Katalog

13TEMMUZ2004SALI CUMHURİYET SAYFA ekonomi(Scumhuriyet.com.tr 13 robot döfiemi • BİGA(AA)- Çanakkale'nın Biga ilçesinde kurulu bulunan Doğtaş Mobilya Fabrikası'nda, üretim robot makınelerle yapılmaya başlandı. Doğtaş Yönetim Kurulu Başkanı Dav-ut Doğan, fabrikaya yaptıklan yeni yatınmlara. gelışmekte olan teknolojjye uymaya çalıştıklannı ve Italya'dan getirdiklen robot makinelerle iş kapasitelerini arttırmak istediklerini belirttı. Japonya'dan jş'ekredi • Ekonomi Servisi - Japonya'nın ihracat ve sigorta kuruluşu Japan Bank for InternationaJ Cooperatıon (JBIC) ve UFJ Bank tarafindan Iş Bankası'na 8 milyar Japon Yeni (yaklaşık 70 milyon dolar) tutannda kredi tahsis edildı. Japonya'dan yatınm malı ıthalatı yapan Türk fırmalanna orta ve uzun vadelerde finansman ımkânı sağlamak üzere yapılandınlan kredi, 10 yıl vadelı olacak. Krediyle Türkiye'deki ihracatçılar. taksitli ödeme yapma imkânına sahip olacaklar. Fenerbahçe kâr dagıtacak • Ekonomi Senisi - Fenerbahçe yatınmcılanna dönem kânndan net yüzde 40 kâr payı dağıtılması şirketin genel kuruluna teklif edilecek. Fenerbahçe Sportıf Hizmetler'den Borsa'ya gönderilen açıklamaya göre. şirket yönetim kurulu. 1 Hazıran 2003-31 Mayıs 2004 özel hesap dönemi kânndan brüt 11 trilyon 206 milyar 763 milyon 709 bin lira, net 10 trilyon 86 milyar 87 milyon 338 bin lıra (yüzde 40 orarunda) nakıtkâr payının dağıtılmasının genel kurula teklif edilmesine karar verdi. YTTnin malryeti 20 milyon dolar • Ekonomi Senisi - Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Şükrü Binay, 1 Ocak2005'tealtısınr atılarak Yeni Türk Lırası'na (YTL) geçişe yönelik hazırlıklann tamamlanma aşamasına geldığini belirtirken "Herhangı bir gecikmeyle karşılaşacağımızı sanmıyorum" dedi. Bınay, YTL'nin güvenliğine ılişkin önlemlerin tanıtım kampanyasının başlatılacağı eylül ayından sonra açıklanacağım belirtirken YTL operasyonunun dağıtım hariç toplam maliyetinin 20 milyon dolar civannda olacağım söyledi. Mühendtsterfn • Ekonomi Servisi - .\lcatel Teletaş, Slovak Telekom Yeni Nesil Şebeke Projesini. İstanbuFdaki Ar-Ge departmanı bünyesinde çalışan Türk mühendislerin katkılanyla hayata geçirdi. Slovak Telekom ile yeni nesil mulrimediaVoIP şebeke çözümü içın imzalanan anlaşma uyannca, yeni nesil şebeke, Istanbul'daki Alcatel Teletaş Uluslararası NGN Müşteri Destek Grubu bünyesinde çalışan "Competence Center" ekibinın çalışmalanyla gerçekleştirildi. İş dünyası yıllardır çıkarılan teşvik yasalarınm neden işe yaramadığmı sorguluyor Komşukapısı dahacazipEkonomi Servisi - Türki- ye'nin yatınmcı çekememesi- nin en önemlı nedeni olarak, şirketlenn kârlılığı yakalayabi- lecekleri rekabetçı ortamın bu- lunmaması gösterildi. Yıllardır çıkanlan teşvik ya- salarına rağmen yabancı ser- maye Türkiye'ye ilgisiz kalma- ya devam ediyor. Iş dünyası temsilcilen, "Kendi sanayici- mizi bile bu ülkede tutamıyor- sak yabancüann getmesini bek- leyemeyiz" uyansında bulundu. Türkıye ihracatçılar Meclisi Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz SaöcL şimdiye kadar çıkan ya- salann mevzuata yönelik oldu- ğunu belirterek "Kârbhk ve re- kabetçüik unsurian göz önüne ahmnadL Ama yaünmeryı asü iigflendiren, kâr edip edememe- sidir. Kâr etmeven vanruncı ne- • Bürokrasinin hâlâ büyük sorun olduğu Türkiye'ye yabancı sermaye gelmemesinin en önemli nedeni, kârlılığı sağlayacak rekabetçı ortamın sağlanmaması olarak gösterildi. İş dünyası, teşvik yasalannın sadece mevzuata yönelik olduğu ve rekabetçilik unsurunun göz önüne alınmadığı görüşünde. den gelsin ki" dedi "Biz üreti- me dönükyaanmcıbekliyoruz. Oysa girdi maüyetieri hâlâ çok yüksek" diyen Satıcı, düzenle- melerin, üretimden satışa gıden yolda kârlılığın yakalanması üzenne kurulması gerektiğını savundu. Satıcı, istihdamın üzerindeki kamu maliyetinin ve vergi oranlannın çok yük- sek olduğuna dikkat çekerek, "Enerji piyasası überalleşerek malivetter dünva ortalamasına indirilmeİL Vergi reformu aci- len hayata geçirUmeü" dedi. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı l mut Oran ise global ticaret düzeni içinde yatınmcmın nerede ucuzluk, rahatlık bulursa oraya gittiğini kaydederek şöyle konuştu: "Yaünm ortamını ryfleştirmek için çıkanlan yasalar işlemiyor. Bürokrasi hâlâ çok ağır çalışı- yor. Ancak vaünmcı kârlılığı bulursa bürokrasrvi ikinci pla- na atar. Asıl sorun. girdi mab- yederinin çok yüksek olması" Antepli Halep'e gidiyor Gaziantep Sanayi Odası Baş- kanı Nejat Koçer ise sermaye- yi çekecek en önemli unsurun uygun ekonomik koşullar ol- duğunu vurguladı. Koçer, son iki yılda Antep'ten 5-6 firma- nm Suriye'ye yatınm yaptığını belirterek "Gaziantepli eğer Halep'e gidiyorsa durup dü- şünmek lazun. Türkhe'de ener- ji 9.5 cent iken 140 Idlometre ötedeki Halep'te 4 cenL Yab- nmcı elbette ki imkânlar nere- de daha iyiyse oraya gider" de- di. Yabancı Sermaye Derneği Genel Sekreteri Mustafa Alper de kayıt dışı ekonomi, fikri mülkiyet haklan ve bürokrasi- deki sıkıntılann Türkiye'ye avantaj kaybettirdiğinı söyledi. Devlet Planlama Teşkıla- tı'nın devlet teşviklerine ilişkin hazırladığı raporda da uygulan- makta olan vergisel desteklerin de genel vergi polifikası haline getirilerek otomatik olarak uy- gulanması gerektiği belirtildi. Raporda, SSK primi gibi diğer vergi yüklerini azaltıcı ve istih- damı arttırmaya yönelik des- tekler verilmesi gerektiği ifade edildı. Taksim satış Bürosu'nun işletmeciliği için düzenlenen ihalede şartnameye uyulmadı THY'den şaşırtan ihale FATMAKOŞAR Sözleşmesi 21 Temmuz'da imzalanacak olan THY'nin Taksim Satış Bürosu'nun ihalesi dava ko- nusu yapılıyor. THY yönetimi. 15 Haziran'da yap- tığı ihalenın şartnamesinde ihalenin u kapah zarf usulü" yapılacağını belırttıği halde tekliflen topla- dıktan sonra yaptığı "açıkartürma" sonucunda işi, teklifı kapalı zarfta en düşük olan Final Tunzm Ka- rol Inşaat Pazarlama Ticaret Ltd. Şti.'ye verdi. IATA Seyahat Acentelen Havacılık Turizm ve Seyahat Hızmetleri Ticaret Lımıted Şirketı, ihale komisyonunu şartnameye aykın davranmakla ve "açıkartürma" sırasında •'tektifıni arttırmak yeri- ne yalnızca en yüksek verene eşjdeme çabasını gös- teren şirkete ihaleyi kazandırmakla" suçluyor. Şir- ket, dava hazırlıklannı sürdürüyor. Şartnamede, İhale Yasası'na tabi olmadığı, THY . ^ _ — _ _ _ _ _ _ _ AO Alım Satım Yönet- meliğı'ne göre yapılaca- ğı yazılan ihalede açık arttırmaya gıdileceğı be- lirtilmiyor. Oysa ihalenin dayandınldığı yönetme- liğe göre, 450 bin dolann üzenndeki işlerde şart- namede mutlaka belirtil- mek üzere açık arttırma yapılabilır. THY şartnamede, fir- malann 10 milyon dolar- lık "Yılhk Garanti Ciro TutarT üzennden, ancak herhalükârda aylık 15 bin dolardan az olmaya- cak biçimde ödemeyı ka- bul ettiklen "YıDık Ga- rantiKomisyonOranTnı — — — ^ — — ^ — belırtmelerini istedi. Bu- na göre IATA Seyahat Acentelen"nin şirketi yüzde 4.5, Ismar yüzde 4.1, Deltur yüzde 3 ve Final Tu- rizm yüzde 2 teklif sundu. Bu aşamadan sonra iha- le komısyonu, açık arttırmaya gidileceğini belirte- rek yeni tekliflen almaya başladı, ancak bu sırada Final Turizm yüzde 4.5"e çıktı. Öıaleyi, bu arttırma sonucunda, IATA Seyahat Acentelen'nin teklifini yüzde 5 olarak revize etmesinin ardından yüzde 5 komisyon teklif eden Finai Turizm'in kazandığı açıklandı. IATA Seyahat Acenteleri, açık arttırma- da tekliflerin arttınlması gerektiğini, ancak söz ko- nusu ihalede dığer şirketlerin en yüksek teklıfin üzerinde teklif vermedikleri halde ihalenin sürdü- rülmesinin yasa, yönetmelik ve şartnameye aykın olduğunu savunuyor. 'Kimseyle yakuı değiliz' Yönetime yakın olduğu nedeniyle ihaleyi kaza- nabildiği iddia edilen Final Turizm Karol Inşaafın büyük ortağı Mehmet ErieMebici, ihaleyi kazan- malanmn kimseyle yakın olmalanyla ilgisi bulun- madığını sa\aınarak "İhalede iyi fryat verdiğimizi düşünüyorum. Bu ihalede hiçbir şey aranmamalT dedi. ihalenin 17-010 Sayılı Yönetmeliği'ne uygun biçimde düzenlendiğini belnten THY yönetimi, şartnamede "ihaleyiyapıp yapmamakta ve dilediği- ne ihale etmekte serbest olduğunu" belırtti. Rakip şirkete ayrıcalık iddiası Seyahat acenteleri, yurtiçı uçuşlanna başlayarak THY'nin rakıplen arasına ka- tılan Atlasjet'in ortaklanndan ETS'ye, THY tarafindan ayncalık tanındığını öne sürüyor. Uçak bileti satan seyahat acen- telennin kurduğu IATA Seyahat Acente- len Derneğı (ISAD) Başkanı Seüna Yıl- maz. THY'nin, intenıet üzerinden bilet satışında, rezervasyon sıstemini ETS'ye açmasına tepkı göstenyor. Acenteler, sadece ETS ile yapılması olası anlaşmanın ıç hat bilet anlaşması ve Troya (THY rezarvasyon sistemi) anlaş- masına aykın olduğunu belirtiyor.Yıl- maz'a göre, rezervasyon sistemi yalnız- ca IATA ve THY yetkili acentelerince görüntülenebılir. Oysa ETS, piyasadaki diğer şirketlere rezervasyon sistemım, ancak kendi üzerinden görebileceğini söylüyor. THY'ye yazılı başvuru yaparak "Adasjef'in de ortağı olan ETS'ye neden ayncalık tarundığınr soran Yıhrıaz şun- lan söyledi: "ETSile>apılan anlaşmanın diğer bütün acentelerle yapdması gerek- mez mi? Bu uygulamanın orta vadede te- kelleşmeve yol açacağuıı düşünüyoruz. Aynca ETS'nin THY'ye araalık vapma- sı kabul edilemez." THY yetkilileri ise ETS'yle farklı bir anlaşma yapılmadığı- nı ve durumun incelendiğini belirttiler. • THY yönetimi, şirketin hizmet konusunda "prestiji' olarak kabul edilen Taksim Satış Bürosu'nun işletmeciliğini en yüksek komisyonu taahhüt edene vermedi. Mama fabrikasından Orta Asya, AvTupa ve Ortadoğu ülkelerine ihracat yapüacak Hero Gıda ile Ülker Gı- da arasında 10 >ü süreli fason üretim anlaşması imzalandı. Buna bağh olarak, Ülker Hero Bebe markaü bis- küvilerin tüm saüş, dağıtım ve pazariaması Hero Gıda tarafindan yürütülecek. (Fotoğraf: AA) Fabrika, İsviçreli gıda grubu Hero'nun işbirliğiyle kuruldu • •• Hkyerlibebek maması Ulker'den Ekonomi Servisi - Türkiye'nin ilk yerli çocuk maması fabrikası üretime başladı. Ülker ve Isvıç- re'li gıda grubu Hero'nun işbirli- ğiyle Ankara'da kurulan ma- ma fabnkasının açılışı Sağlık Bakanı Recep Ak- dağ ve Ülker Gıda yetkı- lilerinin katıldığı bir törenle ger- çekleştirildi. Ülker Grubu Icra Kurulu Baş- kan Yardımcısı Orhan Özokur, Ll- ker ve Isviçreli Gıda Grubu He- ro'nun işbirliğiyle kurulan fabri- kanın dünyanın "en modern tesis- lerindenbiri" olma özelliği taşıdı- ğını, şimdiye kadar ithal bebek ma- malannın tekelinde olan sektörün. dünya stan- dartlannda yerli bir üre- tımle tanışacağım savundu. Azer- beycan, Tacikistan. Özbekistan, Almanya, Suudi Arabistan ve Ku- veyt'e ihracata başladıklannı kay- deden Özokur, yakın dönemde Balkan ülkeleri, Kuzey Afrika, Ka- radeniz ülkeleri ve bazı Avrupa ül- kelerine ihracat yapmayı planla- dıklannı söyledi. 20 çeşit bebek mamasının üretil- diği fabrikada, en ileri kalite sis- temleri kullanılıyor.Tamamen do- ğal, bebekler için özel üretilmiş, besin değeri >oiksek, hormonsuz. katkı maddesiz hammadde kulla- nılarak üretilecek Ülker Hero be- bek mamasının piyasadaki mama- lara göre fiyatının daha düşük ola- cağı kaydedildi. YUKOS'u kurtarmak için yeni bir teklif sundu Hodorkovsld ^iıketiııi kurtarma çabasındaEkonomi Senisi- Rus petrol devi Yukos'un eski sahibi Mikhail Hodorkovski'nin Moskova'daki davası devam ediyor. Vergi kaçakçılığı ile yargılanan Yukos'un eski sahibi dün, ödenmemiş vergi borçlan nedeniyle devletin şirketın hisselerine el koymasını önlemek için mahkemeye yeni bir teklif sundu. Yukos'un ana hıssedarlanndan ve Hodorkovski'nin en iyi arkadaşlanndap biri olan Platon Lebedev de Mikhail Hodorkovski ile birlikte yargılanıyor. Dava sırasında Hodorkovski'nin babası da mahkemede hazır bulunurken Hodorkovskı'nin taraftarlan ise ellennde onun posterlerini taşıyarak dışanda toplandılar. Geçen ekim ayında tutuklanan ünlü işadamının olayı, uzmanlar tarafindan "Politik hırslannın kurbanı oldu" şeklinde yorumlanmıştı. İŞÇ3MNEVREMNDEN ŞUKRAN SONER AB Kriterleri İşçiye Yok MGK'nin oluşumu, yetkileri, sekreterin sivıl olma- sı gibi konularda AB kriterierinin uygulanmasında çok titiz(!) Erdoğan hükümeti, işçi haklanna ge- lince yan çiziyor. AB kriterlerinin işçi haklanna ilişkin gündemi gündemde bile degil. Iş Yasası'nda AB kriterlerine uyum gerekçesiyle yapılan değişikliklerı fırsat bilen Erdoğan hüküme- ti, hem iş güvencesinde AB kriterleriyle ters yön- de olarak kazanılmış hakları geri götürdü, hem de esnek çalışma başlığı altındaki düzenlemelerle ça- lışma süreleri, fazla mesaılere ilişkin yıllardır uygu- lanmış haklann gasp edilmesi sonucu elde edildi. Artık işçilerimiz holding çatıları altında esnekleşme adına oynanabilen sayısız oyunun da katkısıyla AB ölçülerinin çok uzağında, eski yüzyıllann sömürü düzeninde, üstelik yasalann kılıfına uydurulmuş ola- rak çalıştırılabiliyorlar. Işverenlerimize, Erdoğan hükümetine, iş Yasası ile kuralsız düzenin kurallaştınlması, işçi çalış- tırmada, eskisinden çok daha fazla AB ölçülerinin altına inilmesi yetmemiş olmalı. Bir yandan sosyal güvenlik haklannda geriye gidiş operasyonlan, sos- yal güvenlik sisteminin budanması, sağlıkta özel- leştirmelerde adım adım yol alınıyor. Diğer yandan yine AB'ye uyum gerekçesiyle sendikal yasalar de- ğişikliği hazırlıklannda AB ilkelerinin dışında çalış- malar yürütülüyor. Erdoğan hükümeti, AB kriterlerinin izlenmesinde, AB tarafının sadece kendi öncelikleriyle hareket et- mesinden, işçi haklanndaki duyarsız denetimden yararlanarak meydanı boş bulmuş olarak, işçi hak- lannda AB ilkeleriyle ters yönde, kazanılmış hakla- nn gasp edilmesi anlamında kimi adımları atmada hiçbir sakınca görmüyor. Elbette Türkiye'ye tarih verilirken, aslında ortak- lık değil, bal gibi de özel statü, arka bahçede biryer biçmiş AB'nin, pazarlık masasındaki işçilerimiz aleyhine en temel dayatma maddesinden söz bile açmıyorum. Son günlerde AB'den takvim almak uğruna AKP'nin baştan işçilerimızin serbest dola- şım hakkından vazgeçtiğine, güvence vereceğine ilişkin haberler ekonomi dünyasında çok sık dillen- diriliyor. Çünkü AB cephesinde, bırakınız üyelik ve ortaklığı, takvim verirken bile işçilerimizin serbet dolaşım hakkı kâbus gibi algılanıp Türkiye aleyhine sürekli gündeme getiriliyor. Türkiye, ülkemiz işçilerini unutun, AB ülkeleri için- de çalışan ve AB hukukuna göre, bal gibi de ser- best dolaşım hakkı doğmuş bulunan, AB ülkelerin- de yaşama ve çalışma hakkı elde etmiş işçilerimı- zin bile AB ülkeleri içinde serbest dolaşım haklan- nı savunamıyor. Kamuoyunun dikkatine bile sunulmayan, aslında AB üyelik hesaplannda Türkiye'ye sadece artı pu- an getirebilecek, zaten AB'ye uyum gerekçesiyle hazırlanan sendikal yasalardan söz açmak istiyo- rum: 2821-22 sayılı yasalar üzerindeki makyaj ça- lışmaJar son aşamasına getirildi. AB'ye uyum, ILO ilkeleri, Türkiye'nin altına imza atmış olduğu ve uy- ması olmazsa olmaz sözleşme hükümlerine aykın- lıklar hiç değilse ayıklanacaktı. Grev yasaklannın adam gibi kaldırılabileceğin- den zaten umudum yoktu. Erdoğan hükümeti, ik- tıdara geldiğinden bu güne, Türkiye'nin en çok eieş- tiri aldığı AB ülkelerinde söz konusu olamayacak, ILO sözleşmelerine kesin aykın hükümetin grev ya- saklama yetkisinı, yasadaki amacına da aykırı ola- rak kötü niyetli olarak kullandı. özel sektörün cam, lastik iş kollanndaki sıradan grevlerini "milligüven- liği, halk sağlığını tehdit ediyorsa" ancak kullana- bileceği hallerdeki yasa yetkisine dayanarak, yasa hükmü, hukuku açıkça çiğneyerek yasakladı. Tabii sendikaların açtığı davalarla da, Erdoğan hüküme- tinin yetkisini kötü niyetle yasaya aykın kullandığı da yargı karartanyla kanıtlandı. Lafa gelince AB'ciliği ağzından düşürmeyen Er- doğan hükümeti, işverenlerimiz, büyük medyamız, hiç değilse işçılerin doğrudan kendilerine dokunma- yan kimı sendikal hak ve özgüriüklerinde duyarlı davransalar. örneğin yine ILO'da işçinin sendikal hak ve özgüriüklerini gasp etmekten sürekli hesap verdiğimız bir yetkı sorunu, barajlar var. AB ülkele- rinde zaten böyle bir düzenlemenin lafı bile olamaz. ILO, bizdeki sendikal sözleşme ehliyet ve yetkisin- de kullanılan barajların, işçinin sendikalaşma hak- kı, özgürtüğü, toplu pazarlık hakkı önünde çok önemli bir engel oluşturduğunun a/tını çiziyor. AB'ye uyum yasasında bu yasağın, barajın kalkmaması akıl alacak bir iş mi? Ya işkolları dağılımının dünya standartları, AB, ILO normlanyla çelişmesine ne demeli? Hazıhanan taslak bu haJiyle yasalaşırsa başta gazetecilik, ban- kacılık pek çok iş kolunda yıllardır var olan, sözleş- me yapan sendikalar kapanacak. Hükümet, Türk- Iş, işverenler, bilim insanlan, hepsi kafa kafaya ver- miş ne yapıyoriar dersiniz? Sonuçları ortaya çıkın- ca, keskin AB'ciler, var olan sendikalann kapısına kilit vurmanın hesabını nasıl verecekler? sonertfî cumhuriyet.com.tr Hodorkov ski'nin taraftarlan mahkeme önündetoplandılar.(HEUTERS) İndirim değil zam' Dar gelirliye Telekom darbesi ANKARA (ANKA)-Elekt- rik Mühendisle- ri Odası (EMO) Türk Tele- kom'un (TT) indirim olarak açıkladığı yeni tanfelerin dar gelirli va- tandaşlara yüzde 57'ye varan oranlarda zam olarak yansıyacağmı bıldırdi. EMO, TT'nin büyük şırketler için yaptığı mdirimi dar ge- İirlilere finanse ettire- ceğini ileri sürdü. EMO'dan yapılan açıklamada, abonelerın yüzde 85'inin telefon görüşmelerini sırurlı tu- tan dar gelirli yurttaş- lardan oluştuğu belirtil- di. Dar gelirlinin fatura- sının nasıl zamlandığı şu örnekle açıklandı: "Telefonu sa- dece şehir içi görüşmeye açık olan bir abone ha- ziranda 13 milyon lira fatura ödemiş olsun. Bu abone ağustosta hiçbir tercihte bulunmazsa otomatik olarak Stan- darüL'OT abonesi ola- cak. Açıklanan rakam- lara görede 24 milyonli- ra ödeyecek. Eğer bu abone HesaplıHATT'ı tercih ederse 15 milyon TL ödeyecek. Hesaplı- HATT abonesinin sabit ücret tutannı aştıktan sonra şehir içi konuş- majı 72 bin lira yerine 113 bin liraya yapacağı görülmektedir."