Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 ŞUBAT 2003 PAZAR 14 KULTUR kuttur@ cumhuriyet.com.tr Asım Bezircfnin 1968f de yayımlanan seçkisini Kemal Özer genişletip güncelleştirdi Şiirimizin sekizyüzyılıSGEMENBERKOZ Yazınımi2 21. yüzyıla şiır seçkile- iyle girdı denebilir. Mehmet Do- •anın Yapı Kredi Yayınlan'ndan çı- can seçkisı, özellikle. tartışmalara ne- ien olurken; daha önce yayımlanmış :eçkilenn de yeni, genişletilmiş bas- tılan birbinnı izledı. Bunlardan bın de 1993 Sıvaskıyımındayitırdiğimız Asım Bezirci'nin ılk baskısı 1968'de yayımlanmış olan seçkisiydı. Bu seç- Liyi genişleterek güncelleştıren Ke- mal Ozer'le konuştuk. - Bildiğin gibi piyasada çeşitB Türk şiiri secküeri vardL Memet Fuat'm, Mehmet H. Doğan'm. Ataol'un seç- kikriflkaklımagelenler.Scinkininfar- kı ne? Hangi gereksinimleri karşıla- yacak? KEMAL ÖZER- Seçkiler sıradan seçmelerle de oluşturuluyor, saydı- ğın antolojilerde görüldüğü gıbi cid- di bir çalışmaya, ız bırakan bir değer- lendirmeye de örnek oluyor. Ciddiye alınacak çalışmalar, gerek tek tek ozanlan, gerekse belli bir dönemi ya da bütünüyle Türk şiirini değerlendi- nrken belli bir sanat beğenisi. temel- lendincı bir görüş ortaya koyuyorlar. Asım Bezırcı, bu saydıklannın hep- sınden önce, 1968'de yayımlanmış olan "Dünden Bugöne Türk Şnri"nın ilk basımına yazdığı önsözde. yaptı- ğı çalışmanın amacını şöyle vurgula- mıştı: "Türk şürinin tarihsel evrim çizgkini türtü yönleri ve güzel örnek- leriyle ortaya koymak." Bunu yaparken de, şıirlerin estetık ve tarihsel bir değerlilık ve çeşitlilik taşımalannı önemsemişti. Hatta, o güne değin antolojılenn çogunlukla dışında bırakılmış. edebiyattarihleri- ne sokulmamış kimi toplumcu ozan- lara, yer verilmekten kaçınılan yeni- lere ve gençlere özel olarak sayfala- nruaçmıştı Yayımlandığı yıl düşünül- düğünde bu önemli bir özellik. "Dün- den Bugüne Türk Şiıri"run bir başka önemli özelliği, Türk şürinin 800 yıl- hk birikimini, dn-an ve halk şiirleri- mizi de kapsayacak biçimde, benzer- lerinden farklı olarak topluca el altı- na getirmesi, ötekilerden daha kapsam- lı olması. - Genişletilmiş yeni basımında an- Bugüne Türk Şiiri', genel yapısıyla tarihsel evrim çizgisini izleyen bir seçki. Şiirlerin seçiminde, estetik değerlilık ve çeşitlilik ölçütleri özellikle göz önünde tutulmuş. Halk ve divan şiirimizle yeni şiirimizin 1970'liyıllara kadar belli başlı tüm şairlerine yer verilmiş. tolojinin hangi özelliklerini korudun, neler katün? ÖZER - Yeni şaırler ve şiirler kat- tım; bunu yaparken, yeni basım ha- zırlığı sırasında Asım Bezirci'nin eli- mize geçen bir başka antolojı için yaptığı çalışmayı da göz önünde tut- tum. Bır de tek tek ozanlar içın yaz- dıkJanmın yanı sıra, "Tanzimat'tan Günümüze Türk Şürinin Göriinüm veEvreleri" başhklı bır genel değer- lendirme yazısı yazdım. ŞHrtmize bir bakış doflrutttısu - Bir de ne gibi bir gereksinimi kar- şdayacakbu antoloji diyesonnuştum. ÖZER- Evet, bunu şöyle açıkla- yabilirim. 1980 sonrasının koşulla- n, insanlann toplumsal ilişkilere, si- yasete bakışını nasıl yönlendirdiyse, okurlann ve daha önemlisı ozanla- rın şiıre bakışında da etkın oldu. An- tolojiler bu konuda yönlendirici bir bakış getirme, bır yaygınlık sağlama kaynağı aynı zamanda. Şiir birikimimizin nerden kalkıp ne- reye geldiğini doğru kavTama. sa- natla toplumsal ve sıyasal gelişme- ler arasındaki ilişldyı ortaya koyma, bugünden yanna yönelişin ne olaca- ğını. nasıl olacağını sezdirmede önemli pay sahibı. "Dünden Bugüne Türk Şiiri"', say- dığım bütün özellikleriyle, ama en çok da şiirimiz için bir bakış doğrultusu ortaya koymasıyla önemli bir gerek- sınimi karşılayacak diyebılirim. - Asım Bezirci'nin seckisi hemen hemen en gençlere kadar geliyordu. Örneğin, 1968'de ya>ımlanmışü ve ilk kitabı 1966'da yayımlanmış olan ben (27 yaşımda) vardun. Seninki ise 4O'b-5O'B yaşlara kadar ancak geüyor. Niçin? ÖZER-Dünden Bugüne Türk Şı- iri'nin ilk basımında Asım Bezirci, yeni ve genç ozanlara yer vermeyi özellikle istemiştı. Bu seçımı yapar- ken de, önsözde belirttiği gıbı, yap- tığı işin hem zor, hem tehhkeh oldu- ğunu vurgulamış; "Düerimkizaınan beni yamltmaz" demiştı. Yeni ba- sımda çıkanlan 11 adı düşündüğü- müzde, dıleğinin tümüyle yerine gel- mediği söylenebilir. Buna karşılık, Bezirci'nin sonra- dan elimize geçen ve 1985 'lerde yap- tığı antoloji hazırlığında, yeni ozan- lan seçerken 1970'lerde kendini ka- nıtlamış olanlarla yetindiği anlaşılı- yor. Ben genişletme ve geliştirme çahşması sırasmda bunları göz önün- de bulundurarak. yaştan çok, 1970'lerde belıren değerleri temel aldım. Bu yıllarda ortaya çıkan ozanlann tarihsel gelişim çizgısi içinde bir yer edındiklerini, bu yerin sonrakı ürün- leriyle de bağdaşık kaldığını düşü- nüyorum. Oysa 1980'lerden günümü- ze doğru yaklaştıkça yapılacak seçi- mın daha da öznelleşeceği ortada. Eklenen şalrlerin çoğu Bezirci'nin seçlml - Yani, Asım Bezirci antoloji hazır- hğıtarihinden(1985) 15 yü önce ken- dini kamtlamış şairieri alacakmış. A\ıu\^klaşımla,2002'del987'yeka- dar inmek gerekmez miydi? ÖZER-Dünden Bugüne Türk Şi- in, genel yapısıyla tanhsel evrim çız- gisıni önemseyen bir seçkı. Yapıla- cak ozan seçımini de, öznelliği azal- tan bir dikkatle, ancak bu evrim çiz- gisı içinde yer bulmuş, yerini sonra- ki ürünleriyle de korumuş ozanlarla sürdürmeli diye düşündüm. Zaten yeni eklenenlerden birçoğu Asım Bezirci'nin sonrakı antoloji çalışmasından aktanldığı için doğru- dan onun tercihiydi. Örnek vermek gerekirse Adnan YüceL, Ozan Telli, Ahmet Telli, Tuğ- rul Tanyol, Hidayet Karakuş, Hüse- yin Haydar, Hüseyin Ferhad, Abdül- kadirBııhıt,ErdalAlova'yı değerlen- dirmiş ve ürünlenm seçmişti. Ben hem bunlan yeni basıma koymakla, hem de aynı doğrultuda yeni ozan- lar eklemekle onun yapnğı ışı sürdür- düğümü, daha yenilerden bana göre bir seçim yapmak yenne, onun be- lirlediği evrim çizgisine bağh kaldı- ğımı düşünüyorum. ŞuBATTA ÜCRETSİZ GÖSTERİMLER Cervantes 9 te festivalfilmleri Kültür Servisi - Cervantes Enstıtüsü'nün her hafta çarşamba akşamı saat 20.00'de gerçekleştirdıği halka açık ve ücretsiz fılm gösterimleri şubat ayında da sürüyor. 5 Şubat'ta Ventura Pons'un Amigo Amarto adlı filmi gösterilecek. Fılm, ölümcül bır hastalığa tutulduğunu öğrenen öğretmen Jaume Clara'nın. öğrencilerinden David'e karşı güçlü duygular besleyişını ele alıyor. tngilizce altyazılı olarak gösterilecek olan fılmde David Servas, Irene MontaJa, Jose Maria Pou, Mario Gas ve Rosa Maria Sarda rol alıyor. 19 Şubat akşamı J J. Bigas Luna'nın Venedik Film Festıvali'nde Gümüş Ayı ödülü kazanan Jamon Jamon adlı filmi gösterilecek. Filmde Javier Bardenı, Penelope Cruz, Juan Diego, Anna Galiena, Stefania Sandrelli rol alıyor Fıhn bır İspanyol kasabasında yaşayan bir fahişenin, hamile kalan kızının sevgilisiyle evlenme öncesindeki sorunlannı konu alıyor. 26 Şubat'ta ıse Mariano Barroso'nun Berlın Film Festivali"nde Altın Ayı ödülüne aday olan Estasis adlı filmi göstenlecek. Amaçsız, ışsiz ve parasız üç genç olan Rober, Max ve Ona bu yaşamdan kurtulmak ve Rober" in hayalindeki lokantayı açabilmesı için bir plan yaparlar. Önce Rober ve Max, Ona'nın ailesine ait olan marketi soyar Daha sonra Rober, Max'm zengin ve ünlü yönetmen babasına kendisini Max olarak tanıtır ve yanına yerleşir. Ancak bu yem ve zengin hayatı bırakmak istemeyen Rober çeşitli bahanelerle arkadaşlanndan süre istemeye başlar. Filmde başrolleri Javier Bardem, Federic Luppi, Sflvia Munt, Daniel Guzman, Leire Berrocal paylaşıyorlar. llllllllll Ali Ulvi için anma toplantısıKarikatürcüler Derneği, gazetemizin 45 yılhk çizeri Ali Urvi Ersoy anısına bir anma toplantısı düzenledi. Yerebatan Sarmcı'nda bulunan dcrnek salonundaki toplantıya Ersoy'un eşi Alev Er- soy ve dernek üyeleri katıldı. Dernek Başkam Metin Peker yaptığı konuşmada. Ersoy'un yerinin doldurulmasının zor olduğunu belirterek "Sanatunızm yüzakı Ersoy'u özlüyonız" dedi. Toplan- tıda söz alan diğer katdımcüar da Ersoy'un Türk karikatürüne büyük emek verdiğini ka\ dede- rek sanatçıyla ilgin çeşitli anılanm anlattılar. Öte yandan Ersoy'un 60 orijinal karikatürünûn yer aldığı serginin 15 gün boyunca gezüebileceği açıklandı. (Fotoğraf: UĞUR DEMlR) ( DVD / VCD Vanilar Asl. SELÇUK J Boys Don't Cry (Erkekler Ağlamaz)/Yön: Kimberly Pe- irce / Oyn: Hilary Svvank, Chloe Sevigny, Peter Sars- gaard, Brendan Sexton Jr. / 1999, renkli, 118 dakika / 20th Century Fox - Tiglon. "Brandon Teena'nın Öyküsü" adlı belgesel Truman Capote'nın "In Cold Blood" (Soğukkanlılıkla ı Norman Mailer'ın "The Executi- oner's Song" (Cellahn Şarkısı) ro- manlanndan esınlenerek oluşturdu- ğu bu ılk çalışmasında Peirce, modern yaşamda- ki cinsel kimliğüı doğasını, biyolojisini, sosyo- lojisıni ırdeliyor. Pierce, Brandon Teena'nın ger- çek yaşamındaki trajik ölümünün aracılığıyla da Amerikan gençliğinin kımlik arayı- şındaki yoğun çelişkilenni başanyla sergiliyor. Bize amaçsız bir sürükle- nışin içindeki genç bir Amerikalının sevgı, sevecenlık, benlik değerlennı yakalama isteğini 'evim' dıyebilece- ği bir yeri arayışını anlatıyor. 93'te ABD'de ışlenen 7587 çinayetten bı- rine Teena'nın kurban gidişinı etkı- leyici çalışmasıyla yansıtıyor. Kısa Tanıtun Filmi nde yaratıcı kadro baş karakteri, yan rollen yo- rumluyor. Bu ilgınç filmin 2 fragmanı, 3 TV reklamı da var. Swank'a oyuncu Oscar'ı ka- zandıran bu hüzünlü, düşündürücü çalışmayı yö- netmen Peirce'in saptamalanyla da baştan sona izleyebıliyorsunuz. •*• Collateral Damage (Ölümü- ne Takip) / Yön: Andrevv Davis / Oyn: Amold Schvvarzenegger, Elias Koteas, Francesca Ne- ri, Cliff Curtis, John Leguiza- mo, John Turturro / 2001, renk- li, 105 dakika / VVarner Home VI- deo-Tiglon. R. Roose, D. ve P. GrüTıths'in öyküsünden hedefi \iırup masum ınsanlan yıtırmek, savaşta öde- nen bedel anlamına gelen bir asken te- nm olan "tamamlayıcı hasar"dan yola çıkarak be- yazperdeye uyarlanan çalışmada terorizmin ne- denleri ve trajedileri irdelenıyor. Trajik bır olay sonucu ailesi yok olan itfaiyeci tüm sisteme kar- şı tek başına savaşır. Bir ölüm cana- vanna dönüşmemeye çahşsa da, şid- dete karşı koymanın sonunda ancak şiddetten geçhğıni de görür. ÖzelBö- lümler'dekı Yeni Çağuı Kahrama- nı'nda yaratıcı kadro 11 Eylül olay- lanna da değinerek fihnin mesajını, teronzmin karanlık yüzünü irdeliyor. KameraArkası Bdgesdfnde yönetmen ve oyuncular karakterlen, çahşma or- tamını, çekim mekânlannı ve edin- dikleri deneyimleri betimliyorlar. Frag- man, oyuncu-teknik ekibın lıstesi, kul- lanılmayan 5 alternatif sahne de var. Yönetmen Davıs'in yorumlanyla da bu politik gerilım, se- rüven, aksiyon filmini yeni bır yaklaşımla izle- me ayncalığını buluyorsunuz. Usta çizer Turhan Selçuk'a ödül • Kültür Servisi - Karikatür Vakfı tarafindan düzenlenen 'Yılın Karikatürcüsü' ödülü, Hıfzı Topuz, Süleyman Coşkun, Ömer Tuncer, Haluk Ünsal ve Nezih Danyal'dan oluşan vakıf danışma kurulunca "altmış yıldır özgün çizgileriyle yaptığı başanh karikatürlerle dünyaya sesimizi duyurması, çizgi roman çahşmalan ve karikatür kültürüne yaptığı katkılar" nedeniyle Turhan Selçuk'a verildi. Turhan Selçuk'a ödülü, 2-6 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek olan '9. Uluslararası Ankara Karikatür Festivali' kapsamındaki 'Insan Haklan' konulu sergisinin açılışmda törenle sunulacak. Etkinliğin bu yıl teması 'Karikatür, Sosyoloji ve Insan Haklan' olarak belirlendi ve bu çerçevede uluslararası sempozyum, workshop ve sergilerin düzenleneceği beİirtildi. Festivalde Hindistan, Avustralya, Almanya, tngiltere, Hollanda, Kıbns ve Türkiye'den sanatçılann karma ve kişisel toplam 10 sergisi yer alacak. Usetep Arası Tiyatro Yarışması • Kültür Servisi - Kadır Has Ünıversıtesi Cıbalı Kampusu'nda 24 Nisan-17 Mayıs tarihleri arasında I. Istanbul Liseler Arası Tiyatro Yanşması yapılacak. Istanbul'da tiyatro eğitimı veren ve ön elemeyi geçen 24 lise, kura ıle belirlenecek sıraya göre oyunlannı sergileyecek. Birinci 3 bin ABD Dolan, ikinci 2 bin ABD Dolan, üçüncü ıse 1000 ABD Dolan ile ödüllendirilecek. Aynca en iyı kadın ve en iyi erkek oyuncu; en iyi kostüm ve en iyı dekor dallannda birer plaket venlecek. Dısiphn ve centilmerîlik açısından uygun görülen bir lise de Kadir Has Üniversitesi Başan Plaketi'ni kazanacak. SihiPli Salı1 Maya Sahnesi'nde • Kültür Servisi - 'Sihirli Salı' 4 Şubat'tan itıbaren geçen yıl olduğu gibı bu yıl da Maya Sahnesi'nde gösterilerine başlıyor. Istanbul Magıc Studio illüzyonistleri her salı değışen yeni gösterüeriyle farklıhklanm sergiliyorlar. Iki perde arasında illüzyonistler Fuaye Kafe'de close-up gösterileri yapıyorlar. (0 212 252 74 52) Diana King'den best of albüm • Kültür Servisi - Pop müzık dünyasının doksanlı yıllarda yıldızı parlayan en önemli uluslararası sanatçılanndan Diana King'in en güzel şarkılan bir albümde toplandı. Jamaikah sanatçı reggae müzığe kattığı yeni yorumla ve souLTt&B vokal tarzıyla tüm dünyada kısa sürede kendisine apayn bir yer edmdı. Albümde Will Smith ve Martin Lavvrence'ın başrolünde yer aldığı 'Bad Boys' fılminin şarkısı 'Shy Guy', 'My Best Friend's Wedding' filminden büyük hit 'I Say A Lıttle Prayer 1 ,' Ain't Nobody', 'Love Triangle', 'L-L-Lies', 'Find My Way Back 1 , 'Do You Really Want To Hurt Me? 1 gibi tüm müzikseverlerin beğenisini kazanmış şarkılannın yam sıra unurulmaz Beatles klasıği 'Hey Jude' ve 'Is This Love/Turn Your Lights Dovvn/Stir It Up'ı yer alıyor. 'I Say A Little Prayer'm 'Love To Infinity' remix'i de The Best of Diana King'in bir başka sürprizi. Albüm Sony Müzik etıketiyle müzik marketlerde yerini aldı. Balçova Kültürevi açılıyor • Kültür Servisi - Kültür Bakanlığı tarafindan restore edilen Balçova Belediyesi Kültürevi yann eski kültür bakanı Suat Çağlayan tarafindan açılacak. Kültürevinde resim, fotoğraf ve elişi sergilerine yer verilecek, çeşitli enstrümanlann tanıtıldığı ve dinletilerin sunulduğu toplantılar ve söyleşiler düzenlenecek. Aynca sosyal ve kültürel içerikli (fotoğraf, enstrüman, el sanatlan, ebru, ahşap) kurslanrun yanı sıra Maria Ege Dağcılar ve Doğaseverler Kulübü tarafindan kültürevi etkinliği olarak her hafta sonu dağ ve doğa yürüyüşleri de düzenlenecek. Yıldc Kenter club el.ele1 üyesi • BERLtN (AA) - Tiyatro sanatçısı Yıldız Kenter, Almanya'nın başkentı Berlin'de Türk vatandaşlanna yönelik 'club el.ele'ye üye oldu. Club el.ele'nin kurucusu ve WFP Group Yönetim Kurulu Başkam Erk Güner, kulübün Avrupa'da yaşayan yaklaşık 3.5 milyon Türk'ü buluşturmayı amaçladığını belirtti. Kulüp tarafindan konser, tiyatro, sergi, skeç ve sinema vb. etkinlikleri düzenleniyor. Güner, "Skeç ve tiyatro oyunlannda Kenter Tiyatrosu ile işbirliği yapmak ıstiyoruz" açıklamasını yaparken Kenter de Türkiye'de sergiledikleri oyunlan Ahnanya'daki Türklere de sunmak istediklerini ve onlann beğenisini kazanmanm kendileri içın son derece güzel olacağını belirtti.