Katalog

-9 EYLÜL 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ [email protected] 13 İşsizliğinazaldığını iddiaedenBaşbakan'ı verileryalanladı: Sanayiüretimindekiartışistihdamayansımadı Üretim de işsizlik de rekorlordı ŞIRKETLERDEN... 6 yıl dayanan ampul • Ekonomi Servisi - Philips, ekonomik 6 yıl enerji tasarruflu ampulleri piyasaya sunuyor. Önümüzdeki haftadan itibaren pıyasada olacak olan 6000 saat ömürlü ampul, 5 ile 10 milyon lira arasında degişen fiyatlarla Türk tüketicisine sunuluyor. Yeni ampulün normal ampule göre yüzde 80 enerji tasarrufu sağladığı bildirildi. Dentaş kâğıt iiretmeyecek • ANKARA (ANKA) - Denızli'de faaliyet gösteren Dentaş Kâğıt A§, temizlik kâğıdı piyasasından çekildi. Çekilmeye gerekçe olarak, piyasadaki fiyat ve maliyet koşullanyla rekabet edilemez duruma gelinmesi, pazar payının giderek küçülmesi gösterildi. Genel kurulda aynca, şirketin temizlik kâğıdı üretiminde kullanılan makine, cümz ve ekipmanlarla pazar payının ve fikri mülkiyet hakkımn en az 9 milyon dolar bedelle satılması kararlaştınldı. Çarşı, Boynep oluyor • ANKARA (ANKA) - Çarşı Büyük Mağazacılık'ın ismi 22 Eylül'de değiştiriliyor. Değişüdik karan, şirketin 22 Eylül'de yapılacak olağanüstü genel kurulunda ele alınacak. Genel kurulda, şirketin bundan böyle Boyner Büyük Mağazacılık AŞ adıyla faaliyet göstermesine karar verilecek. Tekstil devleni medyada • ANKARA (ANKA) - Basın sektöründe faaliyet göstermek üzere tekstil sektörünün tanınmış isimleri ortak şirket kurdu. Günlük, haftalık, aylık gazete ve dergi yayımlamak için kurulan Proyay Profesyonel Yayıncılık AŞ'nin ortaklan arasında Vakko Mağazalan'mn sahiplerinden Cem Hakko, Bilsar Tekstil"in sahibi Selman Safi Bilal ile Ascott Konfeksiyon AŞ yer alıyor. Şirketin yönetim kurulu başkanlığına Mehmet Kamil Şükün, başkan yardımcılığına Maral Öğün getirildiler. Logan'a peribacalı tanıtım • NEVŞEHİR (AA) - Renault'nun satın aldığı Romanya'daki Dacia tarafindan üretilen Logan modelinin dünya basın tanıtımı Nevşehir'de sürüyor. Kasım ayından itibaren Türkiye'de satışa sunulacak olan otomobilin fiyatı 5 bin Euro olacak. Renault Başkanı Louis Schweitzer. "Aslında bu aracı Batı A\Tupa'da pazarlamayı düşünmüyorduk. Böylesine büyük bir ilgiyi görünce önümüzdeki ay Paris'teki otomobil fuanna katılma karan aldık" dedi. Arkas, otomobil satacak • ANKARA (ANKA) - İzmir'de daha çok deniz taşımacılığı alanında faaliyet gösteren Arkas Holding, Volcar Otomobil ve Yedek Parça Sanayi Ticaret AŞ adıyla taşıt araçlan ticaretine atüıyor. Kurulan şirketin, sermayesi 100 milyar lira olarak belirlenirken otomobil başta olmak üzere yeni ya da kullanılmış araç alım-satımıyla uğraşacağı bildirildi. Eti Krom'a Ingîliz ortak • ANKARA (ANKA) - Eti Krom'un yüzde 100 oranında kamu hissesini 58.1 milyon dolar vererek satın alan Yıltaş İnşaat, Ingiltere'den Coventry Climax Holdings ile ortak Elazığ Ferrokrom Madencilik AŞ'yi kurdu. Şirkette, Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun karan doğrultusunda Yıltaş inşaat yüzde 51 oranında 51 milyar liralüc paya sahip oldu. Coventry Climax Holdings kalan hisselenn tamamma yakın bölümünü alırken şirkete ABD"li Frederick Paul Pittera ile Cengiz Kaymaz ve Naci Tunçel sembolik düzeyde paylarla ortak oldular. Ekonomi Servisi - Sanayi üretimi bu yılın ikinci üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15.3 ora- nında arttı. Devlet Istatistik Enstitü- sü (DlE), 2004 yılının ikinci dönem üç aylık sanayi üretim endeksi so- nuçlannı açıkladı. Temmuz ayında da üretim endeksi bir önceki yılın aym dönemine göre, yüzde 12.8 ora- nında arttı. Böylece ilk altı aydaki ortalama artış yüzde 13.1 'e ulaşırken üretim endeksi 126.6 ile şimdiye ka- darki en yüksek düzeye ulaştı. Ancak, üretimdeki bu rekor artış, Başbakan'ın öne sürdüğü gibi işsiz- liğe çare olamadı. işsizlik Fonu'nda para alan işsiz sayısı da 73 bin 827'ye çıktı ve şimdiye kadarki en yüksek düzeyi yakaladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 28 Ağus- tos'ta yaptığı "Ulusa Sesleniş" ko- nuşmasında Türkiye genelindeki iş- Hacı Ömer Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cüler Sabancı, Ankara'daki temaslan kapsamında, Ankara Tîcaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün'ü ziyaret etti. Ziyaretin bitiminde Aygün, Sabancı'ya bir satranç tahtası hediye ederken Sabancı da Aygün'e Adı Köşk'teki müzede bulunan Osmanlı Hat Sanatı Sergisi'nin bir kataloğunu hediye etti. (Fotoğraf: AÂ) • Sanayi üretiminde ilk altı aydaki artış yüzde 13.l'e ulaşırken üretim endeksi 126.6 ile şimdiye kadarki en yüksek düzeye ulaştı. Ancak üretimdeki bu rekor artış, Başbakan'ın öne sürdüğü gibi işsizliğe çare olamadı. İşsizlik Fonu'ndan para alan işsiz sayısı da 73 bin 827'ye çıktı ve şimdiye kadarki en yüksek düzeyi yakaladı. siz sayısının geçen yılın aym döne- mine göre yüzde 11 civannda azala- rak 2 milyon 396 bin seviyesine in- diğini söylemişti. Oysa işsiz sayısı için gösterge ola- rak kabul edilen işsizlik Fonu'ndan ödenek alanlann sayısındaki "istik- rarh aröş" bu tezi çürütüyor. Verile- re göre, 2003 yıh sonunda 52 bin 965 olan ödenek alan işsiz sayısı bu yı- lın mart ayında 66 bin 627'ye çıkar- ken bugün için de 74 bine yaklaştı. Son olarak ağustos ayında da ödenek alanlann sayısı şimdiye kadarki en yüksek düzeyi olan 73 bin 827'ye yükseldi. DlE'nin açıkladığı verilere gö- re, 2004 yılı ikinci çeyreğinde, ge- çen yılın aynı dönemine göre ima- lat sanayii üretiminde yüzde 16.3, elektrik, gaz ve su sektöründe yüz- de 8.2 ve madencilik sektöründe yüzde 10.1 oranında artış görül- dü. Imalat sanayii sektörü üretimi söz konusu dönemde, devlet sek- töründe yüzde 1.7, özel sektörde ise yüzde 19.3 arttı. Bu yılın ikinci üç ayında imalat TÜSİAD: Cari açık yıl sonunda 15 milyar dolara ulaşabilir İşadamlaa uyardıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -TÜSİAD, hükümete ilettiği rapor- da; ekonomiden dış siyasete birçok alanda uyanlarda bulundu. Ekono- mide 2005 yılının hassas bir yıl ola- cağına dikkat çekilen raporda, kriz nedeni olarak gösterilen cari açığın da yıl sonunda 14-15 milyar dolara ulaşabileceği belirtildi. TÜSİAD, "Ekonomik. Siyasi, Sos- yal Gelişmeler ve Türkiye-ÂB ttişki- leri Hakkmda TÜSİAD Görüşleri" isimli raporunu hükümet yetkilileri- ne iletti. Raporda şu saptamalara yer verildi: • Petrol fiyatlannda varil başma yaşanan her 1 dolarlık artışın Türki- ye'ye aylık 15 milyon dolar ek ma- liyet getirdiği göz önünde bulundu- rulduğunda, yüksek fiyatlann sü- rekliliği önümüzdeki dönem açısın- dan önemli bir risk oluşturmaktadır. Mali disiplinin korunması ve bütçe açığmın milli gelire oranmın azaltı- labilmesi için önümüzdeki aylarda vergi ve fiyat artışlanna gidilmesi muhtemeldir. • Hızla genişlemekte olan cari açığa yönelik kaygılar da güven or- tammı bozabilecek sınırlara yaklaş- maktadır. Cari açığın, 2004 yılı so- nu itibanyla 14-15 miryar dolara ka- dar yükselebileceği öngörülmekte- dir. Hızla genişleyen iç talebin 2005 yılında bu eğilimini sürdürmesi du- rumunda, büyümekte olan cari açı- ğm, portföy yatırımlan ve reel sek- törün dışandan sağladığı uzun vade- li kredilerle yeterli ölçüde finanse edilmesi zorlaşacaktır. t/ Maliye ve para politikalannda- ki eşgüdümün zorlaşacağı 2005 yı- lında piyasa beklentilerinin yüksek turulması ve uygulama hatalanna her zamankinden daha büyük bir hassasiyet gösterilmelidir. • Yatınm ortamı ve makro eko- nomik ortamdaki birbirine ters eği- lımler, gelecek dönem için ciddi bir risk oluşturmaktadır. • Yatırım ortamında düzelme beklentilerine karşın, özelleştirme sürecindeki aksamalar, enerji sek- töründe ve patent koruma sürecinin başlatılmasmda olduğu gibi bazı dü- zenlemelerde geriye gidiş, tüketım talebini bastırmak üzere gündeme getirilen düzenleme tartışmaları. özel sektörün yatınm ufkunu daralt- maktadır. • Türkiye ekonomisinin yüksek faiz dışı fazla politikasına devam et- mesi, 2005 yılı ekonomi politikala- n açısından bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. sanayii alt sektörleri itibanyla üre- tim, en fazla yüzde 104.5 artışla bü- ro, muhasebe bilgi işlem makinele- ri imalatında yaşandı. Taşrt araçlan başı çekti îkinci dönemde taşıt araçlan ve karoseri imalatında yüzde 83.8, plas- tik kauçuk ürünleri imalatında yüz- de 15, ağaç ve mantar ürünleri ima- latında yüzde 16, basım ve yayım imalatında yüzde 42.8, ana metal sa- nayii imalatında yüzde 12.3,metalik olmayan diğer mineral madde ima- latında yüzde 9.3, radyo, TV haber- leşme cihazlan imalatında yüzde 64.6 arttı. Aym dönemde, dığer ula- şım araçlan ımalatı yüzde 13.9, tü- tün ürünlen imalatı yüzde 3, tekstil ürünleri imalatı yüzde 5.1, mobilya imalatı yüzde 3.2, gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 0.1 azaldı. TGSDBAŞKANI: Sağlıksız büyüyoruz Ekonomi Servisi - Türkiye Giyim Sanayi- cılenDerneğı(TGSD) Başkanı Umut Oran, şu anda ithalata dayalı büyüme ile ihracatın yürütüldüğünü belirte- rek "Bu büyüme çok sağlıkb değU" dedi. 2004 yıh 8 aylık sektö- rel-ekonomik değer- lendirmeleri paylaş- mak üzere düzenlediği basın toplantısında ko- nuşan Oran, ağustos ayında genel ihracatın yüzde 22.1 arttığmı, hazır giyim ihracatın- da ise büıde 3 artış ol- duğunu söyledi. Ihracatı artan sektör- leri inceleyince ithala- tuı çok daha arttığının görüldüğünü, dolayı- sıyla açık verildiğini belirten Oran, "Busek- törlerde ihracatın yüz- de 60-85'ini 4-5 fırma yapıyor. Global ölçekli büyük şirketler büyü- me yaşarken KO- Bİ'lerde o büyüme söz konusu değü" dedi. Oran, son ıki yıldır uygulanmakta olan ekonomi politikaları sonucu yaşanmakta ol- duğu söylenen iyileş- menin ve bunun sonu- cu kurulmakta olan ye- ni ekonomik dengenin yüksek risk içerdiğini söyledi. Oran KOBl ağırlıklı bir sektör olan hazır giyim sektörünün ağustos ayı ihracat ar- tışmnı bir alarm niteli- ği taşıdığını belirtti. Son 24 yılını Çukurova bünyesinde geçiren Türkiye'nin ilk özel bankası satılacak Yapı Kredi Bankası 60 yaşında Ekonomi Servi- si-Türkiye'nin ilk özel bankası ola- rak Kâzun Taş- kent tarafindan 9 Eylül 1944 yılın- da 1 milyon üra sermayeyle kuru- lan Yapı Kredi Bankası, bugün 60. yılını kutlayacak. Yapı Kredi 'nin 60 yıllık süre için- de kurumsallaşmayı çok iyi başar- dığını dile getiren Genel Müdür Naci Sığın, bundan sonraki dönem- de ağırhk verecekleri en önemü kri- terlerden birinin hizmet kalitesinde farklılaşma yaratmak, 5 milyon müşterinin bağımlılığını daha da pekiştirmek ve müşteri sayısını art- tırmak oldugunu söyledi. Bankanın sosyal sorumluluk fa- aliyetlerini gerçekleştirmeye de- vam ettiğine değinen Sığın, Üskü- dar'da banka mülkiyetindeki 200 dönümlük koru içinde bulunan ve son halife Abdüünecid Efendi'ye ait köşkün restorasyonu ıçın şimdi- ye kadar 1 milyon dolann üzerinde harcama yapıldığım ve köşkün bu- gün açılacağını bildirdi. Önümüzdeki dönemde bankayı büyüterek, uluslararası standartlar- da değerlendirilen bir yapı haline dönüştürmeyi hedeflediklerini dile getiren Sığın, "Yapı Kredi bence • Sosyal sorumluluk faaliyetlerine de ağırhk veren bankamn mülkiyetindeki, Üsküdar'da 200 dönümlük koru içinde bulunan ve son halife Abdülmecid Efendi'ye ait köşk bugün açılacak. çok önemli bir okuL Burada aldığı- mız derslerin toplumla paylaşdma- sı çok önemli bir karma değer ola- rak değerlendirflebilir. Önümüzde- ki 60 yüda da bankayı şu ana kadar olduğu gibi yüksek performansta, Türkiye'nin en önemli markalann- dan biri olarak de% am ettirmeyi is- temekteyiz" diye konuştu. Çukurova Grubu ile BDDK ara- sında yapılan sözleşmeye değinen Sığın, Yapı Kredi Bankası 'nın gru- ba ait yüzde 45 oranındaki hissesi- nin 2005 Ekim ayı sonuna kadar sa- tılacağını, satışıngerçekleştirileme- mesi halinde TMSF'nin kendi elin- deki yüzde 13 ve Çukurova Hol- ding' in elindeki yüzde 45 'lik hisse- nin satışı için girişimde bulunaca- ğım anımsattı. Banka bilançosunun iştirak port- föyünde önemli yere sahıp Turkcell lletişim AŞ ve Turkcell Holding'in yaklaşık yüzde 13'lük bölümüne sözleşme çerçevesinde satış opsi- yonu tamdıklanm hatırlatan Sığın, bunlann satışıyla nisan sonuna ka- dar bankaya 1 milyar dolar civann- da nakit enjeksiyonu yapılmasının planlandığım belirtti. Sığın, Mart 2006'ya kadar da Çukurova Gru- bu'nun bankaya 1 milyar dolar da- ha ödeyeceğini söyledi. Türkiye'nin ilk özel bankası ola- rak 1 milyon lira sermayeyle kuru- lan bankanın şu anda 428 şubesi, 10 bin çalışanı, 24 katrilyon liraya ulaşan aktifi ve 3.8 katnlyon lirahk özkaynağı bulunuyor. İŞÇİINİNEVREINİNDEN ŞÜKRAN SONER Alan Razı... Başbakan Erdoğan kamera karşısında içinden gel- diği gibi konuşması ile ünlü. Günün tartışma konusu 'z/na'ya ilişkin projelerini kamuoyu karşısında savunu- yor. Alan razı, veren razı ise mesele yok. Biz aldatı- lan kadını koruyoruz" diyor. Zinayı ceza yasası suçu olarak gündeme getirirler- ken "şikâyete bağlı suç" olması koşulunun olmadığı- nı bilmesek yiyeceğiz. Her şey kamuoyunun gözü önünde oldu. AKP iktidarı şeriat hukukunun kavramı olan zina suçunu klasik hukukun demokrasilerde ge- lişmiş metinlerinin içine yamamaya kalkışınca, şeriat hukukunun amacı ile tam tersi bir durumla karşı kar- şıya kaldı. Malum şeriat hukukuna göre imam nikâhı ve dört eşlilik geçerli. Ceza hukukumuza zina suçunu yamadığınızda imam nikâhlıları zina suçlusu konumu- na düşürmüş oluyorsunuz. AKP asıl yaranmak istedi- ği kesimlere zarar vereceği gerçeğı ile yüz yüze kalın- ca, ilk önerisinden çark etti. Zinanın şikâyete bağlı suç olması koşulunu ekleyerek imam nikâhlılan kurtarma- yı seçti. Şimdi AB'nin üyelik görüşmelerinde takvim belirle- me aşamasında içerden ve dışardan hiç beklemediği bir tepkiyle, daha doğrusu her şeyin yüze göze bulaş- tırılması halleri ile karşı karşıya kaldığında, "Alan razı, veren razı ise meseleyok. Biz ona kanşmayız.." diyor. Yani şeriat hukukuna göre Allah katında zina suçu oluşturuyor olmasına bakmayacaklarmış. Işin içine şikâyete bağlı suç kavramı girince, imam nikâhlılar zina suçlusu kapsamına girmekten kurtanl- salar da bu kez Başbakan'ın kadınları koruma gerek- çesi havada kalıyor. Dünkü gazetelerde, bu konuya iliş- kin gerçekleri çarpıcı bıçimde ortaya koyan araştırma sonuçları vardı. Boşanma davaları içinde zina şikâye- ti ile ilişkilendirilebilenler yüzde altılar gibi çok düşük oranlarda kalıyor. Kadınlann şikâyetine bağlı boşan- malarda ise yüzde bire bile ulaşılamıyor. Yaşam gerçeği çok çıplak. Geçımı erkeğe bağlı ka- dın, erkeği zina ile suçlayamıyor. Hukukçular zina suç- lamasını yapan kadının evliliğinın de biteceğınin altını çiziyorlar. Yasal evliliklerde zina suçlaması yarasa ya- rasa kadını boşamakla yetinmeyip cezalandırmak is- teyen erkeğe yarayacak. Zaten zina suçunun şeriat hu- kukundan, kadına recm uygulaması kültür ve gelene- ğinden geldiğini yadsıyabilen de yok. Barolan say- mazsak zinanın suç yapılması çabasına karşı, kadın örgütlenmelerinin ayağa kalkmış olması, zinayı suç yapan kafalann hedefinin kadının haklannı kollamak degil, kadını ayrımcı olarak cezalandırmak olduğunun doğal kanıtı. Doğrusu AKP'nin bu işin içinden nasıl çıkacağını, ce- za yasasında zinayı suç haline getirecek yasa düzen- lemesinin nasıl yapılacağını merakla bekliyoruz. Ana- dolu kadınlarının istediği palavrası ile yola çıkılıp, asıl selam verilmek istenen siyasal Islamcılara yaranılama- yan, şeriatçılann hiçbir işine yaramayacak, kritik bir noktada AB lobicilerini çok kızdıran, AB cephesinde de ciddi tepki doğuran, (ne Isa'ya ne de Musa'ya ya- ramayan) bir düzenlemede nasıl direnilecek? Ya da na- sıl çark edilecek? Erdoğan ve AKP'nin zina çıkmazı, iktidar gücünü ak- lına eseni yapmak olarak algılayan, sıkıştığında köylü kurnazı, uyanık tüccar, Kasımpaşa raconu, üslubu ile çark edilen sayısız sabıkalanna sadece bir örnek. Gü- nübirlik vahim bir olay, dört yıl seyredilen zehirli gemi- nin Iskenderun ümanrnda batması ile ortaya çıkan do- ğal felaket. Erdoğan Hükümeti'nin gafleti, ispanya ile ilişkileri bozmama, işi ıdare etme, kadere, Allah'a bı- rakma vurdumduymazhğı.. hangisi belirleyici bilinmez, zaten de fark etmez. Ortada bedeli çok ağır bir suç var. Cezayir'in bile kabul etmediği, 2 bin 200 ton zehirli madde ile dolu gemi, 4 yıl boyunca, batana kadar bek- letildi. Denizi, balıklar ve tüm canlılannı, bölge insanı- nı kanser, ölümle karşı karşıya getiren, büyük suçtan sıynlmak adına panikle yapılan ilk atakta sorumlu Ba- kan Osman Pepe'den gelen açıklamada, "Tam da iş- lemleri tamamlayıp gemiyi uzaklaştırmak noktasına gelmiştik. Batınlması sabotaj olahilir" deniliyordu. Geminin çürümüş ve batmakta olduğu gerçeği, bi- limsel raporların ortaya çıkması aşamasında, dünkü son açıklamalarda, "sabotaj olabilir de olmayabilir de" çark edilişine tanıklık ediyoruz. Maksat ilk tepki, öfkeden sıyırmak. Sonrasında toplumun zayıf belleği ortada. Bile bile çevre katliamının, canlılara, ekonomi- ye korkunç bedelinin hesabı nasılsa verilmeyecek. Işte tren kazası, daha doğrusu cehaletin cesareti- nin cinayetinin, yatınmsız, geri teknolojili altyapıda hız- lı tren seferlerinin sonuçlan ortada. İlk günlerin sıcak öfkesinden sıyrılmada, suçlu makinistler ilan edilince istenen zaman kazanılmış oldu. Şimdilerde ilk bilirki- şi raporlan aşamasında Demiryollan'nın teknik suçlu- luğunun ağır bastığının kanıtlanmış olması çok da faz- la bir anlam taşımıyor. Nasılsa AKP siyasi kadrosu, fa- ciayı Allah'ın takdiri olarak değerlendirip kamuoyuna pazarladı. Çekirge bir sıçrar, iki sıçrar... sonerfa cumhuriyetcom.tr Başbakan Erdoğan.- Refah için bilim istiyoruz .\NKAR\(Cumhuri- yet Bürosu) - Devlet me- murluğuna "performans ölçütünü" getirmeye ha- zırlanan hükümet, bilim- sel çalışmalarda ve Araş- tınna-Geliştirme (AR- GE) projelerinde aynı yaklaşımın içine girece- ği mesajını verdi. Başba- kan Recep Tayyip Erdo- ğan. AR-GE çalışmala- nna performans ölçütüy- le yaklaşmanın kaçınıl- maz hale geldiğini savu- narak "Arnk eskflerin o meşbur "Parayı ver, unut' vurdumduymaz- lıklannı sürdürecek nok- tada değüiz" dedi. Erdoğan, dün OD- TÜ'deki TÜBİTAK BtLTEN binasında yapı- lan Bilim ve Teknolojı Yüksek Kurulu toplantı- smda, bilimsel çalışma- larda izleyeceği tutumu açıkladı. Türkiye'de ka- mu yönetiminin her ala- nındaki AR-GE çalışma- lannın kriz koşullannın yanı sıra "boş vermiş, al- dınşsız yaklaşımlaruı" ihmaline uğradığını an- latan Erdoğan, "Bilimbi- lim içindir" anlayışının yerine "Refah için bilim" anlayışım koymanın za- manının geldiğini söyle- di. Erdoğan, AR-GE'ye büyük önem verecekle- rini belirtirken ayırdık- lan kaynağın da hesabı- nı soracaklan gözdağını verdi. "Vızyon 2023" adlı bir çalışma yaptıklanm ak- taran Erdoğan, Cumhu- riyet"ın 100. yılınagirer- ken nasıl bir yol güzergâ- hına ve nasıl bir strateji- ye sahip olunmasına iliş- kin bir vizyon ortaya konduğunu \aırguladı.