Katalog

|-r»EYLÜL2001CUMA CUMHURİYET SAYFA TARİHİN EN BÜYÜK TERÖRÜ Enkaz altında kalan binlerce insanın kurtulma utnudupatlama tehlikesi nedeniyle zora girdi Saldınmn ardından New York'ta yoğun güvenlik önlemleri ahndu Dünya Ticaret Merkezi'nde dün de iki yeni çökme meydana geldL Yetkililer can kaybı olmadığinı bildirdiler. (REUTERS) Çahşmalara 'gaz'engeliHaber Merkezi - Amerika'ıun ya- şadığı tarihi terör eylemi sonrasında enkaz kaldırma çalışmalan sûrüyor. ABD Başkanı George Bush. saldın- ya ugrayan ve ilk tespitlere göre 190 kişinin öldüğü Savunma Bakanlığı Pentagon binasının yıkılan kısmında incelemelerde bulundu. Bush, Sa- vunma Bakanı Donald RumsfekTın eşlik ettiği ziyaret sırasında Penta- gon ve New York'ta kurtarma çalış- malan yapan görevlilere teşekkür ederek teröristlerin ABD'yi sindire- meyeceğini tekrarladı. New York'ta- ki Dünya Ticaret Merkezi'nin enka- zında, gaz borulannda gaz kaçağı saptanması buralarda çalışma yapan- lan endişelendirirken Amerikalılar aynca asılsız bomba ihbarlanyla uğ- raşıyor. New York'taki Dünya Tica- ret MerkezTne çarpan iki yolcu uça- ğının kaybolan kara kutulannm bu- lunması için halktan yardım istendi. Terörist saldınya uğrayan New Y- ork'taki Dünya Ticaret Merkezi'nde arama ve kurtarma çalışmalan de- vam ediyor. New York Belediye Baş- kanı RudoiphGiuliaııi, kentteki Dün- ya Ticaret Merkezi'ne düzenlenen saldında ilk tespitlere göre 94 kişinin öldüğünü açıkladı. Belediye Başka- nı, kayıplann sayısının ise 3 bin 700 olduğunu kaydetti. 11 bin ceset torbası istendi New York kent yetkilileri, federal hükümetten talep ettikleri ceset tor- bası sayısını 6 binden 11 bine çıkar- dılar. Arama ve kurtarma çalışma- larını yürüten "New YorkFort Aııt- hority" adlı kuruluş yetkilileri, Fox News kanalına yaptıİdan açıklama- da, ölü sayısının 20 bini aşabilece- ği tahmininde bulunmuşlardı. Yetkililer, gaz kaçağının kurtar- ma ekiplerini zehirlemenin yanı sı- ra patlama tehlikesi taşıdığını ifade ettiler. Kaynaklar, gaz kaçağının, yı- kıntılar altında bulunan ve cep tele- fonlannı kullanarak sağ olduklannı bildiren ve yardım isteyen kişilerin kurtanlmasıru da zora soktuğunu belirtiyorlar. Kurtarma ekipleri, bölgeye gaz koklayan köpekler getirildiğini ve durumun kontrol altuıa alınmasına çahşıldığını kaydettiler. İki bina çöktû Ticaret merkezinde dün de iki ye- ni çökme meydana geldi. Amerikan televizyonları, Dünya Ticaret Mer- kezi'nin daha güneyde yer alan iki numaralı kulesinin ayakta kalan bir bölümünün de çöktüğünü, ancak can kaybı bulunmadığını duyurdular. Dünya Ticaret Merkezi kompleksi içinde yer alan yaklaşık 50 kath kom- şu binanın da kısmen yıkıldığı belir- tildi. Polisin verdiği bilgiye göre, sa- dece kurtarma ekiplerinin bulundu- ğu bu bölgede çökme bekleniyordu. Usame bin Ladin bağlantılıydı Filipin halkı ucuz atlatmıştı • Filipinler'de Usame bin Ladin'in adamlannın planlannm ele geçirildiği operasyonlan yürüten polis şefı Razon, ABD'deki saldınlann Bin Ladin'in adamlan tarafindan yapıldığına inanıyor. MANtLA (AFP) - New York ve Washing- ton'daki saldınlara çok benzeyen bir gizli pla- nın 1995'te Filipinler'in başkenti Manila'da en- gellendiği bildirildi. ABD'deki saldınlann Usame bin Ladin'in işi olduğuna kesin gözüyle baktığmı söyleyen dö- nemin polis şefı, 11 Ey- lül tarihinin seçilmesi- nin de bu ilişkiyi kanıt- ladıgını belirriyor. O dönemde Manila Polis Şefliği'ni yürüten Başmüfettiş Aveİino Ra- zon, şüphe üzerıne Ma- nila'dabir dairede kalan Abdülhaldm Murad'ı gözaltına aldırttığını ve Murad'ın ekibiyle bir- likte Papa II. Jean Pa- ul'e yönelik bir suikast planı yaptığının anlaşıl- dığını belirtti. Manila'daki operas- yonlarda açığa çıkanlan ve Bojinka Planı olarak adlandınlan gizli planın ABD havayollanna ait yolcu uçaklannın kaçı- rüması ve bu uçaklarla kritik hedefleri bomba- lamayı ya da son saldı- nlarda olduğu gibi bina- lara çarpmayı öngördü- ğü bildirihyor. Bin La- din ile bağlantıh kişiler- ce hazırlandığı belirten bu planı hazırlayan te- röristlerin sonrakıbir ta- rihte 1993'teki Dünya Ticaret Merkezi'ne dü- zenlenen bombah saldı- n nedeniyle yargılan- dıklan belirtüiyor. ÇtZMEDEN YUKAR1 îL MUSAKART KUJÇUK, KAPATZ BÜVÜKMÜ&L. m.kartcg superonline.com.tr Giuliani'nin verdiği bilgiye göre, her biri 110 kattan oluşan Dünya Ti- caret Merkezi'nin ikiz kulelerinin çöktüğü alanda çahşan yüzlerce ki- şilik kurtarma ekipleri, önceki gün 3 bin ton yıkıntı kaldırdı. 500'ü aşkm tngiliz öldû lngiltere Dışişleri Bakanı Jack S- travv ise bakanlığına yapılan başvu- rulann, New York'taki terörist saldı- nlarda ölen tngilizlerin sayısınuı 500'ün üzerinde olduğunu ortaya koyduğunu açıkladı. Enkaz kaldırma ve kurtarma çahşmalannı sürdüren Amerika, bir yandan ise asılsız bom- ba ihbarlanyla uğraşıyor. New Y- ork'un en ünlü gökdelenlerinden olan Manhattan semtindeki 104 kath Empire State bina- sı ve çevresi, bomba ihban yapılması üzerine boşaltüdı. Ancak yetkililer, binarun bo- şaltılmasmdan ve çevrenin polis tarafindan kordon altı- na alınmasuıdan sonra ihba- nn asılsız çıktığını açıkladı- lar. tlk verilere göre, Asya- Pasifik ülkelerinden 180 ka- dar kişi, Dünya Ticaret Mer- kezi'ne yönelik saldında öl- dü. Bunlann 50 kadannın Bangladeşli olduğu bildiril- di. ttalyan makamlan da, el- de ettikleri ilk bilgilere göre, Dünya Ticaret Merkezi'ne yönelik saldından bu yana komplekste çahşan 8 Ital- yan'ın kaybolduğunu bildir- diler. Kara kutular aranıyor Giuliani, aslında kırmızı renkli olan kara kutulann re- simlerinin çoğaltılarak dağı- tıldığını ve bunlan gören ya da bulan kişilerin derhal po- lisi haberdar etmesini iste- diklerini bildirdı. Kara kutu- lann carpmanın şiddetinden dolayı olay yennden çok uza- ğa firlamış ya da tonlarca en- kaz altında kalmış olabilece- ği ifade ediliyor. Kara kutu- lar bulunabildiği takdirde, uçaklar kulelere çarpmadan önce teröristlerle püotlar ara- smda yapılan son konuşma- lar ve kokpitte durumun ne olduğu anlaşılabüecek. IRMIKI AYDIN ENGÎN aengin(a doruk.net.tr Yolcu uçağından bombalar kullanan bir "düşman" ABD'yesaldırdı. Bırbas- kındı ve "düşman" düşmanını apansız bastırdı. Milyar dolarla ölçüten bir tah- ribat ve hiçbir "birim"\e ölçülemeye- cekkadar can kaybına yol açtı. (Lafı uzatma pahasına bir parantez: Savaş gibi vahşi ve insana aykın bir ey- lemde mümkün olduğunca çok insan öldürmeyi, çok büyük tahribata yol aç- mayı "zafer, yengi, başan" gibi olumlu kavramlaria karşılayan bir dıl kullanı- mırı sorgulamanın zamanı gelmedi miT) Kısa süren şaşkınhk ve paniğin ardın- dan koca dev ABD, olup bitenin adını ko\du: Savaş! Doğru. Ekonomik gücün simgesi ol- mış iki dev boyutlu kuleye, askeri gü- cüi simgesi olmuş Pentagon'a aynı anda saldırmayı ve hedefleri on ikiden vımayı başaran (başaran?) bir saldın arcak savaş terimi ile tanımlanabilir. 'eryüzünün en büyük askeri gücü şindi karşı saldınya hazırlanıyor. \BD resmen değilse bile fiilen savaş ilai etti. Tek ekslk: Düşman! Savaş Var, Düşman Belli Değil O kahredici askeri güç nereye ve ki- me saldıracak? Kuşkulann üstünde yoğunlaştığı Usame bin Ladin'i banndıran Afga- nistan mı haritadan kazınacak? Saldı- nya alkış tutan Irak da payını alacak mı? Sokaklanndaki ilkel sevinç göste- rileri TV ekranlanna yansıyan Filistin de savaşın kapsamında mı? Islami kök- tendinciliğin kiminde kol gezdiği, ki- minde iktidar olduğu, kiminde beslen- diği Çeçenistan, Suudi Arabistan, Mı- sır, Tacikistan gibi ülkeler de savaş ala- nı mı olacak? Bu soruların yanıtı bilinmiyor. Salt ben, sen, biz değil, galiba Başkan Bush da henüz bilmiyor. Ama Başkan Bush ve yönetiminin, oturup uzun uzun kafa yoracak, kanıt toplayacak, demokratik geleneklere, hukukun üstünlüğüne gölge düşürme- yecek yöntemler, yollar üretecek za- manlan yok gibi? İktidar kınlgandır. Yara bere aldı mı, iktidar sahibinı süpürür götürür. Saldı- nya hazırlıksız yakalanmanın, saldınyı önleyememenin getirdiği güvensizlikle zedelenmiş Bush yönetimi bir an önce harekete geçmenin ağır baskısı altında Düşmanın adını bir an önce koymak, adresini bir an önce ilan etmek ve sal- dırmak zorunda (gibi). VVashington Post, New York Tımes gibi "siyaset be- Hrieyen" gazetelerdeyayımlananyazı- lar bu baskının kanrtlan. Hepsi de Bush yönetimini ince eleyip sık dokumadan, "tahminlere, kuşkulara" dayanarak düşmanı derhal vurmaya, yok etmeye çağınyoriar. Bush yönetimi bu çağn ve önerilere kulak tkayabilecek kadar güçlü değil. Clinton'ın karizmasının kınntılanna bi- le sahip olmayan Bush, "kendini gös- termek" için bir şeyler yapmak zorun- da. Bu "b/rşey/er"in anlamı da pek açık: Savaşsa savaş! Öldüreni öldürün, yok edeni yok edin!.. lyi de yine de düşman belli değil. Adı da adresi de belli değil. Bush'un elini kolunu bağlayan da galiba bu. Öyleyse "dost ve müttefiki- miz" ABD'ye yardımcı olalım. Düşma- nı gösterelim, düşmanın "bulamadık- lan" adresini vereîim edelim: • • • 1970'ti yıllarda Sovyetler Birliği'ni gü- neyden kuşatmak için Asya'yı doğu- dan batıya, boydan boya saracak bir "yeşll kuşak" öngörüldü. Yeşil "siyasal Islami" tanımlamak için kullanılıyordu. Bangladeş, Pakistan gibi Islam ül- kelerinde görece demokratik eğilimler taşıyan iktidariar alaşağı edildi. Kanlı diktatörler hazırlandı, darbeleıie iktida- n ele geçirmelerine "resmi olmayan" destekler sağlandı. Sovyetler Birliği'nin "yumuşakkamı" Afganistan'da, ortak özellikleri "kök- tendinci siyasal lslam"dan ibaret olan "/T7ûca/7/îter"silahlandınldı, eğitildi, Kı- zıl Ordu takviyeli Afganistan ordusuna karşı çok ciddi bir silahlı güce dönüş- türüldü. Usame bin Ladin'in örgütledi- ği "mücahitler" bunlardan sadece bir bölümüydü. Afganistan'da daha nice Usame bin Ladin'ler yetiştirildi, eğitil- di, silahlandınldı ve cepheye sürüldü. Suudi Arabistan'da, Mısır'da "Müs- lûman Kardeş/er" denen köktendinci terör örgütlerine en azından göz yu- muldu, -belki de- desteklendi. 1980'li yıllarda da yeşil kuşak strate- jisi sürdü. Daha sonra Afganistan'da iktidan alacak olan gözü dönmüş, ilkel Taleban örgütünün semirmesi, eğitil- mesi, silahlandınlması için "dost ve müttefik" Pakistan topraklannda inanıl- maz olanaklar sağlandı. Sonra duvar yıkıldı. Sovyetler çöktü. Yeşil kuşak anlamını ve önemini yitirdi. Ama "yeş/7 kuşak"[r\ halkalan Afga- nistan'da, facikistan'da, Ortadoğu'da variıklannı sürdürdüler. Hemen hepsi, uyuşturucu ticaretiyle beslenen, gözü dönmüş, "cihat çeteleri'ne dönüştüler. • • • Yani... Rüzgâr ekildi. Fırtına biçiliyor. Düşmanın adı ve adresi ise CIA'nın "dost kuvvetler" içeren dosyalannda hâlâ duruyor. POLİTtKA GÜTNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Siyahi Kadın... Siyahi kadın korkunun getirdiği panik içinde ses- leniyordu: "Bu bir vahşet!" Televizyon kameraları siyahi kadının büyüyen gözlerinde vahşetı yakalamaya çalışıyordu... Herkes panik içindeydi... Herkes koşturuyordu... Yine bir siyahi anne çocuğuyla birirkte çimlerin üzerine oturmuş ağlıyordu... Dün gece televizyon ekranlannda antiterör uz- manlannı izledım... Hepsi değişik göruşler öne sünjyordu... Israilli bir antiterör uzmanı, "Bu işi radikal Islam- cılaryaptı" derken bir Amerikalı Usame bin La- din'i işaret ediyordu... Birden soğuk savaş yıllanna döndüm; ABD'nin komünizme karşı uyguladığı yeşil kuşağını dü- şündüm, Ladin'in Pakistan ve Afganistan'da Rus- lara karşı kurduğu eğıtım kamplarını anımsadım... ABD, o yıllar binlerce Ladin'in yetiştirilmesine ekonomik destek verıyordu komünizmi ezmek için!.. Türkiye 12 Eylül 1980'den sonra PKK terörüy- le karşı karşıya geldi, yaklaşık yirmi yıllık süreçte otuz bin insanını yitirdi... Abdullah Öcalan Şam'da oturuyor, sık sık git- tiği Bekaa Vadisi'nde PKK'li teröristlere moral ve- riyordu... Tüm bu olup bitenlen hem ABD biliyor hem de NATO üyesi ülkeler... 199O'lı yıllann başında Güneydoğu kan gölüne dönerken NATO üyesi Türkiye için yakın dostu ABD ve müttefıkleri ne yapıyordu? Sadece seyredıyorlardı!.. Şimdi ise beşincı maddenın yaşama geçirilme- si için ilk adımı atıyorlar, ABD'deki terörü kendi ülkelerine yapılmış gibi görüp savaşa hazırianıyor- lar... Türkiye de bir NATO üyesi olarak bu savaşın içinde olacak!.. • • • ABD'de uçaklı intihar saldınlannın Usame bin Ladin tarafindan duzenlendiğı kuşkusu giderek ar- tıyor... ABD halkı televizyon ve gazete haberterine ina- nır!.. Onun için dün pek çok eyalette Müslümanlara karşı eylemler başladı... Washington'da okula gıden Kuveytli öğrencıle- re bakın nasıl tepki gösterildi: "Hepinizın ölmesi gerekir!" Amerika'da yaşayan bazı Türklerle görüştüm dün sabah... Şöyle dediler: "Bize karşı tavırlannda bir değişiklikyok. Ancak bizi de Ortadoğulu olarak görüyor/ar..." Konuştuğum Türklere ABD'deki havaalanlan- nın güvenlik durumunu sordum... Aldığım yanıt şu: "Havaalanlannda güvenlik önlemleri yetersiz!" ABD Federal Havacılık Kurumu'nun yaptığı uy- gulamalarda, iç hat seferi yapan uçaklann yüzde 80'ine silah sokulduğu görülmüş. Aynca yine iç hat uçuşlannda 'Air Marshall' denilen güvenlik görevîilerinin bir suredır bulunmadığı anlaşılmış... Türkterdiyor ki: "Organize olmuş bir terör örgütü, uçaklara bı- rakın bıçak, silah sokmayı, bombayı bile rahat so- kar..." ABD yönetimi dünyada ekonomik ve askeri olarak tek güç kendilerını görüyordu!.. Işte bu nedenle CIA ve FBI derin bir uykuyayat- mıştı!.. Terör geldi ve ABD'yı vurdu!.. Uygar bir toplum olmak başka bir şey, terörte mücadele başka bir şey!.. Apo Şam'da otururken, Güneydoğu aley alev yanarken ne ABD ne tngiltere ne de Almanya bu- nu umursuyor, üstelık PKK yandaşlanna kucak açryorlardı!.. • • • Türkiye on binlerce çocuğunu terörde yitirdi!.. On binlerce insan sakat kaldı! Komünizme karşı 'yeşü kuşağı' savunanlar Iran devriminden ders almadılar, Afganistan'da Tale- ban'ı desteklediler!.. Acı ama gerçek bu!.. Saldınyı istediğiniz kadar kınayın ama somut gerçeğidegörün!.. Terör bir insanlık suçudur! Teröristin sağcısı, solcusu, dincisi, dinsizi ol- maz!.. Şimdi gözler Usame bin Ladin'de!.. Peki Ladin'ı yetiştiren kim? Amerika Bırieşik Devletleri!.. Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali sırasında ABD'de eğitim gören Ladin, şimdi dünyanın sü- per gücü ABD'ye meydan okuyor!.. Humeyni de yıllardır yaşadığı Paris'ten kalkıp Iran'a dönmemiş miydi? Ben, bu soruların yanıtını o siyahi kadının acı do- lu gözlerinde, çocuklu kadtnın çığlığında buldum!.. Yağmurlu bir gece yansı içimdeki hüzün gide- rek çoğaldı!.. hikmet.cetinkaya<« cumhuriyetcom.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 ANMA Sevgili babamız, yol göstericimiz ALİ İLERİGELEN'İ aramızdan ayrılışının birinci yılında hasretle anıyoruz. AİLESİ