top- lum kuruluşlan tarafından organize edilen gezi çerçe- vesinde Suriyeli sivil toplum kunjluşlan, yazarlar ve üni- versite yetkilileriyle görü- şecek. Doğu Konferansı Başka- nı Mehmet Bekaroğlu, Ha- tay'da verilen mola sırasın- da yaptığı konuşmada, Do- ğu Konferansı ve Küresel Banş ve Adalet Koalisyo- nu olarak "bölgeyeyönelen savaş ve işgal tehditlerine karşı çıktıklannı" söyledi. 'HedefSuriyegibF "Son günlerde ABD'nin bölgeye yönelik tehditieri- nin iyice arttığutı ve önce- likli hedefin de Suriye gibi gözüktüğünü" kaydeden Bekaroğlu, "Türkiye'den aydınlarolarak, Suriye halr kınııı yanında olduklannı göstcrmekiçin Şam'da bir araya geleceklerinive Suri- yeli aydmlara, onlan des- teklediklerini, haklı davala- rında onların yanında ol- duklannı söyleyeceklerini" belirtti. Yazar Nihat Genç de ga- zetecilere açıklamasında, "ABD'nin, Suriye ve Iran'a karşı çemberi iyice daralt- öğını" savunarak "Bizlerin yapacağı, uyanık olmak ve kardeşlerimize sahip çık- maktır. tran ve Suriye, hem IVIüslüman kardeşlerimiz- diı; hem ortakküHürun par- çalanyız, hem de komşıı- muzdur" diye konuştu. Türk grup, dün gece Türk sınınnı geçtikten sonra Su- riyeli yetkililerce çok sıcak bir şekilde karşılandı. Suriye girişinde, sınır ka- sabası Idlib'inkaymakamı Said Davud Iriyye tarafın- dan karşılanan gruba, bura- daki bir kafeteryada çeşit- li ikramlarda bulunuldu. Gruba Şam'a kadar eşlik eden Suriyeli bir mihman- dar da grubun her üyesine Şam gülü armağan etti. Gruba teşekkür Idlib Kaymakamı Iriyye, Türkiye'den konuklarını ağırladığı su-ada yaptığı ko- nuşmada, Türk aydın gru- bunun ziyareti için teşekkür etti ve bu ziyaretin, kendi- lerine çok destek olduğunu söyledi. Grubu, "tkinci memleke- tinize hoşgeldiniz" diyerek karşılayan lriyye, Türkiye ile Suriye'nin derin ilişki- lere sahip olduğunu, ortak tarih ve kültürü paylaştık- larını ifade ederek, bu iliş- kilerin son zamanlarda her alanda gelişmekte olmasın- dan duyduğu memnuniye- ti dile getirdi. Konuşmasında ABD'ye sert eleştiriler yönelten lriy- ye, "Düşmanlarbizimhak- kınıızı alamaz. Bih'yoruz ki Türk hükümeti ve vatan- daşlanbizim hakkınıı/j des- tekliyor" diye konuştu. Rusya <dan Şam'a uyarı MOSKOVA (AA) - Rusya, Suriye'den, BM Oüvenlik Konseyi karan çerçevesinde Lübnan'daki askerlerini çekmesini istedi ve Şam yönetimine bölgeyi istikrarsızhğa sokabilecek adımlar atmaması uyarısında bulundu. Rusya Dışişlen Bakanlığı Sözcüsü Aleksandır Yakovenko, yaptığı açıklamada, Suriye'nin BM Güvenlik Konseyi'nin 2 Eylül'de aldığı karar uyannca Lübnan'daki 15 bin askerini çekmesini istedi. 'Kararlar uygulanmab' BM Güvenlik Konseyi'nin 1559 sayılı kararının, Lübnan'daki tüm yabancı askerlerin çıkmasını öngördüğünü hatırlatan Yakovenko, "Biz Ortadoğu'da nihai ve adil bir banşa katkıda bulunacak, Güvenlik Konseyi tarafından alınan tüm kararların uygulanması gerektiğine inanıyoruz" dedi. Yakovenko, Lübnan ve tüm bölgedeki istikrara zarar verilecek adımlardan da kaçınılması gerektiği uyarısında bulundu. frOLFOWITZ 'DEN ÖVGÜ Türkiye'yi örnek alın AYHAN ŞİVIŞEK WASHTNGTON - ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfowitz, George Bush yönetiminin 419.3 milyar dolarhk 2006 yılı Savunma Bütçesi teklifini Senato'da savunurken Türkiye'yi lslam dünyasına "örnek" gösterdi. lslam dünyasının yüzde 15'ini oluşturan Endonezya'ya, tsunami felaketinin ardından verecekleri desteğin, bu ülkenin demokratik kurumlannı güçlendirmesi için fırsat yaratacağını belirten Wolfowitz, "Endonezya demokratik kurumlannı güçlendirebUirse, Türkıye'nin yanında lslam dünyasındaki bir başka başan örneği olacaklıt. Afganistan ve Irak, umannı diğerleri de bu örneğe katılacaklardır" dedi. Wolfowitz'in, konuşmasında Türkiye'den "model" yerine "örnek" ülke olarak söz etmesi dikkat çekti. Yeni strateji Wolfowitz, Bush yönetiminin savunma bütçesinde talep ettiği yüzde 4.8'lik artışın nedenlerini anlatırken askeri güçlerini dünya çapında yeniden konumlandırma planlarına işaret etti. Amerikan askeri güçleri için "güçlü hava ve lojistik desteği" sağlamayı öncelikleri arasında dile getiren Wolfowitz, yeni strateji kapsamında rotasyon ve destek üsleri gibi yetenekleri de güçlendirmeyi hedeflediklerini dile getirdi. ABD'nin yeni küresel savunma stratejisinde Türkiye de önemli yer tutuyor. Türk diplomatik kaynaklar, 2006 savunma bütçesinin kesinleşmesinin ardından, NVashington'ın taleplerini somutlaştırmasını bekliyor. ABD yönetimi, halen lncirlik'i Irak ve Afganistan operasyonlannda "nakliye merkezi" olarak kullanma konusunda Ankara'nın yanıtını bekliyor.