Katalog

1 EYLÜL2001CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 İran'da ayaklanma • Dış Haberler Servisi - Iran'ın kmızeydoğusunda kalan Sabzevar şehrinde çıJcan, 1 çocuğun ölümü ve düzinelerce kişınin yaralanmasıyla sonuçlanan ayaklanmanın ardından polis 154 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltma alınanlardan 34'ü tutuklanıp cezaevine gönderilirken, digerlerinin "toplumsal düzeni bozmak" suçundan yargılanacağı bildirildi. Önceki gün yerel yönetimlerle ilgili reforma tepki olarak başlayan ayaklanmada, polisin göstericilere ateş açması sonucu yaşı belirlenemeyen bir erkek çocuğu ölmüş, 37 eylemci de yaralanmıştı. Taleban 2 büro daha kapatd • KABtL(AA)- Afganistan'daki köktendinci Taleban yönetimi, Hıristiyanlık propagandası yapmakla suçladığı Almanya merkezli bir yardım örgütünün ardından, dün iki Hıristiyan yardım örgütünün daha bürolannı kapattı. Taleban'ın güvenlik yetkilileri, "Dışişleri Bakanhğı"nın emriyle, "International Assistance Mission" (IAM) ve "Serve" adlı örgütlerin bürolannın kapatıldığını bildirdi. Köle işçilere taznûnat • MOSK0VA(AA)- Rusya'da, Nazilerin köle gibi çalışürdığ] işçilere tazminat ödenmeye başladı. Nazızm kurbanlannın yanı sıra Rus ve Alman yetkililerinin katıldığı tören, Rus parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi'nde düzenlendi. 2 binden fazla Rus, 6 bin 5OO'er Alman Markı tazminat aldı. Bunun eski köle işçilere ödenecek tazminatın yansı olduğu, diğer yansının ise daha sonra ödeneceği belirtiliyor. Tatilostan'da patlama • DUŞANBE(AA)- Tacikistan'da doğalgazla çalışan bir yolcu otobüsünde meydana gelen patlamada 8 kişi öldü, 12 kışi yaralandı. Polis, başkent Duşanbe'nin lOOkilometre güneyinde seyreden otobüsün doğalgaz tüpünün patladığını bildirdi. Patlamaya büyük olasılıkla tüpteki gaz sızıntısının ya da otobisün yakıt destek sistemindeki bir anzanın yolacmış olabıleceği belirtiliyor. Irkçılıkla mücadele zirvesi dün başlarken binlerce kişi de gösteri yaptı Konferansa çifte açıhş• BM Genel Sekreteri Annan, konferansın uluslararası toplumun yaşamsal önemdeki bir konuda birleşebilme yeteneğinin sınanacağı bir zemin olduğunu belirtti. Dış Haberler Servisi- Birleş- miş Milletler'in (BM) Güney Afrika'nın Durban kentinde üçüncüsü gerçekleştilen Dün- ya Irkçılıkla Mücadele Konfe- ransı'nın resmi açılışı dün ya- pıhrken kent sokaklannda bin- lerce kişi de çeşitli taleplerle gösteriler düzenledi. Türkiye, lsrail ve ABD hü- kümetlerinin alt düzey katılım gösterdiği konferansa Türki- ye'den sivil toplum örgütü ola- rak însan Haklan Derneği (IHD) katıhyor. Filistin lideri Yaser Arafat ve Küba lideri Fîdel Castro gi- bi isimlerin de katıldığı konfe- ransın açılışında BM Genel Sekreteri Kofi Annan ve Gü- ney AfhkaDevlet BaşkanıTha- bo Mbeki birer konuşma yap- tılar. Kofi Annan konuşmasında, "Eğer buradan bir anlaşma (*• madan ayınhrsak bütün top- hımlardaki en kötü unsuriara destek vereceğiz" diyerek kon- Irkçılıkla Mücadele Konferansı'na Küba Devlet Başkanı Fidel Castro da kaobyor. (AP) feransın uluslararası toplumun hayati önemdeki bir konuda birleşebilme yeteneğinin bir çeşit sınanması olduğunu be- lirtti. Annan, Irkçılık, Irk Aynm- cılığı, Yabancı Düşmanlığı ve Hoşgörüsüzle Mücadele Kon- feransı'na katılan delegelere, u anlaşmazüklannı bir tarafa bırakmalarr çağnsında bu- lundu. 7 Eylül'de sona erecek olan konferansa yaklaşık 150ülke- den 6 bin dolayında kişinin ka- tıldığı belirtiliyor. 13 ülkenin devlet başkanla- nnın da bulunduğu heyetler düzeyinde temsil edileceği kon- feransta, sömürgeciliğe ilişkin geçmişteki yanlışlıklann orta- ya konduğu bir bildiri ıle ırk- çılık ve yabancı düşmanhğıy- la mücadeleye ilişkin bir eylem programının kabul edilmesi amaçlanıyor. Konferansın başlamasından önce Isviçre'nin Cenevre kentinde yapılan görüşmeler- de, Ortadoğu'daki kriz ile Af- rikalılann kölelik tazminatı ta- lepleri gibi iki konunun günde- me dahil edilmesi tartışma ya- ratmıştı. Arap ülkelerinin, konferans- ta, Siyonizm ve lsrail'in, ırk- çılık ve ırk aynmcıhğıyla bir tu- tulmasında başan sağlamasın- dan endişe eden ve konferan- sı boykot tehdidinde bulunan ABD ile lsrail, konferansa alt düzeyde heyetle katıhyor. Açıhş konuşmasında konfe- ransm hassas başlıklarından biri olan Füistin- lsrail çatışma- larına da gönderme yapan Ge- nel Sekreter Annan, Yahudile- rin uzun yıllar ırkçılığın "kur- bam" olduğunu hatırlattı. Ancak, bu durumun Filistin- lilere yönelik göç ettirme, iş- gal, ambargo ve yargısız in- fazlan haklı kılmayacağını be- UrtenBM Genel Sekreteri An- nan, konferansın amacının kar- şılıkh suçlamalardabulunmak değil, kurbanlann sayısının art- masuıı engellemek olduğunu vurguladı. Gösteriyle başladı Dünya Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nın açılışı yapılır- ken konferans binasından 3 ki- lometre kadar uzakta başlayıp binanın önünde sona eren yü- rüyüşe binlerce gösterici ka- ttldı. "Dahaiyi bir dünya müm- kûn" sloganını atarak yürüyen göstericilerin çoğunluğunu ye- ni bir toprak reformu isteyen Güney Afrikahlar oluşturur- ken Filistin yanlısı göstericile- rin ağırlığı da dikkat çekti. Aralannda Türk ve Kürtlerin de bulunduğu mültecilere çok kötü davranılıyor Avustralya'da sıguımacı cehennemi ENGİNAŞHN TORONTO- 1973 yılına kadar sadece Avrupa'dan "beyaz" ırk göçmenleri kabul eden Avustralya, çok uklı çağcıl bir alımı benimsemesine karşm, göçmen ve sığınmacı düzeninde çok sert kurallan izliyor. Çok katı kurallar uygulayan Avustralya, sığınmacılık istemiyle ayak basanlan toplama kamplanna atıyor. Pinkerton ve Wackenhut adlı ünlü özel Amerikan koruma ve bekçüik firmalannın ıssız dağlık ve orman yörelerde işlettigi kamplarda intihar olaylan yaşandığı bildiriliyor. Iranlı, Afgan, Türk, Vietnamlı, Kürt sığınmacılann, kâr amaçh toplama kamplannda özel gardiyanlardan kötü • Kâr amaçh toplama kamplanna kapatılan göçmenlerin çoğu bileklerini keserek intihara kalkışıyor. Tutuklu sığınmacılar çınpçıplak soyularak aranıyor. davranış gördüğü ve birçok sığınmacınm bileklerini keserek intihara başvurduğu belirtiliyor. "Stğınmacı Cehennemi" olarak adlandınlan kamplardan en dehşet verici olanının, Sydney'in banliyösündeki Villawood olduğu öne sürüldü. 4 metre boyundaki tel örgülerle çemberli kamplarda, geleceği belirsiz sığınmacılann, gerçek tanıma uymamalan durumunda, yurtdışı edildiği belirtiliyor. Parlamento'nun onayladığı yeni bir yasa uyannca, ABD ve Kanada'da özel sektör cezaevleri işleten Amerikan ">"*"' firmalanna, Danvin ve Bnsbane'de de 2 yeni toplama kampı açma yetkisi verildi, tutuklu sığınmacılan "çınlçıplak soyup arama, enjeksiyonla etkisizkştirme yönteminin" de onaylandığı bildirildi. Kamplarda 10 yaşındaki sığınmacı çocuklannm da aynı işlemi göreceği belirtiliyor. Uluslararası Af ÖrgüriTnün Kanada şubesi, "kamplardan kaçanlara 5 yıl hapis cezası veren yeni yasannı protestoediJdiğini" açıkladı. BM'nin derlediği bir raporda da, "AvTistraha'nın sığınmacıhk başvurusu yapanlara uyguladığı aşui sertiikle, imza koyduğu insan haklan anlaşmalannı ihlal ettiği" vurgulandı. Aamaaz garrüyanlar Port Hedland ve Curtin adlı kamplarda, büyük kalkışma olaylan yaşandığı ve Bangladeşli sığınrnacı gazeteci Maksud Abhamın 475 gün hücreye kapatıldığı açıklandı. Kamplan hükümet adına "kâr amaayla" işleten Amerikan özel bekçilik firmalannın ABD ve Kanada'da onlarca özel cezaevini yönettiği, cezaevi ve kamplardaki özel gardiyanlann acımasız davranışlanyla ünlendiği bildirildi. Dogu Timor ve Yeni Zelandadan davet Denizdeld mülteciler içiıı luııııt ışığı belirdi Dış Haberler Servisi - Avustralya'nın Christ- mas Adası açıklannda, Tampa gemisinde 6 gün- dür bekleyen 460 sığın- macı için dün umut ışı- ğı doğdu. Doğu Timor ve Yeni Zelanda, sığın- macılan kabul edebile- ceklerini açıkladı. Avustralya'ya kaçak yoldan girmeye çahştık- lan Endonezya bandıra- h geminin batmasınınar- dından kendilerini kurta- ran Norveç şilebini kaçı- ran, Avustralya tarafin- dan kabul edilmeyince çaresiz kalan Afgan, Sri Lankalı ve Pakistanlı göçmenler Doğu Ti- mor'dan davet aldı. Yeni Zelanda da göçmenlerin bir bölümünü davet ede- bileceğıni açıkladı. Avustralya, geçici BM yönetimindeki Doğu Ti- mor'daki kurum yetkili- lerine, sığınmacılann bir süreliğine bu adaya alın- masını önermişti. Doğu Timor da dün kaçaklara geçici bannak sağlaya- bileceğinı bildirdi. Dışiş- len Bakanı JoseRamos- Horta, "Biz küçükoyun- cuyuz. Bu soruna bü" çö- züm oiabiieceksek, tabö Id enmizden geleni yapa- cağız" dedi. 'Giderter ödensin' Horta, mültecilenn ba- nnma ve beslenme gi- derlerinin uluslararası topluluk tarafindan kar- şılanmasuıı şart koştu. Avustralya Dışişleri Bakanı Aleiander Dovv- ner, mültecilerin, Doğu Timor'a gönderilebile- ceğini ve böylece iltica başvurulan yapıldıktan sonra resmi mülteci prog- ramına alınarak farkh ül- kelerde yaşayabilecek- lenni söylemişti. SAYDAM YALÇEV DOĞAN (ller Bankasına ya da Koray Bey'e Sorular Bayındırtık Bakanlığı'nda kokuşan ihale düzeni, Vurgun Operasyonu ile sorgulanıyor. Hazır, Ba- yındıriık Bakanlıâı dosyası açılmışken, bir de aynı bakanlığa bağlı iller Bankası'na bakmak gerek!.. MHP'lı Bakan Koray Aydın, bir yandan devle- tin yapı işlerinin başında, ama bir yandan da, ya- pı işleri yürüten bir şirketle bağlantılı!.. Bu skanda- lın birinci perdesi. Ikinci perde, bakanlıktaki ihale- ler. Üçüncü perde, ihalelerin İller Bankası yönü. Soruşturma henüz buraya uzanmış değil. Bu aşamada hem İller Bankası yönetimine, hem de bu bankadan sorumlu Koray Aydın'a bazı so- rulanmız var. Projelerden borçlara uzanan halkalar Gelelim sorulara. - Koray Aydın'ın bakan olmasından sonra, İller Bankası'nda kaç proje ihaleye çıkıyor?.. Bu ihale- lerin toplam değeri ne tutuyor?.. - Bu ihalelerle ilgili can alıcı bir soru şu: İhalele- rin kaçı davetryeli, kaçı açık eksirtme yoluyla?.. Ben inanmak istemiyorum, ama hemen hepsinin davetiyeli olduğu yolunda iddialar var da!.. -BuihalelerkimlerevekaçaverHmişbulunuyor?.. , - Ihaleyi kazananla, o işi yapanlar aynı mı?.. Çün- kü, zaman zaman değişebiliyor. Adam ihaleyi ka- zanıyor, sonra belli bir komisyon karşılığı, gidip başkasına aktanyor. - İller Bankası'nın Macunköy Sosyal Tesisle- ri'nde onanm yapılıyor. Bu onarıma gerek bulun- madığına ilişkin bir rapor var mı?.. Varsa, rapora rağmen, neden onanm yapılıyor?.. Ne kadara ona- nlıyor?.. Onanm için hangi yöntemle ihaleye çıkı- lıyor ve ihaleyi kimler kazanıyor?.. Ayrıca, devletin tüm birimlerinde, ekonomik kriz nedeniyle, tasar- ruf önlemleri varken burada neden onanma ge- rek duyuluyor?.. - Siz Sayın Koray Aydın ve İller Bankası yöneti- cileri, göreve geldiğiniz zaman, İller Bankası'nın ne kadar borcu vardı?.. Bu borç bugün ne kadar?.. Iddia edilen rakamlar korkunç. Aynca, bu borç ne- reden kaynaklanıyor?.. Bu sorulara verilecekyanıtlar, kim bilir, neleri or- taya çıkartabilir. Hele de, İller Bankası ile iş yapan müteahhitlere bir sorun, bin ah işitin!.. On bölü dört eşittir 2.51.. Ya beledıyeler ve de belediyeler?.. Belediyeler şu sıralarda yüklü faiz ödemek zo- runda kalıyor. Bu faizlerin kaynağı ne?.. İller Ban- kası'nın belediyelere yaptığı işlerden mi kaynak- lanıyor yoksa başka nedenleri mi var?.. Belediye deyince, bir öykü anlatılıyor. Eskiden ilçe, şimdi il olan ve anlı şanlı bir parti büyüğümü- zün milletvekili seçildiği bu ilde kanalizasyon iha- lesi yapılıyor. On trilyon liralık bir ihale. Gelin görün ki, o ilde iş yapan müteahhitlerin iş karnesi 2.5 trilyon lirayla sınırtı. Ne olacak şimdi?.. On bölü 2.5 eşittir dört. Yani, on trilyonluk ihale, dörde bölünüyor. Kim bu dört kişi?.. Hay Allah, isim- leri dilimin ucunda, birtürlü akîıma gelmiyor!.. Ki- min adamlan bu müteahhitler?.. Hay Allah, şimdi aklımdaydı, durun dunjn, şimdi hatırtanm!.. İller Bankası mı?.. 32 ktsım, tekmılı birden, ne öy- küler, neler var, neler?.. Ama, bu öykülerin benden sana, senden ona anlatılmasıyla bitmiyor iş. Ne- den böyle, kim böyle, ne zaman böyle, ne kadar böyle?.. Gerçekten neden böyte Sayın Koray Aydın?.. Ne- den ve hangi amaçla?.. E-mail: ydogantn cumhuriyet.com.tr Faks:0212 513 90 98 Ebu Leyla'ya başarısız suikast Füistinlilider kılpayı kurtuldu Norveç'in AMistralya Bü> ükelcisi dün Tampa gemisinizryaretetti. Gemkkki 460 göçmen günlerdir çaresizlik içinde kurtanlmayı bekliyor. (Fotoğraf: REUTERS) îtalyan po]i vahşetine tej>ki yok Dış Haberler Servisi - lsrail'in uluslararası topluluğun da tepkisıni çeken Filistinli militan- lara yönelik suikast po- htikası, Filistinli örgüt- lerin üst düzey yöneti- cilerini hedefalmaya de- vam ediyor. Geçen pazartesi Filis- tin Halk Kurtuluş Cep- hesi(FHKC) lideri Ebu AK Mustafa'yı öldüren lsrail, bu kez de Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDKC) Batı Şeria lideri Kayis Ebu Leyla'yı (Kayis Abdül- kerim) hedef aldı. Filistinli lider, dün sa- baha karşı evine düzen- lenen saldından kurtul- du. FDKC Sözcüsü Ta- bl Ebu Zariffa'run bil- dirdiğine göre lsrail, ör- güt liderinin Batı Şe- ria'nın Ramallah'taki evine füze saldınsında bulundu ancak Ebu Ley- la bu sırada evde değil- di. Saldında 10 kişi ya- ralanırken bina hasar gördü. Ebu Leyla ise Fi- listin istihbarahnınuya- nsı doğrultusunda aile- siyle birlikte saldından hemen önce evden ay- nldığını söyledi ve bu suikastın "İntifada'yı voğunlaşüracağınr bil- dirdi. Yeni bahane lsrail. Mustafa'run öl- dürühnesine ilişkin ola- rak ise yeni bir gerekçe açıkladı. Buna göre Mustafa, Israil'de okul- lann açıldığı bu hafta başında çocuk yuvalan- na bir saldın düzenle- meyi planlıyordu. GÜRHANUÇKAN ARKADAŞLARINIZLA PAYLAŞIN STOCKHOLM-Italya'nın Ce- nova kentinde 20-22 Temmuz'da düzenlenen G-8 dorugu sırasında yaşanan olaylarda gözaltına alınan gençlere işkence yapılmasına. cin- sel tacizle tehdit edilmesine Avru- pa Birhği (AB) tepki göstermiyor. Isveç de kendi vatandaşına ya- pılanlara tepki göstermemeyi yeğ- liyor. Isveçli 29 yaşındaki Anne Assehn. hiçbir mahkeme karan ol- madan bir hücrede geçirdiği 22 gü- nün dehşeti içinde. Cinsel tacizle de tehdit edilen genç kadın, lsveç Dışişleri Bakanlığı 'nı sessiz ve se- yircı kalmakla suçluyor. G-8 toplantısı öncesi Italyan as- keri ve sivil polisleri her türlü ola- ya karşı hazırlıklıydılar. Hatta suç işlemeyen gençleri bile "nasıl olsa işleyeceklerdi'' diye gözaltına alıp su^ dayağından geçirdiler. Anne Assehn, Cenova'ya banşçı yön- temle, müzikle protestoda bulun- mak için gitmişti. 22 Temmuz'da seyyar bir tiyatro topluluğuyla bir- likte otobüste yolculuk yaparken as- keri polis tarafindan yakalandı. Otomatik tüfeklerle otobüsü dur- durup basan askerler, yolculan sü- rükleyerek karakola götürdüler. Cinsd taciz tehdidi Anne şöyle anlarıyor "Koridor- da yereorurmuşruk,odalardan da- yak yiyenlerin ha> lonşlan, duvar- lara çarpma sesleri geİhordu. Ar- kadaşlannun sırûna basblar, ba- caklannı ve bacak aralanm copla- dılar. Birçokpoüskadınlan tecavüz- letehdit ettLBirisiağız seksiistedi- ğmisöyiedi. Korkudan öHrjordum. Onsei tehditte bulunan pofislerden biri enndeld gamau haç dövmesini gösterdL"Anne askeri karakolda 22 gün tutuldu ve pasaportunda, "İtalya'ya girmesi yasakör" dam- gasıyla sınırdışı edildi. lsveç Dışişleri basın sözcüsü Asa Arvidsson, Anne'nin şikâyet mek- tubunun Cenova'daki resmi ma- kamlara iletileceğini ve olanlann araşnnlmasuıı isteyeceklerini söy- lüyor. Arvidsson, polis gaddarlı- ğını kınayıp kınamayacaklan yö- nündeki soruya ise şu yanıtı veri- yor: "Hayır.Zaten hiçbir iilke böy- le bir şey vapmadı." M ^ m mM ALİ ŞEN, AZİZ YILOIRIM'a ders verdL V l D T l l t 0 Ğ U Z A R A L " Fazl ? taramalardan kaçının" • I I • ^ ^ d e d l " U ^ U R D Ü N D A R LA'LA'mn mmw\ « ^ *l^.M ' V erin ' bilmiyormuş- LATİF DEMİRCİ, tK M A A i l D O M P İ R E S B E Y ' i n GULLÜSÜ'nü abone yaptu • % | \ # % İ W İ P , § ^ BİROL BAYRAM futboligi, GÜR PINAR topoşlan, ZAFER TEMUÇİN kale arkasını çizdi. Kız kuruları sayfaları işgal edip "SÜSLÜ KRAMP0N"a çevirdi. BEŞİKTAŞ, FENERBAHÇE, GALATASARAY "CAPTAIN"defl vazgeçti. SUNAY AKIN yine kalecileri kolladu ATİLLA ATALAY; "Ben fıtboldan annamam, ne yazabilirim ki ?" dedi. EN KAHRAMAN RIDVAN'dan selam var. HAKAN DİLEK'ten "GÜZEL ABİLER- MUSA'nın 6lı muhabbeti 5'te kaldu LEVENT ödüllü bulmacayı hazıriadı. APTÜLİKA hepuyudu- NETÇE ITIBARIYLE,! KRAMPON'UN 2. SAYISI ÇIKTL!