Katalog

-SAYFA CUMHURİYET 22 MAYIS 2004 CUMARTESİ 14 KULTUR [email protected] Elektronik müzik festivali Phonem'in ikincisi 8-15 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşti Gölgedekalan festival...MURATBEŞER Huyumuzdur. Bir etkinJik öncesı onun reklamı yapılır: ardından pek laf edilmez. Ya da dedikodu malze- mesi varsa arkasından konuşulur. En fazla, yapılan ışlerin ne kadar ku- sursuz olduğu yazılır. Bunlann iki- si de eksık. dolayısıyla yanlıştır. Oy- sa etkınlik sonrası tartışma ve so- nuçlannı toplama işi, eğer bir sürek- lilik söz konusu ıse, bir sonrakinın daha ıyı olması adına kaçınılmaz ol- malı. Bu yıl ikincisi gerçekleşen elektronik müzik festivali Phonem. medyanın Eurovision'upompaladı- ğı günlere denk geldi. Belkı bıraz da bu yüzden hak ettiği ilgiyi göre- medi. Toplam altı güne yayılan 11 etkinliğin bir kısmı, gerek nesnel, gerekse öznel nedenlerle arzulandı- ğı gıbı olmadı. Açılış sönüktü 8 Mayıs'taki sönük açılış gecesi- ne uçağı kaçıran Cobra Killer katı- lamadı. Yoklukları gecenin özgünlüğûnü azalttı. Gecede Mouse On Mars, alışkanlıklannı yineleye- rek sürekJi blipledi, klikledı, sesleri santrfüjledı. Daha öncekı iki geliş- lennde olduğu üzere bu canlı perfor- manslan da ıyi albümlerinin altında ezildı. Gecenin setçileri ıçin söylen- meye değer bir şey yok. Babylon ayağındaki ilk geceye oldukça az in- san rağbet etti. Bunda diğer isımle- re göre Manitoba ve Schneider TM'nin az tanınıyor olmasının da etkisi vardı; belki bır sonrakı gece- nin tanınan ıkı ısmınden bin bu ge- ceye kaydınlabilirdi. 11 Mayıs akşamı Babylon"da so- ğuk ve ifadesiz suratlı solistıyle La- ti Puna, Phonem 'ın tırajı yüksek top- luluğu sıfatına sahip oldu. Aslında Lali Puna bir kuşağın beğeni ayna- sı olma taktiği ile kuşanmış tam bir mirasyedi; üstelik de müzüderinde yeru bır şey bulmak içın mikrosko- 'u yıl ikinci kez düzenlenen Phonem, medyanın Eurovision'u pompaladığ] günJere denk geldi. Belki biraz da bu yüzden hak ettiği ilgiyi göremedi. Toplam altı güne yayılan 11 etkinliğin bir kısmı, gerek nesnel, gerekse öznel nedenlerle arzulandığı gibi olmadı. Örneğin dört yabancı ismin katıldığı paneli yalnızca beş kişi izledi. ba ihtiyaç duyuran cinsten. Stere- olab ve Lush tarafindan türe bıra- kılmış klişelen kullanan, yenı soluk vermeyen ekip, kolay müzikleri, ba- sıtoyunlan ve mınımalizmi ile etkı- ledi. FourTet, bır önceki gelışınde- ki kadar olmasa da yıne ıyi bır per- formans sergıledı. Kieran Hebden çok yetenekli bir sofhvare'ci: hatta dâhi birızlenimcı. Bildiğimizparça- lanna kattığı spontan oyunlarla kü- çük heyecanlar yaşatmayı becerdi. Bır sonraki gece yine aynı mekân- da hipnotık temalar ve ritmlerle tem- posuz bir konser veren Burnt Fried- man & Jaki Liebezeit ikilisi, önlerin- de semazenler olmayan modern der- vişler gibıydiler. Yıllarca Can plaklannda dinledi- ğimiz davulcu Lıebezeıt, loop'a so- kulmuşçasına döngüsel hareketler- le adeta kurulmuş saat gibi, korg kul- lanan Friedman ise kısa cümlelerle çaldı. Elektronik müzığin VVoody Al- len ı Martin Gretschmann (ya da Console) beklentilere yanıt vereme- di. Parçalann yeni bır şeyler katılmak- sızın asıllanna sadık çalınması, al- büm dışı varyasyonlar olmaması konseri özelliksiz kıldı. Kalabalığın tt 14ZeroZero'' histerisi, Console'un tribünlere oynadığının göstergesi ol- du. Bunlar da sahnelerden salonla- ra yansıyanlar. cerekli potanslyel yakalanamadı Phonem de ülkemızde yapılan bu tip festıvallerin malul olduğu bu-ko- nuya takıldı; yalıtık olma durumu- nu aşamadı. Oysa Phonem gibi bir elektronik festival, benzerlennden daha fazlabiröneme sahipti. Ancak gerekli potansıyeli yakalayamadı; elektronik müzik kültürüne katkıda bulunma misyonundan uzak kaldı. Bunun nedenierinden bınncısi, kon- sept sınırlarının iyi çizilememiş ol- ması; ikincisi, tanıtımda ağırlık nok- talarının olmaması: üçüncüsü de sponsor katkılannın kâr hedefı gö- zetilerek kullanılmasıydı. tçinde fi- kir kınntısı bulunmayan yazılann üstüne vesikalıklannı koymaya me- raklı ve mangalda kül bırakmayan "müzik yazariarTnın konserlerde görünmemesi, yalıtık olma sürecine katkı koydu. En trajik örnek The Wire dergisi editörlerinden Rob Young'ın katıldı- ğı vvorkshop oldu. Dört yabancı is- min katıldığı panel, sadece beş kişi tarafından izlendi. Türkçe çeviri ve buradaki elektronik müzik kültürü- nün taşıyıcılan ile organik bağının olmaması, aynca tanıtımlara gereken önemın verihnemesi, organizasyon sahiplerinin kültürü küçümseyici yaklaşımlannın göstergesiydi. Bu ışin kültürü. dostlar alışverişte gör- sün diye panel yapmanın çok öte- sinde bir şey. Amaç ticaret yapmak- sa, bu ışe gönül verenlerin söyleye- cek pek bir lafi yok; ama yok elekt- ronik müzik diyorsak ya da içinde zi- hinsel üretimleri banndıran sanat- sal etkinlik lerden söz ediyorsak, bi- raz daha fazla misyonerlik gerekiyor. [email protected] Kör Atsineğinin Vızıltısı - Saska Yenilikçiplak şirketi FJec-trip Record, Saska adlı çok özel bir albüm çıkardı. Telli çaigılar ve vurmalılarda Sarp Keskiner, elektronik programlamada Bur- kay DÖDdericL davullarda Or- çun Baştürk, dokuz telli pandu- rada Savaş Çağman, tarafından oluşan Saska, Asya ve Kafkas- ya halk şiirlerini özel bir müzik- le dile getiriyor. Öz Türkçe söz- ler, gıcırtılar ve vızıltılarla yara- tılan "Sokkıır Saska" (Kör At- sineği) adlı albüm, dünya mü- ziklenni ve deneysel müziklen izleyeceklerin ilgisini çekecek bir çalışma. Saska"nın müziğin- de alışılmış müzikal standartlar bir yana bırakılmış. Hatta son yıllarda Türkıye'de yapılan çe- şitli denemelenn ötesine geç- miş. Bır tuzun kâğıda dökülme sesleri, eskı bır gaz lambasının paslı fitil ayardemirinin gıcırtı- sı, dokuz telli panduranın kasnak densinden ve eşiğinden elde edi- len gıcırtılar, ıslıklar. vızıltılar, mikrofona vurularak elde edi- len patlama sesleri kullanılmış. Müzik dünyasındon KISA KISA... • 12 yıldır yaşamını tekerlek- li sandalyede sürdüren caz gitar- cısı BarneyKessel, beyin tümö- rü nedeniyle yaşamını yitirdi. • Rollıng Stone dergisıne ka- pak olan Lenny Kravitz'in yaşa- mı, BarbecuesandBarMitzvahs adlı bir filme konu oluyor. • Kiss topluluğunun basçısı GeneSinunons. masum insanla- nn öldürüldüğü savaşlarda Ame- nka kadar tslam toplumunun da suçunun olduğunu söyledı. • Zamanında Bob Marley, Ho- race Andj, Lee Perry gibi sanat- çılann kayıtlarmı yapan Sir Cox- sone Dodd. 72 yaşında kalp kri- zi geçırerek yaşama veda etti. • Ünlü caz trompetçısi Clark Terry'ye New York fjniversite- si tarafından fahri doktorluk un- vanı verildi. • RadJohead topluluğunun gi- tarcısı Jonny Greenwood, BBC Konser Orkestrası ile klasik mü- zik yapıtlan seslendirecek. • Beach Boys topluluğunun li- den Brian Wilson, uzun süredir üzerinde çalıştığı solo çalışma- sı "Smile"ı piyasaya sürdü. Gece Yolculan'ndan ilk albüm Vokalde Edis Jlhan, davulda Bülent E. AJbayrak, ritm gitarda Uğur Arslantürkoghı, basta Yasin Arslanrürkoğlu ve solo gitarda Murat Arslantürkoglu "ndan kurulu Gece Yolculan, EMI tarafindan çıkanlan ilk albümleri ile müzikseverlerin karşısında. Albümlerini yenı çıkarmış bulunmalanna karşın Gece Yolculan, aslında 10 yıllık bir geçmişe sahip. 1993'te kurulan Gece Yolculan. o zamandan bu zamana birçok popüler müzisyen ile çalışmış, yurtiçinde ve yurtdışında pek çok konser turnesine katılmış, deneyimli bir topluluk. Melodik pop, rock olarak tanımlayabileceğimiz albümdekı şarkı sözlerinin ve bestelerin tamamı grup üyelerine ait. Gençyetenekler ilk sınavlarında çok başarılıydılar SELCENAKSEL Genç yetencklere verdikleri konserde eşük eden tstanbul Üni- versitesi De-»le# Konservatuvan Senföni OrkestrasL İstanbul'un klasik muzıkalanında önemli bu- luşma noktalanndan bıri olan Cemal ReşitRey Konser Salonu. 19 Mayıs akşamı. özel bırkon- sere sahne oldu TK. İstanbul Büyükşehir Be- ledhesiCRR GençtikFesthaB kapsarranda, ts- tanbul Ünhersitesi Deviet Konservanrvan Sen- foni Orkestras ve henüz eğjtım aşarnasında olan üç genç vırtüöz. müzıkse\erlerle buluşacaklar- dı. RamizMefik.Aslanov'un şefliğındekı orkest- ra, Aral Yüce( vıvolonsel). AKhanZeytind (ke- man) ve Eren Aydoğan'a (piyano) ilk solistlik deneyimlerinde eşlik etmenın hazırlığindayken genç solistler heyecanlı ve mutluydu. Konse- re seyircinın ılgısı ise oldukça yoğundu. İstan- bul Üniversitesi Devlet Koosen'atuvan öğre- tim görevlilen de ızleyiciler arasındaki yerle- rini almışlardı. Şef Aslano\ da öğrencılennin ilk solistlik denev ımlerinin önemıne dikkat çe- kiyordu, konser öncesi "9 yıldır buorkestraj- la çahşıj'orum. Konservanrv^nmızdaki tüm öğ- rencilerimiz gibi, çok özel ve yetenekli çocuk- lar. Çok heyecanülar,çünkü ilk defa sahneye çı- knvrlar. Son derece önemlL teknik açıdan zor eserler seçtiler. Bu çocuklann birer genç virtü- öz ada>ı olarak kendilerini bu yolia gösterecek ounalan çok mutluluk verici. " Hocalannın kendilerine her aşamada bu>Tik destek % erdı- ğıni vurgulayan Eren Aydoğan da orkestrayla çalma olanağırun sunulmasmın tartışılmaz bır önemi olduğunu belirtti "Enazındanbellibir yere gelene kadar mesleğinbdc kBrth bir ola- nak bu" diyen Aydoğan, hocasıyla teknik ka- pasıtesının ve müzikal anlayışının yeterli ola- cağı bir yapıt seçtıklennı ekledı. Şeflennin katkısı da göz ardı edilemezdi Aral Yüce de aynı zamanda hocası olan şef Aslanm'la yıl ıçm- de üzerinde çalışmakta olduğu yapıtı kararkıl- dıklarını inandığını söylüyordu. Alıhan Zey- tinci "Bu nokta> a gelmek çok güzel bir şe>'. So- list olmak. bambaşka bir duygu. Heyecanlı- >ım, bu zaten olnıalı. Önemli olan eseri en gü- zel şeküyle sunmak. Bu ilk solistlik deneyimi- miz" diyerek düşünce \e duygulannı anlattı. Konser, orkestradan FîkretAmirov 'un 'Aze- ri Kapriçyosu'yla başladı. Solistlerden Aral Yüce'nin orkestra eşlığinde seslendırdiği eser, CamiDeSaint-Saens'dan 'Viyolonsel Konçerto- su No. 1 La .VDnör'dü. Genç \ırtüözlerden Alı- han Zeytincı de arkadaşlan gibi, klasik müzik literatürünün seçkın öraeklerinden bir yapıtı, RotrÖyiçÇaj'kovski'nın •Keman konçertosu, ReMajör,Opus35"ini seslendırdi orkestra eş- liğınde FranzLiztin'Piyano Konçertosu No. 1 Mi Bemol Majör'ünü Eren Aydoğan'ın sun- masıyla konser sona erdi. istanbul Üniversitesi Devlet Konser\-atuva- n Müdürü Meral Yapah, bu yıl yaylılar ve pi- yano için bir seçme yaparak bu konserdeki so- İistlen belirlediklerini hatırlattı v e birçok ye- tenekli ve gelecek vaat eden öğrencileri oldu- ğuna. onlara böv le olanaklar sunmanın önemi- ne dikkat çektı. "Oğrenci orkestramız Türki- ye'desnandıveBonnBeetnovenFestivah'ne da- vetedildl 2002 \ilmda.Tüm bugelişmeler, oku- lumuzve klasik müzikadına çoksevindirici. Önü- müzdeki eğitim dönemlerinde bu tür uy- gulamalan sürdürmek istiyoruz." SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK İDSO Bahap Konseri' istanbul Devlet Senfoni Orkestrası (İDSO) 2003-2004 Mevsimi'ni geçen günlerde "Bahar Konseri" tamamlamışoldu. "BaharKonseri" ger- çekten halyan konuk orkestra şefi Antonio Pirol- li başta olmak üzere, solistler; Daniel Hendrick (te- nor), Çağnur Gürsan (soprano), Shankar Bhena Bhattacharya (sitar), Tanushree Bhattacharya (tanpura), VVamik Dhande (santur), Sandeah Po- patkar (tabla), Gükjeren Ayvazoğlu-Erdoğmuş'un (soprano) katılımlartyla ve çok değişik, ilginç bir re- pertuvann oluşumuyia, herzaman rastlanmayacak, özel nitelik taşıdı. Program sunuculuğunu, TVya- yınlanndan ve kitaplarından tanıdığımız, değerti dost Ali Kırca yaptı. Konser şef Antonio Pirolli'nin yönetiminde İD- SO'nun seslendırdiği Anjelika Akbar'ın bestesi "Kutsal Imler-Senfonik Şiir" ile başladı. Anjeli- ka Akbar 1968 yılında Kazakistan da doğdu. Ba- bası müzisyen ve filozof, annesi müzisyen idi. An- jelika Akbar üç yaşında piyano egitimine başlamış ve beş yaşında ilk bestesıni yazmış. Üstün yete- nekli çocuklann yetiştiği Taşkent Devlet Uspensky Müzik Okulu'nda, sonra Taşkent Devlet Konser- vatuvan ve St. Petersburg Devlet Konservatuva- rı'nda sanatını geliştirmiş. Türkiye'ye gelerek An- kara'da Hacettepe Devlet Konservatuvan'nda Doç. Turgay Erdener'den "master ve sanatta yeterli- lik derecesi" almaya hak kazanmış. Prof. llhan Baran, Doç. Ertuğ Korkmaz, Doç. Istemihan Taviloglu ile çalışmalan olmuş... Anjelika Akbar'ın ilk albümü "Su" adlı prelüdlerinden oluşan yaprt ı 1999 ve sonraki yıllarda birçok bestesiyle ülkele- re yayılmış. Anjelika Akbar'ın aldığı ödüllerden bazılan: MoskovaSobesednik Basın ödülü, SSCB Etnık Müzik ödülü, "Altın Lenin ödülü" (Taşkent Devlet Konservatuvarı), özbekistart "En Başanlı Genç Besteci" ödülü, SSCB Kompozıtörler Birli- ği "En Iyi Genç Besteci ödülü ", Nejat Eczacıba- şı 4. Beste Yanşması Üçüncülük ödülü... Anjelika Akbar'ın bu konserde izlediğimiz "Kut- sal Imler" adlı Senfonik Şiir'i, dünyaca ün\ü res- sam, antropolog, arkeolog Nikolas Roerich'ın (1874-1947) şiirinden oluşan bir bestedir. Üç bö- lümden oluşan bu bestenin "Güzellik, Sevgi ve De- vinim" adlannı taşıyan bölümleri şiirin yaratıcısı Nikolas Roerich'in "insanlara önerdiği biryaşam formülü"nöen kaynaklanmaktadır. Yazann açık- lamasına göre: "Sadece üçü birarada olunca, in- san hayatı olumlu yönde ilerier." Bestecisi Anje- lika Akbar'ın açıklamasına göre: "Eserde kullanı- lan Hint enstrümanlan Doğu mistisizmini ve bil- geliğini Batı kültürü ile sembolik olarak bir araya getirmektedir". Eserin bestecisi Anjelika Akbar, belirrtiğine göre 1989 yılında N. Roench'in özel- likle Hımalaya dağlannda yaptığı tablolanndan et- kilenmiş... Bu konserin programında seslendirilen diğer eserler: Sotori/A. Bocelli'nin "Con te Partiro", La- ra'dan "Granada", Gershwin'den "Summerti- me", D. Hendrick'in "Tango de Amor", Di Ca- pua'dan "OSoleMio". L. Bernstein'dan "Batı Ya- kasının öyküsü"nür\ şarkılan: Maria, Somevvhere, One Hand, One Heart, Balkon sahnesinden düet "Tonight", A.L. Webber'in "Phantom ofthe Ope- ra"sından düet... Böylece Doğu'dan Batı'ya de- ğişik, renkli ve ilginç bir konser izledik. IDSO'nun başkemancılık (konzert-meister) gö- revini üstlenen değerli viyolonist Yusuf Güler Ak- söz'ü, uyumlu şefAntonio Pirolli'yi, Shankar Bhat- tacharya Hint Müziği Topluluğu'nu, solistler Dani- el Hendrick (tenor), Çağnur Gürsan (soprano), Gülderen Ayvazoğlu-Erdoğmuş (soprano) ve tüm orkestra sanatçılannı bu "Bahar Konseri" için al- kışlarız. P Mem-U Zin artık dans tiyatrosu • Kültür Servisi - Mem-U Zin destanı dans tiyatrosu biçimınde bu akşam Muammer Karaca Tiyatrosu'nda sergilenecek. Kürt şaır ve yazar Ahmede Hani'nin 300 yıllık aşk destanı Mem-U Zin geçtiğimiz yıllarda yönetmen Cmit Elçi tarafından sinemaya uyarlanmıştı. Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) Halk Danslan Bölümü o>oınculanrun 7 aydır süren çalışmalan sonucu ortaya çıkan "Mem-U Zin", dans tiyatrosu biçimiyle izleyicilere sunulacak. Dansçılann repliklennın bulurunadığı, halk danslan, modern dans ve anlatım dansuıın sentezinden oluşan oyunda, Mem ve Zin arasındaki aşk hikâyesi çerçevesinde toplumun yaşadıklan anlatılıyor. Apo Kaya'nm sahneye koyduğu Mem-U Zin'in galası, bu akşam saat 20.00'de Muammer Karaca Tiyatrosu nda yapılacak. Huong Thanh - Mangustao (ACT-Equinox Mu- sic) Michael RiessJer - Ahı Vita (ACT-Equinox Music) Nils Landgren - Funky Abba (ACT-Equinox Mu- sic) Viktoria Tobtw - Shıning On You (ACT-Equinox Music) Various Artists - Magic Moments 2 (ACT-Equinox Music) JuHa Hübnıann Trio - Come Closer (ACT-Equ- inox Music) Gipsy Kings - Roots (Sony) Cypress HiD - Till Death Do Us Apart (Sony) Harr>- Connick Jr. - Only You (Sony) Mansurian/ Kashkashian - Monodıa (ECM-RKD) Tomasz Stanko - Suspended Night (ECM-RKD) Charles Lloyd - Which Way is East (ECM-RKD, Enrico Ravâ - Easy Living (ECM-RKD) Aubade - Lecons De Tango (Warner Bros.-Balet) Natasha St Pier - L'instant D'apres (Sony) Burçin Büke - Personal Touch (DMC) Divine Comedy - Absent Friends (EMI) The Vines - Winning Days (EMI) VVestside Connection - Terrorist Threats (EMI) Various Artists - Forever Love (EMI)