Katalog

28 OCAK 2003 SALI CUMHURİYET SAY HABERLER İNSANIN SERÜVENİ TURHAN SELÇUK DÜHJST TABİATLI İSTAKBUL g ASDÜLCANBAZ1 II? NiN ZıFAF G££E$/ /A5AW^NÎ>A ?SE, CAfcftAfO 1 Nf I i K fŞı, AyAfc AJ-TV ÖOİANAN EVİN Kotf JİMİ P.INI>AN Sağlık Bakanhğı'nın çocuk sahibi olamayanlara umut olan 'sperma bankası'na karşı çıkma gerekçesi: BankadanbabaçıkmazANKARA (AA) - Birçok gelişmiş ülkede "sperma bankası"nın ardın- dan "yumurta bankası" konusunda da önemli adımlar atıhrken Türkiye, "spertna bankası'' kurulup kurulma- masını tarfışıyor. Çocuk sahibi olamayan birçok çift, Türkiye'de "sperma bankasrnın ya- saJarla engellenmesı nedeniyle yurt- dışında tedavi olmaya çalışır- ken Sağlık Bakanlığı "sperma bankası" uygulamasını "etik" bulmuyor. Çocuk sahibi olmaya çahşan çiftler, özellikle son dönemde tedavi olabilmek için yurtdışı- na gidiyor. Bunun hem daha masraflı hem de sakıncalı oldu- ğumı belirten kadın doğum uz- manJan, çocuk sahibi olamayan çiftlere uygulanan yöntemler- de başan oranuu armrmak ama- cıyla "sperma bankası" kurul- masını vebunun içinyasa çıka- nlmasuu istiyor. Sağlık Bakanlığı ise başka çiftlerde kullanılmak amacıyla sperma sakianmasını uygun bul- • Sağlık BakanlığVnm 'etik' gerekçeler ileri sürerek engellediği sperma bankalan nedeniyle çocuk sahibi olamayan birçok çift yurtdışrnda tedavi olmaya çalışıyor. muyor. Bakanlık, spermayı saklana- cakkişidehepatit,genetikve cinsel yol- la bulaşan hastalıklar açısından tet- kik yapıhnası gerektiğine işaret edi- yor. Bazı ülkelerde spermanın yanı sıra yumuria bağıştrun da yapıldığuu hatırlatan bakanlık, bu uygulamanın sperma bağışından çok daha uzun iş- lemJeriçeren vedonöraçısından risk- ler, uzun dönem olası tehlikeler taşı- AuAM ALLAU ALLAU- a ll dığını ifade ediyorve buasamadaetik değerlerindahaön planaçıknğını vur- guluyor. Sağhk Bakanlığı 'nın, "sperma ban- kas* konusundaki görüşleri şöyle: "Konunun nbbi yöDÜyte değerien- dnihnesmin yanı sıra sosyal ve huku- ki açıdan da ele aluunası zoruniudur. ITkemfadekihukukizeoıinvehaJenırv- gulanmaktaoianMedeniKanun açısmdan bakıkhğında soybağ»- nın oluşması. babahk hakJo ve vükümlulükleri, nüras konula- nndabüyükgüçlükJer ortayaçık- maktadmBu nedenlebaşka çift- lerde kullanılmak amacıyla sperma saklanması uygun bu- huunamaktatbr." Buarada, Türkiye'de toplam 3 milyon kişi (1.5 miJyon çift) ço- cuk sahibi olma problemi yaşı- yor. Bukişilerinyüzde 10'unun, yani 150 bin çiftin tedavisinde yardımcı üreme metotlanna ih- tiyaç duyuluyor. Ancak Türki- ye'nin şu anid yapılanmasında yalnızca 10binaileye hizmetve- riJebiliyor. UZMANLAR NORMAL DOĞUMU ÖNERİYOR Sezaıyen zeka aıtınıraz İZMİR (AA) - Izmir'de, sezaryen yöntemiyle doğum yapan kadınlann sayısında artış gözlenirken, "Çocuklar sezaryenle daha zeld ohıyor" yanlış inanışuun, bunda etkili olduğu bildirildi. Dokuz Eylül Oniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Kadın Hastalıklan ve Doğum Ana Bilim Dalı Öğretim Oyesi Prof. Dr. OktayErten yaptığı açıklamada, doğum için hastaneye gelen kadınlarda, "çocuk sezaryenle dünyaya gefirse, daha zeki olur" inanışının etkili olduğunu gözlemlediklerini belirterek, "Ancak halk arasmdaki bu inanış yanhşnr" dedı. İzmir'in iki doğum hastanesinden biri olan Konak Kadın Hastalıklan ve Doğum Hastanesi'nde, geçen yıl yapılan 7 bin 343 doğumun 2 bin 439'u sezaryenle gerçekleştirilirken, SSK Ege Doğum ve Kaduı Hastahİdan Eğitim Hastanesi'nde doğum yapan 11 bin 981 kadından 4 bin 661 'inin, çocuğunu sezaryenJe doğurduğu kaydedildi. SSK Ege Doğum ve Kadın Hastalıklan Eğitim Hastanesi yetkilileri, sezaryenle doğum yapan kadınlann önemli bir bölümünün, söz konusu yanlış inanış nedeniyle bu yönteme yöneldiğini ifade ederek, sezaryenle doğum ile zekâ arasuıda bağlantı olmadığını hastalara anlattıklannı belirttiler. Yetkililer, ilk doğumunu sezaryenJe yapanJann ikinci doğumu da aynı şekilde yapması gerektiğini belirterek "Biznonnal doğumu tavsiye ediyoruz" dediler. SİGARA SOĞUK ALGINLIĞINIAZDIRJYOR En iyi ilaç dinlenmek İSTANBUL (ANKA) - Sık görülen bir enfeksiyon hastahğı olan soğuk algınJığında hastalann, kafein içeren kahve, çay veya kolalı içeceklerden ve alkolden uzak durması öneriliyor. Uzmanlann soğuk algınlığı konusunda tedavi ve korunma için önerileri şöyle sıralanıyor: • Parasetemol, ağn yakınmasmı kontrol eder. . Kafein içeren kahve, çay ve kolalı içeceklerden ve alkol kullanımından kaçınılmalıdır. \/ Yatak isrirahatı hastalık süresini kısalönaya yardımcı olur. • Eğer sigara kullanıyorsanız bırakın ve içilen ortamlardan uzak durun. f/ Astım, kronik akciğer hastalığı gibi duyarh kişilerden uzak durun. S Parmaklanruzı burun ve gözlerinizden uzak tutun. Böylece fark etmeden almış olabileceğiniz viriisleri bulaştırmamjş olursunuz. */ Sinüslerinizin kununaması için yaşadığmız ortamı nemİendirin. •" Soğuk algınlığı olan kişi ile temasınız sonrası ellerinizi yıkayın. Eğer çocuğunuz hasta ise oyun sonrası oyuncakJannı da yıkayın. • Soğuk algınlığı olan kişilerden özellikle hastalığmın ilk birkaç günü uzak durun. ı/ Öksürürken ve hapşınrken ağzmızı ve burnunuzu mendil ile kapatın. Ardmdan mendili çöpe atuı, ellerinizi yıkayın. KADINLARAUYARI Emzirmek kanseri önlüyor • Meme kanserinden korunmanm en iyi yolu genç yaşta anne olmak ve bebeği emzirmek. Aynca fazla kilolar ve pasif içicilik meme kanseri riskini arttınyor, İstanbulHaberSmisi-Uzman- lar, dünyada her 10kadından bi- rinin yakalandığı meme kanseri- ndenkorunmak içinkadıniara er- ken yaşta anne olmayı ve bebek- lerini emzinneyi öneriyor. Acıbadem Sağlık Grubu Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Hahık Onat,üikemizdeberüç kadından birinin şişman olduğunukaydede- rek, şişmanlığın özelükle meno- poz ve menopoz sonrası dönem- deartüğınadikkat çekti. Menopoz öncesidönemde, şişmanlarda me- me kanserinindahaaz görüldügu- ne, hatta zayıflarda daha fazla ol- duğuna isaret eden Onat, şöyle konuştu: "Yağmkendisindenzrv»- de, yiyecekgrupianfleilgitiyapı- b k İ öhinlerigibiyûksek_>ağiçerenyi- yeceklerin rıiketilmesi ile meme kanseri riski arasmda pozitif bir Günlük alkol alım miktan artı- şı ileriskaröşı arasında da önem- li birbağlantı olduğunu ifade eden HahıkOnatpasifsigaraiçicüerinin de riskinin arttığını belirtti. Onat, meme kanserinden ko- runmanın en kolay yolunun genç yaşta sağhkiı doğum yapmak ve doğan çocuğuemzinnek olduğu- nu vurguladı. ENTERIVET/MEHMETSÜCÜ mehmet@cumhuriyetcom.tr Geçen hafta Türkiye Bilişim Der- neği tarafından dördüncüsü dü- zenlenen "TBD Bilişim DergisiBi- imkurgu öykü Yarışması"sonuç- andı. Birincilik "Gelecekten Ge- 9n Notlar" adlı öykü ileBeyazıtH. Ikman'ın oldu. 105 öykünün ya- ştığı yanşmada ikinciliğe "Anza" dlı öyküyle Ümrt Yaşar Özkan, füncülüğe ise "IçeridekilerveDı- vıdakiler" adlı öyküyle Akın Ba- »llayıkgörüldü... Törende konuşan TBD Yönetim jrulu Başkanı Rahmi Aktepe, îünümüzdebirülkeningelişmiş- ni, bilim vesanatalanındakıüre- ıle de ölçmek mümkündür. lle- min olmadığı bir yerde geliş- den söz edilemeyeceğine gö- bilim ve sanat arasmdaki ileti- i arttırmak, ülke gelişimine de vlu katkılaryapacaktır. ıntezinin geçmişeya da gele- syönelmesi, bilimeyakındur- ı ve sırtını da sanata dayama- lımıza bilimkurguyazınınıge- iktedir. Işte buradan yola çı- k TBD, yaşadığımız uzam ve ıntnboyutlannıgenişleteceği- olayısıyla dayaşam kalitemi- tıracağına inandığı bir bilim- ı öykü yarışması düzenleme almıştır. yanda son 50yıla damgası- in bilişim teknolojileri, diğer Bilimkurgu Yarışmasıyandadabu teknolojiyiçoğunluk- la konu ya da yol arkadaşı olarak seçen bir edebiyat vesinema da- lı, yanibilimkurgu. Bu koşullaral- tında bilimkurguyla bilişimin Tür- kiye Bilişim Derneği çatısı altında da yan yana gelmesi kaçınılmaz- dı. Biz de kaçınmadık" dedi. TBD'nin bilimkurgu öykü yarış- masıyla bugüne kadar200'ün üze- rinde yapıt üretilmesinin sağlandı- ğına dikkat çeken Rahmi Aktepe, "öykülerikaleme alanlann arasm- da, Edirne'nin birköyünde oturan liselibirgencimizden, Urfa'daotu- ran biresnafımıza veyurdumuzun dörtbiryanındakiüniversiteöğren- cimizdenemekfilerimizekadarüret- me gencibirçokinsanımız vardır. Bu insanlanmız, bu ürûnleriyle el- bette kendiyaşam kaliteleriniart- tırdığt gibi bizlerin de yaşam kali- teleriniarttırmışlardırveileride de arttıracaklardır" dedi. TefefonmmarasmdafitnternetadnesiInternet Aian Adı {Domain Names Sfetems-DNS) Yöneticisi AtiHa Özgrt, internet kullanıcılan için birçok yenilrk rıazniadıklannı belirtti. irrternette alan adlannın uluslararası platformda .com, .org, .net, .edu, .mil ve .kf2 şeklindeki uzantılar ile yer aldığını, ülkeleri temsil eden (tr) gibi uzantılann da bulunduğunutfadeeden Ozgit, artık Türkiye'de intemet kullanıcılannın alan adı alrnalannın daha da kolayfaştıniacağım kaydetti. Jnternet kullanımını yaygınlaştırma çabasında olduklannı vurgufayan özgit, hazıriıklann ardından tetefon numaralannın web adresi olarak alınabilmesine imkân veren "tel.tr" ile adreslerde sınır koymayan "web.tr" uygulamasını kuflanıma açacaklartnı söyledi. Şirketlerin bugüne kadar com.tr uzantıir adresler aJabildikterini anımsatan Özgrt, bu alanı genişleterek "biz.tr" ve "info.tr" uzantılı adreslerin de şirketlere veriteceğini, bu alan adlannın alımında belge istenmesi konusunda da kolavfıklara gidileceğini kaydetti. îsteyen intemet kullanıcılannın "name.tr" uzanîısıyia, adi ve soyadına ya da ad-soyad kombinasyonlanyla internet adresi tescil ettirebileceğini de bildiren özgit, aynca Emniyet Teşkilatı'nın "pol.tr", belediyelerin "bel.tr" uzantıfı adresteri alabiteceklerini belirtti. Aynı adresterin alınmak istenmesi haJinde ortaya çıkacak uyuşmazlıkiann çözümü için çaJışıldığtnı dtle getiren özgit, mahkeme yolu açık olmak üzere, hukukçu ve uzman teknisyenlerden oluşan mekanizmanın sorunu çözmeye çalışacağını anlattı. özgit, "name.tr" ve "tel.tr" uygulamalannın Türkiye'de internet alan adı tesciü konusunda paöama yaşanmasına da neden olabileceğini, tescif fiyatlannın yeniden düzentendiğini, yeni tarifelerin mart ayından itibaren geçerli olacağrnı ifade etti. hteraktff kadmlaı* Hayır bu başlık bir rahatsızlığın adı değil. Ka-Der'in öncülüğünde gerçekleştirilen birproje. Çeşrtlt sponsor firmalann katkılanyla gerçekleştirilen Interaktif Kadın Projesi ile herhangi bir STK ya da siyasi parti üyesi olan veya olması muhtemel kadıniara, genç kızlara ücretsiz btlgisayar ve internet egitimi verilecek. Proje kapsamında 2003 yılında üç bin kadının eğitim alması planlanıyor. Ka- Der'in (Kadın Adaylan Destekleme ve Eğitme Derneği) öncülüğünde, 3 bin kadına ücretsiz bilgisayar ve intemet eğitimi verilecek. Ka-Der Genel Başkanı Ayşe Bilge Dicteli, interaktif Kadın Projesinin elektronik eşitsizliğin giderilmesi yönünde önemli bir nrsat olabileceğini vurguluyon "Bilgi veiletişim çağında yaşıyoruz. Artık e-devtet, e-belediye, e-kitaphk, e- bankacılık dönemine gird'tk. Bilgi ve iletişim çağı, kadm-erkek eşitsizliğinin artmasınt da bunun hızla aşılmasını da sağlayabilir. Oysa biz kadınlar, dünyanın ve siyasikarar mekanizmalannın yansını istiyoruz. Öyleyse hızla bilgiişlem ve iletişim teknolojilerinikullanmayı öğrenmeli, gûçlenmeli ve bu beceriterimizi toplumsal ve pofitik yaşamda kadın-ertek eşiiliği için mûcadelemizde ve örgütlenmemizde kultanmalıyız." DUZY4ZI ORHAN BtRGİT Kulaktan Dobna Başbakan Adayı! Dünya Ekonomi Forumu'na katılmak için çeşit- li ülkelerden Davos'a gelmiş olan onlarca önemli kişi, Türkiye'nin olası Başbakanı'ndan KKTC Cum- hurbaşkanfna yönelik sataşmanın bire bir tanığı olamıyoriar. Ama Erdo^an'ın Davos söyleşilerin- den birisine ayrılmış özel saionda gerçekleşen açtklamalan arasında, Kıbns'taki iki lider için söy- ledikleri tüm hızı ile önce kulaktan kulağa yayılı- yor. Sonra da Türk ve Yunan gazeteleri ile Kıbns medyasında yerini alıyor. Erdoğan'ın o herbakımdan sevimsiz vebiro ka- dar da düzeysiz sözleri, Denktaş ile Klerides'in yıllardan beri çözümsüzlük üstüne oturduğu iddia edilen ilişkilerini hedefalırgibigörülse deasıl ama- cın, KKTCBaşkanı'na açılmak tstenilen birsinirsa- vaşı ile ada Türklerinin zor günlerindeki liderini minder dışı bırakmak olduğu anlaşılıyor. özellikle dünkü 'Saöa/î'gazetesinde, Erdoğan'a atfedilen ve Denktaş için söyienildiği ileri sürülen "Yaşına hûrmeten konuşmuyorum. Ancak sabn- mın sının var" sözlerinin bir parti gernel başkanı- nadeğil, ülkenin iki aysonra olası başbakanına ise hkpdeğil, oteaolsa birmeydan bıçkınınayakışırsöy- lemler olduğu açık. Sanki, elindekizinciri sallayan, omuzununtekin- de ceketi asılı ve ayakkabılannın arkası basılmış birtip, Davos'tan bastınyor "Heeyt. Bir konuşursam!Annadın mı? Bu fınal bidaha elegeçmez. Oturannaş!'Annaşmayacak- san, yaşına bakmam moruk:Açanm ağzımı!" Er- doğan'ın bu sevimsiz efeştirisini hafifletebilmek için, ancak sorunu kara mizah süzgeci ardında çarpıtmak gerektiğini bilseniz de, 3 Kasım seçim- lerinde ülkenizde en fazla oyu almış bir siyasal partinin lideri olarak size takdim edilen kişinin, o kimliğe gerçekten sahip olabilmek için, daha kaç finn ekmek yemesi gerektiğini ciddi ciddi düşün- müyor musunuz? Perdenin gerisindekiler Dün Klerides ile Annan planı üstündeki görüş- melerinden birisini daha gerçekleştiren RaufDenk- taş'ın, anavatanındaki iktidar liderinden duyduğu bu çatlak sesler, elbette şimdiye kadar hiç mi hiç alışmadığı bir düzeyde olmalıdır. Bu yüzdendir ki "yorgun ve kırgın" KKTC Başkanı, önce politik hasımlan karşısında kendisini yalnız bırakmakla yetinmeyerek sinirlendirmeye yönelen bu çıkışlar- dan duyduğu düş kınklığınıanımsatıyor. Daha son- ra da Erdoğan'ı "kulaktan dolrna bilgilehekonuş- maktan vazgeçmeye" çağnyor. Birsüreden beri sistemli bir biçimde yıpratılma- sı, sindirilmesi amaçlanan Rauf Denktaş'ın Rum Yönetimi'ndeki karşrtı Klerides'in, geçen hafta ken- disiyle özel birgörüşme yapmak için adaya giden Hürriyet ekibine söylediklerinin altında yatan olgu çoğumuzun gözünden kaçtı. 16 Şubat'ta, yani Annan planı için taraflara ve- rilen vadeden sadece 12 gün önce adanın Rum kesimindeki başkanlık seçiminekatılacak olan Kle- rides, anketlere göre kampanyayı en büyük raki- bi, AkelPartisi'nin gösterdiği eski birEOKA'cı olan Hristos Papadopulos'un birkaç puan gerisinde götürüyorve sonucu ikinci raundda almayı amaç- lıyor. O arada da Hürriyet aracılığı ile Denktaş için söyledikleri, Rum seçmenlerine de bir mesaj nite- liğindealgılanmalıdr. KJerides, sonuca ancak Denk- taş'la yürüteceği görüşmelerie ulaşabileceğinin bilinmesini isterken, belki de seçimlerde l>r bedel ödemeyi de göze aldığını söylemek istiyor. Ama baştaAKP Genel Başkanı olmak üzere, bir- çok kimse bu inceliğin ayndında değil. Bülent Ecevit'in tanımı ile bu "aMıevvel" kişiler, kulaktan dolma birkaç slogan ile Türkiye'nin kaderni çize- ceklerini sanadursunlar, dün KKTC'yi ziyaret eden Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yalman'ın, TSK'nin Denktaş'a "hayranlık" duygulannıaçıkla- yan sözlerinin yanı sıraRumlann, AB'den aidğı des- tekle, adadaki iki egemen devletin yeni birortak- lığını temel alan kalıcı bir çözüme yanaşmadığını belirtmesini, acaba Erdoğan'ın kulağını doldurdu- ğu kuşkusuz olan nevzuhur diplomat özantileri nasıl yorumluyoriar? Türk Silahlı Kuvvetleri'nin dün Denktaş'ı ziyaret eden en üst düzeydeki temsilcîsi, kalıcı ve adil bir çözüme yaklaşılrnadığı takdirde Türklerin azınlık durumuna düşeceğinin altını çiziyor, aksi ta<dirde Doğu Akdeniz'in sürekli bir kriz ortamına îürük- lenmesinin kaçınılmaz olduğunu söylüyor. Bu uyanlar karşısında, Cüneyt Zapsu acaba ne söylüyor? Hümyet gazetesi mensuplan ile yaptıö söy- leşideKleridesdeZapsu'ya, afe<dersinizRun Baş- kanı bizim Gölge Dışişleri Bal<anımızı needen bilecek, TayyipErdoğan'a "ÇözCrmderken, anacın nedir?Açıklasana" diye habergönderiyoraı ya... Zapsu konuşsa, Erdoğan da ağzını açıp lapat- sa ve biz de o çözümün ne olduğunu artık iğren- sek... Hem biz, hem de tüm dünya! Faks: 0212- 677 07 62 obirgit@e-kola-.net Tıbbi aök ücrederi • İstanbul Haber ServBJ - Istanbul Valilif Mahalli Çevre Kurulu, 2003 yıJı tıbbi atık bertaraf ücretlerini belirledi. Mahalli Çevr Kurulu'nun konuya ilişkin karauı Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlandı. Karara göre, tıbbi atık bertaraf ücretleri, 2< yatak ve üzeri kapasiteli hastan«Jerin, bölümlerine göre yatak başına gıkan tıbbi ak miktan ile birim fiyatırun çarpıJması ile fiyatlandınlacak. Birim fiyatı o-larak bir kilogram tıbbi atık bertaraf ücreri 330 bin ra artı KDV olacak. Veterinerfer topfanosı • tstanbul Haber Servisi - Ana-dolu yakasındaki veterinerler, yaklaşan Kurban Bayranu'nda sokakta kurban ke silmemesi ; diğer önlemJerin alınması konusunda fikir birliğine vardılar. Veterinerler, Kartal ve Pendik belediyeleri ile Bayer Emvironment Service'nin işbirliği ile toplandüar.