Katalog

22 MAYIS 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 59. genel kurul için hazırlanan raporda ekonomideki olumsuzluklara dikkat çekildi TOBB'den 'işsizlik' uyansıANKARA (CumhuriyetBürosu) -TOBB Başkanı RHatHisarakhoğ- lu, bugün yapılacak genel kurul için hazırlanan raporda, ekonomi- deki olumsuzluklara dikkat çekti. Hisarcıklıoğlu, "yapısalreformlar- dakiyavaşlamayı, büyümeyekarşm artan işsizliği ve cari işlemkr açı- ğındaki yüksehneyi" 2003 yılında ekonomide yaşanan olumsuz geliş- meler olarak sıraladj. 2003 yılında ekonomide olumlu adımlar atıldığını ancak bazı olum- suz gelişmelerin de olduğunu vur- gulayan Hisarcıklıoğlu şu saptama- larda bulundu: "tşsiztik, 2003 yıhnda da önemi- ni korumaya devam etmiştir. lşsiz- lik oranmdakj arüş sadece bugünü değil, ülkemian gdeceğini de doğ- • Seçimsiz yapılacak genel kurula yeni yasa damga vuracak. Yeni yasaya göre TOBB başkanı. oda ve borsa başkanları ile kurul üyeleri en fazla iki dönem başkanlık yapacak. rudan etkileyecek bir olgudur. Bu nedenk istikrar programlan ile el- de edilen başanlann kahcı olması için işsizlik sorunu çözülmeB ve ya- pjsalreformlartamamlanmahdjr." Koltuğa yapışmak yok TOBB yönetimi, hafta içinde TBMM'de yasalaşan TOBB Yasa- sı sonrasında ilk kez delegelerle bir araya gelecek. TOBB Yasası için yapılan toplantılarda ticaret odala- n başta olmak üzere bazı odalar; getirilen yeni sistemin birligi za- manla politize edebileceği eleştiri- sinde bulunmuştu. Ancak "Yasa- ıun tüm taraflann görüşleri doğrul- tusunda hazırlandığı ve bir uzlaşı yasası okluğu" görüşü öne çıkmış ve yasada herhangi bir değişiklik yapılmamıştı. TBMM'de kabul edilerek Cum- hurbaşkanlığı'na gönderilen TOBB Yasasfnda, oda ve borsa başkanlannın görev süresi üst üste 2 dönemle sınırlandınlıyor. Yasa, oda ve borsalar üzerinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın denetim yap- masını da öngörüyor. TOBB'nın 59. genel kurulu, se- çimlerin bir yıl ertelenmesi nede- niyle bugün seçimsiz olarak top- lanacak. Genel kurula, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan"ın yanı sıra Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yar- dımcısı Abduüah Gül, Devlet Ba- kanı ve Başbakan Yardımcısı Ab- düllatifŞener. Devlet Bakanlan AB Babacan, Kürşad Tüzmen. Sanayi ve Ticaret Bakanı An' Coşkun ile Adalet Bakanı Cemil Çiçek'in ka- tılması bekleniyor. Genel kurula CHP Genel Başka- nı Deniz BaykaL DYP Genel Baş- kanı Mehmet Ağar, siyasi parti temsilcileri, çok sayıda milletveki- li ve bürokrat da katılacak. Genel kurul öncesi dün de bir akşam yemeği verildi. İstihdam yaratılmadı Havayolunu tercih edenlerin sayısı yüzde 150, THY'nin müşterisi yüzde 50 arttı Yolcu ucuzhığa uçuyor• Petrol fıyatlannın bu seviyede tutunması durumunda, 45-50 dolara çıkmadığı sürece zam düşünmediklerini yineleyen THY Genel Müdürü Gündoğdu, 13 yeni uçak kiraladıklannı dile getirdi. Ekonomi Servisi - Petrol fıyatlannın bu seviyede tutunması, 45-50 dolara çıkma- dığı sürece zam düşünmediklerini yine- leyen Türk Hava Yollan (THY) Genel Müdürü Abdurrahman Gündoğdu. ver- gilerin düşürülmesi ve rekabetin artma- sıyla yolcu sayısında yaklaşık yüzde 150'Iik bir artış sağlandığını, yurtiçi ha- vayolu taşımacılığında aylık 500 bin olan ortalama yolcu sayısının şu anda 1 mıl- yon 200 civannda seyrettiğini söyledi. Gündoğdu, sorulan yanıtlarken THY'nin de yolcu sayısında yüzde 50 artış olduğunu belirterek 13 yeni uçak kiraladıklannı ve bunlann gelecek ay uçacağını dile getirdi. Gündoğdu, Airbus ve Boeing'le ay- lardır sonuçlanmayan uçak alım görüş- meleriyle ilgili olarak da "Yüksekfiyat- tan almak istemiyonız. Sonuçlamrsa 19 uçak düşünüyonız, yazın ahnahyız. KJ- şuı almamız uygun değil. Ancak uygun obnazsa, anlaşamazsak hiç almayabüiriz de, küçülebiliriz. Artık özel havayohı şir- ketkri de pazan doldurabilir" dıye ko- nuştu. Gündoğdu, RJ uçaklanndakı pas- lanmayla ilgih olarak da "Bu son anda çıkû. Bakmu üretici firmanın kendisinin üsdenmesinin istiyoruz" dedi. Gündoğdu. anlaşma noktasına geldik- lerini. tazminat davasında olumlu sonuç alamayacaklan için buna başvurmaya- caklannı söyledi. THYileZorhı Enerji'nin «enel müdürieri Abdduraman Gündoğdu ve Erhan Çetinok dün ortak hizmet anlaşması imzaladL (Fotoğraf: AA) 16 milyon dolarlık bakım anlaşması THY ile Zorlu Enerji Grubu bün- yesindekı Zorlu O&M arasında or- tak hizmet anlaşması imzalandı. Anlaşma, THY ile Zorlu O&M'nin Türkiye ve çevre ülkelerdeki en- düstriyel gaz türbinlerinin bakım iş- lemlerinde ortak hizmet vermesini öngörüyor. THY Genel Müdürü Abdurrah- man Gündoğdu, işbirliğinin şımdı- ye kadar yurtdışında yapılan ve uzun zaman alan türbin ile enerji üretım tesislerinin bakımıyla ilgili işlerin yurtiçinde yapılmasuıa ola- nak tanıdığını, böylelikle hem döviz tasarrufu getireceğini hem de istih- damı arttıracağını kaydetti. THY'nin motor ve diğer bakımlar- la ilgili toplam cirosunun 150-200 milyon dolar olduğunu belirten Gündoğdu, Zorlu Enerji'yle bu or- taklıkla yılda yaklaşık 16 milyon dolar civannda bakım anlaşması sağlanmasını beklediklerini ifade etti. Zorlu Enerji Grubu Genel Mü- dürü Erhan Çetinok da konuşma- sında anlaşmayla Türkiye'deki bil- gi bırikiminin birleştirildığini, ışbir- lıği sayesinde yurtiçinde ve yurtdı- şında hizmet vermeyı hedefledikle- rini söyledi. THY, motor atölyesı için 50 mil- yon dolarlık yatınm yaptı. TUSIAD: istikrar hâlâ çok uzak Ekonomi Servisi - TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabana, "Bugün getinen noktada, enflasyonla mücadele açısından önetnli kazanımlar sağtanmasma karşm, istikrara giden yolda ahnması gereken daha çok mesafe olduğu acıkür" dedi "Ekonomik tcmeDerdcki hileşmenin işgücü piyasalanna yansunası gerçekleşmedi, yeterli istihdam olanaklan yaraolmadı ve işsizlik sorunu ciddiyetini korudu" diyen Sabancı, belırlenmiş stratejiler doğrultusunda yeni üretim kapasiteleri yaratılarak "sürdürülebüir'' ekonomik büyümeye kavuşmanın, Türkiye için son derece önemli olduğunu sözlenne ekledi. Sabancı, Almira Otel'de düzenlenen BUSİAD ödül töreninde yaptığı konuşmada, programla birlikte, ekonomik temellerdeki güçlenmenin belirginleşmeye başladığını belirtirken şu görüşlere yer verdı: "Enflasyon ve faizler düşerken, üst üste iki yıl öngörülenin üzerinde büvüyebildik. Ekonomik ifişkflerin yeniden yapdandığı bu süreçte yüksek verimİuık aroşlan gercekJeştirdik, matiyetierimizde ise önemli ölçüde gerüemder vaşadık. Ancak, bugün gefinen noktada, enflasyonia mücadele açısından önemli kazanımlar sağlanmasma karşın. istikrara giden yolda ahnması gereken daha çok mesafe olduğu açıktuf Sabancı, IMF ile devam etmenin, karşı karşıya kalınan risklerden korunabilmek için gereken "güventi tjmanı" yaratacağını, yapısal reformlarla birlikte orta ve uzun vadede "sürdürülebiKr" büyümeyi gerçekleştırmenın de temellerini oluşturacağını vurguladı. /İüKÜMETÎN İŞSİZLİK STRATEJİSÎ Kadın istihdamı arttunlmalı EBRUTOKTAR ANKARA - Hüküme- tin işsizliği azaltmak ve ülke genelinde istihdamı sağlamak üzere kurduğu "İstihdamı Geüştirme ve Koordinasyon Vlerkea", hazırladığı raporda, 15 maddelik eylem planı hazırladı. Kadın istihda- mınm arttınlması gerek- tiği saptamasında bulu- nulan raporda, el işi ve halıcılık gıbi kursîann çözüm sağlamadığı, ko- nuya ekonominin makro ekonomik hedefleri açı- smdan bakılması gerek- tiği ortaya konuldu. 8 yıllık kesintisiz te- mel eğitimin çocuk işçi- liğine büyük bir darbe Mirduğu saptaması yapı- lırken 11 >ıllık eğıtimle bu sorunun tamamen or- adan kaldınlabileceği \Tirgulandı. AKP döneminde ku- rulan İstihdamı Geliştır- me ve Koordinasyon Merkezi ise hazırladığı raporda, Türkiye gene- linde işsizlik oranının yüzde 10.3, tarun dışı sektörde yüzde 14.6 ol- duğuna dikkat çekti. Ra- porda, Türkiye genelin- de ışsizlerin yüzde 17.9'lik (429 bin kişi) oran ile en büyük bölü- münün ilk kez iş arayan- Iar,yüzdel6.1'inin(385 bin kişi) işten çıkanlan- lardan oluştuğu sapta- ması yapıldı. Raporda, en yüksek işsizlik oranı- mn yüzde 20.3 ile Gazi- antep'te en düşük işsizli- ğin ise yüzde 10 ile An- talya'da olduğu ifade edildi. Ağırlık tarımda Raporda, istihdam edi- lenlerin yüzde 27.2 'sinin kadınlardan oluştuğuna dikkat çekilirken bu ora- nın geçen yıla göre azal- dığı belirtildi. Geçen yı- la göre 721 bin kişi aza- lan kadın istihdamının ağırlıklı olarak tanm sektöründe çalıştığına dikkat çekildi. Kamuda istihdam edi- lenlerin sayısınm geçen yıla göre yüzde 2.8 azal- dığı ortaya konulan ra- porda işsızliğe karşı, böl- gesel geri kalmışlığın önlenmesi için vergi, enerji indiriminin sağ- lanması, KOBl'lerin desteklenmesı, işsizlere eğitim verilmesi, kadın istihdammın arttmlması gibi 15 maddelik bir ey- lem planı sunuldu. Irak9 tan 250 bin toıı hurda getirfldi İSKENDERUN (Cumhurrv«t) - Irak'tan Türkiye'ye getirilen savaş artığı hurda miktan 250 bin tona ulaştı. Iskenderun Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Başkanı Bülent Bozdoğan hurdalar arasındaki patlayıcılann aynmının fabrikada değil. Irak'ta yapılmasını ıstedi. Iskenderun OSB'deki Ekinciler Demir Çelik fabrikasının hurdalığmda meydana gelen ve 2 kişinin ölümü, 1 kişinin ağır yaralanması ile sonuçlanan patlama. dikkatlen Irak'tan Türkiye'ye getinlen savaş artığı hurdalara çekti. Iskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Bedrettin Öz, hurdalann sa\r aş artığı olmalan nedeniyle potansıyel tehlike taşıdığına dikkat çekerek "Irak'ta 1 milyon ton daha savaş aröğı hurdamn olduğunu bilivoruz. Bu hurdalan alan firmalara u>anlanmız oldu. Hurdalar, birinci aşamada toplandjğı merkez olan Zaho'da, ikinci aşamada Türkiye sınınnda, üçüncü aşamada ise İskenderun'da oluşturulacak geniş bir arazide kontroklen geçirinneiL Aynca ahcı firmanjn bununla yetinme>ip kendi işletmesinde de kontrol yapması şart" dedi. Hurdalann son dönem lerde zamlandığını ve tonunun fiyatımn 250 dolardan 350 dolara kadar yükseldiğine dikkat çekildi. tki kişinin yaşamına mai olan hurdalann Irak'ta aynşünbnası istendL (AA) EkonomiKoordinasyon Kurulu gelişmeleri değerlendirdi Hükümet 'dalgalanmaya' çözüm anyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükü- met, ekonomide yaşanan dalgalanmaya çö- züm anyor. Ekonomiyle ilgili bakanlardan oluşan Ekonomi Koordinasyon Kurulu, dün bir kez daha bir araya geldi. Kurulun gün- demini. pıyasalardaki gelışmeler oluşturdu. Kurul toplantısında. Başbakan Yardımcı- sı Abdüllatif Şener, Devlet Bakanlan Kür- şat Tüzmen, Ali Babacan, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ve Sanayi Bakanı AH Coş- kun hazır bulundu. Toplantıda, ekonomide "pembeden griye dönen tablonun" masaya yatınldığı belirtildi: ^ Yılın ilk 2 ayında can açık rakamlan beklentılenn üzerinde çıktı. Ekonomi bürok- rasısi man ve nisan ayında bu açığın daha da büyüyeceği yönündeki mesajlar veriyor. • Hükümet yetkililerinin kur ve faizdeki hareketlenmenin geçici olduğu yönündeki açıklamalanna karşın kur ve faizde yukan dönük dalgalanma sürüyor. • IMF'yle ilişkılerde 2005'ten itıbaren izlenecek yöntem de belirsizliğini koruyor. Ekonomide kendi içinde koordinasyonu sağlamak için kurul oluşturan hükümet, sos- yal kesimlerle koordinasyon ve diyaloğu ise unuttu. Yasası gereği her 3 ayda bir toplan- ması gereken Ekonomik ve Sosyal Konsey, 7 aydır toplanamıyor. Konseyin kasım ayı için- de yapılan son toplantısında, ASO Başkanı ZaferÇağiayan kalp krizi geçırmışti. Konsey, işçi, iş\eren ve çeşitli sektörlerin temsılcile- riyle hükümet üyelerinden oluşuyor. İŞÇİNİN EVRENtNDEN ŞÜKRAN SONER Peynir Gemisi "Laflapeynirgemisiyürümüyor". Başbakan Er- doğan'ın Filistin ve Irak'ta en son yaşananlar için, bir tür devlet teröründen söz etmesi, evde kansı- nın ağladığından yakınmasının, "vatandaşa se- lam" ötesinde, sonuçta Türkiye'nin yerine açıklık getirme anlamında bir değeri yok. IsraıTin, ABD'nin, insan haklannı, insanlık veakıl dışı ölçülerie katleden, uluslararası geçerii sözleş- melerin tüm ilkelerini ayaklar altına alan, devlet te- rörü niteliğindeki uygulamalarının, vahşetin her gün bir yeni boyutu ile karşı karşıyayız. ABD'nin Irak'ta yapabildikleri, IsraıTin Filistin'de yapabile- ceklerinin yolunu açıyor. Olabilirligi olamazmış gibi ortaya çıkan ağır iş- kence eylemlerinde gülerek poz verebilmiş işken- cecilerin şokunu atamamıştık ki.. işkenceci aske- rin yargılanması aşamasında ABD'de ailesi ve ya- kınlannın ceza almama adına ayin düzenlemeleri- ne, dua etmelerine tanıklık ettik. Iraklıları bırakınız insan, canlı olarak bile algılamayan bir kültür, sa- dece özel eğitim almış işkenceci kimliğinde değil, sıradan ABD vatandaşına ulaşmış, bilincine, kim- liğine yansımış. Ayncalıklı insanlar, kültürier ola- rak, çıkarian adına, başka insanlar ve küttür- lere her tür vahşeti uygulayabilirler. Öncelikle onların yaşamlannın, çıkarlannın, zenginlikle- rinin korunması geçerii. Uygatiık, herkes için insan haklan, demokrasi.. hepsi palavra.. ABD işgalıne bir biçimde direnen ya da kendi ya- şam hakkını korumaya çalışan Iraklı, kendi toprak- lannda yaşamaya, haklannı korumaya çalışan Fi- listinli, sonuçta engel, tehdıt oluşturduklanna gö- re yok edilebilirler. Zengin Kuzey, yoksul Güney ayırımı, ırklar, dinler ayınmı olarak da giderek da- ha ilkel, vahşi boyutlar kazanıyor. Zengin, özgür, güzel yaşam hakkı kutsal olanlar ve onlann haklannın, çıkarlannın sürdürülebilmesi adına her tür yoksunluğa, hak istemeye kalkıştıkla- nnda işkence görmeye, yaşam haklan bile alınmaya mahkûm sayılanlar. Eğer bu son vurgulamam, yeni dünya sömürü düzeninde geçerii, abartı değilse, ABD, Israil, AB halklan, neden bu tabloyu değiştirecek etkinlikte insan haklan, evrensel değerler, demokrasiyi ge- çerii kılacak caydıncı güçleri oluşturamıyorlar? Ne- den emperyal, tekel çıkarlannın uluslararası finans örgütleri egemen, belirieyicı güçte, en geniş kap- samlı ülkeler katılımlı örgüt BM, insan haklan, ev- rensel hukuk, uluslararası sözleşme ve ilkelerin, ül- kelerin haklı çıkar dengelerinin kollanması, korun- masında bir işe yaramıyor? Ebette Israil'de iktidarın sınır tanımaz işgalci, vahşi açılımına karşı banş için sokağa dökülenle- rin eylemleri çok anlamlı, değerli. ABD'de şahin- lerin politikalarına karşı insana ait değerlerle tep- ki koyanlann ABD koşullannda özgünlüğü saygı- değer. AB'de Irak işgali öncesi duyartılığın işken- ce görüntülerinin ardından güçlenmemesi, hele Israil'in boyutlanan devetterörü uygulamalan kar- şısındaki cılız çıkışlar düşündürücü. (Ispanya özel örneği doğrusu, terör kendi canlannı yaktığında or- taya çıkan birsavunma refleksini henüz aşmış de- ğil. Ingiltere, Almanya, AB'nin diğer ülkelerindeki iktidar politikalannın sorgulanmalan da ne yazık ki, kendilerine yansıyanlarla sınırlı gibi.) Ürkütücü olanı yoksul Güney, insanlığın çoğun- luk cephesinde yaşanmakta olan çöküş. Islam ül- keleri kendilerini hedef alan saldınlar, işkenceler, ırk ve dınsel horianmalara karşı ikisi de çıkış ola- mayan cepheleşme içindeler. Isyan edenler dün- yanın en donanımlı güçlenne karşı en olabilmez- le, terörle karşı durmaya çalışıyorlar. Teslim olan- lar kimliklerıni, her şeylerini satıyoriar. Hem terör cephesinde direnmeyi seçenler hem de emperyal güçlere teslimiyette sınır bilemeyenler, sonuçta en çok da kendi halklanna zarar veren bir çıkmazın içindeler. Arap, Islam dünyası, kendilerini, halklannı hedef almış son işkence belgelerinin, Filistin dramının ardından hâlâ çok tepkisiz ve duyarsız. Anlamlı tek tepki, petrol fiatlannın yükseltilmesi. Sonuçta çarpık haksız düzeni yaratanlardan çok en ma- sumlann, tüm dünya halklannın en altta kalanlan- nın, insanlığın, çoğunluğun, işsizlik ve yoksulluğu- nu patlatacak bir bedel. Çarpık bir başka tepki de, hem terörle direnmeye kalkışanlar hem de siyaset- te teslimiyetlerinin dozunu arttıranların akla, bilime sarılmak yerine şeriatın yorumunda giderek bağ- nazlaşmalan. Kendi halklanna, tabanlarına yöne- lik şiddeti, baskıyı arttırmalan. İki camı arasında sıkışmış, binamaz Erdoğan hükümetinin konumu da giderek zortaşıyor. Sak- lanamayan vahşetin söylemde kınanması Ortado- ğu'da üstlenilmiş suç ortaklığı rolünden sıynlma- ya yetmiyor. NATO toplantısının tarihı yaklaşıyor. Erdoğan hükümeti ABD'nin yeni isteklerinin kar- şısında durabilecek mi? Lafla peynir gemisi yürü- müyor. Amerikan kıtasına açılıyor Süsler, Küba y da finn üretecek CANHAOOĞLU ESKİŞEHtR - Da- yanıkb tüketim malze- mesi ve soba üreticisi Süsler. Küba'da fabri- ka açıyor. Üç yıl önce dönemin Eskişehir Tepebaşı Be- lediye Başkanı Ahmet Ataç ile Küba'mn An- kara Büyükelçisi >B- guel Lamazares tara- fından atılan dostluk köprüsü meyvelerini vermeye başladı. iki yıl önce büyükelçi La- mazares'in Süsler'in Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi'ndeki fabrikasını gezmesiy- le başlayan işbirliği ça- lışmalan sonuçlandı. Süsler AS Yönetim Kurulu Başkaru Metin Sürer, fabrika yöneti- cileri, Büyükşehir Be- lediye Başkanı Prof. Dr. Yümaz Büyüker- şen ve Ahmet Ataç'la Küba'ya yaptıklan resmi ziyaretten olum- lu sonuçlarla döndük- lerini söyledi. Küba'da başlangıçta montaj şeklinde üre- tim düşündüklerini belirten Sürer, "Rus teknolojisi ile çahşan eski bir fabrikayı bize verecekler. Biz de Kü- ba'ya aktaracağımız montaj teknoloji ile üreteceğimiz dayamk- h tüketim maOarnu hem Küba'da hem de Latin Amerika iilkele- rinde satacağız. İyi bir ticaret olacağını zan- nediyoruz" dedi.