Katalog

67EMMUZ2004SAU CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 MHoşeviç davası ertelendi • LAHEY(AA)-Devrik Sırp lider Slobodan Miîoşevıç'ın, Hollanda'mn Lahey kentindeki eski Yugoslavya savaş suçlulan için kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde görülen davası yeniden başladı. Ancak duruşma, başlamasından yaklaşık 1 saat sonra erteledi. Eski liderin sağlık durumu nedeniyle ertelendiği belirtilen duruşmanın hangi tarihte yeniden yapılacağı belirtilmedi. Mahkeme heyerinın, duruşma koşullannı yeniden gözden geçireceği ve davanın devam edip etmemesine karar vereceği kaydedildi. Fransa'da ailelere laiklik çağpısı • PARİS (AA) - Fransa'da faaliyet gösteren ve aralannda Türklerin de bulunduğu üç Islam derneği, öğrenciler ve ailelerine yaptıklan ortak çağnda, parlamentoda kabul edilen laiklik yasasına, yeni öğrenim yılında uyulması çağnsında bulundu. FransaTürk Müslümanlan Koordinasyon Komitesi (CCMTF), Komor, Antilya, Afrika Müslüman Demekleri Birliği (FFAİACA) ve 200'e yakın Islam derneğini bünyesinde bulunduran "Paris Büyük Camisi", ortak yaptıklan çağnda, öğrencilerden ve ailelerden, laiklik yasasıyla ilgili olarak eğitim kurumlanyla çatışmaya girilmemesini istedi. FeHuce'de patlama • FELLUCE (AA) - Irak'ın Felluce kentinde bir evde meydana gelen patlamada 5 kişi öldü. Patlamanın nedeni henüz belirlenemezken, El Arabiya televizyonu ölü sayısının 15 kadar olduğunu ileri sürdü. Irak polisi ABD uçaklannın El Şuhda mahallesinde bir evi bombaladığını belirtti. ABD, Ürdünlü terörist Ebu Musa el Zerkavi'ye bağlı gruplann gizlendikleri e\ r lere karşı hava saldınlan başlattığuıı bildırmişti. Yunanistan'da gazeteci grevi • ATtNA(AA)- Yunanistan'da gazeteciler ve gazete dağıtıcılan, "yeni toplu sözleşmelerin imzalanmamasını" protesto etmek amacıyla ülke genelinde 24 saatlik grev başlattılar. Yazılı basın çahşanJannın, Atina Gazeteciler Derneği'nin (EStEA) karanyla başlattığı grev nedeniyle ülkede bugün günlük gazeteler çıkrruyor. sinema gunteri • ANKARA (AA) - tsrail kuşatması altındaki Filistin kenri Ramallah, işgal ve kısıtlamala rağmen uluslararası bir fılm festıvaline ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Ilk kez yapılacak olan festivalin yöneticisi Adam Zubi, festival kapsamında yaklaşık 80 film gösterileceğini açıkladı. Washington'm Bağdat'a büyükelçi olarak atadığı John Negroponte'nin insan haklan sicili hiç parlak değil ABD'li Vati'nin ldrli çamaşniarıDış Haberier Servisi - Irak'ta yeni geçicı yönetimin egemenli- ği devralmasıyla birlikte, ABD'nin bu ülkedeye büyükel- çi olarak atadığı John Negropon- te'nın tartışmalı geçmışi nede- niyle yeni sorunlar yaşanabilece- ği belirtıliyor. ABD yönetımmin Ebu Garib skandalı yüzünden büyük tepki topladığı bir dönemin ardından ülkedeki en büyük sivil kurum- laşmanın başma, geçmişinde in- san haklan ihlallerine göz yum- makla suçlanan bir yöneticinin getirilmesi tartışmalara yol açtı. ABD Başkanı George Bush, Mayıs 2004'te, Irak'ta yönetimin devrilmesinden sonra büyükelçi- liğe Negroponte'nin getinleceği- ni duyurduğu açıklamasında "John Negroponte, çok önemli bir deneyim ve yeteneğesahip bir Idşidir'' demişti. UlusaJ Güvenlik Arşivi uzman- lanndan Peter Kornbiuh ise. Ebu Garib olaylarını anımsatarak "Hayii Oginç bir durum. Çünkü Negroponte, bu tûr operasyonla- ra, iddia ve skandallara yabancı değüdir" ifadesını kullandı. 8 ayn görev üsttendi 1939'da Londra'da doğan Neg- roponte, Yunan asıllı Amerikalı bir armatörün oğlu. Yale Üniver- sitesi 'ni bitırdikten sonra 1960 'ta dışişlerinde göreve başladı. 40 yılı aşan diplomatik kariyen bo- yunca çeşitli kıtalarda 8 ayn gö- rev üstlendi. Vietnam savası sı- rasında eski başkent Saygon'da ABD elçiliğindeki göreviyle bir- likte ismi daha sık duyulmaya başladı. 1980'den sonra Honduras, Meksika ve Filipinler'de görev • Bush'un "Önemli deneyim ve yeteneğe sahiptir" dediği Negroponte, Vietnam savaşı sırasmda Saygon'da görevliydi. 80'lerde görev yaptığı Honduras'ta, insan haklan ihlallerinin üstünü örtmekle, Nikaragua'da kontralara para yardımında bulunmakla suçlanıyor. Ebu Garib skandalını anımsatan ABD'li bir yetkili, "Negroponte, bu tür operasyonlara, iddia ve skandallara yabancı değildir" diyor. yapan Negroponte, 1981-1985 tarihleri arasında Honduras'taki görevi sırasında ABD destekli Honduras yönetiminin insan hak- lan ihlallerinin üzerini örtmekle suçlanıyor. Negroponte aynca, insan haklan örgütleri tarafın- dan Nikaragua'nın halkçı yöne- timine karşı savaşan kontralara para yardımında bulunmak ve teröre sponsorluk yapmakla suç- lanıyor. 1990'larda ön plana çıkmayan Negroponte'nin adı, 2001'de Bush ekibinin yönetıme gelme- siyle birlikte ABD'nın Birleşmiş Milletler büyükelçiliğine getiril- di ve ismi yeniden manşetlere ta- şındı. ABD'nin 2001'dekı Afga- nistan ve 2003'teki Irak ışgalle- rine diplomatik zemin hazırla- yan ekipte öne çıkan isim olarak eleştirilen Negroponte, hakkın- daki suçlamalarla ilgili oluşturu- lan Senato komitesine bilgi ve- rirken, Honduras'taki insan hak- lan ihlallerıyle ilgili bir şey "anımsayamadıgını*' söyleyerek kendini savundu. Irak'ta ege- menliğin devre- dilip ABD'nin 'Honduras'ta hiç siyasi tutuklu yok' demişti Negroponte anımsamıyor Dış Haberier Servisi - ABD'nin yeni Irak Büyükelçisi John Negroponte'nin kariyerindeki en şaibeli dönemlerden biri, 1981-1985 arasında Honduras'ta büyükelçilik görevinde bulunduğu dönem. NVashington'ın bu dönemde, ABD destekli Honduras yönetimine yaptığı yardımlar 3.9 milyon dolardan 77.4 milyon dolara fırlıyor. Aynı dönemde ülkede sistematık insan haklan ıhlallen yaşanıyor. ABD-Latin Amerika ilişkilehni izleyen Kıta Olaylan Konseyi (The Council on Hemispheric AfFairs - COHA), bu dönemi şöyle tanımlıyor: "Moskova'nm komfinizmi yayma çabalannı durdurma adına, insan haklan ve demokratik süreçlerin rutin olarak hiçe sayıkhğı bir dönem." 1980'lenn başmdan itibaren Honduras aynca, komşusu Nikaragua'da ABD desteğinde savaşan kontralara desteğin sağlandığı temel bir ABD üssü olarak görülüyor. Honduras ordusunun ABD'ye askeri üslerini ve desteğini de vermesiyle Nikaragua'ya komşu topraklar, Kontraland olarak anılır hale geliyor. COHA'ya göre Negroponte, insan haklan ihlallerine rağmen Honduras'a akan yardımlann süreklıliğinı sağlıyor. Negroponte'nin aynca dönemin Genelkurmay Başkanı Albay Gustavo Arvarez Martinez gibi kötü üne sahip isimlerle yakın ilişkisine dikkat çekiliyor. Martinez, 1980'lerde 180'den fazla kişinin kaybedilmesinin sorumlusu olarak görülen ölüm mangası 316. Müfreze'nin eylemlerinin sorumlusu olarak görülüyor. Bu birimin CIA tarafindan işkence teknikleri konusunda eğitildiği ileri sürülüyor. Yalnızca 1982'de Honduras gazetelerinde üniversite öğrencilerinin yasadışı biçimde gözaltına alınması ve sendika lıderlenrun kaçınlmasıyla ilgili 300'den fazla haber çıktığı belirtilirken Negroponte'nin bu konuda "hiçbir şey bilmediğini savunması" insan haklan örgütlerinin "protestolanna'' neden oluyor. 1983'teNegroponte'ye bağlı personelin hazırladığı bir dışişleri raporunda "Honduras1a hiç siyasi tutuklu yoktur" ıfadesinın yer aldığına dikkat çekiliyor. Bağdat'la yeni dönem arayışı Egemenliği devralan Irakyönetimi ile ilişkilergeliştiriliyor... Işgalyönetimindeki Büyükelçi Osman Paksüt 'ünyerineyeni büyükelçi atanacak.. Irak da büyükelçi atamayıplanlıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye. 28 Haziran'da egemenliğini devralan yeni Irak yönetimiyle yeni dönemde ilişkilerini geliştirmeye çalışıyor. Işgal yönetimi dönemindeki Bağdat Büyükelçisi Osman Paksüt'ün yerine yeni büyükelçi atamayı öngören Ankara, Irak yönetiminin de Ankara Büyükelçiliği'ne atama yapmasını bekliyor. Egemenlığin işgal güçlerinden devralınıp Iraklılara teslim edilmesuıden bu yana yaşanan gelişmeler, bu dönemin önemini arttıracak nitelikte. Bu süreçte ilk olarak 1997'den bu yana Irak Kürdistan Demokratik Partısi ile Irak Kürdistan Yurtsever Birliği arasındaki çahşmalann önlenmesi ıçin kurulan Ateşkes Izleme Gücü'nün görevine son verildi. TSK personeh" çekildi Bu kapsamda Kuzey Irak'ta bulunan Türk Silahlı Kuvvetler personeli geri çekildi. Türkiye, Irak'ta işgalin hukukı olarak sona ermesi nedeniyle Bağdat'taki büyükelçisini değiştirme karannı aldı. Irak'ta savaşın tamamlanmasının ardından gönderilen Büyükelçi Osman Paksüt, geri çağnldı. Yeni Bağdat Büyükelçisi'nin. Dışişleri Bakanhğı'nda birçok önemli noktadaki diplomahn yerini değiştirecek genel kararname içinde yer aldığı, ancak bu kararname çalışmasının henüz tamamlanmadığı öğrenildi. Yeni Irak yönetimi de Ankara'ya bir büyükelçi atama çalışmalarına başladı. Edinilen bilgilere göre KDP'li Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, ılk aşamada diplomatik temsilci gönderilecek ülkeler arasında Ankara'ya da yer verdi. Ankara'nın bu geçiş sürecinde Kürt gruplardan bir büyükelçiye sıcak bakmadığı kaydediliyor. Mahmur askıda Bu arada Irak'ta Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne bağlı Mahmur Kampı'nın kapatıhnası ve buradaki Türklerin geri dönüşü askıya alındı. Ocak ayında Türkiye, ABD ve BM arasında sağlanan anlaşma. Irak ve ABD'den kaynaklanan nedenlerle yaşama geçirilemiyor. Edinilen bilgilere göre ABD, anlaşma metni üzerinde değişiklik yapmak istiyor. Bu nedenle ABD Dışişleri Bakanı Coün PoweD"ın anlaşmanın onaylandığını teyit eden mektubu göndermediği, Irak'ta yeni yönetimin de bu yönde bir adım atmadığı kaydediliyor. Ankara'da sağlanan anlaşmanın yaşama geçmesi durumunda mülteci kampındaki 9 bın Türk ile kamp dışındaki 4 bin Türk yurttaşı Türkiye'ye dönebilecek. işgalcilerden yeni bir skandal daha Iraklı çocuklar da işkence mağduru FRANKFURT (Cumhuriyet Bürosu)- Amerikan askerlerinin. dünya çapında kötü üne sahip Ebu Garib Hapishanesi başta ol- mak üzere, Irak'ın çeşitli hapis- hanelerinde bulunan çocuklara ve çocuk yaştaki gençlere kötü muamelede bulunduklan ileri sü- rüldü. Alman birinci kanalı ARD'deki haber programlann- dan "Report Ma- „„ inz"da dün akşam Kı- zılhaç kaynaklarına dayanarak verilen ha- berde, işgal askerleri- nin gözalhndaki bazı genç kızlan çınlçıp- lak soyarak taciz et- tiklen bildirildi. Haber programın- da, Amerikan askeri gizli servisinde görev- li Samuel Provance adlı bir astsu- bayın açıklamalanna yer verildi. Sorguculann 15 yaşlannda bir kızın hücresine girerek zorla el- biselerini çıkardıklannı ve aske- ri polisin "duruma el koyduğun- da" kızın kısmen çıplak olduğu- nun gözlendiğini ileri süren Ame- rikalı astsubay, 16 yaşında çocuk yaştaki bir erkeğin de suyla ısla- • Irak'taki işgal güçlerinin, çocuklan da kötü muameleden geçirdikleri ortaya çıktı. tıldığuıı ve ardından soğukta bı- rakıldığını, daha sonra da çamur- la sıvanarak kendisi gibi tutuklu olan babasının yanına gönderil- diğinı kaydetti. Provance, "Ba- ba. oğlunun o haüni görünce bfl- diği ber şeyi anlatmaya hazır ol- duğunu söyledi'' dedi. Bu arada El Cezire televizyo- nu muhabirlerinden Şuayıp Bed- _ _ _ „ _ reddin El Baz da 74 gün süreyle gözalhn- da kaldığı Ebu Ga- rib'de yaşadıklannı ha- ber programında an- lattı. El Baz, 12 ya- şındaki Iraklı bir kı- zın Amerikan askerle- rince dövüldüğünü söylerken çocuklar için kuruhnuş bir tu- tuklu kampına da biz- zat tanık olduğunu kaydetti. UNICEF'in Haziran 2004 ta- rihli bir iç raporunda, işgalcilere karşı eylemlere katıldığı gerekçe- siyle gözaltına alınan çocuklann, düzenli olarak Ommü Kasr'daki bir toplama merkezine bırakıldı- ğı, burada, ailelerinden kopuk, herhangi bir mahkeme beklemek- sizin tutulduğu belirtildi. Karşıtlan ve yandaşları eylemde Irak'ın çeşiüi kenderi, geçen hafta ilk kez mahkeme önüne çıkanlan devrik lider Saddam Hüse\1n"in yanlılanyla karşıtiannın gösterflerine sahne oluyor. Kuzeydeki Musul kentinde önceki gün bir araya gelen Saddam yanhlan, devrik b'der için kurulan özel mahkemeyi protesto ettiler. EDerinde silahlar da taşryan Saddam yanhlannın gösterisi otaysız birri. 1998'de, 5 bin kişinin ölümüyle sonuçlanan kimyasai sakhnya hedef olan Halepçe'de ise yaklaşık 3 bin kişi, Saddam Hüseyin'in bu kentte yargüarup idam edihnesi için yürüdü. Saldınnın amsuıa yapılan anıttan kent mezariığına kadar yürüyen Halepçeliler, Saddam Hüseyin ile birlikte saldın emrini verdiği öne sürülen kuzeni, Kimyasai Ali lakaph Ali Hasan El Mecit'in de Halepçe'de idam edilmesini istediler. (Fotoğraf: REUTERS) bu ülkedeki sivil yöneticisi Pa- ul Bremer'in ülkeden aynlma- sından bir gün sonra, 29 Hazi- ran'da göreve başlayan John Neg- roponte, bugün ABD'nin dünya üzerindeki en büyük elçiliğinüı sorumluluğunu üstlenmiş du- rumda. En büyük CIA istasyonu Elçilikte, bine yakın ABD va- tandaşmm yanı sıra, 700 kadar Iraklı çalışacak. ABD medyası- na göre elçilik aynı zamanda dün- yanın en büyük CIA istasyonu- na da ev sahipliği yapacak. Elçi- lik, işgal güçlerinin Bağdat'taki merkezi karargâhı olan Yeşil Böl- ge'de bulunuyor. ABD işgalinin güçlü bir dire- nişle karşılaştığı Irak'ta ger- çekleştirilen yönetim değişik- liğinin çoğu Iraklı tarafından "inandmcı" bulunmadığı bir dönemde, Negroponte'nin büyükelçilik misyonunun ciddı zorluklarla karşıla- şacağı belirtiliyor. 1977-80 tarihlen ara- I sında Irak'ta büyükelçilik yapmış olan ABD'li dip- lornat Edward Peck ise, Boston Globe gazetesine yaptığı açıklamada, "ABD'nin yönettiği bir ülkede Amerikan büyükelçiUğinin ne gibi bir işlevi olabflir'' diyerek sorunun bir baş- ka boyutuna işaret ediyor. Elçihğin Musul, Kerkük, El Hille ve Basra'da açılacak4 kon- solosluğu idare edeceği belirtili- yor. Aynca, askeri birimlerle ça- lışacak 5 yerel diplomatik ekip oluşturulacak. Elçiliğin korunma ve yemek gibi ihtiyaçlannın Iraklı ohna- yan özel şirketlerden sağlanaca- ğı belirtiliyor. BARZANİ VE ALLAVİ: ^Komşular karışnıasın 9 • Iraklı liderler, ülke bütünlüğü ve etnik gruplar arasındaki uyumun korunması ihtiyacı nedeniyle komşu ülkelerin asker göndermesüıe karşı olduklannı açıkladılar. Dış Haberier Servisi - Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesud Barzani. Irak'a komşu tüm ülkelerle iyi ilişkiler kurmak istediklerini, ancak bu ülkelerin Irak'a askeri birlik göndermelerine karşı olduklannı belirtti. Irak'taki geçici hükümetın Başbakam lyad Allavi de, etnik gruplar arasındaki uyumun korunması için komşu ülkelerden banş gücü asken istemediklerini söyledi. KDP lideri Barzani, Alman "Frankfurter ADgemeine'' gazetesine yaptığı açıklamada. "Irak'a komşu tüm ülkelerle iyi ilişkiler kurulmasını istiyoruz, ancak bu ülkelerin Irak'a askeri birlik göndermelerine karşryız. Türkiye fle ortak sınırianmız var. İlişkilerimiz ne kadar dostane olursa her iki taraf için de o kadar iyi olur. Türkrve'nin, halkumzuı iç mesdelerine kanşmaması gerekir" dedi. 'Karan Irak halkı verecek" Bir Türk heyetinin 9 Haziran'da kendisini ziyaret ederek görüşrüğünü hatırlatan Barzani, "Türk heyeti, Irak suurlan içinde federal bir deviet kurulmasuıa karşı ounadıklaruu ve ilişkilerin en iyi düzeyde tutuhnasmı istediklerini söyiedL Basında daha sonra farkh görüşler okuduk. Türk hükümetinin resmi turumunun bu heyetin bize söyledikleri doğrultusunda olduğuna inanmak isteriz" ifadesıni kullandı. Ne Türkiye'nin ne de diğer bir ülkenin Irak halkımn kaderini kendi tayin etmesine kanşmaya hakkı olduğunu ifade eden Barzani, "Bu hakka sadece Irak halkı sahiptir ve halkın çoğunluğu federal sistemi benimsemiştir. Bu sağlanamazsa Irak hiçbir zaman birlik olamaj'acakbr" şeklınde görüş belirtti. Başbakan Allavi ise El Arabiya televizyonunda yayımlanan söyleşisinde, Irak'a komşu ülkelerin, sınırdan yasadışı geçişleri engelleyerek ve sınırlan koruyarak kendilerine daha çok yardımcı olabileceğini söyledi.