Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22 HAYIS 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
İarec'te tartısıldı söz ÇIZGMN mmmmm
Töre cinayeüeri
masayayatırüdı
Turhan Selçuk
GCFHANUÇKAN
S1OCKH0LM - Is-
veç't namus koruma adı
altmca ışlenentöre cinayet-
Ieri v; kadınJara karşı şid-
det daylan konusu, son
yıllaıda giderek tartışılır
hale geldi.
Birisı Türkiyeli. öteki
Iraklıild Kürt kadının, Fa-
diıne .le Fela'run öldürül-
raesı, çok sayıda Ortado-
ğu ve Afrika kökenli kızın
akrabı evliliğine zorlan-
ması. İsveç medyasında
bu konunun bir "kültürso-
runur
olduğu şeklinde yo-
rumlanmışrı.
Stockholm'de töre ci-
nayetleri ve medyanın yak-
laşımı konusu, Isveç ile
Türkiye örneğinde ince-
lendi. Isveç'in sivil top-
lum örgütü çocuk esırge-
menıa Isveç'ın Istanbul
Başkonsolosluğu'nun kat-
kılanyla düzenledıği prog-
rama. gazetemiz yazarı
Zeynep Oral ıle Diyarba-
kır KA-MER'den Neba-
hat Akkoç başkanlığında
bir grup katıldı.
Zeynep Oral 1985'teNa-
irobi'de yapılan kadın kon-
feransına Türk medyası-
run hiç ilgı göstermediği-
ni, ancak daha sonra Be-
ijing'dekine ilginin arttı-
ğını söyledi ve kadın soru-
nunun evrensel bir sorun
olduğunu, kültür sorunu
olmadığını vurguladı. Ken-
di uzun gazetecilik yaşa-
mından çarpıcı örnekJer
veren Oral. Türkiye'de tö-
re cinayetlerinın artık say-
fa aralannda geçiştirilme-
diğini ve onlara basında
geniş yer verildiğini söz-
lerine ekledi.
Nebahat Akkoç, "Kim-
senin khnseye şiddetuygu-
lama hakkı yoktur. Eğer
sebepler irddenirse. baa
türşiddetinhakkoktuğuso-
nucuçıkaniabiürvebuda
çokyanhş ohır" dedı.
uKÜRESELLEŞME.
Kartal'da 9 kişinin öldüğü, 22 kişinin yaralandığı kazada tanker şoförüne üst smırda ceza verildi
Trafik katfiamma 13 yıl• Kartal 3. Asliye
Ceza Mahkemesi
tutuklu sanık Cavit
Karakaş'ın
ehliyetinin 10 yıl
süreyle geri
alınmasına karar
verdi.
tstanbul Haber Servisi - Kartal'da 9 ki-
şinin öldüğü. 22 kişinin yaralandığı ka-
zaya ilışkin davada mahkeme, tanker sü-
rücüsüne üst sınırdan verdiği cezayı
TCK'nin 45. maddesine geçen yıl ekle-
nen fıkrayı da uygulayarak arttırdı. Tan-
ker sürücüsü Cavit Karakaş, 13 yıl 4 ay
hapis cezasına çarptınldı.
Kartal 3. Asliye Ceza Mahkemesi'nde-
ki duruşmaya. tutuklu sanık Karakaş ile
kazada hayaönı kaybeden 9 kişinin yakın-
lan katıldı. Dunışmada son sözü sorulan
Karakaş "Kaza tamamen araçtaki anza-
dan kaynaklandı. CMaydan büyük üzün-
tü duvuyorum, üzgününT dedi.
Mahkeme hâkimi Servet Kartal, sanı-
ğın, kullandığı tankerle seyir halindey-
ken dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu 9
kişinin ölümü ile birçok müşteldnin ya-
ralanmasına sebep verdiğini ve 8/8 ora-
nında kusurlu bulunduğunu ifade etti. Hâ-
kim, sanığı, TCK"nin 455Z2. maddesi ge-
reği, önce üst sınırdan 10 yıl hapis ve 445
milyon 500 bin lira ağır para cezasına
çarptırdı.
Sanığın olay günü aracını sevk ederken
takometrede belirlenen süratinin 80 ki-
lometre civanndan başlayarak 125 kilo-
metreye ulaştığıru ve gereken önlemi al-
madığınıbelirtenhâkim, Karakaş"ın 1997
yılından bu yana 39 trafik cezası bulun-
duğunu kaydetti. Hâkim, TCK'nin45'2.
maddesini uygulayarak cezayı 1/3 oranın-
da arttınp, 13 yıl 4 ay hapis ve 594 mil-
yon lira ağır para cezasına çevirdi. Mah-
keme, aynca sanığın ehliyetinin 10 yıl sü-
reyle geri alınmasına ve sanıktan yargı-
lama giderleri kapsamında her birmüda-
hil ıçin 300 milyon lira vekâlet ücreti
alınmasına hükmetti.
Harley Davidson rallisi
• GAZİANTEP(AA) - Harley Davidson
Motosildet Kulübü "Le Grand Run 2004"
rallisinin Gaziantep-Şanlıurfa etabı başladı.
Ralliye karılmak üzere Fransa, Isviçre,
Belçika, Ispanya ve Kanada'dan, 80 kişilik
sporcu kafilesi özel bir uçakla Gaziantep'e
geldı. Paşa-Tur Organizatörü Gökalp
Ozdikicioğlu, geçen yıl yapılan ralli
yanşlanna, 29 kişinin 19 motosikletle
katıldığını, motosiklet tutkunlannın bu yıl 80
kişilik bir kafile ve 49 motosikletle
Türkıye'ye geldiğini belirtti. Ozdikicioğlu,
rallinın amacının sürat veya beceri olmadığıru.
etap boyunca geçilen Suriye, Ürdün ve
Lübnan'da tarihi ve turistik yörelerin de
görüleceğini vurguladı.
Gözlük operasyonu
• DhARBAKIR (Cumhuriyet) -
Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık
ve Organize Suçlar Şube Müdürlüğü ekip-
lerinin yürüttüğü bir operasyon sonucunda,
son zamanlarda en çok yolsuzluğun
yapıldığı gözlük sahtekârhğı suçlamasıyla
yaklaşık 30 kişi gözaltına alındı. Gözaltına
almanlar arasuıda bir göz doktoru, gözlük
anlaşması olan finna yetkılileri ile bir de
yerel televizyon çalışanı kameraman olduğu
öğrenildi.
Salsa Kongresi İstanbul'da
• Istanbul Haber Servisi -1. Uluslararası
Istanbul Salsa Kongresi, dünyanın dört bir
yanmdan katılacak salsacılarla İstanbul'da
yapılacak. 11 Hazıran'da başlayacak
kongrede bırinci 10 bin dolar, ikinci 3 bin
dolar, üçüncü ıse bin dolar ödül kazanacak.
Con Amor Int Dance Srudios'un desteğiyle
yapılacak kongrenin basın açıklamasında
konuşan Milton Lopes, amaçlanmn
dünyadaki salsaseverleri Türkiye'ye
getirmek olduğunu söyledi.
Tüpk-İsviçne Hukuk Haftası
• tstanbul Haber Servisi - İsviçreyle
karşılaştırmah olarak Hukuk Enstitüsü,
Galatasaray Üniversitesi ve İstanbul Barosu
tarafından 'Türk \e Isviçre Özel
Hukukunda Yeni Gelişmeler' başlığı altında
düzenlenen 'Türk-lsviçre Hukuk Haftası'
sona erdi. 7 Isviçreli ve 9 Türk hukukçunun
sunumlanyla katıldığı Türk-tsviçre Hukuk
Haftası'nda, Medeni Hukuk'un çeşitli
dallan Ticaret Hukuku ve Devletler Özel
Hukuku alanlannda tebliğler sunuldu.
Boğaz'da soluk
kesen tatbikat
Deniz Kuvvetieri Kurtarma ve Sualü
KomutanhğTna bağh Sualö Taarruz (SAT) ve
Suahı Savunma (SAS) Grup
Komutaalıklan'nın Beykoz Anadolukavağı
Keçüik Koyu'ndaki tatbikatı göz doldurdu.
Genelkurmav Başkaıu Orgeneral Hilmi
Özkök ve kuvvet komutanlannın da izlediği
tatbikatta SAT timi hetikopterden halatlarla
temsiü düşman bölgesi olan denizdeki
hedeflere sızarak başarryla imha etti. 800
metre mesafeden nokta atışı yapabilen ve
timlere uzaktan destek sağİayan keskin
nişancdar da avuç büyüklüğündeki hedefleri
tek aöşla vıırdular. Genelkurma> Başkanı
Orgeneral Özkök de deniz üzerindeki ağaçtan
kulübe şeklindeki temsiii hedefte bulunan
tuzak patla>icryx patla> ıcının \ anuıda
bulunan bir cep telefonunu başka bir cep
telefonuyla aravarak imha etti.
Nesli tehlike altında bulunan hayvanlar için çalışmalar sürdürülüyor
Akdenizfoklarına koruma
ARAYIŞ
İZ1VÜR (AA) - Çevre ve Orman
Bakanlığı'run, yeryüzündeki en nadir 12
hayvan türü arasında yer alan ve neslı
tehlike altında bulunan Akdenizfoku içın
gerekli koruma alanlannm oluşturulması,
var olanlann da geliştirilmesi amacıyla
başlattığı çalışma çerçevesinde, bu
alanlann, bugünkü sayısının 4 katına
ulaşacağı bildirildi. Sualtı Araştırmalan
Derneği-Akdemz Foku Araştırma Grubu
(SAD-AFAG) Basın Sözcüsü Yalçın Savaş,
"Türidve'de ilk kez Akdenizfoklannı vasal
koruma alöna alacak bu çalışma, bizJeri çok
heyecanlandırdı" dedi. Ulusal Fok Komitesi
Teknik AJt Komıtesı'nin 5 öncelikli alan
beürleyerek bakanlığa verdiğini belirten
Savaş, bu komite tarafından Türkiye'de,
Akdenizfokunun korunmasında öncelik
verilecek kıyı alanlannın "Gökçeada
(Çanakkale), Foça ve Karaburun
Yanmadası, Alaçao-Sığacık arası (Izmir),
Bodrum Yanmadası ve adalan (Muğla) ve
Gazipaşa-Tasucu arası (Antalya-Mersin)''
olarak belirlendiğini anlattı. Söz konusu
alanlarda halen "Pflot Koruma Bölgesi"
uygulaması bulunduğunu, ancak gerekh
çalışmamn sonunda alanlann bunun 4
katına çıkacağım ifade eden Savaş. şöyle
konuşru: "Biz, Türkiye'deki fok yaşam
alanlan içinde öncelik verilmesi gerekenleri
4 yıl önce bakanlığa bildirmiştik. Yerel
çabalarla bu alanlara tekne girişi ve a\1anma
yasağı getirilmişti. Çe\re ve Orman Bakanı
Osnıan Pepe'nin başlattığı bu çalışmayla
Akdenizfoldan için Türkiye'de ilk defa yasal
olarak koruma alanı ilan edilmiş olacak."
HALAY ÇEKENLERİN ÜZERİNE YÜRL'DÜLER
Öğrenci şenliğine
'ülkücü saldın' gölgesi
DENtZLt (Cumhuriyet) -
Öğrencilerin çeşitli kültür sanat
etkinlikleriyle öğrenim vılmın
stresini artığı Pamukkale
Üniversitesi Bahar Şenliği'ne
"ülkücü saldın" gölgesi düştü.
Şenliklerde halay çekerek
kutlamalara katılan bir grup
öğrencinin üzerine yürüyen
ülkücüler, Kürtler aleyhinde
sloganlar atıp bayrâk açtı.
Pamukkale Üniversitesi
Rektörlüğü tarafından düzenlenen
geleneksel bahar şenhği
kutlamalannda olaylar çıktı. Bir
hafta sürecek olan şenliğin keyfı,
önceki gün bir grup öğrencinin
çıkardığı olaylar sonrası kaçtı. Bir
grup ülkücü, halay çekerek
kutlamalara katılan ve çoğunluğu
Kürtlerden oluşan grubun üzerine
yürüdü. Güvenlik güçlerınin
müdahalede zorlandığı olaylar
strasında, ülkücü öğrenciler, Kürt
aleyhtan sloganlar atıp Türk
bayrağı açtı. Polis, iki grup
arasındaki arbedeye müdahale
ederken ülkücü grubun
bayTaklanna el koydu. Ülkücüler,
etkinliklerin yapıldığı Eğitim
Fakültesi Kampusu'ndan yurtlara
kadar polis nezaretinde yürüdü.
Çocuklann ziyureti
Adil Çocuk Evi'nin minikleri gazetemizi ziyaret etti. 3-6 yaş
arasındaki 46 çocuk, öğretmenleri Av-şegül Güleryüz, Derya
Çuteli ve Gülten Dogan'la birlikte gazetemizin servislerini
gezdiler. Ziyaretleri sırasında neşeİeriyle ve yönelttikleri
sonılamla çanşanlan güldüren çocuklar, Âtariirkün fotoğrafi
ile kendi adlan \c elizlerinnı bulunduğu bir resmi de gazetemize
hediyeettiler.(Fotoğraf: TAYLAN SIĞIRCI)-
TOKTAMIŞ ATEŞ
Vergilendirilmiş
Kazanç...
Türkiye'nin bir vergi cenneti mi, yoksa bir ver-
gi cehennemi mi olduğu konusu, çok tartışılabi-
lir. Meseleyi soğukkanlı bir biçimde ele aldığımız
zaman, her ikı görüşün de doğru olabileceğini
göruyoruz. Eğer bir ülkede, serbest meslek sa-
hibi vergi mükelleflerinın hemen tümü, asgari
ücret alan bir ücretlinin altında vergi ödüyorlarsa
orada, "vergi kepazeliği" var demektir.
Benzer bir durum, esnaf için de söz konusu-
dur. Bugün esnaf, vergi ödememektedir. Lokan-
tasından berberine, bakkalından manavına, ki-
tapçısından tuhafiyecisine, akla gelen ya da gel-
meyen tüm işkollannda, esnaf da vergi verme-
mektedir. Bir ara, "vergi iadesi" peşindeki halkın
ısran ile KDV ödemek zorunda kalan ve böylece
bir anlamda "vergilendirilen" esnaf, ne yapıp
edip bu sorumluluktan kendini kurtarmıştır.
Öyle sanıyorum ki, Avrupa Biriiği üyesi ülkeler
arasında, faturasız alışverişın bu denli yaygın ol-
duğu ikinci bir ülke yoktur. Belli bir "büyüklü-
ğün" altındaki kurumlarda; istenmeden fatura
ya da kasa fişı verildiği, görülmüş işitilmiş değil-
dir. Tabii bu da vergilendirmeyi birinci derece-
den ilgilendırmektedir.
• • •
Buna karşılık Türkiye, aynı zamanda bir vergi
cehennemidir. Gelir üzerinden, yüzde 45'lere
varan vergi alınır. Hemen hiçbir harcamasını
"masraf gösteremeyen" esnaf, eğer yüzde
45'lere ulaşabilen oranlarda vergilendirilmek is-
tenirse, elbette bundan kurtulmantn yollarını
arayacaktır. Bu konuya biraz aşağıda yeniden
döneceğim. Şimdi başka bir konuya değinmek
istiyorum.
OECD üyesi ülkeler arasında, "kamu kesimi-
nin" ulusal gelirden dolayı olarak en çok pay al-
dığı ülke Türkiye görünüyor. Böylesine düşük
vergi doğrudan gelirlenyle, bunun gerçekleşme-
sinin ardında yatan giz; belırli alanlarda yukanda
söylediğimiz gibi, inanılmayacak kadar yüksek
"dolaylı vergilerin" bulunmasıdır. örneğin beyaz
eşya, otomotıv ürünü, petrol ürünü vb. satın alır-
ken inanılmaz derecede yüksek vergi öderiz. Ve
böylece devlet, yüksek oranda gelir elde eder
ve maalesef bunun önemli bir bölümünü "çar-
çureder"...
Her ne kadar "gümrük birtiği"ne girerek, bu
olanaktan önemli ölçüde vazgeçılmişse de gene
de devletin dolaylı vergi kaynaklan kurumamıştır
ve devlet gelirleri içinde "dolaylı vergiler"'\n,
"dolaysız vergiler"\n üzerinde olduğu tek OECD
üyesi ülke de Türkiye'dir.
• • •
Maliye Bakanlığımız, "vergi kaçağı"n\n üzeri-
ne gideceğine ve vergi ödemeyen "mükellefleri"
yakalayıp vergilendıreceğine, sayılan az da olsa,
vergi ödeyen mükelleflerin üzerine gitmesi ve
bunların vergilerini yükseltmeye çabalaması,
belki anlaşılabilir bir politikadır ama ciddi hak-
sızlıklara da yol açmaktadır.
Bu konuyu bugün ele almamın nedeni, böyle
bir haksızlığa tanık olmamdır. Gerçekten, ge-
çenlerde arkadaşım Ismet'in Arnavutköy'deki
manavına uğramıştım. Manav diyorum ama gi-
dip görmek ve bir şeyler almak gerek. Meyve ve
sebzenin yanı sıra bir bölümünü de kendi üretti-
ği "ekolojik ürünler"\n türieri ve sayılanna inanıl-
ması mümkün değildir. Bu işin gerçek anlamda
"öncülerinden" ve "misyonerlerinden" biridir Is-
met. Ve başta Boğaz'ın ünlü lokantalan olmak
üzere, bu dükkânı bilen bilir ve bilenler bunun
karşılığını görür.
Evet, Ismet'le havadan sudan, Beşiktaş'ın du-
rumundan, Malatyaspor'un geleceğinden konu-
şurken Maliye'nin yeni bir uygulamasından söz
etti. Defterdarlık, ödediğı vergiyi yetersiz buldu-
ğu esnafa, neredeyse "resen" vergi salıyormuş.
Tabii yaşam standardıyla, eviyle, arabasıyla vs.
görüntülerie beyan edilen gelir arasında uçurum
olan mükelleflerden alamadığı parayı almanın
yollannı aramak Maliye'nin hem hakkıdır hem de
görevi. Ama bazen kurunun yanında yaş da ya-
nıyormuş. örneğin tekstil piyasasında bazı fir-
malar ciddi haksızlıklara uğramışlar.
•••
Yukarıda değindiğim hususun bir kez daha al-
tını çizmek istiyorum. Devlet, kendinde kaydı
olan mükelleflerin üzerine gittiği kadar, mükellef
olması gerekirken saklananların da üzerine git-
meli, bunlan aramalı ve bulmalı.
Eğer faturalı bir yaşama geçilirse, devlet ka-
çakları yakalayabilir. Bir zamanlar sanıyorum
"sermaye birikimini" sağlamak isteyen devlet,
faturalı yaşamın üzerine gitmemiş. Ama artık sı-
rası geldi galiba...
Çalışanlar tepkili
ISKI'de 234 işçi
emekli ediliyor
tstanbul Haber Ser-
via-ISKİ'deçalısan234
ışçinın temmuzda emek-
lilikleri dolduğu gerek-
çesiyle iş akitleri feshe-
diliyor. Işçiler, anayasal
çalışma haklannm zor-
la ellennden aldığını be-
lirtirlerken ÎSKI Genel
Müdürü DursunAH Ço-
dur, 1SKİ 'de kazma kü-
rekle yapılacak bir işin
kalmadığını söyledi.
tSKÎ'de kanalızasyon,
şebeke bakımı, antma
tesisi ve pompa istas-
yonlannda çalışan, ya-
şı ve hizmet yüı dolmuş
234 işçi 14 Temmuz'da
emekli edilecek. tS-
Kl'deki fazla işçi prob-
lemi, çalışanlann 2005
yılı Ocak ayına kadar
gnıplar halınde emekli
olmalarına yol açacak.
Zorla emekli edildikle-
rini anlatan işçiler.
"Anayasal hak olan ça-
hşnıaözgüriüğümüzeti-
mizden ahnryor" dedi-
ler. Recep Tayyip Erdo-
ğan'm büyüİcşehir be-
lediye başkanlığı döne-
minde çıkanlan ve 2003
yılmda mahkeme kara-
nyla geri dönen ÎSKİ
çalışanı AB Koçak bu
konuda bölge müdürle-
rine her gün baskı yapıl-
dığmı ifade etti. tşye-
rinde örgütlü Türk-lş'e
bağlı Tes-Iş Sendika-
sı'nın kendilenne sahip
çıkmadığını ifade eden
Koçak, "Bizi çıkanp
yapüğmıız işleri yandaş-
lan özel sirketiere veri-
yorlar. Bizim üzerimiz-
den para kazananuyor-
lar, böylece daha kolay
yolsuzluk yapacaklar.
Müteahhitİerden para
kazanrjorlar" diye ko-
nuştu. . ,