Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına tLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim YUdız • Yazıişleri Müdürü: Satim Alpadan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat: Cengiz Yüdınm • Ekonomı: Özlem Vüzak # Kültür Egemen Berköz # Spor- Ab- dülkadir Yücelman • Makaleler Sami Ka- raören # Düzeltme. Abdullah Yazıcı • Bıl- gi-Belge: Edibe Buğra • Yurt Haberlen: Meh- met Faraç # Avrupa Temsılcisi: Gflray Öz Yayın ICurulu: Ilhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, îb- rahim Yıldız. Orhan Bursalu Mustafa Balbay, Hakan Kara. AnkaraTemsilcisrMustafaBalbay Atatürk Bulvan No: 125,Kaf4. Bakanlıklar Tel 4195020(7 hat). Faks 4!95027#JzmırTemsılcısi- Serdar Kınk. H. Zıya Blv 1352 S. 2 3 Tel. 4411220. Faks 4418745 • Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu. tnonü Cd 119 S \o t 1. Tel 363 12 11. Faks 363 12 15 AntalvaTemsılcısı Ahmet Oruçoğhı Cumhumet Cad. 80 5 Tel: 0242 2480057 Fa\ 2430509 • MüesseseMü- • Cumhuriyet Reklam: dürü. Erol Erkut •GendMüdürÖztero.Ayden • Bılgı Işlem. • Genel Müdür Yardımcısı: Ahmet Korulsan Semra \ azıcı Tel 10212 ı 512 • Satış Fazilet 41 19-512 48 30-512 47 78 Kuza Fax (0212)513 8463 \a\ımla>an: \enı Gun Habö" AjanM Basuı^e'Yayıncılık A.Ş. Faks (O:i2l5P-85 95 Baskı: \kAez GazeK Dogı Basım \: TüAocaiıCad 39<41 Cagaloğhı 34334 lsonbul PK 246 - Sukecı 34435 Ist Td t<>Ii:ı512n>O5(2>>hal) lyıncılık San. \e T K A$ Bartaros Bulvan No 125 BeşJaaş - lst Dağrora: MerteDagı«ımPazariaınaSan.\eTıı 13TEMMUZ2004 tmsak: 3.40 Güneş: 5.36 Ögle: 13 17 Ikındı. 17 14 Akşam: 20.45 Yatsr 22 32 Madoıma'ıun kitabı çıktı • Kültür Servisi - Dünyaca ünlü pop şarbcısı Madonna'nın yazdığı ve bütün yaramaz çocuklara ithaf ettiği 'Yakov ile Yedi Hırsız' adlı çocuk kitabı Öetişim Yayınları'ndan çıktı. Gennady Spirin'in resimlediği, Bahar Siber'in dilimize çevirdiği kıtapta, küçük bir köyde yaşayan ayakkabıcı Yakov'un hasta oğlunu iyileştirmek için gösterdiği çaba konu ediliyor. YAKOV İi 1 ,Y£Dİ HIRSIZ Dünyanın en büyük üreticisi De Beers, 10 milyon dolar ceza ödemek pahasına ABD'ye dönüyor Elmas savaşlan kızışıyor M.-\1H'NN\ / .4 Ekonomi Servisi - Dünyanın en pahalı, en göz kamaştıncı mücev- heri elmas. Ancak elmasın, kimse- nin pek üzerinde durmadığı bir de "öteki yüzü" var. O da dünyanın yoksul kıtasmda en fakir insanlar tarafindan, genellikle çok tehlikeli şartlarla çıkanlması. Dünyanın en büyük elmas üreticisi Hollandalı De Beers'in 60 yıl aradan sonra yeni- den ABD pazanna kabul edilmek için suçlannı kabul et- mesiyle gözler yeni- den bu eşsiz mücevhe- .. ^SB7W^^^ tarihi çok eskilere, Dunyamn d€VI ^ p w | f MÖ800'lere dayanıyor. Da- Sahipolduğuyaklaşıkyüzde85 \ ' ha sonralan ise, Hindistan'ın pazar payıyla elmasta dünya devi güneyindekigüçlükrallıklannel- olanDe Beers, fıyatsap- Elmas mas için yaptıklan sa- tama konusunda suçlu üretiminde vaşlarla eknasa kan bu- olduğunu kabul ederek Avustralya başı laşıyor. 1970ve 1980'ler- çekiyor. Onu sırasıyia, Botsvana, Rusya, Güney Afrika, Zaire, Namibya, Brezilya ve Angola izliyor. aracıhğıyla Amerikah perakendeci ve diğer işletmelerle direkt olarak ilişki- de bulunabilecek. De Beers, elindeki stoklarla ve kendi bünyesındeki Mer- kezi Sanş Organizasyonu tarafindan ya- püan kontrollü sanşlarla piyasayı is- tediği gibi yönlendirebildigi gerekçe- siyle sık sık eleştiriliyordu. ABD'nin, dünya elmaslannın yüz- de 55'ini tükettiği göz önü- ne alınınca De Beers'ın suçunu kabul etme- sinin nedeni daha açık görülüyor. Kavga.. 60 yıl sonra tekrar ABD'ye dönüş için hazırlıklara başladı. ABD Adalet Ba- kanhğı'na ulaşan an- laşma uyannca, De Be- ers 10 milyon dolar ceza ödeye- cek. Cezanın, De Beers'ın endüstri gru- bu General Electric ile endüstriyel el- mas fıyatlannı gizlice ve elbirligiyle hazırladıklan gerekçesiyle ödeneceği ifade edilirken, davanın bugün Co- lombus, Ohio'da federal mahkemede görüşüleceği behrtildi. Anlaşma hâkim tarafindan kabul edilirse, şirket, Londra'daki merkez firması Diamond Trading Company deki Lübnan iç sava- şında taraflann Si- erraLeone'deki el- mas madenlerinden nemalanan tüccarlar ve kaçakçılar tarafindan fınanse edilmesiyle devam edi- yor ve Angola ile diğer Afrika ülke- lerinde elmas gelirinin paylaşım kav- gası iç savaşlan körüklüyor. 1990'h yıllarda da Sierra Leone'de elmas madenlerinin kanlı bir örgütün eline geçmesi ve bu örgütün halk üze- rinde etkinlik sağlamak için çoluk ço- cuk demeden insanlann kollannı, ba- caklannı kesmeleriyle elmas için ve- rilen sav'aş vahşet boyutuna ulaşıyor. Onur ödülü Adjani'nin * ransız oyuncu Isabelle Adjani Montreal Film Festivali'nde onurlandınlacak'. 26 Ağustos'ta başiayacak festivalde ünlü oyuncuya onur ödülü sunulacak. 8 Eylül'de sona erecek olan etkinlikte, Adjani'nin Camille Claudel", 'L'Historie dAdele H', 'Adolphe', 'Montelle Fandonnee' ve 'L'Ete Meaubnier' adlı filmleri gösterilecek. Festival yöneticisi Serge Losıque. "Tüm dünyadaki sinema tutkunları için Adjani sıra dışı biri. Tüm rolleri aynı ciddiyetle, bir uzman gibi ele alan oyuncu" dedi. Losique, sanatçının çalışmalarıyla sinema sanatının ıkonlaşmış ısımlerı arasına girdiğini de sözlerine ekledi. ıKJltur ServısO Broadwav-Sendika SANATÇILAR GREVE HAZIRLANIYOR NEW YORK (AA) - Tiyatrolan ve mü- zikalleri ile ünlü Broadway, kritik bir ka- rann eşiğinde. Özlük haklan konusunda uzun zamandır Broadway yapımcılan ile görüşmelerde bulunmalanna karşın bazı konularda anlaşma sağlayamayan Sahne Sanatçılan Sendikası'nın bir toplantı ya- parak grev karan alabileceği bildirildi. Böyle bir grevin Broadway'deki onlar- ca oyun ve müzikalin perdelerini kapatma- sı ve hazırlıklan süren oyunlann da sah- neye konulamaması anlamına geleceği kaydediliyor. Görüşmeler boyunca tüm gösterilerin kesintiye uğratılmaksızın sür- dürüldüğünü kaydeden sendika başkanı PatrickQuinn, Arnerikan Tiyatrolan ve Ya- pımcılan Bırlıği ile uzun zamandır sürdür- dükleri görüşmelerde, sendikanın kontro- lü dışında turlar düzenlenmemesi konusun- da bir anlaşmaya vanlamadığını kaydetti. AL GOZÜiVI SEYREYLE / IŞIL ÖZGENTLTRK VedatBeyöldü 38 565 000 000 TL den başlayan kanıpanyalı anahtar teslim fiyatlarla Konfor ve prestijde çok ileri gittik; mmm ama fiyatta hâlâ gerideyiz. Sonata ve Santa Fe'de 5 milyar TL özel indirim! Hyundai Sonata ve Hyundai Santa Fe... Onların sunduğu prestij ve konfora, olağanüstü görünüme, kısaca mükemmele ulaşmak şimdi çok kolay. Düşledığiniz otomobillere, düşündüğünüz fiyatlarla sahip olmak için hemen bir Hyundai yetkili satıcısına gelin, çok kısa bir süre için sunulan indirim fırsatım kaçırmayın. ADANAErtağrulTEL 10322) «29 25 25 PBX ADAMZAH F«rt«t T EL 10264' 276 91 11 MMYAMAN YijarTEL 0*16 21601 64 AfYON ifyon TEL (02^2) 2 U 20 88 ANKARA-AKTAŞ AüdTÎL (0312) 363 36 36HASKÖY AkbıkTEL (03121 338 24 24OSTİM KunjçıyıriıTEl. 10312) 385 00 15 °CX ANTALY* Cangariar TEL 102421 339 54 54 PBX ALANYA Ohan TEu 10242) 513 39 01 AVDW Hk«m TEL (025«) 247 09 29 BAÜKESİR Emim TEL -0266 221 38 90 EDREMtT UyHmlK TEL. (026S) 373 23 68 BATMAN Gûıuydn TEL. 104881 215 68 48,58 BURSA-İNEGÖl Adnan TEL -02241 -»11 11 30 MJLÜFÎR Smm TEL 02241 441 76 15 PBX OSMANGAZJ Ş«ntûrk TEL 10224) 215 39 07 ÇANAKKALE Sönm«lw TEL 0286! 213 53 92 06MZLİ Turkuu TEL 10258) 25' 77 33 PBX DlYARBAiaR Çavufoğlu TEL (0412ı 318 24 86 12 Hatı DÛZCE Ö»nl«r TEL. (0380 549 79 14 (3 Hatl EUZ1Ğ Mmttf "E- (042* 281 30 26 ERZURUM Kıctf TEL I0442 1 235 44 91 2 HatJ ESXJŞ£HİR Olosar ~ - 10222ı 323 66 33 PBX GAZİANTEP Ayıntıp 1 L IO342I 220 20 92 (5 Hat) HATAV Anttnojkı TEL 10326ı 285 63 63 İSTANBUL-ALTUMZAOE Uçat TEL '0216ı 422 30 38,42 AVCHAR-BEYLİKDÛZÜ Asgundûzler TEL 102121 591 11 '1-852 48 80 BAVRAMPAŞA Ert 'EL 10212, 616 44 00 PBX ÇAMUO Kjynak TEL (0216ı 521 26 40 16 Hat, ÇBMEKÖY Cojkım TEL (0216. 641 86 0*19 GÖ2TE« Oroto " E L {0216 472 67 6" PBX MASLAK Mnbk Otomotiv TEL '3212 276 38 60 PBX MALTÎK Kntor TEL (0216ı 442 r X 110 H31 1 MALTEPS Tun» TEL 10216) 441 72 42 OKMEYDAM Bmm TEL .0212} 222 68 58 PBX PÖBfc Hunko TEL 10216ı 3^9 76 00 PBX SAMANDRA A» TEL 02161 311 20 18 PflX SEFAKÖY Mıstar TEL .02121 624F303 1 39TOPIUUiaolTEL 10212ı 567 '1 F PBX YENİBOSNA BjyrilctlT TEL 10212ı 451 19 M PBX ÖMtR-HAYRAIttl TükıeS? TEL '0232 461 46 00 PBX OAZfeMİR ÇaklHjl "EL '0232. 237 54 44 PBX tZMfTKonınu TEL. (02621 335 50 17 3 Hat) GEBZEGÖt-Tm TEL 10262ı64362 50P9XKAHRAMAMHMAŞAy*TEL (0344 234 1414PBK KARSAbty^L ,0474, 21248 36KASTAMONUGûnhf TEL 10366!2120030KAYSBtiGCrpmOtora&ıTEL 10352 3M4848NRKLARBkÛlBURGAZYri(nlaTEL 102881426 47 63'10 HatlKONYA-NALÇAC1 Önflıı TEL 0332 236 66 66 SELÇUKLU Irent TEL 0332, 251 48 -4 12 Hat MALATYA Amu§an TEL 10422ı 336 44 64 MERSİN Dvyı TEL ıO324 359 75 00 (10 Hatı MUĞU-MİLAS Ö Z * TEL 0252 513 42 77 OMH) KJT»IWI TEL: 104521 234 97 80 12 Hat RİZE M « M « TEL 104641 213 38 39 12 Hatl SAMSUN Kım« TEL 0Î62 266 58 88 ŞANÜURFA Nthya T r l 10414 W 79 51 TÎKJROAĞ Gmdff TEL 5282' 262 97 15 ÇOflLU Atm*» TEL 10282 685 44 40 (3 Hat) TOtCAT Sjfll TEL 10356) 213 00 99 (3 Hat) TRABZON Çltariar TEL 10462ı 221 26 4012 Hat) UŞAK Çatpojkı TEL 02761224 24 83 VAN AhsM TEL < 0432) 217 94 94 YALOVA Onutı TEL 0226.351 73 06 PBX ZONGUIDAK-ÇAYCUMA Eo TEL (0372) 615 82 87 (2 Hat) HYUnDRIRBBFin MûjMri Danqmı VUaA «Bitl 5»100 W H e r z a m a n y a n ı n ı z d a Hepimize olur, bazılan bizim için hiç ölmeyecek insanlardn". Onlann var- lığı sık sık görmesek de içimizi ısıtır, güven duygumuzu pekıştirir. Işte Ve- dat Bey de benim için o insanlardan bi- riydi. Hiç ölmeyeceğini düşünürdüm ve o Maltepe Üniversitesi'ndeki lojma- mnda çilingir sofrasını kurduğu süre- ce, ben güvencedeydim. tnandığım pek çok değer güvencedeydi. Çünkü Vedat Bey vardı, doksan üç yıllık ömründe, pek çok şeyin değiştiğini, insanlığın yüzyıllardır taşıdığı. geliştirdiği pek çok degerin yıprandığını, rafa kaldı- nldığını görmüştü, ama o bu değişim- den etkilenmemişti. Şimdi bazılan bu- nun pek iyi bir şey olmadığını söyle- yecekler. evet o inatla değişmedi. po- püler kültürün her alanı doldurduğu, her şeyin özellikle de sanatın bir tüketim nesnesi haline getirildiği günümüzde, o insanı değiştiren, insanı daha güzel işler yapmak için ateşleyen bir sanatın yanında oldu. Te- melde o insanm bir tüketim hay- vanı haline geti- rilmesine karşıy- dı. Bu nedenle iktidarlarla hiç- bir zaman barı- şık olmadı, bir düşün ve bir sa- nat adamının ol- ması gerektiği gi- bi her zaman bir muhalif insandı. Şimdi düşünüyorum, bu gücü nere- den almıştı? Paranın pulun, başannm değil, dostluğun, kardeşliğin ve aşkm geçerli olduğu düşüncesine nasıl böy- lesine inanmıştı ki, uzun ömründe bir tek kez tökezlemedi ve ölüp gittiğin- de, geride onu bir onur abidesi olarak anımsayan dostlar, arkadaşlar ve öğren- ciler bıraktı. Çünkü o, bu yurdun yok- tan var olduğunu görmüştü, çünkü o sa- dece kendi enerjilerine, kendi paylaşım- laruıa ve kendi kişisel özelliklerine gü- venen yurtsever bir kuşaktandı. O kuşağm bütün yurtsever insanlan gibi Vedat Bey de hayatında hiçbir şe- yi sadece kendisi için öğrenmemişti. Öğ- rendiği her şey başkalanyla paylaşılma- lıydı, başkalannın şiirlennde, yazılann- da, resminlerinde var olmalıydı. Do- ğu'nun ıssız bir köyünde odun sobası- nın güçlükle ısıttığı sımfta öğrencıle- rine Nâam Hikmet'i okuyan öğretme- nin heyecanında da var olmalıydı; bir makinistin, trenin gelişini müjdelemek için asıldığı düdüğün sesinde de. Bü- tün yurt baştan başa bir şenlik kesilme- liydi. Anneler oğullannı askere yollar- ken gizli gizli ağlamamalıydı. Çoçuk- lar kızamıktan ölmemelıydı ve adına Türkiye denen bu ülkenin duvar gaze- tesine her gün, yeni bir sevinç, yeni bir müjde yazılmalıydı. Mühendislerle, işçiler, baraj inşaatı- nın bitişini. kadeh tokuşturarak kutla- malıydılar ve genç bir Türk doktoru, en zor ameliyatında, en sevdiği şiir dize- lerinı art arda sıralamalıydı ve yer gök Türk ressamlannın boyadığı bir çüm- büş olmalıydı. Bütün bunlardı Vedat Bey, hatta daha da fazlası. Bir asnn bütün yıkımlannı ve se- vinçlerini görmüştü. 1917'yi de, mil- yonlarca ınsanın öldüğü iki büyük dün- ya savaşını da, Berlin duvannın yıkı- lışını ve So%yetler'in dağılmasını da. Ve kendi yurdunda üç darbe görmüştü. Ama asla ve asla bu yurdun insanına daha da önemlisı dünyaya küsmemiş- ti. Umut etmek onun için yemek iç- mek kadar doğal bır durumdu ve asla umudunu yıtırmezdı. Her kötü olayın ardından dünyayı daha ileriye götüre- cek, insanlan daha mutlu kılacak olay- lann gelışeceğıne ınanırdı ve çevresin- deki herkesı ınandınrdı. Onun kişıliğınde umut, "UmutMeh- metinekmeğiye Mehmet ye"ol- maktançıkar,el- de edilebilir. so- mut bir olgu olurdu. tnanırve umudu elde et- mek için çalışır- dınız. Ve bütün bunlan yapar- ken asla gocun- mazdınız. En in- san halinizde olurdunuz. kendinizi en çok severdiniz. Ve hoşgörü ve eleştiri yetenegi, te- vazu bütün bunlar onun kişiliğinde eşit paydalarla yan yana gelmişti. Bilgi onun için her insanda olması gereken bir şeydi, övünmek gerekmezdi. Ve herkes hata yapabilirdi, kendi de dahil. Önemli olan hatanm iyi analiz edilme- sı ve olgunluk defterine, yepyeni bir say- fa eklenmesiydi. Olgunluk baştacıydı Vedat Bey için, ama asla yaşlılık onun yanına uğramadı. Her zaman genç kal- dı. bu zor işi nasıl başardı bilmiyorum, ama ipuçlan verirdi, her zaman dünya- nın değişebilirliğine inamrdı. Yoksul- luğun bitmesi gerektiğine inamrdı, Af- rika'da iki buçuk milyon çocuk aç ge- zerken hiçbirimizin bir tüketim hay- vanı olmaya hakkımız olmadığına ina- mrdı ve bütün ömrünce bu inanç için çalıştı, yaşadı. Yazımın başında da söyledim, Vedat Bey Maltepe'deki lojmanında çilingir sofrasını kurduğu sürece kendimi gü- vencede hissederdim. O oradaydı, ora- da yaşlı bir çınar gibi esintilerini ta uzaklara gönderip hepimize gü\en ve- riyordu. Şimdi güvenim biraz azaldı. bu Vedat Bey'in hiç hoşuna gitmezdi bi- liyorum, ama bugün böyle, böyle his- sediyorum. Hoşçakahn Vedat Bey. isilozgenturk@ süperoıüine. com