Katalog

4KASIM20O4PERŞEMBE CUMHURİYET SAYF lli\İjJlil\LJlil\ [email protected] • • M i i i i i ı ı i i i i ı aısnaDcg cumnunyet.com.tr X J Başkanlık seçimlerinde önce kilit duruma gelen Ohio sonuçlanm almak isteyen Kerry, farkı görünce pes etti ABDyeniden 'Bush' dediDış Haberler Servisi - ABD'de ön- •ceki gün yapılan çekişmeli seçimi Cumhuriyetçi Başkan George Bush ücinci kez kazandı. Önce seçim so- lauçlanna itiraz eden Demokrat aday J o h n Kerrj' dün akşam saatlerinde B u s h u arayarak yanştan çekıldigi- ıxi söyledi ve kutladı. Başkanlık seçimi Ohio eyaletinde kdlitlenirken Bush daha kesın sonuç- l a r belli olmadan zaferini ilan etti. FCerry ise uzun süre Ohio kartını oy- nayarak yenilgiyi kabul etmedi. Ba- ZM teknik sorunJar ve seçim görevli- lerinin yorgunlugu nedeniyle New Mexico ve Iowa eyaletlerindeki sa- y ı m da gecikti. Dün akşamüstü, oyların yüzde 99'unun sayılmasından sonra açık- lanan kesin olmayan sonuçlara gö- re, Bush ülke çapındaki oylann yüz- d e 51'ını (58.347.318), Demokrat aday John Keny ise yüzde 48'ini (54.829.945) aldı. 50 eyalet ve Washington DC'den oluşan 51 seçim bölgesinden Bush 28, Kerry 20'sinde seçimi kazandı. Beyaz Saray fazla beklemedi Beyaz Saray, Ohio, New Mexico ve Iowa'daki sayım tamamlanmadan Bush'un zaferini açıkJadı. Geçendönemde Floridayüzünden kilitlenen seçimler bu kez de Ohio nedeniyle düğümlendi. Ancak dü- ğüm, Kerry'nin erken pes etmesiy- le çabuk çözüldü. Üç eyalette sonucun belli olma- masına karşın Beyaz Saray Genel Sekreteri Andrew Card, Bush 'un se- çimi kazandıfını bildirdı. Bush'un Ohio'da, "istatistiki olarak geçileme- yecek" bir avantaja sahip bulundu- ğunu belirten Card, "Bush ülkemizm tarihinde raJdbinden en fazla oyalan başkan oldu" dedı. Ohio'da Bush'un 140binoylaön- de gittiğini söyleyen Card, Bush'un Kerry'ye ülke çapında 3.6 milyon oy fark attığını söyledi. Card'ın açık- lamasından saatler sonra, TSl saat 18.00 civannda bir durum değerlen- • George Bush, yeniden başkan olması için gereken 270 seçici oyun 254'ünü aldı. 20 seçici oyu bulunan Ohio'da da seçimi Bush'un aldığını gören rakibi John Kerry, danışmanlanyla tartıştıktan sonra Bush'a telefon ederek "TebrikJer Başkan" dedi. Iki lider de artık birlik zamanının geldiğini söyledi. Bush terörle mücadeleyi sürdüreceğini açıklarken, Kerry'yi destekieyen dünya halklan endişe içinde Bush'un yeni "icraatını" beklemeye başladı. dirmesi yapan Kerry ve ekibi yenil- giyi kabul etmek zorunda kaldı. Kerry Bush'u telefonla arayarak yanşı kay- bettiğini söyledi ve "Tebrikler Baş- kan'' dedi. Bush da Kerry 'yi "değer- li, sert veonuriu"bir rakip olarak ni- telendirdi. Kerry yenilgiyi kabul etrikten son- ra yaptığı açıklamada, ABD'nin top- lumu bölen derin görüş aynhklan- nı gidermek için çaba harcaması ge- rektiğini söyledi. John Kerry, Bush'la yaptığı telefon görüşmesinde, "ze- hirfi ve bölücü" seçim kampanyası- nın arduıdan ülkeyi birleştirmenin gerektiği üzerinde görüş bırliğine vardıklannı beliiterek "Ufliemizde- kj böhınmeninyaraföğı tehükeJerden ve ortak bir zemin yaratarak ülke- dc bhük ohısrurnıaniE gerektiğinden sözettik''dedi. "Şansun olsa bırakmazcbm" Ohio'dan gelen ilk sonuçları değerlendirdikten sonra Bush'u yenmenin imkânsız olduğu sonucuna vardığını belirten Kerry, "Sonuç seçmenler tarafindan belirienmeü, mahkemetarafindan değflL Kazanma şansımız bulunsaydı mücadeleyi bırakmazdun. Ama,oylann tamgmı sayıisa bile Ohio'yu, yani seçimi kazanma şansımız yok" dedi. Bush yine 'terör' dedi Başkanhğı ikinci kez kazanan Bush, Kerry'nin konuşmasının ardındanyaptığı açıklamada, uzlaşma mesajı verdi. Bush, "Uhısumuzdan aldığunız güce dayanarak terörle mücadelenıizi sürdüreceğiz'' dedi. Bush, VVashington'daki Ronald Reagan binasında, rakibi Kerry'ye oy veren yaklaşık 55 milyon seçmene yaptığı çağnda. "Sizlerin desteğine ve güveninjze ihtiyaeım var. Bunun için her şeyi yapacağım. Bizi Amerikah yapan şeyler şunlar: Tek bir ülke, tek bir anayasa ve ortak bir geieceğhniz var. Bunlar bizi bağnyor. Birtikteçahşainn" diye konuştu. Yak- laşık 200 milyon seçmenin bulun- duğu ABD'de yaklaşık 110 milyon kişi oy kullandı. Katılım, 2000 yılı seçimlerine oranla yüksek oldu. Kentii Kerry'ye, köylü Bush'a AJ3D'nin en büyük eyaleti KaJifor- niya'nın 55 seçici oyu, beklendığı gibi John Kerry'ye gitti. Bush ise, 2000 yılı başkanlık seçiminin gün- lerce tıkanmasına yol açan ve bu se- çimde de kilit önem taşıyan eyalet- lerden Florida'da kazanarak bu eya- letin 27 seçici oyunu aldı. Beklendiği üzere, Bush dogum ye- ri Teksas'ı, Kerry de senatörü oldu- ğu Massachusetts'i aldı. Teksas'ın 43, Massachusette'in 12 delegesi bu- lunuyor. New York gibi büyük kent- lerde her zamanki gibi Demokratla- nn adayı kazanırken Cumhuriyetçi- ler ağırlıklı olarak kırsal kesimin oyunu alıyor. Seçiciler Kurulu 6 Ocak 2005'te toplanarak Bush'u yeniden başkan seçecek. Bush 20 Ocak'ta yemin ederek ikinci 4 yıllık dönem için göreve gelecek. OĞUNLUĞU KORUDULAR Kongreyine Cumhuriyetçi Dış Haberler Servisi - ABD'dekı Kongre se- çimlerinde Cumhuriyet- çilerhem Senato'da hem de Temsilciler Mecli- si'ndeki çoğunluklarını korudu. Cumhuriyetçi Parti, Temsilciler Meclisi 'nde seçimler öncesinde 227 olan sandalye sayısını 228'e çıkardı. Demok- ratlar ise 205 sandalye- den 199'aindi.435san- dalyeli Meclis'te bir ba- ğımsız bulunurken ço- ğunluğu kazanmak için de 218 sandalye almak gerekiyor. Cumhuriyetçıler, böy- lece 10 yıldır ellerinde tuttuklan Temsilciler Meclisi'nin kontrolünü 2 yıl daha uzatmış ol- dular. Cumhunyetçiier daha önce de 1933 'te bi- ten bir dönem için 12 yıl boyunca Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu ellerinde tutmuşlardı. Senato'da da George Bush'un partisi etkinlı- ğini arttırdı. Sandalye sayısını 51 'den 53'e çı- karan Cumhuriyetçiler, Demokratlann elindeki Georgia, Kuzey Caroli- na, Güney Carolina, Lo- usiana senatörlüklerini de ele geçirdi. Demok- ratlann, 3 Ocak'ta yeni döneme başlayacak Se- nato "daki sandalye sayı- sı ise 48'den 44'e düştü. Cumhuriyetçi Tennes- see Senatörü Bifl Frist, "Halk,bugündoğruyol- da olduğumuzu söyle- nüştk Bizde buyolda de- vam edeceğiz" dedi. ABD Senatosu'nun önemli süprizlerinden biriyse demokrat azınlı- ğın lideri Tom Dascb- le'ın seçimlen kaybet- mesiydi. SENATODA BİR SİYAH Dış Haberter Servisi -ABD'de, başkanlık seçiminin yanı sıra yapılan Kongre seçimlerinde, Kenyalı bir baba ile ABD'Ii bir annenin oğlu olan Demokrat Partih Barack Obama, lllinois senatörlüğüne seçildi. Obama, ocakta toplanacak Kongre'deki 100 senatör arasındaki tek siyah olacak. 43 yaşındaki Obama'ya Demokrat Parti 'nin gelecekteki başkan adayı gözüyle bakıhyor. I AUŞMALARIENGELLENDİ G^özienıciler beğerunedi Dış Haberier Servisi - ABD başkanlık seçimle- rini izleyen uluslararası gözlemciler, büyük çekiş- menin yaşandığı Ohio'da oy kullanılan merkezlere girmelerine izin verilme- diğini kaydederek ABD seçim sistemini eleştirdi. Avrupa Güvenlik ve Iş- birliği Teşkilatı'mn (AGİT) Danimarkalı par- iamenteri Soeren Soen- dergaard, seçimlen izle- mek için resmi olarak ça- ğınlmalanna karşın bazı merkezlere görevlerinin bildirihnediği- ni kaydetti. So- endergaard, "Seçmen oda- iannaalnuna- dıkOhio'daki 4 merkezden üçüne girme- mizedeizinve- rttmediBuhat safhada küs- tahhknr''dedi Florida'da görev yapan AGİTgözlem- cısı Carina Christiensen de, Cumhuri- """ ~ yetçi Parti'ye ait bir ofi- se girmek istediğinde po- lis çağırdıklannı söyledi. Zorhık çıkanldı ABD'de yerel seçim ya- salannın, ilçelere göre farkklık göstermesi, hem gözlemcilere zorluk çıka- nyor hem de bazı eyalet ve ilçelerde seçim mer- kezlerine girihnesini en- gelliyor. Da başkan arasında gi- dip gelen Ohio eyaleti yetkılileri de sahip oldu- ğu yasalara dayanarak AGÎTgözlemcilerinin se- ;im merkezlerine girme- C A J eçimleri izleyen uluslararası gözlemciler, ABD seçim sistemini Kazakistan ve Sırbistan'dan dahageri buldu. sine izin vermediler. Amerikan seçim siste- minin Venezüella, Kaza- kistan ve Gürcistan'dan bile geride kaldığını belirt- ten gözlemciler, seçim merkezlerine erişimleri- nin Kazakistan'dan daha zor olduğunu ve oy pusu- lalannın Gürcistan'dakin- den daha karmaşık oldu- ğunu vurguladılar. Miami'deki seçim bü- rolannda görev yapan AGlTgözlemcisi Konrad Ofczewski, "DoğruyıısÖy- lemek gerekirse birkaç ay ~.. , .,.„.,. önce Swbis- ' tan'da iziedi- ğim seçimler çokdahabasit- ti" dedi. Sırbis- tan'ın tek bir seçim yasasına sahip olduğu- nu kaydeden Olszevvski, kâ- ğıt oy pusula- lannınkullanıl- masını diğer tüm yöntemle- re tercih ettiği- ni de belirtti. Kanada Se- Konse- EYALET Alabama Alaska Arizona Arkansas K. Carolina G. Carolina Colorado Kuzey Dakota Güney Dakota Florida Georgia Idaho Indiana Kansas Kentucky Louisiana Mississippi Missouri Montana Nebraska Nevada Oklahoma Tenessee Teksas Utah Virginia Batı Virginia VVyoming Kaliforniya 2004 Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Bush Kerry Eyalet seçimlen Connecticut Kerry VVashington DC Kerry [Hawaii Kerry r ...."I lllinois _Kjrry_ çım yi'nin eski Başkam Ron Gould da "diğer ülkeler- den farkh olarak ABD'de tek birseçim yapılmadığı- nı" öne sürdü. Bugüne ka- dar 70 ülkede 90 seçim izlediğini söyleyen Go- uld, "Merkezi olmayan se- çim sistemi, kurallann U- çedenilçeyedeğiştiği anla- nuna gelir. Yani ashnda bugün burada tam 13 bin seçim gerçekleştirikti'' de- di. Gould, ABD'nin, ay- nca ortak bir seçmen ka- yıt sistemine ve bir kim- liğe sahip ohnayan ender ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti. Maine Kerry Maryland ^Kerry_ Massachusetts Kerry __Mjçhigan Minnesota New Hampshire _NewJerşey_ New York Kerry_ -Kerrv Oreoon _Kerrv Pennsylvania Rhode Island VVashington JKeny. VVisconsin Kerry Belirsiz Bush: 254 Bush'un kazandığı eyaletler Keny: 252 kazandığı eyaletler New Hampshire -ı m<lajne Massachusetts u Rhode Island Connecticut Referandumyapılan 11 eyalette 'hayır' oylan ağırbastı Eşcinseller evlenemeyecek • Evlenmek isteyen eşcinsellerin hevesi kursağında kaldı. Aynı cinsten insanlann evlenmesini yasaklayan eyaletler arasında bugüne kadar 3 bin eşcinselin evlendiği Oregon da var. Eyaletteki evlilikler yargıç karanyla durdurulmuştu. Ioftva, Nevv Mesko ve Ohio eyaletlerinin sonuçlan gazetemiz yayıma hazuiandığı sırada beffi değikü. Dış Haberler Servisi - ABD'nin 11 eyaletinde, başkanlık seçimleri için sandık başma giden seçmenler, eşcinsel evliliği yasaklayan yeni yasal düzenleme için yapılan referandumda da oy kullandı. Arkansas, Georgia, Kentucky, Michigan, Mississippi, Montana, Kuzey Dakota, Oklahoma, Ohio, Utah ve ve Oregon eyaletlerinde seçmenler, aynı cinsle evliliğe "HajTr'' diyerek eşcinsellerin umudunu başka bahara bu-aktı. Kentucky ve Georgia'da her 3 seçmenden biri, Ohio'da her 3 seçmenden 2'si ve Mississippi'de her 6 seçmenden biri, eşcinsel evliliği yasaklayan yeni düzenlemeyi destekledi. Referandumun düzenlendigi 11 eyalette eşcinsel evliliğe izin verilmemesine rağmen Oregon'da 3 bin kadar eşcinsel çift evlendiriimiş, bu uygulama daha sonra bir yargıç tarafindan durdurulmuştu. George Bush yönetiminin karşı çıktığı kök hücre çalışmalan da Kaliforniya'da düzenlenen referandumda onaylandı. Yaklaşık 3 milyar dolar değerindeki kök hücre çalışmalan, Silikon Vadisi, Microsoft'un başkanı Bfll Gates ve hasta çocuklann zengin ailelerinin yürüttüğü 25 milyon dolarlık kampanya sonucunda Kaliforniyalı seçmenlerin desteğini aldı. Elektronik seçim secmeni kızdırdı Bush 'a oy verme makinesi Dış Haberier Servisi - ABD'de ön- ceki gün yapılan başkanlık seçimle- n için oy verme işlemleri daha bit- meden pek çok seçim merkezinden şikâyetleryağdı. Seçmen kayıtlann- daki hatalar, elektronik oy kullanma makinelerindeki anzalar, uzun kuy- ruklar ve benzer sorunlar tartışma- lara yol açtı. Özellikle New York. Teksas ve Ge- orgia "da oy makinelerinin yetersiz kalması sonucu bazı seçim merkez- lerinin önünde upuzun kuyruklar oluşru, seçmenler saatlerce bekle- mek zorunda kaldı. Bazı bölgelerde katıhmın çok yüksek olmasından do- layı seçim görevlileri yetersiz kaldı ve oy pusulalan yetmedi. Kİni seçim merkezlerinde Demok- rat Parti aday listesi oy makinelerin- den silinirken çok sayıda seçmen De- mokrat aday John Kerry'ye oy ver- mek istedıği halde ekranda karşısı- na Cumhuriyetçi]erin adayı Başkan George Bush'un adının çiktığından yakındı. Kerry'yi buimak sorun oldu Partiler ve sivil toplum kuruluşla- n, seçmenlerin özgürce oy kullan- masını sağlamak ve seçmen iradesi- ne müdahaleleri önlemek için tele- fonla şikâyet hatlan oluşturdu. En büyük sorun, dokunmaya du- yarlı ekranı olan elektronik oy ver- me makinelerinde yaşandı. Pek çok seçmen, ekranda parmağıyla Kerry'yi işaretlediği halde bilgisayar seçim- lerini doğrulamalannı istediğinde karşılanna Bush çıktı. Flonda'nın Clearwater kentinde oy kullanan Roberta Harvey, elekt- ronik oy makinesinde Kerry'yi seçe- bilmek için 10 dakikadan fazla uğ- raştığını anlattı. New Orleans'ta çok sayıda makinede sorun çıkmasından dolayı seçmenler yeniden oy verme- ye çağnldı. Bazı seçim bölgelerinde ise görevlilerin bilgisizliği yüzünden makinelerde aksamalar yaşandı.