Katalog

1 E1-ÜL2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Hırda plastiklerden üretiliyor Siyah poşetlerde ölüm taşınıyor • Cöplüklerden toplanan plastik mazemelerden üretilen siyah poşetlerin dala ucuz maliyeüi olduğu için tercih edidiğini vurgulayan TÜKDER Başkanı Yeıtürk, bu poşetlerin toplatılmasını istedi. SÖZ ÇİZGİNİN Turhan Selçuk BJRSA (Cumhuriyet) - Çcplüklerden toplanan çeşıli renklerdekı plas- tik nalzemeden üretilen siyah poşetlerin halk sağlğıru tehdit ettiğı öne sürüdü. Tüketicileri Ko- rurra Demeği (TÜK- DER.) Genel Başkanı Necrti Yentürk. mikrop ve limyasal katkı dolu siyah poşetlere gıda macdesi koyan satıcıla- nn clüme davetıye çıkar- dıklinnı söyledi. Özellikle pazar yerle- rinde yaygınlaşan ve mil- yonlarca insanın kullanı- mına venlen siyah poşet- ler toplum sağhgını tehdit ediyor. tkinci el siyah po- şetlerin maliyetlerinin u- cuz olması nedeniyle kul- lanıldığına dikkat çeken TÜKDER Başkanı Yen- türk, "Saücılar topu topu 3-5 bin lira için halk sağh- ğmı riske atryorlar. VetJo- likr bu konuda daha du- yarb ohnabdırlar. Zehirii ambalajlann kullanım- dan kakunlması gerek- mektedir" dıye konuştu. Özellikle semt pazarla- nnda kalitesiz poşet kul- lammının arttığına dikkat çeken çevrecıler ise "Naylon poşettehlikesibi- liniyor. Buyetmezmiş gibi, hurda plastikton üretilen poşetlerin kullanımına da izinverffiyor. Her günbin- lerce eve pazarlardan öiüm taşınıyor" dedıler. Çevreci araçiar başanhottı • BERLİN (AA) - Almanya Çevre Bakanı Jürgen Trittin, bir pılot proje kapsamında sefere konulan ve doğalgazla çalışan araçlann çok başanh olduğunu söyledi. Trittin, 1997 yılında başlanlan uygulamanın sona ermesi dolayısıyla dün Hannover kentinde yaptığı açıklamada, doğalgazla çalışan araçlann temiz, güvenli ve sessız olduklannı, bu nedenle benzüı ve nıazoüa çalışan araçlara çok iyi alternatif oluşturduklannı belirtti. Pilot proje sayesinde her yıl 100 tondan fazla zehirli gaz salımının engellendiğine dikkati çeken Trittin, doğalgazla çalışan taksilerin de çok daha ekonomik olacağını kaydettj. TaSıkuşubukez dogra yere kondu • WIESBA0EN(AA)- Almanya'da 50 yaşındaki işsiz bir kadma, 29 Ağustos Çarşamba gûnkû Loto'dan 10 tnilyon Euro'luk ikramiye çıkü. Loto'nun VVlesbaden'deki bürosunun sözcüsü, ismi açıklanmayan talihlinin Frankfurt kentinde oturan işsiz bir kadın olduğunu ve düzenli olarak Loto oynamayan kadının ekmek ahnaya gittiği sırada mali zorluklanna bir çözûm bulmak umuduyla son çare olarak şans oyununa başvurduğunu söyledi. Sözcü, kazandığı parayla ne yapacağına henüz karar vermeyen talihli kadının. ilk olarak son yıllarda almaktan kaçınmak zorunda kaldığı bazı zorunlu şeyleri almak istediğini söylediğıni aktardı. yararaakonser • tZMİR (Cumhuriyet Ege B«rosu)-Kuruluş yıldönümlerini her yıl çeşitli ülielerde kutlamayı gelenek haiine getiren Tokyo Senfoni Oıkestrası, 55. yü kutlamalan için Tûrkiye'yi seçti. Orkestrarun Efes Anük Tiyatro'da vereceği konserin gdirinin, Boğaziçi Uıiversitesi'nde okuyan depremzede öğrencilere burs vailmek ûzere kuüanılacağı bidirildi. Solist olarak Fransız flit sanatçısı Philippe Bernold kâüacağı konserde, ûnlû pyanist Hüseyin Sermet'in 'Kâbus ve Rüya' adlı eseri de ilk kczçahnacak. Bttçftk sezonuaçıldı • kanbulHaberSenisi-20Ql- 2X)2 bahkçılık sezonu, Deniz Tcaret Odası (DTO) tarafindan ftyrazköy'de düzenlenen bir tirenle açıldı. DTO Bahkçıhk Meslek Komitesi Başkanı Toncay Şeker, tarım ve besi kyvancüığına verilen kredili sbvansiyonlarffi hiçbirinin hlıkçmğa verümemesinden yjkınarak Denizcilik Bakanhğı kırulmasını istedi. Şeker, lahkçılann, yûzde 70-110 faizle üraat Bankası'ndan çok pahah iredi aldığını beürterek 'Devletten teşvik vermesini stiyoruz" dedi. Damştay'uı 'hukuka uygun'karannın arduıdan okııüarda astronomik ücreder isteniyor Kayıt için 'zorunlu' bağışANKARA(CumhuriyetBürosu)- Danıştay'ın okullann bağış adı altın- da kayıt parası almasını hukuka uy- gun bulmasının ardından rahatlayan okullar, velilerden astronomik mik- tarlarda ücret ıstiyor. Mılli Eğitim Ba- karu Vletin Bostancıoğlu gönüllü ba- ğışlann gerekliliğini savunurken Eği- tim-Sen, bunun eğitimde eşitlık ilke- sine aykın olduğunu düşûnüyor. 10 Eylül'de açılacak okullann ka- yıt dönemi başlayınca, yıllardır tartı- şılan kayıt parası sorunu da yeniden gündeme geldi. Bir velinin kayıt pa- ralanna karşı Danıştay'a başvurması ise eleştınlen daha farklı bir boyuta taşıdı. Danıştay 8. Dairesi, 7 Mayıs 2001 tarihinde oybirliği ile aldığı ka- rarla, bütçeden eğıtime aynlan payın • Danıştay'ın okullann kayıt parası almasının önündeki engelleri kaldırmasının ardından Milli Eğitim Bakanı Bostancıoğlu da önceki yıllann aksine bağışlan savunan bir açıklama yaptı. Bostancıoğlu, kayıt parasında gönüllülüğün esas olduğunu söylerken Eğitim-Sen, okullarda 'bağış yoksa kayıt da yok' anlayışuıın hâkim olduğunu savunuyor. yetersizliği nedeniyle okullann bağış adı altında kayıt parası almasının hu- kuka engel olmadığı sonucuna vardı. Eğitimin niteliğini ve verimliliğini arttırmak için okullara bağış yapıl- masuun yasal olduğu karanna varan Danıştay, okullann kayıt parası alma- sı önündeki engelleri kaldırdı. Bu kararla rahatlayan okullar, ve- lilerden yüksek miktarlarda kayıt pa- rası istiyor, vermeyenlerin kayıtlan- nı da yapmıyor. Okul müdürleri ba- kanlıktan kendilerine gönderilen kaynaklann yetersizliği nedeniyle okul masraflannı karşılamak için ve- lilerden kayıt parası almak zorunda kaldıklannı savunuyorlar. Bu görüşlere katılan Millı Eğitim Bakanı Bostancıoğlu, önceki yıllar- dan farklı olarak bağışlan savunan bir açıklama yaptı. Danıştay 8. Da- iresi'nin tartışmalara son noktayı koyduğunu düşünen Bostancıoğlu, "Velikrin okullanna sahip çıkması gerekir. Mezun olduklan okuia bağış yapan tüm veülere teşekkür ederinT dedi. Bostancıoğlu. zorla kayıt para- sı alan okullar hakkında ise incele- me yapacağmı, kayıt parasında gö- nüllülüğün esas olduğunu savundu. Eğitim-Sen ise tüm okullardan ah- nan kayıt parasının zorunluluk esa- suıa dayandığına işaret etti. Ekono- mik krizin halkı yüzde 60 yoksullaş- tırdığına dikkat çeken Eğitim-Sen Genel Başkanı Alaaddin Dinçer. "Halk yoksullaşû, kayıt parası vere- cek gücü kalmadı. Neredeyse haraca dönûşen kayrt paralanna son veril- roefi. Temel eğitim gereksinimlerini karşdayamayacak olan öğreneilerin masraflannın devlet tarafindan kar- şüanmasmı talep ediyonız" dedi. Cumhurbaşkanı Sezer, TBMM Başkam ekili Murat Sökmenoğlu ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Krvnkoğlu, Hava ve Deniz Harp okullaruun mezuniyet törenlerine kaüldı. Şimdiyedek mezun olan ilk bayan dönem birincisi olan 1981 tzmir doğumlu, Elektronik Mühendisliği bölümünden Hava Püot Teğmen Özge ÖzeL djplomasını Cumhurbaşkanı Sezer'den aldı. (Fotoğraflar: AA) Hava ve Deniz Harp Okulu mezunları törenle diplomalannı aldılar Kadın teğmen dönem birincisi tstanbul Haber Servisi - Hava Harp Okulu'nun 47. dönem mezunlan ve Deniz Harp Okulu'nun 228. dönem mezunlan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in katıldığı törenle dip- lomalannı aldılar. Yeşilköy'deki Hava Harp Oku- lu'nda düzenlenen tören, Hava Kuvvetleri Komuta- nı Orgeneral Cumhur As- paruk tarafindan karşıla- nan Cumhurbaşkanı Se- zer'in tören kıtasını selam- na Atatürk flke ve inkılaplanna yöne- len iç ve dış. tehdkle karşı kanlarnun son damlasuıa kadar mücadele, azinı ve kararhhğı jçerisuıdeairkr" dedi. Şimdiye dek mezun olan ilk bayan dönembirincisi olan Hava Pilot Teğ- men Ozge Özel diplomasını Se- • Cumhurbaşkanı Sezer, HavaHarp Okutu'ndan mezun olan 220 teğmeni u Rütbeiermizlaıduoisun'' diyerektebrü<ettL Orgeneral Knnkoğiu Deniz Harp Okulu'ndaki törene denizci üniformasıgiyerek katMu lamasıyla başladı. Sezer, 220 genç mezunu "Rütbeleriniz kutlu olsun" diyerek tebrik etti. Hava Harp Okulu Komutanı Hava PilotTümgeneral Bü- gin Balanlı yaptığı konuşmada. "Bu genç teğmenler Türk milleti ve vatanı- zer'den, ikinci Sedat Ebcin TBMM Başkanvekili Murat Sökmenoğ- lu'ndan, üçüncü Şakir Tirsi ise töre- ne havacı üniformasıyla katılan Ge- nelkurmay Başkanı Orgeneral Hü- seyin Kıvnkoğlu'ndan aldı. Tuzla'daki Deniz Harp Okulu'nda- ki törende ise Sezer, Deniz Kuvvetle- ri Komutanı Oramiral Bûlent Alpka- ya tarafmdan karşılandı. Okul Komu- tanı Tümamiral Aydın Gürül, Deniz Harp Okulu'nda dürüst Atatürk ilke ve inkılaplannı anlamış, onun göster- diği hedeflere yürekten inanmış, denizcilik hasletleri ile bütünleş- miş, deniz subaylan yetiştirdikle- rini söyledi. Dönem birincisi Teğ- men Hasan Ühan mezunlar adına yaptığı konuşmanın arduıdan "228. Yıl Baklas"nı denize indirdi. Teğmen llhan, diplomasmı Sezer'den ahrken Murat Sökmenoğlu dönem ikincisi Teğmen MertÇevik'e, Orge- neral Kıvnkoğlu da dönem üçüncüsü HaH Aksu'ya diplomalannı verdi. Bağımsızlık yürüyüşü Kııvayı j Milliyeciler 1 I Banaz <da BANAZ(Cumhuriy^t) - 68'liler Birlıği Vakfi'nca i Afyon'dan başlaülan "UtusalBağpnszbk Yürüvüşû'' sürüyor. IMF'ye, Avrupa Biriiği'ne ve emperyalizme karşı yürüyen 68'lilere CHR ÎP, Halkevleri, Atatürkçü Düşünce Derneği, [ eğitimciler, esnaf ve köylüler de katüıyor. Yürüyüş kapsamında . Dumlupınar'ın ardından ! Banaz'a ulaşıldı. Kütahya Valisi AydmGüçlü'nün engellemesine karşın, \ Ulusal Bağımsızlık Yürüyüşü'nden ve Kttrtuluş , Savaşı'nda Kuvayı \ ' MiUiyecilerin izlediği \ güzergâhtan vazgeçmeyen 68'Iiier Birliği üyeleri, | Banaz'da. yurttaşlann yoğun • I sevgi gösterileriyle karşılandılar. Atatürk < , Arutı'na çelenk koyan ve \ halkla birlikte Istiklal Marşı • okuyan 68'liler, öğretmenler tarafindan Öğretmen ; Evi'nde konuk edildüer. • Amaç aydıtılannia . 68*liler, yabancı parabnn , egemenliğine son verilmesini; tanrnın, ' çiftçinin, köylünün desteklenmesini, IMF ' dayatmalarma karşı ulusal onurun korunmasmı isteyerek haDcın ' aydınlatıbnası amacıyla ; çalışmalanm , sürdüreceklerini belirttiler. Bugün Uşak'm kurtuluş törenlerine katılacak olan 68'lilerden Cünevt Akafan, Prof. Dr. Tblga Yarman, Vakıf Başkanı Gökalp 1 Eren ve Mehmet Cengiz'in söyleşileri de yol boyunca sürüyor. Yürüyüş, 9 Eylül'de . Izmir'de sona erecek. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Gereksiz Alınganlıklar Geçen salı günü, araştırmalarını zevkle okudu- ğum Rıfat N. Bali'nin bir mesajını aldım. Rah- metli Üzeyir Garih'le ilgili olarak o gün yayım- lanan yazımdan, kendince bazı hususlar "veh- metmiş" ve yolladığı mesajın sütunumda yayım- lanmasını istiyor. Yazımda söz konusu olan; Üzeyir Garih'le Ma- reşal Fevzi Çakmak arasındakı bağlantıyı, Fev- zi Çakmak'ın Cumhuriyet'in ilk yıllarında gayri- müslim azınlıkları "kurtardığı" konusundakı ge-, lişmelere bağlanması ve benim bundan duydu- ğum rahatsızlığımı dıle getirmem ıdı. Anımsana- cağı üzere, şöyle yazmıştım: "Fevzı Çakmak gaynmüslim azınlıkları böyle 'kıyım'dan kurtar- dığına göre acaba bu kıyımı kımyapacaktı? Böy- lesine önemlı bir olaylar zınciri, Mustafa Ke- mal 'in bılgısi dışında gerçekleşebılırmiydi? Na- fia vekâletı böylesıne ciddi sonuçlara yol açabi- lecek bir karan alabilır miydi?" Gene aynı yazımda bu tür soruları reddetmiş ve "Üzüntümüz kendimize yeter. Başkaüzüntü- ler çıkartmayalım..." demiştim. Korktuğum başımıza geldi. Islamcı kimi yayın organları ve bazı görüntülü kitle iletişim araçla- nnda, bu olgu dıllere dolandı. İyi niyetlerinden kuşku duymamayaçalışıyorum, ama kimileri bu- nu Atatürk'e çatmanın bir vesilesi haiine getirdi- ler. • • • Yazımda Rıfat Bali'nin adını hiç anmamış ve o- nun değindiğı noktaları hiç ele almamıştım. Mek- tubunda "Yazınızda atıfta bulunduğumuz olay tarihe 'yirmı kur'a ihtiyatlar' olarakgeçmıştir. Bu- nunla ilgili makaleyı ben yazdım... Jak Kam- hiye bir atıfyoktur" demektedır. Bu 'atıf nere- den çıktı? Ben böyle bir şey yazmadım. Sayın Bali mesajında daha sonra şöyle diyor: "Bu atıf Prof. Çetin Yetkin'/n Jak Kamhi'yle yaptığı ve 'Türkiye'nin Devlet Yaşamında Yahu- diler' başlıklı kitabında yer alan söyleşisınde mevcuttur. Aynen alıntılıyorum: Bilıyorsunuz o zamanlar devlet içinde büyük bir kavga vardı. Dı- yebilıhz kı, Mareşal Fevzi Çakmak Yahudilerin en büyük müdafıiydi..." Nereden çıkıyor bu alınganlıklar, anlamak mümkun değil. Sayın Balı, benim yazmadıkla- rımdan kendisine bazı "dokundurmalar" veh- mediyor ve bunları kendince yanıtlıyor. Gerçek- ten anlamak mumkun değıl. Bu düzeltmeyı sütunumda yayımlamamı ısti- yordu. Değer verdığım bir araştırmacının böyle birtalebını kabul ederdınr. Fakat eger bunu yap- saydım, bir sonrakı yazımda da cevap vermem gerekecekti. Oysa kı ben bu konunun bir pole- mik "ves//es/" olmasını değil, tam tersıne fazl* kurcalanmamasını ve yaranın kabuğunun kaldı- rılmamasını ıstiyorum. Zıra konu, istismara çok açık ve birtakım Atatürk düşmanlanna malzeme oluşturuyor. Kaldı ki, Sayın Bali'nin uslubu, degerlı biraraş- tırmacıya yakışmayacak kadar saygısız. Örne- ğin şöyle diyor: "Tarih ve Toplum dergısi kolek- siyonu ile benim kitabımın mensubu olduğunuz Istanbul Bilgı Ünıversıtesi Kütüphanesı'nde yer aldığına eminim. Oradan kolayca kontrol ede- bılirsinız. Bu vesileyle de yazının tamamına va- kıf olabilirsiniz." Tarih ve Toplum dergisi koleksıyonu da, Sayın Bali'nin ve Sayın Yetkin'in kitapları da bende mevcuttur. Nelerolduğuna "vakıfım". Bu bakım- dan bu önerıleri anlamsız buluyorum. Hele me- sajın bitiş paragrafı tam bir saygısızlık örnegi: "Başta araştırmacılar olmak üzere, dergi ve ya- yınevi yönetmenleh için butür tahrifedilmiş ha- berlerin medyada dolaşmasının ne kadar üzü- cü ve her şeyin üstünde ne kadar hayal kıncı ol- duğunu an/armaya gerek yoktur. 'Kimse bir şey okumuyor' şeklinde popüler kültürümüze mal olmuş deyimin biryerde haklı zemine dayandı- ğını görmek maalesef çok üzücü." Gerçekten, üzücü şeyler oluyor. Değerli bul- duğum bir araştırmacının, okuduğunu anlaya- mamast ve halk deyimiyle "öküz altında buzağı araması" ve dayanaksız "vehimlerle" başkala- nnı suçlaması, gerçekten çok üzücü. Ben bu olayı dile getirirken başta Sayın Jak Kamhi olmak üzere, hiç kimseyi suçlamayı, as- la aklıma getirmedim. "Kaldı ki, Sayın Kamhi'nin de bu ülkeye olan sevgı ve bağlılığı ve bu ülke- nin 'banisi' Atatürk'e duyduğu minnet ve mu- habbet konusunda en ufak bir kuşku duymam. Fakat çok dikkatli olduğuna emin olduğum Sa- yın Kamhi'nin hiç istemeyeceği yerlere çekıle- bilecek böyle şeyler yazabilmesine hem üzül- düm, hem de şaşırdım" demiştim. Sayın Bali'nin vehmertıği gibi kendisinden hiç söz etmedim. Böyle söz etmiş olmayı da hiç istemezdim. G Ö Z L E R İ N İ î • A Y 1 R A M A Y A C ' A ! K S N t 1 z