Katalog

1 1 EYLÜL 2002 ÇARŞAMOA CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishabıa cumhuriyet.com.tr 11 Roma, Safiye'yi onuplandındı • Dış Haberler Servisi - Roma Valiliğı, Nijerya'da evlilik dışı çocuk sahibi olduğu gerekçesiyle taşlanarak ölüme mahkûm edilen, ancak uluslararası baskılar sonucu serbest bırakılan Safiye Hüseyni'ye onursal vatandaşlık verdi. Roma Valisi Walter Veltroni'nin elinden vatandaşhk kartını alan Hüseyni, kucağında kızı Adama'yla yaptığı konuşmada, "Hepinize teşekkür ederim. Haberim olmadan bana sahip çıktınız" dedi. jsviçpe BM üyesioMu • Dış Haberier Servisi - îsviçre, Birleşmiş Milletler'in 190. üyesi olurken Isviçreli yetkililer, bu üyelikle geleneksel tarafsızhktan ödün verilmeyeceğini belirtti. îsviçre, BMyi, geleneksel tarafsızlığının sorgulanmaması ve istemediği sürece herhangi bır askeri koalisyona katılmaya zorlanmaması konusunda ikna etti. Martta düzenlenen referandumda Isviçrelilerin yüzde 54'ü tam üyeliği onaylamıştı. Hindistan'da tren faciası • YENİDELHİ (AA) - Dünyanın en büyük demiryolu ağına sahip ülkelerinden Hindistan'da, doğudaki Kalküta kentinden başkent Yeni Delhi'ye gelen lüks yolcu treni raydan çıktı, en az bir vagonun ırmağa gömülmesi sonucu 80 yolcunun öldüğü, 180'inin de yaralandığı bildirildi. Rachani Ekspresi'nin en az üç vagonunun köprü kenanna takıldığı ve bir vagonun ırmağa uçtuğu açıklandı. Vagonlar arası takviye bağlantı mekanizmasının çözülmüş olduğu saptandığından, kazada sabotaj olasıhğı üzerinde duruluyor. Kayıp Çeçenler mezardan çıktı • Dış Haberier Servisi - Çeçenistan ile Inguş Cumhuriyeti sınınnda geçen cuma bulunan toplu mezardan, kayıp 7 Çeçen militanın çıktığı bildinldi. Çeçen lider Aslan Maşadov, bazı cesetlerin başlannın naylon torbaya geçırilerek "vahşice öldûrüldüğünü" belirtti. Rusya ise konuyla ilgili yonımda bulunmadı. fistin kabineyi onaylayamadı • RAMALLAH(AA)- Fiiistin Yasama Konseyi yeo: kabineyle ilgili güven oylamasını eneledi. Konsey Başkanı, toplantılara bugün devam eckbceğini belirtirken FıMnli vekillerin, Koısey'in Ramallah'taki toplantı öncesinde kabaıeye eleştirilerini dile getrdiğine dikkat çekildi. Fü-1ın Enformasyon Biktnı Yaser Abdrabbo ise !srail ve ABD"yi, Fiöitin'de 2003 yılında yîpJması öngörülen seçmlerin ertelenmesini issnekle suçladı. Bush, Irak'ta ABD saldınsının ardından olacaklann kendini ilgilendirmediğini savundu: Sonrasıbenibağlamaz• Saddam Hüseyin'in yönetimde olduğu durumun "en kötüsü" olduğunu ileri süren Bush, ABD saldınsının ardından uluslararası topluluğun sorumluluk alması gerektiğini söyledi. BM Genel Sekreteri Annan da "kaygılannı" dile getirdi. Dış Haberier Servisi - ABD Başka- nı George Bush, Devlet Başkanı Sad- dam Hüseyin'in devrilmesinin ardın- dan Irak'ta kurulacak yönetimin, ABD'nin meselesi olmayacağı mesa- jını verdi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan da saldınnın is- tenmeyen olası sonuçlan konusunda endişeli olduğunu açıkladı. Amenkan United Press Internati- onal (UPI) ajansının haberine göre Bush, Irak'a saldın konusunda son günlerde görüşmeler yaptığı iiderlere, u Saddam Hüseyin rejinıinin ardından vapılandınlacak yönetimin, ABD'nin sorunu olmayacağmı" belirtti. UPI'nın, kimliği açıklanmayan dip- Iomatlara dayandırdığı haberinde, ABD Başkanı 'nın bu mesajı, önceki gün te- lefonda görüştüğü A\Tupa Birliği dö- NAMIYOR Dış Haberier Servisi - Irak'a saldırmak için gerekçe arayan ABD yönetimi yetkililerinin, Irak lideriyle küresel terorizm arasında doğrudan bir bağlantı kuramadığı belirtildi. Washington Post, ABD'nin üst düzey istihbarat yetkililerine dayanarak verdiği haberde, Irak'la ilgili bilgi toplama ve analiz çahşmalannı yoğunlaştıran Merkezi Haberalma Teşkilatı'nın (CIA) Irak'uı terörle bağlantısı konusunda hâlâ ikna edici delil bulmak durumunda nem başkanı Danimarka'nın Başbaka- nı AndersFogh Rasmussen'e ilettıği ifa- de edildi. Ajansa göre Bush, Saddam sonrası Irak'ta ortaya çıkacak rejimin belir- lenmesi konusundaki sorumluluğun ABD'ye değil, bütiin uluslararası top- luluğa düşeceği görüşünü dile getirdi. Bush, Rasmussen'e. "Saddam'ın ar- dından kimin veya neyin geleceğini be- ürlemek, benim sorumluluk alanıma guTnryor" mesajını verdi ve "her al- ternatifın Saddam'dan daha iyi olaca- ğı" göriişünü savundu. olduğunu yazdı. Habere göre fotoğraflar, iletişim ağlan ve diğer yollardan gelen bilgilerin analiz edildiği, ancak Saddam Hüseyin ile El Kaide arasında bağlantı olduğu yolundaki suçlamalann doğrulanamadığı belirtildi. Atta bağlantısı kamtlanamadı Gazetenin haberinde, Amerikalı yetkililerin, 11 Eylül saldınlannın beynı olduğu sanılan Muhammed Atta ile bir Iraklı istihbaratçı arasında Nisan 2001 'de Prag'da BM Genel Sekreteri Annan ise ken- disirun yanı sıra diğer dünya liderle- rinin de Irak 'a yönelik bir saldınnın ola- sı ıstenmeyen sonuçlan konusunda kaygılı olduğunu ifade etti. Annan kaygıh BM Genel Kurulu'nda gazetecilenn sorulannı yanıtlayan Annan, "Bombar- dımandan sonra nasıl bir Irak'a uya- nacağız ve bölgede neler olacak? Sal- dınnın etldleri ne olacak? Bunlar. ko- nuşruğum uderlerin soruları" dedi. Pek çok kişinin, beklenmeyen sonuç- göriişme olduğu suçlamalannı da kanıtlayamadıklan belirtildi. New York Daily News gazetesi ise ABD Başkanı Georçe Bush'un, Saddam Hüseyin'in kitle imha silahlan geliştirdiğine ilişkin "geniş çaplT kanıtı birkaç gün içinde sunacağını öne sürdü. Gazeteye konuşan Bush yönetiminden bir yetkili. "kanıtlann çok geniş bir alana yayıldığuıı" belirtirken gazete. Kongre'ye sunulacak belgelerin Irak'ın uydu görüntülerini içerdiğini yazdı. lardan endişeli olduğuna işaret eden Annan. durumun "öngörülemez'' ol- duğunu belirtti. ABD Başkanı Bush ve Ingiltere Başbakanı Tony Blair'le görüştüğü- nü belirten Annan, Bush 'un yann ge- nel kurulda yapacağı konuşmayı bek- lediğini de ıfade etti. BM Güvenlik Konseyi'nin Irak ko- nusunda ağırlığını ko>Tnası gerekti- ğini kaydeden Genel Sekreter, kon- seyin. uzun süredir karşı karşıya bu- lunduğu bu sorunla ilgili görüşlerini ifade etmesınin önemini vurguladı. BAĞDAT'TAN UYARI: Türkiye büyük zarar görür Dış Haberier Servisi - Irak Dışişlen Bakanı Naci Sabri, ABD'nin Irak'a olası saldınsı durumunda en büyük zarann Türkiye'ye geleceğini söyledi. Bağdat'ta bir grup Türk gazetecinin sorulannı yanıtlayan Sabri, çıkabilecek bir savaşın Türkiye açısından sadece ekonomik kayıplar getirmeyeceğini, aynca bölünme, parçalanma gibi konularda hassas bir durum yaratacağını belirtti. Naci Sabri, Kuzey Irak'ta Türk askerinin bulunmasıyla ilgili olarak da şunlan söyledi: u Bu, bir hatayı bir başka hatayla telafl etmeye çalışmakür. Türkiye'nin sorunlannın üzerinden atlayıp Kuzey Irak'a müdatuüe ermesi bir sakündır. Kuzey Irak'a dış müdahaJeden Türkiye'nin kazancı değil kav bı olur. Bunun kanıtı 1990'dan sonra Kuzey Irak'ta artan güvenfik sorunudur." Şili 'de 11 Eylül Şili'nin başkenti Santiago'da toplanan siyah gı\ siler ve beyaz maskeler içindeki evlemciler, eski Devlet Başkanı Sarvador Âllende'nin 11 Eylül 1973 yıhnda bir darbeyle devrilmesini protesto ettl Ellerinde pankartlar taşryan insan haklan eylemcfleri, darbeyi gerçekleştiren ve binlerce insanı katleden General Augusto Pinochet'ııin yargılanması çağnsında bulundu. (Fotoğraf: AP) IKDP lideri Mesud Barzani, Ankara'nm sert uyarısının ardından çark etti: Irak'ın bütünlüğünü savunuyoruz ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye'yi hedef alan açıklamalan- nın ardından Ankara'nın çok sert bir dille uyardığı Irak Kürdistan Demok- ratik Partisı (IKDP) lideri Mesud Bar- zani, sözlerinden çark etti. Gerginliği diyalog yoluyla sona er- dirmek için yaİan işbirliği içinde ça- lışmaya hazır olduklannı bildiren Barzani, "Türkrye'nin ulusal güven- Bği ve bağımsızlığı için gerekli güven- cekri venneyi detaahhütederu* açık- lamasını yaptı. Barzani, kontrolü altındaki bölgele- rin, Türkiye'nin "güveıüik ve istikra- nnıbozmakisteyenlerin" sığınağı ha- line gelmesine de asla izin vermeye- ceklerini savundu. Barzani'nin daha önce yaptığı birçok açıklamanın söz- de kaldığına dikkat çeken Dışişlen, IKDP liderinin açüdamalarını yaşa- ma geçirmesini istiyor. 'Açıklamalanm çarptırüdı' Son dönemde Irak'ta bağımsız bir Kürt devleti kurmaya dönük ileri adım- Iar atan, PKK-KADEK'e arka çıkan ve Türkiye aleyhine açıklamalara baş- layan Barzani, Ankara'nın son uyan- sınm ardından yine tutum değiştirdi. Dışişleri"nin büyük tepkisini çeken, Alman haftalık Die Zeit gazetesinde yer alan açıklamalannın, iki ay önce verdiği demecin "çarpıülmış bir şe- kflde" yayımlanmış hali olduğunu ile- ri süren Barzani, Türkiye ile ıkili iliş- kilerindeki zorluklann "tehdit veya baskryla değü. diyalogyoluyla" çözüm- lenebileceğine inandığını belirtti. Bu açıklamalan 13 Temmuz 2002 ta- rihinde serbest çalışan bir gazeteciye yaptığını söyleyen Barzani, son dö- nemde kendisıne atfedilerek basında çıkan açıklamalann IKDP gerçekleri ve politikalanna ters düştügünü öne sür- dü. 5 Eylül'de Die Zeit gazetesinde yer alan demeçte, IKDP liderinin "Bir Kürtuıtjfadası sokaklanmıa Türkor- ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Iraklı Türkmenler, >—. Irak muhalefetinin yeniden toparlanma sürecine girmiş olmasından memnuniyet duyduklannı belirterek TürkmenJerin Irak Ulusal Kongresi'nde eşit haklarla temsil edilmeleri gerektiğini bildirdiler. Irak Milli Türkmen Partisi Onursal Başkanı Mustafa Kemal Yayçıta, yaptığı açıklamada, Irak muhalefetinin sorunlara akılcı, gerçekçi ve kahcı çözümler üretmesini „ umduklannı kaydetri. Kuzey Irak'taki Türkmen toplumunun siyasi statüsünün netlik kazanması gerektiğine de işaret eden Yayçılı, Türkmenlerin bölgede yüzde 13'lük nüfusa sahip olduklannı hatırlattı ve Ulusal Kongre'de yüzde 6 olarak gösterilen bu oranın bir an önce düzeltilmesi gerektiğini bildirdi. TAHRAN (AA) - Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği (IKYB) lideri CeJal Talabani Türkiye ve Irak " Kürdistan Demokrat Partisi (IKDP) lideri Mesud Barzani arasmdaki gerginliğüı ciddi olmadığını öne sürdü. ÎRNA'nın haberine göre Talabani, Iran'ın batısındaki Kürdistan eyaletinin başkenti Senendec'den dinlenen IKDP Radyosu'na verdiği demeçte, "Türkiye ve Barzani'nin arasmdaki kriz, Türkiye'nin Irak Kürtkrine saminıi destegi dolayısryla ciddi değü" dedi. Talabani, geçen cumartesi günü Barzani ile yaptığı görüşmeden sonra radyoya yaptığı açıklamada "Türk hükümeti, Irak Kürtleri ve Barzani ile iyi ve yakm iUşkiler istiyor" diye konuştu. dusu için mezar haline getirir. Türki- ye, bunun yerine ülkedeki 15 mihon Kürt'ün haklannı korusun" sözleri yer almıştı. Barzani, bu haberlerdeki pek çok unsurun yanlış yorumlanması nedeniy- le durumu açıklığa kavuşturmak iste- diğini belirttiği açıklamasında, şunla- n kaydetti: "Irak'uı toprak bütünlüğü ve birti- ginden >F ana>iz. Tüm Irak insanlannın haklannı koruyacak demokratik, ço- ğulcu, pariamenter ve federal bir ya- pıdaki İrak'ı destekliyoruz. Irak'm ge- lecekteki siyasisistemi,yabancı müda- halesi \ eya baskısı olmadan Irak insa- nuun kendisi taranndan karar- laştuıbnabdır." Barzani'nin açıklamasının, Irak Kürdistan Yurtseverler Bir- liği (IKYB) lideri Celal Talaba- ni ile vardığı anlaşmanın ardın- dan gelmesi önem taşıyor. An- kara, Barzani'nin daha önce ba- sına yansıyan açıklamalanndan ve hafta sonu vanlan anlaşma- dan rahatsız olmuş. IKDP Iide- rine "Türldye'ye baloşı ve Tür- kiye'\i kana bulanuş bir terör örgütüyle olan ilişkisi hakkuıda en kısa zamanda kesin bir karar \ermesi ve bu karannı kamu- oyuna açıklaması" çağnsında bulunmuştu. SAYDAM YALÇIN DOGAN Bip Anket, Bir Bçi Ve 3 Kasım'a Veda!.. B/relçi ve bir anket... Veçok büyük olasılıkJa, bel- ki fazla iddialı ama, artık bundan sonra, seçimin 3 Kasım'da yaprlması sürpriz olabilir!.. Kim o elçi?.. Eyüp Aşık. Kimse çok üstünde durmuyor. ÂNAP'tan istifa ederek DYP'ye geçen Eyup Aşık, iki gün önce ansızın eski patronu Me- sut Yılmaz'ı ziyaret edıyor. Sıyasal takvimi allak bul- lak eden bır ziyaret. Aşık, yeni patronu Çiller'den mesaj getiriyor. Muhtemelen şöyle: "Gel, 3 Kasım'dan vazgeçelim!.." Mesut Yılmaz'ın dün MHP'yı suçlayarak hükü- meti bozma ısteği, bu görüşmeye dayanıyor. Gö- rünen gerekçe, AB yasalarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvuran bu MHP ile artık seçım hükümetınde bile bir arada bulunmak mümkün değil!.. Asıl gerekçe, baraj korkusu!.. Bu korku, yeni bir senaryo yaratıyor. Yeni bir hü- kümete doğru adım atılıyor. Işte, asıl kritik nokta burası: Yeni kurulacak hükümet, 3 Kasım'ı aşan ye- ni bir takvimle ortaya çıkabilır. Dışarda alarm var Deutsche Bank'ın anketı... Bu yabancı banka, Türkiye ile yakından ilgili. Haftada bir seçım anketi yaptırıyor. Ve bu anket TV'lerde, gazetelerde boy boy yayımlanıyor. Sade- ce bu bankanın anketı değil, başka anketler de hep aynı sonucu venyor: AKP hep önde ve yükseliyor. ANAP ve DYP hep aşağıda ve daha da iniyor. Buna ne sinir da- yanabilir, ne siyasetteki iddia!.. Baraja takılacak partilerin bunu içlerine sindırmesi mümkün değil. Bunu, Türkiye ile ilgilenen dış odaklann da iç- lerine sindirmeleri mümkün değil. AKP ıktıdarı!.. Ve belki de tek başına!.. Bu heyula!.. Hem dışardan Türkiye'ye kredi aktaracaksın, hem uzun dönemde yatınm yapmayı düşünecek- sin, hem de güvenilir bir partner arayacaksın!.. Ki- minle?.. AKP ile!.. Olabilir mi?.. Boşuna yayımlan- mıyoro anketler!.. Madem, onlara göre, böyle birtehlike var, o za- man bunun önlemini almak gerek!.. Alıyorlar da!.. Derviş'in fikri ve zikri?.. Kemal Derviş aylardır ortada dolaşıyor, "Sağ ve sol çok parçalı, böyle sryasal sistem olmaz" di- yor. Gerçı, onun ıttıfak arayışı daha çok solla bağ- lantılı. Ama, soyledıği merkez sağ için de geçerti. Ne Amenka, ne IMF, ne diğer uluslararası kurum- lar, ne de uluslararası bankalar, Türkiye'de böyle parçalı bir sistemden yana. Hepsi bir bütünlük arı- yor. Bu fikirtek başına Derviş'in fikri de olabilir. Çün- kü, fikir doğru ve mantıklı. Ancak, Derviş'in arka- sında, ona güvenenlerın bu fikri bastırdığına kuş- ku yok. Gelelim, pratikçözüme... Kurulacak hükümet 3 Kasım sonrasına dönük bir çalışmaya yönelebilir. önce 3 Kasım'ı erteleyebi- lir. Ardından baraj düşebilir ve nihayet ittifaklara yol açan birdeğişiklığe gidebilır. Yanı, merkez sağ ve merkez sol seçime birlıkte girme fırsatını yakala- yabilir. Bu plana Ecevit direniyor ve hâlâ istifa etmı- yor!.. Boşuna. En kısa süredeTBMM olağanüstü toplantısı, gensoru ve yeni hükümet adımları. Can pazannda kımsenin siyasal ahlak, demokratik ge- lenek gibi değerieri düşünecek haii yok. Tam skan- dal!.. Ya partilerin bugün Yüksek Seçim Kurulu'na ve- recekleri lısteler?.. Yandı gülüm keten helva!.. Par- tiler allak bullak!.. Şimdi birde listeleraçıklanınca... Ne ülke ama!.. E-mail: ydogan@cumhuriyetcom.tr Faks:0212 513 90 98 KIBRIS'TA UMUTIŞIĞI Annan yıl sonuna işaret etti Dış Haberier Servisi - Birleşmiş Milletler Ge- nel Sekreteri Kofi An- nan. Kıbns konusunda- ki görüşmelerde. yıl so- nunda bir çözüme ula- şılmasını umduğunu be- lirtirken Kıbns Rum yö- netimi sözcusü Mihalis Papapetru. iki taraf ara- sındaki görüş aynkkJan- nın azaldığını kaydetri. KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş ve Kıbns Rum yönetimi li- den Giafkos Klerides'le geçen hafta bir araya ge- len Annan, "görüşme- lerde şu ana kadarönem- ü bir ilerleme sağiandı- ğuu söyleyebilecek du- runıda otmadıgınr be- lirtti. BM binasının gi- rişinde gazetecilerin so- rulannı yanıtlayan An- nan, "Çözümün müm- kün okhığunca erken ol- masını tercih ettiğini ve çözümeyıl sonunda ula- şüabileceğini umduğu- nu" kaydetti. 'Farkhlıklar azaldı' Mihalis Papapetru ise görüşmelerde, "merke- zi hükümet yetkileri ve garantiler konusunda iki tarafarasmdaki gö- rüş avnhklarnun azal- dığını" söyledi. Rum radyosunun haberine göre, Annan'ın uyanla- rı sonucunda Denk- taş'ın geri adım attığı- nı iddia eden Papapet- ru, ancak Rum lider Klerides'in böyle bir durumla karşı karşıya gelmediğini savundu. Fileleftheros gazete- si de Annan'ın, Denk- taş ile Klerides'e esnek- lik göstermeleri için tel- kinde bulunduğunu >'az- dı. Gazete, doğrudan gö- rüşmelerin bundan son- ralci bölümünde özelhk- Ie "egemenlik" konu- sunda sert bir mücade- le beklendiğini kaydet- ti. Habere göre Annan, görüş farklılıklannın gi- derilmesi için Denktaş ve KJerides'e temel ko- nular üzerinde esneklik göstermeleri yolunda net öğütlerde bulundu. Çözüm amacıyla ocakta başlahlan doğru- dan görüşmeleri sürdü- ren Denktaş ile Kleri- des, Paris'te yaptıklan değerlendirmelerin ar- dından, bugün Lefko- şa'da ara bölgede bir araya gelecek. BM Ge- nel Sekreteri'nin Kıbns Özel Temsilcisi Ah/a- ro De Soto'nun gözeti- minde yaklaşık 8 aydır ara bölgedeki BM Kon- ferans Merkezi'nde doğrudan görüşmeleri sürdüren Denktaş ile Klerides, yann 53. kez görüşecek.